-
1 ayer
adv.1 yesterday.ayer por la mañana yesterday morningayer (por la) noche last night2 in the past.m.yesterday.* * *► adverbio1 (el día anterior) yesterday2 (en el pasado) in the past, formerly■ ahora estás de acuerdo, pero ayer no now you agree but you didn't use to1 past\antes de ayer the day before yesterdayayer por la mañana/tarde yesterday morning/afternoonayer por la noche last nightde ayer a hoy overnightparece que fue ayer it seems like only yesterday* * *adv.* * *1.ADV yesterdayayer eran terroristas, hoy en día comparten el gobierno — yesterday they were terrorists, today they are part of the government
ayer mismamente o LAm no más — only yesterday
2.SMel ayer — liter yesteryear liter
el Madrid del ayer — the Madrid of yesteryear liter, old Madrid
* * *I1) ( refiriéndose al día anterior) yesterdayayer por or (esp AmL) en or (RPl) a la mañana — yesterday morning
ayer tarde — (period) yesterday afternoon
de ayer acá or a hoy — overnight, since yesterday
no nací ayer — I wasn't born yesterday
2) (liter) ( refiriéndose al pasado)IIlas modas de ayer — the fashions of yesteryear o of years gone by
masculino pasten un ayer muy lejano — (liter) a long, long time ago (liter)
* * *= yesterday.Ex. Obviously it would have been most desirable to have at least Ed Blume here yesterday to respond to some of Joan Marshall's particular criticisms, and more importantly, to have visibility.----* ayer, el = yesteryear.* ayer por la tarde = yesterday afternoon.* del ayer = of yesteryear, gone by.* * *I1) ( refiriéndose al día anterior) yesterdayayer por or (esp AmL) en or (RPl) a la mañana — yesterday morning
ayer tarde — (period) yesterday afternoon
de ayer acá or a hoy — overnight, since yesterday
no nací ayer — I wasn't born yesterday
2) (liter) ( refiriéndose al pasado)IIlas modas de ayer — the fashions of yesteryear o of years gone by
masculino pasten un ayer muy lejano — (liter) a long, long time ago (liter)
* * *el ayer(n.) = yesteryearEx: Ferreting out amazing treasures from yesteryear, antique dealers buy, sell or trade in a wide range of collectables.
= yesterday.Ex: Obviously it would have been most desirable to have at least Ed Blume here yesterday to respond to some of Joan Marshall's particular criticisms, and more importantly, to have visibility.
* ayer, el = yesteryear.* ayer por la tarde = yesterday afternoon.* del ayer = of yesteryear, gone by.* * *ayer1A (refiriéndose al día anterior) yesterdayayer hizo un mes de su muerte she died a month ago yesterdayayer por o ( esp AmL) la mañana yesterday morningayer de mañana or a la mañana ( RPl); yesterday morningayer tarde ( period); yesterday afternoonantes de ayer the day before yesterdaytodo el día de ayer all day yesterdayparece que fue ayer it seems (like) only yesterdayde ayer acá or a hoy overnight, since yesterdayel periódico de ayer yesterday's papereste pan es de ayer this bread is yesterday'sno nací ayer I wasn't born yesterdayB ( liter)(refiriéndose al pasado): ayer era un joven idealista he was once a young idealistlas modas de ayer the fashions of yesteryear o of years gone byayer2pastdeja de pensar en el ayer stop living in the past* * *
ayer adverbio ( refiriéndose al día anterior) yesterday;
ayer por or (esp AmL) en la mañana yesterday morning;
antes de ayer the day before yesterday;
el periódico de ayer yesterday's paper
ayer
I adverbio yesterday
ayer por la mañana/por la tarde, yesterday morning/afternoon
ayer (por la) noche, last night
antes de ayer, the day before yesterday
II sustantivo masculino el ayer, yesterday, the past
' ayer' also found in these entries:
Spanish:
atracón
- baño
- cumplir
- desde
- disculparse
- enterarse
- espichar
- espicharla
- familia
- golfa
- golfo
- golpe
- mar
- menos
- nevada
- paliza
- rondar
- tal
- tromba
- acontecer
- deber
- embargo
- mismo
- parecer
- sol
- temblar
- traslado
English:
born
- bump into
- contradiction
- dressmaker
- formally
- frosty
- happen
- homicide
- jury
- level
- outage
- parcel
- quit
- repossess
- run
- them
- yesterday
- call
- job
- morning
- week
* * *♦ adv1. [el día anterior] yesterday;ayer era lunes yesterday was Monday, it was Monday yesterday;ayer a mediodía at midday yesterday;ayer por la noche, ayer noche last night;ayer por la tarde, ayer tarde yesterday afternoon/evening;parece que fue ayer it seems like yesterday2. [en el pasado]ayer nadie había oído su nombre, y hoy es una estrella only a short while ago no one had heard of her and now she's a star;un político de los de ayer a politician of the old school♦ nmel ayer yesteryear;no puedes vivir siempre del ayer you can't live your whole life in the past* * *adv yesterday;ayer por la mañana yesterday morning;de ayer yesterday’s;parece que fue ayer it seems like yesterday* * *ayer adv: yesterdayayer nmantaño: yesteryear, days gone by* * *ayer adv yesterdayayer por la mañana/tarde yesterday morning/afternoon -
2 desde
prep.1 since (time).no lo veo desde el mes pasado/desde ayer I haven't seen him since last month/yesterdaydesde ahora from now ondesde el principio from the beginningdesde hace mucho/un mes for ages/a monthdesde… hasta… from… until…desde el lunes hasta el viernes from Monday till Fridaydesde entonces since thendesde que sincedesde que murió mi madre since my mother died2 from (espacio).desde arriba/fuera from above/the outsidedesde… hasta… from… to…desde aquí hasta el centro from here to the centerEstá listo desde ese día It is ready from that day.3 from.desde 100.000 pesos from 100,000 pesos* * *1 (tiempo) since■ ¿desde cuándo? since when?■ desde entonces since then, from then on2 (lugar) from\desde ahora from now ondesde hace mucho tiempo for a long timedesde... hasta from... todesde que since* * *prep.1) since2) from•- desde entonces
- desde luego* * *PREP1) [indicando origen] from•
desde lejos — from a long way off, from afar liter2) [con cantidades, categorías] from3) [en el tiempo]desde el martes — (=el pasado) since Tuesday; (=el próximo) after Tuesday
•
¿desde cuándo vives aquí? — how long have you been living here?¿desde cuándo ocurre esto? — how long has this been happening?
•
desde hace tres años — for three years•
desde el 4 hasta el 16 — from the 4th until o to the 16th•
desde niño — since childhood, since I was a child-¿desde cuándo eres comunista? -desde siempre — "since when have you been a communist?" - "I've always been one"
4)•
desde luego —a) (=por supuesto) of course-¿vendrás? -desde luego — "are you coming?" - "of course (I am)"
eso, desde luego, no es culpa mía — that, of course, is not my fault
-¿quieres venir con nosotros? -desde luego que sí — "do you want to come with us?" - "of course I do"
-¿no sabes nada de eso? -desde luego que no — "you don't know anything about it?" - "of course not"
no era muy morena pero rubia desde luego que no — she wasn't really dark-haired, but she certainly wasn't blonde
b) [como coletilla]desde luego, vaya fama estamos cogiendo — we're certainly getting quite a reputation
desde luego, ¿quién lo iba a pensar? — I ask you, who would have thought it?, well, who would have thought it?
¡mira que olvidarte de llamar! ¡desde luego que eres despistado! — how could you forget to phone? you're so absent-minded!
5)DESDE Expresiones temporales En expresiones temporales, desde puede traducirse por since, from o, en combinación con hace/ hacía, por for. ► Desde ( que ) se traduce por since siempre que se especifique a partir de cuándo comenzó una acción o un estado que sigue desarrollándose en el presente o en el momento en que se habla: Llevo aquí de vacaciones desde el viernes I have been here on holiday since Friday No come mejillones desde que sufrió aquella intoxicación alimenticia He hasn't eaten mussels since he had that bout of food poisoning Dijo que no la había visto desde la guerra He said he hadn't seen her since the war NOTA: Hay que tener en cuenta que en casos como estos cuando se trata de algo que comienza en el pasado y sigue en el presente, el inglés hace uso del {pretérito perfecto} (en sus formas simple o progresiva). ► Traducimos desde por from cuando desde simplemente indica el momento en el que empezó la acción cuando la oración indica el final de la acción o se implica, de algún modo, que esta ya ha terminado: Y desde aquel día el rey no volvió a hablar del asunto And from that day on(wards), the king never spoke about the subject again ► La construcción desde ... hasta se traduce por from ... until o por from ... to: Trabajamos desde las nueve de la mañana hasta las cinco de la tarde We work from nine in the morning until o to five in the afternoon Tendrás que pagar el alquiler desde julio hasta octubre You will have to pay rent from July until o to October ► Desde hace y desde hacía se traducen por for ya que van seguidos de una cantidad de tiempo: Estoy esperando desde hace más de una hora I have been waiting for over an hour No se había sentido tan feliz desde hacía años He hadn't felt so happy for years ► En oraciones interrogativas, desde cuándo se traduce por how long. En este tipo de preguntas, el inglés utiliza el pretérito perfecto para referirse a algo que empezó en el pasado y continúa en el presente: ¿Desde cuándo os conocéis? How long have you known each other? Para otros usos y ejemplos ver la entradadesde que puedo recordar — ever since I can remember, as long as I can remember
* * *1) ( en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó — since then/since he got married
¿desde cuándo te gustan los mejillones? - desde siempre! — since when have you liked mussels? - I've always liked them!
¿desde cuándo trabajas aquí? — how long have you been working here?
desde niño — since he/I was a child
desde el primer momento or un principio — right from the start
desde el 15 hasta el 30 — from the 15th to o until the 30th
2) ( en el espacio) fromdesde aquí/allá — from here/there
¿desde dónde tengo que leer? — where do I have to read from?
3) (en escalas, jerarquías) from* * *= from, from as far back as + Expresión Temporal.Ex. From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.Ex. In all types of libraries in Lesotho, shortage of, and the need for trained librarians has been felt from as far back as the mid-1970s.----* desde allí = thence.* desde antiguo = from time immemorial.* desde aquel entonces = thenceforth.* desde aquel momento = ever after.* desde cero = from the ground up.* desde cualquier punto de vista = by any standard(s).* desde dentro = from within, from the inside, from the inside-out, inside-out.* desde dentro hacia fuera = from the inside-out.* desde dentro y desde fuera de = within and without.* desde el amanecer hasta el atardecer = from sunrise to sunset, from sun up to sun down, from sun up to sun down, from sun to sun.* desde el amanecer hasta el atardecer = from dawn (to/till/until) dusk.* desde el comienzo = from the outset, from the start, from the beginning, ab initio, from the word go, from the word get-go.* desde el comienzo de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el primer día = from day one.* desde el primer momento = from the word go, from the word get-go.* desde el principio = from the start, all along, ab initio, from the outset, from the beginning, from the word go, from the word get-go.* desde el principio de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el punto de vista de = in terms of, from the vantage of.* desde el punto de vista de la conservación = aesthetically [esthetically, -USA], medically, medically, musically, preservationally.* desde el punto de vista de la archivística = archivally.* desde el punto de vista de la calidad = on quality grounds.* desde el punto de vista de la cinética = kinetically.* desde el punto de vista de la competitividad = competitively.* desde el punto de vista de la cultura = culturally.* desde el punto de vista de la funcionalidad = functionally.* desde el punto de vista de la logística = logistically.* desde el punto de vista de la mitosis = mitotically.* desde el punto de vista de la notación = notationally.* desde el punto de vista de la nutrición = nutritionally speaking, nutritionally.* desde el punto de vista de la química = chemically.* desde el punto de vista de la realidad = factually.* desde el punto de vista de las matemáticas = mathematically.* desde el punto de vista de la tonalidad = tonally.* desde el punto de vista del contexto = contextually.* desde el punto de vista del estilo = stylistically.* desde el punto de vista del funcionamiento = operationally.* desde el punto de vista del medio ambiente = environmentally.* desde el punto de vista del + Nombre = as seen through the eyes of + Nombre.* desde el punto de vista de los hechos = factually.* desde el punto de vista del trabajador = in the trenches.* desde el punto de vista del uso = in terms of use.* desde el punto de vista de + Nombre = as far as + Nombre + be + concerned.* desde el punto de vista económico = fiscally.* desde el punto de vista lingüístico = linguistically.* desde el punto de vista político = politically.* desde el punto de vista profesional = career-wise [careerwise].* desde entonces = ever since, henceforth, in the interim, since, since that time, since then, henceforward, ever since then, ever since then, thenceforth, in the intervening years, ever after, in the intervening period, since that day.* desde entonces hasta la actualidad = from then to the present day.* desde ese día = since that day.* desde ese momento = from that point, ever after.* desde esta misma perspectiva = along the same lines.* desde este punto de vista = viewed in this light.* desde + Expresión Temporal = since + Expresión Temporal, ever since + Expresión Temporal.* desde + Expresión Temporal + hasta el presente = from + Expresión Temporal + up to the present.* desde + Expresión Temporal + hasta hoy día = from + Expresión Temporal + up to the present day.* desde + Fecha + hasta ahora = from + Fecha + to the present.* desde + Fecha/Lugar + en adelante = from + Fecha/Lugar + onward(s).* desde fuera = from the outside.* desde hace algún tiempo = for some time past, for days.* desde hace años = over the years, for years past, for years.* desde hace la tira (de tiempo) = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace muchísimo tiempo = in ages (and ages and ages).* desde hace muchos años = for years.* desde hace mucho tiempo = for ages, long-time [longtime], far back in time, for a long time, long since, in ages (and ages and ages).* desde hace siglos = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace tanto tiempo = so long.* desde hace tiempo = long [longer -comp., longest -sup.], over the years, for a long time, long since, for some time.* desde hace un montonazo de tiempo = for yonks and yonks.* desde hace un montón de tiempo = for yonks.* desde hace un par de + Tiempo = in these past couple of + Tiempo.* desde hace varios años + Presente = for several years + Pretérito Perfecto.* desde hace ya algún tiempo = for some time now.* desde hace ya años = for years now.* desde... hasta... = from... through..., during the period + Período de Tiempo, from... right across....* desde hoy en adelante = as from today.* desde la antigüedad = since ancient times.* desde la cabeza hasta los pies = head to toe, from head to toe, from head to foot.* desde la época de/cuando = since the days of/when.* desde la época prehistórica = since prehistoric times.* desde la mañana a la noche = from morning to night.* desde la perspectiva de = in light of.* desde la prehistoria = since prehistoric times.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde los comienzos = from an early stage.* desde los primeros tiempos = since the earliest of times, from earliest times.* desde los viejos tiempos = since olden times.* desde mi punto de vista = in my opinion, in my view, in my books.* desde mitad de + Expresión Temporal + en adelante = from the mid + Expresión Temporal + onwards.* desde muy antiguo = since olden times.* desde muy lejos = from afar.* desde..., pasando por..., hasta... = from..., through..., to....* desde + perspectiva = against + backdrop.* desde principio a fin = throughout.* desde principios de siglo = since the turn of the century, from the turn of the century.* desde + punto de vista = against + backdrop.* desde que el mundo es mundo = from the beginning of time, since the beginning of time, since time began.* desde su época = since + Posesivo + day.* desde su origen = from + its/their + inception, since + its/their + inception.* desde sus comienzos = from + its/their + inception, from + its/their + beginnings, since + its/their + beginnings, since + its/their + inception.* desde tiempo inmemorial = since earliest time, since time immemorial, from time immemorial, since time out of mind, from time out of mind.* desde tiempos prehistóricos = since prehistoric times.* desde todos los puntos de vista = in every sense.* desde una perspectiva + Adjetivo = along + Adjetivo + line.* desde un extremo... al otro = from one end... to the other.* desde un punto de vista académico = academically.* desde un punto de vista antropológico = anthropologically.* desde un punto de vista clínico = medically, medically.* desde un punto de vista clínico = clinically.* desde un punto de vista cognitivo = cognitively.* desde un punto de vista crítico = judgmentally [judgementally], with a critical eye, critically.* desde un punto de vista cultural = culturally.* desde un punto de vista ecológico = ecologically.* desde un punto de vista económico = economically, monetarily.* desde un punto de vista estético = aesthetically [esthetically, -USA].* desde un punto de vista estrictamente técnico = technically speaking.* desde un punto de vista étnico = ethnically.* desde un punto de vista filosófico = philosophically.* desde un punto de vista general = in a broad sense.* desde un punto de vista histórico = historically.* desde un punto de vista más amplio = in a broader sense.* desde un punto de vista más general = in a broader sense.* desde un punto de vista médico = medically, medically.* desde un punto de vista medioambiental = environmentally.* desde un punto de vista monetario = monetarily.* desde un punto de vista morfológico = morphologically.* desde un punto de vista operativo = operationally.* desde un punto de vista racista = racially + Adjetivo.* desde un punto de vista religioso = religiously.* desde un punto de vista socioeconómico = socioeconomically.* desde un punto de vista técnico = technically.* desde un punto vista ético = ethically.* existir desde hace años = be around for years.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* olvidado desde hace tiempo = long forgotten.* * *1) ( en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó — since then/since he got married
¿desde cuándo te gustan los mejillones? - desde siempre! — since when have you liked mussels? - I've always liked them!
¿desde cuándo trabajas aquí? — how long have you been working here?
desde niño — since he/I was a child
desde el primer momento or un principio — right from the start
desde el 15 hasta el 30 — from the 15th to o until the 30th
2) ( en el espacio) fromdesde aquí/allá — from here/there
¿desde dónde tengo que leer? — where do I have to read from?
3) (en escalas, jerarquías) from* * *= from, from as far back as + Expresión Temporal.Ex: From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.
Ex: In all types of libraries in Lesotho, shortage of, and the need for trained librarians has been felt from as far back as the mid-1970s.* desde allí = thence.* desde antiguo = from time immemorial.* desde aquel entonces = thenceforth.* desde aquel momento = ever after.* desde cero = from the ground up.* desde cualquier punto de vista = by any standard(s).* desde dentro = from within, from the inside, from the inside-out, inside-out.* desde dentro hacia fuera = from the inside-out.* desde dentro y desde fuera de = within and without.* desde el amanecer hasta el atardecer = from sunrise to sunset, from sun up to sun down, from sun up to sun down, from sun to sun.* desde el amanecer hasta el atardecer = from dawn (to/till/until) dusk.* desde el comienzo = from the outset, from the start, from the beginning, ab initio, from the word go, from the word get-go.* desde el comienzo de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el primer día = from day one.* desde el primer momento = from the word go, from the word get-go.* desde el principio = from the start, all along, ab initio, from the outset, from the beginning, from the word go, from the word get-go.* desde el principio de los tiempos = since the beginning of time, from the beginning of time, since time began.* desde el punto de vista de = in terms of, from the vantage of.* desde el punto de vista de la conservación = aesthetically [esthetically, -USA], medically, medically, musically, preservationally.* desde el punto de vista de la archivística = archivally.* desde el punto de vista de la calidad = on quality grounds.* desde el punto de vista de la cinética = kinetically.* desde el punto de vista de la competitividad = competitively.* desde el punto de vista de la cultura = culturally.* desde el punto de vista de la funcionalidad = functionally.* desde el punto de vista de la logística = logistically.* desde el punto de vista de la mitosis = mitotically.* desde el punto de vista de la notación = notationally.* desde el punto de vista de la nutrición = nutritionally speaking, nutritionally.* desde el punto de vista de la química = chemically.* desde el punto de vista de la realidad = factually.* desde el punto de vista de las matemáticas = mathematically.* desde el punto de vista de la tonalidad = tonally.* desde el punto de vista del contexto = contextually.* desde el punto de vista del estilo = stylistically.* desde el punto de vista del funcionamiento = operationally.* desde el punto de vista del medio ambiente = environmentally.* desde el punto de vista del + Nombre = as seen through the eyes of + Nombre.* desde el punto de vista de los hechos = factually.* desde el punto de vista del trabajador = in the trenches.* desde el punto de vista del uso = in terms of use.* desde el punto de vista de + Nombre = as far as + Nombre + be + concerned.* desde el punto de vista económico = fiscally.* desde el punto de vista lingüístico = linguistically.* desde el punto de vista político = politically.* desde el punto de vista profesional = career-wise [careerwise].* desde entonces = ever since, henceforth, in the interim, since, since that time, since then, henceforward, ever since then, ever since then, thenceforth, in the intervening years, ever after, in the intervening period, since that day.* desde entonces hasta la actualidad = from then to the present day.* desde ese día = since that day.* desde ese momento = from that point, ever after.* desde esta misma perspectiva = along the same lines.* desde este punto de vista = viewed in this light.* desde + Expresión Temporal = since + Expresión Temporal, ever since + Expresión Temporal.* desde + Expresión Temporal + hasta el presente = from + Expresión Temporal + up to the present.* desde + Expresión Temporal + hasta hoy día = from + Expresión Temporal + up to the present day.* desde + Fecha + hasta ahora = from + Fecha + to the present.* desde + Fecha/Lugar + en adelante = from + Fecha/Lugar + onward(s).* desde fuera = from the outside.* desde hace algún tiempo = for some time past, for days.* desde hace años = over the years, for years past, for years.* desde hace la tira (de tiempo) = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace muchísimo tiempo = in ages (and ages and ages).* desde hace muchos años = for years.* desde hace mucho tiempo = for ages, long-time [longtime], far back in time, for a long time, long since, in ages (and ages and ages).* desde hace siglos = for yonks, for yonks and yonks.* desde hace tanto tiempo = so long.* desde hace tiempo = long [longer -comp., longest -sup.], over the years, for a long time, long since, for some time.* desde hace un montonazo de tiempo = for yonks and yonks.* desde hace un montón de tiempo = for yonks.* desde hace un par de + Tiempo = in these past couple of + Tiempo.* desde hace varios años + Presente = for several years + Pretérito Perfecto.* desde hace ya algún tiempo = for some time now.* desde hace ya años = for years now.* desde... hasta... = from... through..., during the period + Período de Tiempo, from... right across....* desde hoy en adelante = as from today.* desde la antigüedad = since ancient times.* desde la cabeza hasta los pies = head to toe, from head to toe, from head to foot.* desde la época de/cuando = since the days of/when.* desde la época prehistórica = since prehistoric times.* desde la mañana a la noche = from morning to night.* desde la perspectiva de = in light of.* desde la prehistoria = since prehistoric times.* desde lejos = from a distance, from afar.* desde los comienzos = from an early stage.* desde los primeros tiempos = since the earliest of times, from earliest times.* desde los viejos tiempos = since olden times.* desde mi punto de vista = in my opinion, in my view, in my books.* desde mitad de + Expresión Temporal + en adelante = from the mid + Expresión Temporal + onwards.* desde muy antiguo = since olden times.* desde muy lejos = from afar.* desde..., pasando por..., hasta... = from..., through..., to....* desde + perspectiva = against + backdrop.* desde principio a fin = throughout.* desde principios de siglo = since the turn of the century, from the turn of the century.* desde + punto de vista = against + backdrop.* desde que el mundo es mundo = from the beginning of time, since the beginning of time, since time began.* desde su época = since + Posesivo + day.* desde su origen = from + its/their + inception, since + its/their + inception.* desde sus comienzos = from + its/their + inception, from + its/their + beginnings, since + its/their + beginnings, since + its/their + inception.* desde tiempo inmemorial = since earliest time, since time immemorial, from time immemorial, since time out of mind, from time out of mind.* desde tiempos prehistóricos = since prehistoric times.* desde todos los puntos de vista = in every sense.* desde una perspectiva + Adjetivo = along + Adjetivo + line.* desde un extremo... al otro = from one end... to the other.* desde un punto de vista académico = academically.* desde un punto de vista antropológico = anthropologically.* desde un punto de vista clínico = medically, medically.* desde un punto de vista clínico = clinically.* desde un punto de vista cognitivo = cognitively.* desde un punto de vista crítico = judgmentally [judgementally], with a critical eye, critically.* desde un punto de vista cultural = culturally.* desde un punto de vista ecológico = ecologically.* desde un punto de vista económico = economically, monetarily.* desde un punto de vista estético = aesthetically [esthetically, -USA].* desde un punto de vista estrictamente técnico = technically speaking.* desde un punto de vista étnico = ethnically.* desde un punto de vista filosófico = philosophically.* desde un punto de vista general = in a broad sense.* desde un punto de vista histórico = historically.* desde un punto de vista más amplio = in a broader sense.* desde un punto de vista más general = in a broader sense.* desde un punto de vista médico = medically, medically.* desde un punto de vista medioambiental = environmentally.* desde un punto de vista monetario = monetarily.* desde un punto de vista morfológico = morphologically.* desde un punto de vista operativo = operationally.* desde un punto de vista racista = racially + Adjetivo.* desde un punto de vista religioso = religiously.* desde un punto de vista socioeconómico = socioeconomically.* desde un punto de vista técnico = technically.* desde un punto vista ético = ethically.* existir desde hace años = be around for years.* nada más y nada menos que desde + Expresión Temporal = from as far back as + Expresión Temporal.* olvidado desde hace tiempo = long forgotten.* * *A (en el tiempo) sincedesde entonces/desde que se casó no lo he vuelto a ver I haven't seen him again since then/since he got marriedestamos aquí desde el mes pasado we've been here since last month¿desde cuándo trabajas aquí? how long have you been working here?¿desde cuándo te gustan los mejillones? — ¡desde siempre! since when have you liked mussels? — I've always liked them!¿desde cuándo hay que hacerlo así? — desde ahora when do we have to start doing it that way? — as from nowdesde niño había sido muy ambicioso he had been very ambitious ever since he was a childdesde el primer momento or un principio right from the start o the outsetno los veo desde hace meses I haven't seen them for monthsestaba enfermo desde hacía un año he had been ill for a yeardesde que + SUBJ( liter): desde que llegara a ese país since the day that she arrived in that countrydesde que aprendiera a escribir since the time I learned to writeDESDE … HASTA:estará abierto desde el 15 hasta el 30 it will be open from the 15th to o till o until the 30thdesde que llegó hasta que se fue from the time she arrived to the time she leftB (en el espacio) fromles mandé una postal desde Dublín I sent them a postcard from Dublinlo vi desde la ventana I saw him from the window¿desde dónde tengo que leer? where do I have to read from?desde mi punto de vista from my point of viewnosotros, desde aquí, intentaremos hacer lo que podamos we'll do what we can here o from this end o from our endDESDE … HASTA … FROM … TO …desde la página 12 hasta la 20 from page 12 to o as far as o up to page 20desde la cabeza hasta los pies from head to footC (en escalas, jerarquías) fromblusas desde 12 euros blouses from 12 eurosDESDE … HASTA … FROM … TO …todos, desde los trabajadores hasta los empresarios, … everyone, from the workers (up) to the management, …desde el director hasta el último empleado de la compañía from the director (down) to the lowest employee in the companytemas que van desde la reforma penal hasta la crisis económica subjects ranging from penal reform to the economic crisisD* * *
desde preposición
1 ( en el tiempo) since;◊ desde entonces/desde que se casó since then/since he got married;
¿desde cuándo trabajas aquí? how long have you been working here?;
desde el primer momento right from the start;
no los veo desde hace meses I haven't seen them for months;
desde el 15 hasta el 30 from the 15th to o until the 30th
2 ( en el espacio) from;◊ desde aquí/allá from here/there;
¿desde dónde tengo que leer? where do I have to read from?;
desde la página 12 hasta la 20 from page 12 (up) to page 20
3 (en escalas, jerarquías) from;
desde
I preposición
1 (punto en que comienza a contarse el tiempo) since: estuvo allí desde el jueves hasta el lunes, she was there from Thursday until Monday
no he hablado con él desde hace meses, I haven't talked to him for months
¿desde cuándo lo sabes?, how long have you known?
desde que María me lo dijo, ever since Maria told me
desde ayer, since yesterday
desde esta mañana, from this morning on
2 (punto en que comienza a contarse una distancia o se señala una perspectiva) from
desde aquí, from here
desde la ventana, from the window
figurado habla desde la ignorancia, he speaks out from ignorance
♦ Locuciones: desde luego, of course
desde siempre, always
' desde' also found in these entries:
Spanish:
abandonarse
- arriba
- borrasca
- caer
- cuándo
- desarrollar
- doblarse
- donde
- ermitaña
- ermitaño
- españolizar
- ir
- gritar
- judoka
- lloro
- llover
- lozana
- lozano
- luego
- mendicidad
- mustia
- mustio
- nos
- residir
- risa
- robar
- rondar
- siempre
- tarde
- ver
- vivir
- yudoka
- abajo
- antiguo
- arrastrar
- bombardear
- bombardeo
- descender
- descenso
- dominar
- exterior
- mejor
- memoria
- mirar
- pie
- razón
- retroactivo
- saber
- ser
- simpatizar
English:
absolutely
- all
- approach
- arouse
- back up
- beginning
- blow
- burning
- can
- carry
- certainly
- conception
- ease off
- ease up
- educationally
- elapse
- explode
- first
- for
- from
- go
- gorgeous
- grandstand
- hear of
- hence
- inherent
- jump down
- kerb-crawl
- kerb-crawling
- know
- listen
- look down
- lost
- mainland
- off
- ought
- outset
- outside
- pass down
- perspective
- range
- respect
- scene
- see
- since
- spectacular
- splendid
- standing
- talk down
- then
* * *♦ prep1. [indica tiempo] since;no lo veo desde el mes pasado/desde ayer I haven't seen him since last month/since yesterday;desde aquel día, nada volvió a ser igual from that day on, things were never the same again;desde ahora from now on;¿desde cuándo? since when?;¿desde cuándo se conocen? how long o since when have you known each other?;¿desde cuándo no hay que llamar para entrar? since when has it been all right to come in without knocking?;desde entonces since then;no la veo desde hace un año I haven't seen her for a year, it's a year since I last saw her;desde hace dos días no come she hasn't eaten for two days;¿desde cuánto hace que no come? how long has she not been eating?;desde hace mucho/un mes for ages/a month;trabaja para ellos desde hace poco she recently started working for them;te espero desde hace más de una hora I've been waiting for you for more than an hour;Fam¡desde hace que no la veo! [en tono enfático] I haven't seen her for AGES!;desde… hasta… from… until…;desde el 1 hasta el 15 de septiembre from 1 to 15 September;desde niño o [m5] desde pequeño me enseñaron a dar las gracias I was brought up to say thank you to people from an early age;desde el principio supe que no iba a salir bien I knew from the very beginning o from the word go it wasn't going to turn out well;desde que since;desde que la vi en el teatro, no he vuelto a saber nada de ella I haven't heard from her since (the day) I saw her at the theatre;desde que murió mi madre since my mother died;desde ya [inmediatamente] right now;ponte a ordenar esta habitación desde ya start tidying this room this instant2. [indica espacio] from;desde mi ventana se ve el puerto you can see the harbour from my window;vinieron a vernos desde Santiago they came from Santiago to visit us;¿desde dónde nos disparan? where are they shooting at us from?;desde arriba/abajo from above/below;visto desde arriba, parece más grande seen from above, it looks bigger;se ve desde lejos it can be seen from a long way away;desde… hasta… from… to…;desde aquí hasta el centro from here to the centre;desde un punto de vista jurídico… from a legal point of view…;afrontemos el proceso de paz desde la democracia y el respeto let us enter the peace process in a spirit of democracy and respect3. [indica cantidad mínima] from;desde 10.000 euros from 10,000 euros4. [indica lo que se abarca]desde… hasta… from… to…;se encargan de todo, desde el viaje hasta el alojamiento they take care of everything, from the travel arrangements to the accommodation;sabe hacer de todo, desde cambiar un fusible hasta arreglar una moto she can do all sorts of things, from changing a fuse to repairing a motorbike♦ desde luego loc adv1. [por supuesto]¡desde luego (que sí)! of course!;¡desde luego que me gusta! of course I like it!;¡desde luego que no os ayudaré! no way am I going to help you!, I'm certainly not going to help you!2. [en tono de reproche]¡desde luego! for goodness' sake!;¡desde luego! ¡no te creía capaz de una cosa así! I certainly didn't think you were capable of something like this!;¡desde luego, tienes cada idea! you really come out with some funny ideas!* * *prpdesde 1993 since 1993;desde que since;desde hace tres días for three days;desde hace mucho/poco for a long/short time;desde mañana from tomorrow;desde arriba/abajo from above/below;te veo desde aquí I can see you from here3 en escala from;desde … hasta … from … to …4:desde luego of course* * *desde prep1) : from2) : since3)desde ahora : from now on4)desde entonces : since then5)desde hace : for, since (a time)ha estado nevando desde hace dos días: it's been snowing for two days6)desde luego : of course7)desde que : since, ever since8)desde ya : right now, immediately* * *desde prep1. (lugar, cantidad) fromno sabemos nada de ellos desde que se casaron we haven't heard anything from them since they got marrieddesde... hasta from... todesde entonces since then / from then on¿desde cuándo? how long?¿desde cuándo pasas las vacaciones aquí? how long have you been coming here on holiday? -
3 hablar
v.1 to speak.hablar en voz alta/baja to speak loudly/softlyhablar claro to speak clearlyElla habla la verdad She speaks the truth.2 to talk.necesito hablar contigo I need to talk o speak to you, we need to talkhablar con alguien por teléfono to speak to somebody on the phonehablar de algo to talk about somethingLa viejita habla mucho The little old lady talks a lot.3 to talk.4 to speak (idioma).5 to discuss (asunto).es mejor que lo hables con él it would be better if you talked to him about it6 to talk to, to speak to.Ella le habla a Ricardo She talks to Richard.* * *1 (gen) to speak, talk2 (mencionar) to talk, mention3 (murmurar) to talk4 (dar un tratamiento) to call (de, -)1 (idioma) to speak2 (tratar) to talk over, discuss1 (uso recíproco) to speak, talk\es como hablar a la pared figurado it's like talking to a brick walleso es hablar now you're talkingestar hablando (cuadro etc) to be almost alivehablar a solas to talk to oneselfhablar alto to speak loud■ ¿puedes hablar más alto? can you speak up, please?hablar bajo to speak softlyhablar bien de alguien to speak well of somebodyhablar claro to speak plainlyhablar como un libro (expresarse muy bien) to speak very well, express oneself very clearly 2 (hablar con afectación) to speak affectedlyhablar con el corazón to speak from the hearthablar en broma to be jokinghablar en cristiano familiar to talk plainlyhablar en nombre de alguien to speak on somebody's behalfhablar mal de alguien to speak badly of somebodyhablar por hablar to talk for the sake of talkinghablar por los codos familiar to be a chatterboxno hablarse con alguien not to be on speaking terms with somebodyno hay más que hablar there's nothing more to be saidno se hable más de ello and that's that¡quién fue a hablar! look who's talking!se habla de que... it is said that...'Se habla inglés' "English spoken"sin hablar de not to mentionsin hablar palabra without saying a word* * *verb1) to speak2) talk* * *1.VI to speak, talk (a, con to) (de about, of)necesito hablar contigo — I need to talk o speak to you
acabamos de hablar del premio — we were just talking o speaking about the prize
¡mira quién fue a hablar! — look who's talking!
que hable él — let him speak, let him have his say
¡hable!, ¡puede hablar! — (Telec) you're through!, go ahead! (EEUU)
¿quién habla? — (Telec) who's calling?, who is it?
•
hablar claro — (fig) to speak plainly o bluntly•
dar que hablar a la gente — to make people talk, cause tongues to wag•
hablaba en broma — she was joking¿hablas en serio? — are you serious?
•
hacer hablar a algn — to make sb talk•
hablar por hablar — to talk for talking's sake, talk for the sake of ithablamos por teléfono todos los días — we speak on the phone every day, we phone each other every day
¡ni hablar! —
cristiano, plata-¿vas a ayudarle en la mudanza? -¡ni hablar! — "are you going to help him with the move?" - "no way!" o - "you must be joking!"
2. VT1) [+ idioma] to speakhabla bien el portugués — he speaks good Portuguese, he speaks Portuguese well
"se habla inglés" — "English spoken"
2) (=tratar de)•
no hay más que hablar — there's nothing more to be said about itme gustan las películas de vaqueros y no hay más que hablar — I happen to like westerns and I don't see why I should have to justify it
3) Méx (Telec) to (tele)phone3.See:HABLAR ¿"Speak" o "talk"? ► Se traduce por speak cuando hablar tiene un sentido general, es decir, hace referencia a la emisión de sonidos articulados: Estaba tan conmocionado que no podía hablar He was so shocked that he was unable to speak Su padre antes tartamudeaba al hablar Her father used to stutter when he spoke ► También se emplea speak cuando nos referimos a la capacidad de hablar un idioma: Habla francés y alemán She speaks French and German ► Cuando hablar implica la participación de más de una persona, es decir, se trata de una conversación, una charla, o un comentario, entonces se traduce por talk. Es una de esas personas que no para de hablar He's one of those people who won't stop talking ► Para traducir la construcción hablar con alguien podemos utilizar talk to ( talk with en el inglés de EE.UU.) o, si el uso es más formal, se puede emplear speak to ( speak with en el inglés de EE.UU.): Vi a Manolo hablando animadamente con un grupo de turistas I saw Manolo talking o speaking animatedly to o with a group of tourists ► Si queremos especificar el idioma en que se desarrolla la conversación, se puede emplear tanto talk como speak, aunque este último se usa en un lenguaje más formal: Me sorprendió bastante verla hablar en francés con tanta soltura I was surprised to see her talking o speaking (in) French so fluently Para otros usos y ejemplos ver la entrada* * *1.verbo intransitivo1) ( articular palabras) to speakhablar en voz baja — to speak o talk quietly
aún no sabe hablar — he hasn't started to talk yet o isn't talking yet
2) ( expresarse) to speakdéjalo hablar — let him speak, let him have his say (colloq)
hablar claro — ( claramente) to speak clearly; ( francamente) to speak frankly
mira quién habla or quién fue a hablar — (fam) look o hark who's talking (colloq)
hablar por hablar — to talk for the sake of it
quien mucho habla mucho yerra — the more you talk, the more mistakes you'll make
3)a) ( conversar) to talkse pasaron toda la noche hablando — they spent the whole night talking o (colloq) chatting
tengo que hablarte or que hablar contigo — I need to speak to you o have a word with you
hablando se entiende la gente — (fr hecha) the way to work things out is by talking
hablar con alguien — to speak o talk to somebody
ni hablar: de eso ni hablar that's totally out of the question; ni hablar! no way! (colloq), no chance! (colloq); nos castigaron por hablar en clase — we were punished for talking in class
b) ( murmurar) to talkdar que hablar — to start people talking
c) ( al teléfono)¿quién habla? — who's speaking o calling?
¿con quién hablo? — who am I speaking with (AmE) o (BrE) speaking to?
4) (tratar, referirse a)hablar de algo/alguien — to talk about something/somebody
tú y yo no tenemos nada de que hablar — you and I have nothing to say to each other o nothing to discuss
hablar de negocios — to talk (about) o discuss business
lo dejamos en 10.000 y no se hable más (de ello) — let's say 10,000 and be done with it
el viaje en tren sale caro, y no hablemos ya del avión — going by train is expensive, and as for flying...
hablar sobre or acerca de algo — to talk about something
5) ( bajo coacción) to talk6)a) ( dar discurso) to speakel rey habló a la nación — the king spoke to o addressed the nation
b) ( dirigirse a) to speakháblale de tú — use the `tú' form with him
7)a) ( anunciar propósito)hablar de + inf — to talk of -ing, talk about -ing
mucho hablar de ahorrar y va y se compra esto — all this talk of saving and he goes and buys this! (colloq)
b) ( rumorear)se habla de que va a renunciar — it is said o rumored that she's going to resign
8) (Méx) ( por teléfono) to call, phone2.hablar vt1) < idioma> to speak2) ( tratar)ya lo hablaremos más adelante — we'll talk about o discuss that later
háblalo con ella — speak o talk to her about it
3) (fam) ( decir)3.no hables disparates or tonterías — don't talk nonsense
hablarse v pronno se habla con ella — he's not speaking o talking to her, he's not on speaking terms with her
* * *= speak, talk, share + Posesivo + view, speak up, chat.Ex. If, however, you wish to speak another language with DOBIS/LIBIS, enter the name of that language in this field by typing over the language displayed.Ex. The philosophy was that every computer on the network would talk, as a peer, with any other computer.Ex. The aim is to encourage children to read more and to share their views on the books they read.Ex. 'When you've been here a while, you'll see that it's hard to avoid run-ins with her,' Lehmann spoke up.Ex. The guest might be better employed seeing small groups half a dozen or so for quarter of an hour, when they could chat about anything that crops up.----* conseguir hablar con = catch up with.* dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.* dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours, raise + eyebrows.* del que estamos hablando = in question.* empezar a hablar de = make + noises about, make + a noise about.* estar hablando del tema = be on the topic.* estrictamente hablando = strictly speaking.* extasiarse hablando de Algo = wax + lyrical, wax + rapturous.* forma de hablar = manner of speaking.* hablando de Roma, por la puerta asoma = speak of the devil, talk of the devil.* hablando en plata = crudely put.* hablando en términos muy generales = crudely put.* hablando figuradamente = figuratively speaking.* hablando por teléfono = on the line.* hablando sinceramente = straight talk.* hablando sin rodeos = crudely put.* hablando sin tapujos = straight talk.* hablar a = speak to.* hablar a calzón quitado = lay + Posesivo + cards on the table, put + Posesivo + cards on the table.* hablar a favor de = speak up for.* hablar alto = be loud.* hablar al unísono = speak with + one voice.* hablar antes de tiempo = speak too soon.* hablar bajo = speak + low.* hablar ceceando = lisp.* hablar claro = lay + Posesivo + cards on the table, put + Posesivo + cards on the table.* hablar como una cotorra = talk + Posesivo + socks off.* hablar con = check with, speak with, talk with, speak to.* hablar con diplomacia = say + the right thing.* hablar con entusiasmo = gush about.* hablar con la boca llena = speak with + Posesivo + mouth full, talk with + Posesivo + mouth full.* hablar con la nariz = talk through + Posesivo + nose.* hablar con lengua de serpiente = talk with + a twisted tongue, speak with + a twisted tongue, speak with + a split tongue, speak with + a forked tongue.* hablar con ritmo y rima = rap about.* hablar de = be on about, talk about, tell of.* hablar de boquilla = pay + lip service.* hablar del asunto con = take + the matter + up with.* hablar del mismo modo = talk + alike.* hablar del trabajo = talk + shop.* hablar despectivamente = speak + disparagingly.* hablar efusivamente = gush about.* hablar emotivamente y con efusividad = gush about.* hablar en contra de = speak against.* hablar en falso = speak with + a split tongue, speak with + a forked tongue, speak with + a twisted tongue.* hablar en favor de = put + a word in for.* hablar en lengua desconocida = speak in + tongues, talk in + tongues.* hablar en plata = put + it crudely.* hablar en público = public speaking, speak in + public.* hablar entre dientes = mumble, mutter.* hablar entre dientes sin ser entendido = mumble.* hablar en voz alta = talk in + a loud voice.* hablar en voz baja = whisper, speak + low.* hablar explícitamente = speak out.* hablar hasta por los codos = talk + Posesivo + socks off.* hablar hasta reventar = talk + Reflexivo + blue in the face.* hablar incoherentmente = babble.* hablar mal de = speak against, speak out against, speak + ill of, say + nasty things about, slag + Nombre + off, slate, diss.* hablar maravillas de = praise.* hablar más de la cuenta = shoot + Posesivo + mouth off.* hablar muy bien de = rave about, rant and rave.* hablar pestes = trash, call + Nombre + all the names under the sun, say + nasty things about, slag + Nombre + off, cut + Nombre + up, tear + Nombre + down, rubbish.* hablar por hablar = waffle, talk through + Posesivo + hat.* hablar por la nariz = talk through + Posesivo + nose.* hablar por los codos = talk + Posesivo + socks off, talk + Reflexivo + blue in the face.* hablar por Uno mismo = speak for + Reflexivo.* hablarse = on speaking terms.* hablarse bien de Algo o Alguien = be well spoken of.* hablar sin decir nada = waffle.* hablar sin parar = burble on.* hablar sin pensar = shoot from + the hip.* hablar sin ser entendido = speak in + tongues, talk in + tongues.* hablar sin ton ni son = talk through + Posesivo + hat.* llevar a hablar de una cuestión = bring up + issue.* loro viejo no aprende a hablar = you can't teach an old dog new tricks, you can't teach an old dog new tricks.* ¡mira quién habla! = look who's talking!.* ¡ni hablar! = no dice!.* ¡ni hablar del caso! = no dice!.* persona que sólo habla una lengua = monoglot.* que habla en voz baja = quietly spoken.* saber de lo que Uno estar hablando = know + Posesivo + stuff.* ser como hablar con la pared = be like talking to a brick wall.* volver a hablar innecesariamente = belabour [belabor, -USA].* ya hemos hablado bastante de = so much for.* * *1.verbo intransitivo1) ( articular palabras) to speakhablar en voz baja — to speak o talk quietly
aún no sabe hablar — he hasn't started to talk yet o isn't talking yet
2) ( expresarse) to speakdéjalo hablar — let him speak, let him have his say (colloq)
hablar claro — ( claramente) to speak clearly; ( francamente) to speak frankly
mira quién habla or quién fue a hablar — (fam) look o hark who's talking (colloq)
hablar por hablar — to talk for the sake of it
quien mucho habla mucho yerra — the more you talk, the more mistakes you'll make
3)a) ( conversar) to talkse pasaron toda la noche hablando — they spent the whole night talking o (colloq) chatting
tengo que hablarte or que hablar contigo — I need to speak to you o have a word with you
hablando se entiende la gente — (fr hecha) the way to work things out is by talking
hablar con alguien — to speak o talk to somebody
ni hablar: de eso ni hablar that's totally out of the question; ni hablar! no way! (colloq), no chance! (colloq); nos castigaron por hablar en clase — we were punished for talking in class
b) ( murmurar) to talkdar que hablar — to start people talking
c) ( al teléfono)¿quién habla? — who's speaking o calling?
¿con quién hablo? — who am I speaking with (AmE) o (BrE) speaking to?
4) (tratar, referirse a)hablar de algo/alguien — to talk about something/somebody
tú y yo no tenemos nada de que hablar — you and I have nothing to say to each other o nothing to discuss
hablar de negocios — to talk (about) o discuss business
lo dejamos en 10.000 y no se hable más (de ello) — let's say 10,000 and be done with it
el viaje en tren sale caro, y no hablemos ya del avión — going by train is expensive, and as for flying...
hablar sobre or acerca de algo — to talk about something
5) ( bajo coacción) to talk6)a) ( dar discurso) to speakel rey habló a la nación — the king spoke to o addressed the nation
b) ( dirigirse a) to speakháblale de tú — use the `tú' form with him
7)a) ( anunciar propósito)hablar de + inf — to talk of -ing, talk about -ing
mucho hablar de ahorrar y va y se compra esto — all this talk of saving and he goes and buys this! (colloq)
b) ( rumorear)se habla de que va a renunciar — it is said o rumored that she's going to resign
8) (Méx) ( por teléfono) to call, phone2.hablar vt1) < idioma> to speak2) ( tratar)ya lo hablaremos más adelante — we'll talk about o discuss that later
háblalo con ella — speak o talk to her about it
3) (fam) ( decir)3.no hables disparates or tonterías — don't talk nonsense
hablarse v pronno se habla con ella — he's not speaking o talking to her, he's not on speaking terms with her
* * *= speak, talk, share + Posesivo + view, speak up, chat.Ex: If, however, you wish to speak another language with DOBIS/LIBIS, enter the name of that language in this field by typing over the language displayed.
Ex: The philosophy was that every computer on the network would talk, as a peer, with any other computer.Ex: The aim is to encourage children to read more and to share their views on the books they read.Ex: 'When you've been here a while, you'll see that it's hard to avoid run-ins with her,' Lehmann spoke up.Ex: The guest might be better employed seeing small groups half a dozen or so for quarter of an hour, when they could chat about anything that crops up.* conseguir hablar con = catch up with.* dar de qué hablar = raise + eyebrows, fuel + rumours, give + rise to rumours.* dar que hablar = fuel + rumours, give + rise to rumours, raise + eyebrows.* del que estamos hablando = in question.* empezar a hablar de = make + noises about, make + a noise about.* estar hablando del tema = be on the topic.* estrictamente hablando = strictly speaking.* extasiarse hablando de Algo = wax + lyrical, wax + rapturous.* forma de hablar = manner of speaking.* hablando de Roma, por la puerta asoma = speak of the devil, talk of the devil.* hablando en plata = crudely put.* hablando en términos muy generales = crudely put.* hablando figuradamente = figuratively speaking.* hablando por teléfono = on the line.* hablando sinceramente = straight talk.* hablando sin rodeos = crudely put.* hablando sin tapujos = straight talk.* hablar a = speak to.* hablar a calzón quitado = lay + Posesivo + cards on the table, put + Posesivo + cards on the table.* hablar a favor de = speak up for.* hablar alto = be loud.* hablar al unísono = speak with + one voice.* hablar antes de tiempo = speak too soon.* hablar bajo = speak + low.* hablar ceceando = lisp.* hablar claro = lay + Posesivo + cards on the table, put + Posesivo + cards on the table.* hablar como una cotorra = talk + Posesivo + socks off.* hablar con = check with, speak with, talk with, speak to.* hablar con diplomacia = say + the right thing.* hablar con entusiasmo = gush about.* hablar con la boca llena = speak with + Posesivo + mouth full, talk with + Posesivo + mouth full.* hablar con la nariz = talk through + Posesivo + nose.* hablar con lengua de serpiente = talk with + a twisted tongue, speak with + a twisted tongue, speak with + a split tongue, speak with + a forked tongue.* hablar con ritmo y rima = rap about.* hablar de = be on about, talk about, tell of.* hablar de boquilla = pay + lip service.* hablar del asunto con = take + the matter + up with.* hablar del mismo modo = talk + alike.* hablar del trabajo = talk + shop.* hablar despectivamente = speak + disparagingly.* hablar efusivamente = gush about.* hablar emotivamente y con efusividad = gush about.* hablar en contra de = speak against.* hablar en falso = speak with + a split tongue, speak with + a forked tongue, speak with + a twisted tongue.* hablar en favor de = put + a word in for.* hablar en lengua desconocida = speak in + tongues, talk in + tongues.* hablar en plata = put + it crudely.* hablar en público = public speaking, speak in + public.* hablar entre dientes = mumble, mutter.* hablar entre dientes sin ser entendido = mumble.* hablar en voz alta = talk in + a loud voice.* hablar en voz baja = whisper, speak + low.* hablar explícitamente = speak out.* hablar hasta por los codos = talk + Posesivo + socks off.* hablar hasta reventar = talk + Reflexivo + blue in the face.* hablar incoherentmente = babble.* hablar mal de = speak against, speak out against, speak + ill of, say + nasty things about, slag + Nombre + off, slate, diss.* hablar maravillas de = praise.* hablar más de la cuenta = shoot + Posesivo + mouth off.* hablar muy bien de = rave about, rant and rave.* hablar pestes = trash, call + Nombre + all the names under the sun, say + nasty things about, slag + Nombre + off, cut + Nombre + up, tear + Nombre + down, rubbish.* hablar por hablar = waffle, talk through + Posesivo + hat.* hablar por la nariz = talk through + Posesivo + nose.* hablar por los codos = talk + Posesivo + socks off, talk + Reflexivo + blue in the face.* hablar por Uno mismo = speak for + Reflexivo.* hablarse = on speaking terms.* hablarse bien de Algo o Alguien = be well spoken of.* hablar sin decir nada = waffle.* hablar sin parar = burble on.* hablar sin pensar = shoot from + the hip.* hablar sin ser entendido = speak in + tongues, talk in + tongues.* hablar sin ton ni son = talk through + Posesivo + hat.* llevar a hablar de una cuestión = bring up + issue.* loro viejo no aprende a hablar = you can't teach an old dog new tricks, you can't teach an old dog new tricks.* ¡mira quién habla! = look who's talking!.* ¡ni hablar! = no dice!.* ¡ni hablar del caso! = no dice!.* persona que sólo habla una lengua = monoglot.* que habla en voz baja = quietly spoken.* saber de lo que Uno estar hablando = know + Posesivo + stuff.* ser como hablar con la pared = be like talking to a brick wall.* volver a hablar innecesariamente = belabour [belabor, -USA].* ya hemos hablado bastante de = so much for.* * *hablar [A1 ]■ hablar (verbo intransitivo)A articular palabrasB1 expresarse2 hablar + complementoC1 conversar2 charlar3 murmurar4 en conversaciones telefónicasD tratar, referirse aE bajo coacciónF1 dar un discurso2 dirigirse aG1 anunciar un propósito2 rumorearH recordarI tener relacionesJ México: por teléfono■ hablar (verbo transitivo)A hablar: idiomaB tratar, consultarC decir■ hablarse (verbo pronominal)viA (articular palabras) to speakhablar en voz baja to speak o talk quietly, to speak o talk in a low voicehabla más alto speak uphabla más bajo don't speak so loudly, keep your voice downhabla con un deje andaluz she speaks with a slight Andalusian accent, she has a slight Andalusian accentquítate la mano de la boca y habla claro take your hand away from your mouth and speak clearlyes muy pequeño, todavía no sabe hablar he's still a baby, he hasn't started to talk yet o he isn't talking yetno hables con la boca llena don't talk with your mouth fullhablar por la nariz to have a nasal voice, to talk through one's nosees una réplica perfecta, sólo le falta hablar it's a perfect likeness, you almost expect it to start talkingB1 (expresarse) to speakdéjalo hablar a él ahora let him speak now, let him have his say now ( colloq)no hables hasta que no se te pregunte don't speak until you're spoken tohabla claro ¿cuánto quieres? tell me straight, how much do you want? ( colloq)ha hablado la voz de la experiencia there speaks the voice of experience, he speaks from experiencelas cifras hablan por sí solas the figures speak for themselvesno sabe de qué va el tema, el caso es hablar he doesn't know what it's all about but he just has to have his sayen fin, mejor no hablar anyway, I'd better keep my mouth shut¡así se habla! that's what I like to hear!hablo en mi nombre y en el de mis compañeros I speak for myself and for my colleaguestú no hables or no hace falta que hables ( fam); you're a fine one to talk! ( colloq), you've got no room to talk! ( colloq), you can talk! ( colloq)hablar por hablar: no sabe nada del tema, habla por hablar he doesn't know anything about the subject, he just likes the sound of his own voice o he just talks for the sake of ithacer hablar a algn: ve a hacerte la cama y no me hagas hablar go and make your bed, and don't let me have to tell you twice o tell you againquien mucho habla mucho yerra the more you talk, the more mistakes you'll make2 (+ complemento) to speak¿en qué idioma hablan en casa? what language do you speak at home?hablar por señas to use sign languageno sabe hablar en público she's no good at speaking in publicaunque no coincido con sus ideas, reconozco que habla muy bien even though I do not share his views, I accept that he is a very good speaker(el) hablar bien no cuesta dinero being polite never hurt anybodyC1 (conversar) to talkestá hablando con el vecino de arriba he's talking o speaking to the man from upstairsse pasaron toda la noche hablando they spent the whole night talking o ( colloq) chattingestaba hablando conmigo mismo I was talking to myselflo conozco de vista, pero nunca he hablado con él I know him by sight, but I've never actually spoken to himtú y yo tenemos que hablar you and I must have a talk, you and I have to talk¿podemos hablar a solas un momento? can I have a word with you in private?, can I talk to you alone for a moment?no te vayas, tengo que hablarte or tengo que hablar contigo don't go, I need to speak to you o have a word with youpara hablar con el director hay que solicitar entrevista you have to get an appointment if you want to speak to o see the directorhabla tú con él, quizás a ti te escuche you talk to him, maybe he'll listen to youes como si estuviera hablando con las paredes it's like talking to a brick wallhablar por teléfono/por el celular ( AmL) or el móvil ( Esp) to talk on the phone/cell phone ( AmE) o mobile ( BrE)hablando se entiende la gente ( fr hecha); if you/they talk it over you'll/they'll sort it outni hablar: pretende que cargue con su trabajo y de eso ni hablar he wants me to do his work but there's no way that I'm going to¿estarías dispuesto a hacerlo? — ¡ni hablar! would you be willing to do it? — no way o not likely o no chance! ( colloq)2 (charlar) to talknos castigaron por hablar en clase we were punished for talking in classse pasó el día habla que te habla she talked nonstop the whole day ( colloq)3 (murmurar) to talkno hagas caso, a la gente le gusta mucho hablar don't take any notice, people just like to talk o gossipdar que hablar: si sigues actuando de esa manera, vas a dar que hablar if you carry on like that, people will start talking o tongues will start to wag4(en conversaciones telefónicas): ¿quién habla? who's speaking o calling?D (tratar, referirse a) hablar DE algo/algn to talk ABOUT sth/sb¿de qué están hablando? what are you talking about?hay muchas cosas de las que no puedo hablar con ella there are a lot of things I can't talk to her abouttú y yo no tenemos nada de que hablar you and I have nothing to say to each other o nothing to discussse pasaron toda la tarde hablando de negocios they spent the whole evening talking (about) o discussing businessprecisamente hablábamos de ti we were just talking about youestaban hablando de él a sus espaldas they were talking about him behind his backsiempre está hablando mal de su suegra he never has anything good o a good word to say about his mother-in-lawlo dejamos en 10.000 y no se hable más (de ello) let's say 10,000 and be done with itel viaje en tren sale caro, y no hablemos ya del avión going by train is expensive, and as for flying …en su libro habla de un tiempo futuro en el que … in his book he writes about o speaks of a time in the future when …hablar SOBREor ACERCA de algo to talk ABOUT sthya hablaremos sobre ese tema en el momento oportuno we'll talk about that when the time comeshablar DE algo/algn to talk ABOUT sth/sbtengo que hablarte de algo importante there's something important I have to talk to you aboutháblame de tus planes para el futuro tell me about your plans for the futureno sé de qué me estás hablando I don't know what you're talking aboutme han hablado mucho de ese restaurante I've heard a lot about that restaurantme han hablado muy bien de él people speak very highly of him, I've heard a lot of nice o good things about himLaura me ha hablado mucho de ti Laura's told me a lot about youhablemos de usted let's talk about youle he hablado al director de tu caso I've mentioned your case to the director, I've spoken to the director about your caseE (bajo coacción) to talkno lograron hacerlo hablar they couldn't get him to talkF1 (dar un discurso) to speakesta noche hablará por la radio he will speak on the radio tonightel rey habló a la nación the king spoke to o addressed the nation2 (dirigirse a) to speakhaz el favor de no hablarme en ese tono please don't talk o speak to me in that tone of voice, please don't use that tone of voice with me¿qué manera es ésa de hablarle a tu madre? that's no way to speak to your mother!no le hables de tú don't use the `tu' form with o to himdíselo tú porque a mí no me habla you tell him because he isn't talking o speaking to melleva una semana sin hablarme he hasn't spoken to me for a weekG1 (anunciar un propósito) hablar DE + INF to talk OF -ING, talk ABOUT -INGse está hablando de construir una carretera nueva they're talking of o about building a new road, there's talk of a new road being builtmucho hablar de ahorrar y va y se compra esto all this talk of saving and he goes and buys this!2 (rumorear) hablar DE algo:se habla ya de miles de víctimas there is already talk of thousands of casualtiesse habla de que va a renunciar it is said o rumored that she's going to resign, they say o people say that she's going to resignH ( liter) (recordar) hablar DE algo:unos monumentos que hablan de la grandeza de aquella época monuments which tell of o reflect the grandeur of that erate habló Laura Laura called o phoned o ( BrE) rang■ hablarvtA ‹idioma› to speakhabla el idioma con mucha soltura he speaks the language fluently[ S ] se habla español Spanish spokenB (tratar, consultar) to talk about, discussháblalo con tu padre speak o talk to your father about iteso ya lo hablaremos más adelante we'll talk about that o discuss that lateresto vamos a tener que hablarlo con más tiempo we're going to have to talk about o discuss this when we have more timeya está todo resuelto, no hay (nada) más que hablar it's all settled, there's nothing more to discuss o sayC ( fam)(decir): no hables disparates or tonterías don't talk nonsense, don't talk garbage ( AmE colloq), don't talk rubbish ( BrE colloq)no habló ni una palabra en toda la reunión he didn't say a word throughout the whole meeting■ hablarse( recíproco):llevan meses sin hablarse they haven't spoken to each other for months¿piensas seguir toda la vida sin hablarte con ella? are you never going to speak to her again?, aren't you ever going to talk to her again?* * *
hablar ( conjugate hablar) verbo intransitivo
1
habla más bajo keep your voice down
( francamente) to speak frankly;
un político que habla muy bien a politician who is a very good speaker;
hablar por hablar to talk for the sake of it
2
tenemos que hablar we must (have a) talk;
hablar con algn to speak o talk to sb;
tengo que hablarte or que hablar contigo I need to speak to you o have a word with you;
está hablando por teléfono he's on the phone;
¡ni hablar! no way! (colloq), no chance! (colloq)
◊ dar que hablar to start people talkingd) ( rumorear):
se habla de que va a renunciar it is said o rumored that she's going to resigne) ( al teléfono):◊ ¿con quién hablo? who am I speaking with (AmE) o (BrE) speaking to?
3a) (tratar, referirse a) hablar de algo/algn to talk about sth/sb;◊ hablar de negocios to talk (about) o discuss business;
siempre habla mal de ella he never has a good word to say about her;
hablan muy bien de él people speak very highly of him;
me ha hablado mucho de ti she's told me a lot about you;
en tren sale caro, y no hablemos ya del avión going by train is expensive, and as for flying …;
háblame de tus planes tell me about your plans;
hablar sobre or acerca de algo to talk about sth
háblale de tú use the `tú' form with himc) ( anunciar propósito) hablar de hacer algo to talk of doing sth;
4 (Méx) ( por teléfono) to call, phone
verbo transitivo
1 ‹ idioma› to speak
2 ( tratar):
ya lo hablaremos más adelante we'll talk about o discuss that later
hablarse verbo pronominal:
no se habla con ella he's not speaking o talking to her, he's not on speaking terms with her
hablar
I verbo intransitivo
1 to speak, talk: estaba hablando con Jorge, I was speaking to Jorge
habla muy mal de su marido, she speaks badly of her husband
2 (charlar) to talk, chat: le encanta hablar por teléfono, he loves chatting on the phone
3 (tratar, versar) to talk about: este artículo habla de los extraterrestres, this article deals with aliens
4 (referirse) no hablaba de ella, I wasn't talking about her
habla de él como si de un dios se tratara, you would have thought she was talking about a god from the way she spoke about him
II verbo transitivo
1 (una lengua) to speak: habla francés, he speaks French
2 (discutir, tratar) to talk over, discuss: háblalo con tu madre, talk it over with your mother
no tengo nada que hablar contigo, I've nothing to say to you
3 (decir) habla maravillas de su nuevo coche, he's raving on about his new car
♦ Locuciones: hablar en broma, to be joking
familiar ¡mira tú quién fue a hablar!, look who's talking!
ni hablar, certainly not
' hablar' also found in these entries:
Spanish:
abominar
- acento
- alquilar
- alta
- alto
- ancha
- ancho
- balbucear
- broma
- caldo
- callar
- carrete
- cascar
- cerrada
- cerrado
- cerrarse
- chistar
- clara
- claro
- codo
- como
- contigo
- correr
- costar
- dar
- dejar
- deshora
- despepitarse
- dialéctica
- embalarse
- en
- enrollarse
- extenderse
- fanfarronear
- gachó
- gangosa
- gangoso
- habla
- hablarse
- impertinencia
- imprudencia
- íntima
- íntimo
- maravilla
- murmurar
- ni
- palabra
- parar
- peluquín
- permitir
English:
about
- abruptly
- admire
- afraid
- age
- alone
- approachable
- babble
- bitterly
- blunt
- bone
- break off
- breath
- breathe
- captivate
- confidence
- crack
- croak
- curt
- delegation
- directly
- discuss
- do
- dog
- drawl
- drone
- easy
- evenly
- fear
- female
- fluent
- go on
- gush
- harp on
- hear of
- hot air
- jabber
- jaw
- likely
- male-dominated
- mimic
- mouth
- mutter
- nasally
- need
- nelly
- nice
- nonstop
- oneself
- pipe up
* * *♦ vi1. [emitir palabras] to speak;hablar en voz alta/baja to speak loudly/softly;el bebé ya habla the baby is talking already2. [expresarse, comunicarse] to speak;hablar claro to speak clearly;hablar en español/inglés to speak in Spanish/English;hablar por señas to use sign language;dejar hablar a alguien to let sb speak;déjame hablar a mí [como representante] let me do the talking;[en discusión] let me get a word in;hacer hablar a alguien [a tímido] to get sb talking;[en interrogatorio] to get sb to talk;hablar solo to talk to oneself;estos detalles hablan mucho del tipo de persona que es these small points say a lot about the sort of person she is;sus actos hablan por sí solos his actions speak for themselves;¡así se habla! hear, hear!;¡qué bien habla este político! this politician's a really good speaker;hablar por hablar to talk for the sake of talking;3. [conversar] to talk ( con o Am a to), to speak ( con o Am a to);estaba hablando en broma I was only joking;¿podemos hablar un momento? could I have a word with you?;estuvimos toda la noche hablando we talked all night, we spent all night talking;no debes hablar en clase you mustn't talk in class;necesito hablar contigo I need to talk o speak to you, we need to talk;hablé con ella ayer por la noche I spoke to her last night;¿has hablado con él alguna vez? have you ever talked o spoken to him?;hablé con él por teléfono I spoke to him on the phone;está hablando por teléfono he's on the phone;¡(de eso) ni hablar! no way!;hablando se entiende la gente it's good to talk4. [tratar]hablar de algo/alguien to talk o speak about sth/sb;hablar bien/mal de to speak well/badly of;háblame de ti tell me about yourself;me han hablado muy bien de este restaurante I've heard a lot of good things about this restaurant, I've heard people speak very highly of this restaurant;mi hermano me ha hablado mucho de ti my brother's told me a lot about you;es mejor no hablar del tema it would be best if we didn't mention the subject;tenemos muy buenos tenistas, y no hablemos de futbolistas… we have very good tennis players, and as for footballers…5. [murmurar] to talk;hablar mal de alguien to criticize sb, to run sb down;siempre va hablando de los demás she's always going around saying things about o talking about other people;dar que hablar to make people talk6. [pronunciar un discurso] to speak;el presidente habló a las masas the president spoke to o addressed the masses7. [confesar] to talk;lo torturaron y al final habló they tortured him and in the end he talked¡a mí no me hables así! don't you speak to me like that!♦ vt1. [idioma] to speak;habla danés y sueco she can speak o she speaks Danish and Swedish;habla muy bien el portugués he speaks very good Portuguese2. [asunto] to discuss ( con with);es mejor que lo hables con el jefe it would be better if you talked to the boss about it;vamos a ir, y no hay nada más que hablar we're going, and that's that* * *v/i1 speak;hablar alto/bajo speak loudly/softly;hablar claro fig say what one means;hablar por sí solo fig speak for o.s.2 ( conversar) talk;hablar con alguien talk to s.o., talk with s.o.3:4:¡ni hablar! no way!;hablar por hablar talk for the sake of it;¡mira quién habla! look who’s talking!;no me hagas hablar más I don’t want to have to say this again!;no se hable más (del asunto) I don’t want to hear anything more about it;por no hablar de … not to mention …* * *hablar vi1) : to speak, to talkhablar en broma: to be joking2)hablar de : to mention, to talk about3)dar que hablar : to make people talkhablar vt1) : to speak (a language)2) : to talk about, to discussháblalo con tu jefe: discuss it with your boss* * *hablar vb¿hablas inglés? do you speak English?¿puedo hablar con Javi? can I speak to Javi?2. (conversar) to talk¡ni hablar! no way! -
4 day
dei
1. noun1) (the period from sunrise to sunset: She worked all day; The days are warm but the nights are cold.) día2) (a part of this period eg that part spent at work: How long is your working day?; The school day ends at 3 o'clock; I see him every day.) jornada3) (the period of twenty-four hours from one midnight to the next: How many days are in the month of September?) día4) ((often in plural) the period of, or of the greatest activity, influence, strength etc of (something or someone): in my grandfather's day; in the days of steam-power.) los tiempos de•- daybreak- day-dream
2. verbShe often day-dreams.) soñar despierto- daylight- day school
- daytime
- call it a day
- day by day
- day in
- day out
- make someone's day
- one day
- some day
- the other day
day n díawhat day is the party? ¿qué día es la fiesta?tr[deɪ]1 (24 hours) día nombre masculino■ how was your day? ¿qué tal tu día?3 (period of work) jornada, día nombre masculino5 (period of time) época, tiempo■ in my day... en mis tiempos...1 (period) época, tiempos nombre masculino plural\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLa nine days' wonder un prodigio efímeroany day now cualquier día de éstosby day de día, durante el díaday after day día tras díaday and night día y nocheday by day día a día, de día en díaday in, day out todos los díasevery day todos los díasevery other day un día sí un día no, cada dos díasfrom one day to the next de un día para (el) otrohave a nice day! ¡que tengas un buen día!in this day and age hoy (en) díain those days en aquellos tiempos, en aquella épocait's all in a day's work todo forma parte del trabajothat'll be the day cuando las ranas críen pelosthe day after tomorrow pasado mañanaon the following day al día siguientethese days hoy en día... to the day hoy hace exactamente...to this day hasta el día de hoynot to be my «(your, his, etc)» day no ser mi (tu, su, etc) díasomebody's/something's days are numbered tener alguien/algo los días contadosto be... if one's a day tener como mínimo... años■ she's 50 if she's a day tiene como mínimo 50 años, no puede tener menos de 50 añosto call it a day dar algo por terminadoto carry the day / win the day prevalecerto have had one's day haber pasado a la historia, haber pasado de modato be one of those days ser un día de aquéllosto have one of those days tener un día de aquéllosto make a day of it quedarse todo el díato make somebody's day alegrarle la vida a alguienday labourer jornalero,-aday nursery guardería (infantil)day off día libreday of reckoning día nombre masculino del juicio finalday release sistema que permite a un,-a empleado,-a asistir a un curso un día de la semanaday return billete nombre masculino de ida y vuelta para el mismo díaday room sala comunal en hospitales etcday school colegio sin internadoday shift turno de díaday trip excursión nombre femenino (de un día)day ['deɪ] n1) : día m2) date: fecha f3) time: día m, tiempo min olden days: intaño4) workday: jornada f laboraladj.• diurno, -a adj.n.• día s.m.• fecha s.f.deɪ1) ( unit of time) día mhe's arriving in two days o in two days' time — llega dentro de dos días
a nine days' wonder: the case was a nine days' wonder el interés en el caso duró lo que un suspiro; from day one — desde el primer momento
2) ( daylight hours) día mday and night — día y noche; happy 1) a), light I 1)
3)a) ( point in time) día mwhat day is (it) today? — ¿qué día es hoy?
every other day — un día sí y un día no, día por medio (CS, Per)
the day before yesterday — anteayer, antes de ayer
day by day — día a día, de día en día
day in, day out — todos los días
from day to day — de día en día, día a día
from this day on(ward) — de hoy or de ahora en adelante
it's not my/his day — no es mi/su día
that'll be the day — (colloq & iro) cuando las ranas críen cola
did you have a good/bad day? — ¿te fue or te ha ido bien/mal hoy?
have a good o nice day! — (esp AmE) que le vaya bien!
any day — (colloq)
caviar? I'd rather have a hamburger any day — ¿caviar? prefiero mil veces una hamburguesa
at the end of the day — a or en fin de cuentas, al fin y al cabo
to call it a day — ( temporarily) dejarlo para otro día; ( permanently) dejar de trabajar (or estudiar etc)
to make somebody's day — (colloq) alegrarle la vida a alguien
to save for a rainy day — ahorrar para cuando lleguen las vacas flacas
b) (specified day, date) día mit's her day for doing the washing — hoy le toca lavar (la ropa) or (Esp) hacer la colada
c) ( working day) jornada f, día m4)a) ( period of time) día min days gone by — (liter) antaño (liter)
in days to come — (liter) en días venideros (liter)
in days of old, in olden days — (liter) antaño (liter)
in this day and age — hoy (en) día, el día de hoy
in those days — en aquellos tiempos, en aquella época
it's early days yet — (BrE) aún es pronto
to have seen o known better days — haber* visto tiempos mejores
b) (period of youth, success) (no pl) día mto have had one's day: the steam engine has had its day — la locomotora de or a vapor ha pasado a la historia
to end one's days — acabar mis (or sus etc) días
his days are numbered — tiene los días contados
5) ( contest)to carry o win the day — prevalecer*
to save the day: her quick thinking saved the day — su rapidez mental nos (or los etc) sacó del apuro
6) days (as adv)[deɪ]1. N1) (=24 hours) día mwhat day is it today? — ¿qué día es hoy?
•
he works eight hours a day — trabaja ocho horas al día•
any day — un día cualquiera•
day by day — de un día para otro, de día a día (LAm)•
every day — cada día, todos los días•
one fine day — el día menos pensado•
on the following day — al día siguiente•
for days on end — durante días•
from day to day — de día en díato live from day to day or from one day to the next — vivir al día
•
day in day out — un día sí y otro también•
you don't look a day older — no pasan por ti los días, no pareces un día más viejo•
on the day everything will be all right — para el día en cuestión todo estará en orden•
one day — un día•
the other day — el otro día•
some day — un día•
(on) that day — aquel díathat day when we... — aquel día en que nosotros...
•
one of these days — un día de estos•
50 years ago to the day — (hoy) hace exactamente 50 años- carry or win the day- give sb his day in courtblack 1., 6)to make sb's day —
2) (=daylight hours, working hours) jornada f•
to work all day — trabajar todo el día•
a day at the seaside — un día de playa•
to travel by day, travel during the day — viajar de día•
good day! — ¡buenos días!to take a day off — darse un día libre, no presentarse en el trabajo
•
on a fine/wet day — un día bonito/lluvioso•
one summer's day — un día de verano- call it a day3) (=period)during the early/final days of the strike — durante los primeros/últimos días de la huelga
•
it has seen better days — ya no vale lo que antes•
until my dying day — hasta la muerte•
it's early days yet — todavía es pronto•
the happiest days of your life — los mejores días de su vida•
in those days — en aquellos tiemposin this day and age, in the present day — hoy en día
•
in the good old days — en los viejos tiempos•
these days — hoy en día•
those were the days, when... — esa fue la buena época, cuando...•
to this day — hasta el día de hoy•
in his younger days — en su juventudto have had one's day —
dog 1., 1), time 1., 1)he's had his day — pasó de moda, está acabado
2.CPDday bed N — (US) meridiana f
day boarder N — (Brit) (Scol) alumno(-a) m / f de media pensión
day boy N — (Brit) (Scol) externo m
day centre N — (Brit) centro m de día
day girl N — (Brit) (Scol) externa f
Day of Judgement N — día m del Juicio Final
day labourer, day laborer (US) N — jornalero m
day nurse N — enfermero(-a) m / f de día
day nursery N — guardería f
day one N —
•
from day one — (=from the beginning) desde el principio or el primer día•
on day one — (=at the beginning) el primer díaday pass N — (for museum, train) pase m de un día; (at ski resort) forfait m de un día
day pupil N — (Brit) (at boarding school) alumno(-a) m / f externo(-a)
day rate N — (=daily rate) tarifa f diaria; (as opposed to night rate) tarifa f diurna
day release N —
•
to be on day release — [prisoner] estar en régimen de prisión abiertaday release job N — (for prisoner) trabajo m fuera de la cárcel
day release course N — (Brit) (Comm, Ind) curso m de un día a la semana (para trabajadores)
day return (ticket) N — (Brit) billete m de ida y vuelta en el día
day school N — colegio m sin internado
day shift N — (in factory etc) turno m de día
day surgery N — cirugía f ambulatoria
day trader N — (Comm) operador que realiza operaciones de compraventa en el mismo día
to go on a day trip to London — ir un día de excursión or (LAm) de paseo a Londres
day tripper N — excursionista mf
* * *[deɪ]1) ( unit of time) día mhe's arriving in two days o in two days' time — llega dentro de dos días
a nine days' wonder: the case was a nine days' wonder el interés en el caso duró lo que un suspiro; from day one — desde el primer momento
2) ( daylight hours) día mday and night — día y noche; happy 1) a), light I 1)
3)a) ( point in time) día mwhat day is (it) today? — ¿qué día es hoy?
every other day — un día sí y un día no, día por medio (CS, Per)
the day before yesterday — anteayer, antes de ayer
day by day — día a día, de día en día
day in, day out — todos los días
from day to day — de día en día, día a día
from this day on(ward) — de hoy or de ahora en adelante
it's not my/his day — no es mi/su día
that'll be the day — (colloq & iro) cuando las ranas críen cola
did you have a good/bad day? — ¿te fue or te ha ido bien/mal hoy?
have a good o nice day! — (esp AmE) que le vaya bien!
any day — (colloq)
caviar? I'd rather have a hamburger any day — ¿caviar? prefiero mil veces una hamburguesa
at the end of the day — a or en fin de cuentas, al fin y al cabo
to call it a day — ( temporarily) dejarlo para otro día; ( permanently) dejar de trabajar (or estudiar etc)
to make somebody's day — (colloq) alegrarle la vida a alguien
to save for a rainy day — ahorrar para cuando lleguen las vacas flacas
b) (specified day, date) día mit's her day for doing the washing — hoy le toca lavar (la ropa) or (Esp) hacer la colada
c) ( working day) jornada f, día m4)a) ( period of time) día min days gone by — (liter) antaño (liter)
in days to come — (liter) en días venideros (liter)
in days of old, in olden days — (liter) antaño (liter)
in this day and age — hoy (en) día, el día de hoy
in those days — en aquellos tiempos, en aquella época
it's early days yet — (BrE) aún es pronto
to have seen o known better days — haber* visto tiempos mejores
b) (period of youth, success) (no pl) día mto have had one's day: the steam engine has had its day — la locomotora de or a vapor ha pasado a la historia
to end one's days — acabar mis (or sus etc) días
his days are numbered — tiene los días contados
5) ( contest)to carry o win the day — prevalecer*
to save the day: her quick thinking saved the day — su rapidez mental nos (or los etc) sacó del apuro
6) days (as adv) -
5 poder
m.1 power (mando, competencia).estar en/hacerse con el poder to be in/to seize powerpoder adquisitivo purchasing powerpoder calorífico calorific valuepoder de convicción persuasive powerstener poder de convocatoria to be a crowd-pullerel poder ejecutivo/legislativo/judicial the executive/legislature/judiciary (personas)poderes fácticos the church, military and presspoderes públicos public authoritiesEl poder corrompe a los indecisos Power corrupts the undecided.2 power, authorization.dar poderes a alguien para que haga algo to authorize somebody to do somethingpor poderes by proxypoder notarial power of attorney3 faculty.4 proxy, letter of delegation, power of attorney, letter of attorney.Ella se casó usando un poder She married using a proxy.v.1 can, to be able to.no puedo decírtelo I can't tell you, I'm unable to tell you2 can, may (tener permiso).no puedo salir por la noche I'm not allowed to o I can't go out at night¿puedo fumar aquí? may I smoke here?¿se puede? may I come in?3 can (ser capaz moralmente).no podemos portarnos así con él we can't treat him like that4 may, can (tener posibilidad, ser posible).puede estallar la guerra war could o may break outpodías haber ido en tren you could have gone by train¡podría habernos invitado! she could o might have invited us! (expresa enfado)puede que llueva it may o might rain¿vendrás mañana? — puede will you come tomorrow? — I may dopuede ser perhaps, maybe5 to be stronger than.tú eres más alto, pero yo te puedo you may be taller than me, but I could still beat you up6 to can, to may, to be able to, to be apt to.Ella puede correr She is able to run.7 to might, to stand to.Ella podría surgir She might rise above.8 to be capable.* * *Present IndicativePast IndicativeFuture IndicativeConditionalPresent SubjunctiveImperfect SubjunctiveFuture SubjunctiveImperative* * *1. verb1) can2) to be able3) may2. noun m.1) power2) control3) possession4) strength, force* * *1. VERBO AUXILIAR1) (=tener la posibilidad o capacidad de)puedo hacerlo solo — I can do it on my own o by myself
¿se puede llamar por teléfono desde aquí? — can you phone from here?
no puede venir — he can't o cannot come
no ha podido venir — he couldn't come, he was unable to come
2) (=tener permiso para)puedes irte — you can o may go
¿puedo usar tu teléfono? — can o may I use your phone?
¿puedo abrir la ventana? — can o may I open the window?
aquí no se puede fumar — you aren't allowed to smoke here, you can't smoke here
3) [en peticiones]¿puedes/puede darme un vaso de agua? — can I/may I have a glass of water please?
¿me puede usted decir cuándo sale el autobús? — can o could you tell me when the bus leaves?
4) [indicando eventualidad]puede o podría estar en cualquier sitio — it could o might be anywhere
¡cuidado, te puedes hacer daño! — careful, you could o might hurt yourself!
podías haberte roto una pierna — you could o might have broken your leg
5) [indicando obligación moral]¡no pueden tratarnos así! — they can't treat us like this!
6) [en cálculos, aproximaciones]¿qué edad puede tener? — I wonder what age he is?, how old do you reckon he is?
7) [en sugerencias]8) [en reproches]¡podías habérmelo dicho! — you could o might have told me!
habría podido ser más amable — she could o might have been a bit nicer
¡al menos podrías disculparte! — you could at least say sorry!
2. VERBO INTRANSITIVO1) (=tener la posibilidad o capacidad)¡no puedo más! — (=estoy agotado) I can't go on!; (=estoy desesperado) I can't cope any more!; (=he comido mucho) I can't eat another thing!
2) (=tener permiso)¿se puede? — may I come in?
¿puedo? — may I?
3) (=tener dominio, influencia)los que pueden — those who can, those who are able
el dinero puede mucho — money can do almost anything, money talks
poder conpoder a algn: yo le puedo — I'm a match for him; [entre niños] I could have him *
¿puedes con la maleta? — can you manage the suitcase?
no puedo con él — (=no puedo controlarle) I can't handle him; (=pesa mucho) he's too heavy for me
4) [en locuciones]•
a más no poder, es tonto a más no poder — he's as stupid as they come•
no poder por menos que, no pude por menos que decirle lo que pensaba de él — I just had to tell him what I thought of himsu actitud me pudo — his attitude annoyed me o got on my nerves
3.VERBO IMPERSONALpuede (ser) (=es posible) maybe, it may be so, perhapspuede (ser) que ({+ subjun}9})¡no puede ser! — that can't be!, that's impossible!
puede (ser) que esté en la biblioteca — he could o may be in the library, perhaps he's in the library
puede (ser) que tenga uno ya — he may o might have one already
puede (ser) que no venga — he may o might not come
puede (ser) que tenga razón — she may o could be right
4. SUSTANTIVO MASCULINO1) (=capacidad, facultad) powerpoder de convocatoria, tienen un gran poder de convocatoria — they really pull in the crowds, they're real crowd-pullers *
2) (=autoridad, influencia) powerejercen un poder enorme sobre la juventud — they have a lot of power o influence over young people
no tienen poder para oponerse a estas medidas — they are not powerful enough to oppose these measures
3) (Pol)¡el pueblo al poder! — power to the people!
¡Herrera al poder! — Herrera for leader!
•
bajo el poder de algn, estar en el poder, ocupar el poder — to be in power•
el cuarto poder — the fourth estate4) (=fuerza, eficacia)este medicamento no tiene poder contra la tuberculosis — this drug is ineffective o isn't effective against tuberculosis
5) (=potestad)pl poderes powersles dieron amplios poderes para dirigir la empresa — they were given wide-ranging powers to run the company
tiene plenos poderes para intervenir en el asunto — he has full authority to intervene in the matter
6) (Jur)7) (=posesión) possessionesa información está u obra en poder de la juez — that information is in the hands of the judge, that information is in the judge's possession
•
pasar a poder de algn — to pass to sb, pass into sb's possession8) (Fís, Mec) power9) LAm (=persona) drug pusher* * *Iverbo auxiliar¿cuándo podrá darme una respuesta? — when will you be able to o when can you give me an answer?
no pudo asistir a la reunión — he was unable to o he couldn't attend the meeting
¿pudiste hacerlo sola? — were you able to do it on your own?
¿puedo servirme otro? — can o may I have another one?
¿le puedo hacer una sugerencia? — may I make a suggestion?
¿podría irme un poco más temprano hoy? — could I leave a little earlier today?
¿se puede? - adelante! — may I? - come in
3) ( expresando derecho moral)4)a) (en quejas, reproches)¿cómo pudiste hacer una cosa así? — how could you do such a thing?
podías or podrías haberme avisado — you could o might have warned me!
b) ( en sugerencias)c) ( solicitando un favor)¿puedes bajar un momento? — can you come down for a moment?
¿podrías hacerme un favor? — could you do me a favor?
poder con algo/alguien: ¿puedes con todo eso? can you manage all that?; no puedo con esta maleta I can't manage this suitcase; no pudo con el alemán y lo dejó he couldn't get to grips with German and he gave up; con este niño no hay quien pueda! this child is just impossible!; podérsela con algo — (Chi fam) to cope with something
6) (en locs)a más no poder: comió a más no poder he ate until he was fit to burst; corrimos a más no poder we ran as fast as we could; es feo a más no poder he's as ugly as they come; no poder más: estoy que no puedo más ( cansado) I'm exhausted; ( lleno) I can't eat anything else; ya no puedo más con este niño I'm at the end of my tether with this child; ya no puedo más, me está desquiciando I can't go on like this, it's driving me mad; no poder (por) menos que: no pude menos que sentirme halagado I couldn't help feeling flattered; no pudo menos que reconocer — she had no alternative but to admit
7) (fam) (+ me, te, le etc)a) ( ganar)él es más alto, pero tú le puedes — he's taller than you but you can beat him
b) (Méx) ( doler)8) (con idea de eventualidad, posibilidad)te podrías or podías haber matado — you could have killed yourself!
9) (en 3a pers)no puede ser que no lo sepa — he must know
no puede ser que ya haya terminado — he can't have finished already
si puede ser or (Esp) a poder ser — if possible
puede (ser) que tengas razón — you may o could be right
II- puede que sí, puede que no — maybe, maybe not
1)a) (control, influencia) powertiene mucho poder en el pueblo — he has a great deal of power o influence in the village
estamos/nos tiene en su poder — we are/she has us in her power
caer en poder de alguien — ciudad/país to fall to somebody
b) (Pol)tomar el poder — to take o seize power
detenta el poder desde hace 20 años — (frml) he has held power for 20 years
2) ( posesión)la carta está en poder de... — the letter is in the hands of...
obra en su poder la copia del acta — (frml) you have in your possession a copy of the minutes
3)a) (derecho, atribución)tener amplios/plenos poderes para hacer algo — to have wide-ranging powers/full authority to do something
b) (Der) ( documento) letter of authorization; ( hecho ante notario) power of attorneycasarse por poder (AmL) or (Esp) por poderes — to get married by proxy
4)a) (capacidad, facultad) powerb) (de motor, aparato) power•* * *Iverbo auxiliar¿cuándo podrá darme una respuesta? — when will you be able to o when can you give me an answer?
no pudo asistir a la reunión — he was unable to o he couldn't attend the meeting
¿pudiste hacerlo sola? — were you able to do it on your own?
¿puedo servirme otro? — can o may I have another one?
¿le puedo hacer una sugerencia? — may I make a suggestion?
¿podría irme un poco más temprano hoy? — could I leave a little earlier today?
¿se puede? - adelante! — may I? - come in
3) ( expresando derecho moral)4)a) (en quejas, reproches)¿cómo pudiste hacer una cosa así? — how could you do such a thing?
podías or podrías haberme avisado — you could o might have warned me!
b) ( en sugerencias)c) ( solicitando un favor)¿puedes bajar un momento? — can you come down for a moment?
¿podrías hacerme un favor? — could you do me a favor?
poder con algo/alguien: ¿puedes con todo eso? can you manage all that?; no puedo con esta maleta I can't manage this suitcase; no pudo con el alemán y lo dejó he couldn't get to grips with German and he gave up; con este niño no hay quien pueda! this child is just impossible!; podérsela con algo — (Chi fam) to cope with something
6) (en locs)a más no poder: comió a más no poder he ate until he was fit to burst; corrimos a más no poder we ran as fast as we could; es feo a más no poder he's as ugly as they come; no poder más: estoy que no puedo más ( cansado) I'm exhausted; ( lleno) I can't eat anything else; ya no puedo más con este niño I'm at the end of my tether with this child; ya no puedo más, me está desquiciando I can't go on like this, it's driving me mad; no poder (por) menos que: no pude menos que sentirme halagado I couldn't help feeling flattered; no pudo menos que reconocer — she had no alternative but to admit
7) (fam) (+ me, te, le etc)a) ( ganar)él es más alto, pero tú le puedes — he's taller than you but you can beat him
b) (Méx) ( doler)8) (con idea de eventualidad, posibilidad)te podrías or podías haber matado — you could have killed yourself!
9) (en 3a pers)no puede ser que no lo sepa — he must know
no puede ser que ya haya terminado — he can't have finished already
si puede ser or (Esp) a poder ser — if possible
puede (ser) que tengas razón — you may o could be right
II- puede que sí, puede que no — maybe, maybe not
1)a) (control, influencia) powertiene mucho poder en el pueblo — he has a great deal of power o influence in the village
estamos/nos tiene en su poder — we are/she has us in her power
caer en poder de alguien — ciudad/país to fall to somebody
b) (Pol)tomar el poder — to take o seize power
detenta el poder desde hace 20 años — (frml) he has held power for 20 years
2) ( posesión)la carta está en poder de... — the letter is in the hands of...
obra en su poder la copia del acta — (frml) you have in your possession a copy of the minutes
3)a) (derecho, atribución)tener amplios/plenos poderes para hacer algo — to have wide-ranging powers/full authority to do something
b) (Der) ( documento) letter of authorization; ( hecho ante notario) power of attorneycasarse por poder (AmL) or (Esp) por poderes — to get married by proxy
4)a) (capacidad, facultad) powerb) (de motor, aparato) power•* * *poder11 = force, strength, power, leverage, authority, clout, might, muscle power, power of attorney, sway.Ex: Her reason admitted the force of his arguments, but her instinct opposed it.
Ex: The strength of the acetone rinsing on the strength of the paper is investigated, and its efficiency in removing NM2P is also examined using gas liquid chromatography.Ex: She added that she felt sorry for the assistant because he had so little power.Ex: At certain times, dubious interpretations of the rules have even been used as leverage in gaining ground on matters of dispute between Community partners.Ex: One of the great virtues of networking is that it democratizes access to information and access to authority.Ex: IT executives would like to see their role in the organization elevated, giving them more ' clout', stature and visibility.Ex: Gradually many of these conquerors came to realize that, although military might was necessary to gain control over an area, sheer force of arms was not sufficient to govern effectively.Ex: Their development, particularly for replacing human muscle power, has been in parallel with that of information technology, but largely independent of it.Ex: A power of attorney is a legal instrument that is used to delegate legal authority to another.Ex: During this period Africa was influenced by external forces as the Islamic states of the north extended their sway south.* abusar del poder = lord over, lord it over.* abuso de poder = abuse of power.* altas esferas del poder, las = echelons of power, the.* ansioso de poder = power-hungry.* asumir poder = assume + power.* ceder las riendas del poder = hand over + the reins of power.* círculo de poder = circle of power.* con ansias de poder = power-hungry.* conceder poderes = give + powers.* con hambre de poder = power-hungry.* con poder = powerful.* con sed de poder = power-hungry.* control del poder = hold on power.* dar poderes = give + powers.* dejar sin poder = disempower.* división de poderes = division of powers.* ejercer poder = wield + power, exercise + power.* en el poder = in office.* equilibrio de poder = balance of power.* estructura de poder = power structure.* frecuentar los pasillos del poder = stalk + the corridors of power.* gente de poder = wielders of power, powerful people.* gobierno en el poder = ruling government.* grupo de poder = power group.* hambriento de poder = power-hungry.* igualdad de poder = parity of power.* inversión de poderes = power reversal.* jerarquía de poder = scalar chain.* llevar al poder = bring + Nombre + to power.* los poderes fáticos = the powers-that-be.* los que detentan el poder = the powers-that-be.* lucha de poderes = power struggle.* lucha por el poder = power struggle.* luchar de poderes = battle of wills.* partido en el poder, el = ruling party, the.* pasar las riendas del poder a = hand + the reins over to.* pasillos del poder, los = corridors of power, the.* perder poder = lose + power.* pérdida de poder = disempowerment.* poder adquisitivo = spending power, purchasing power, buying power.* poder colectivo = collective power.* poder curativo = healing power.* poder de atracción = drawing power.* poder de curación = healing power.* poder de discriminación = discretion.* poder de enganche = holding power.* poder del estado = state power.* poder de negociación = bargaining power.* poder de representación = power of representation.* poder de retención = holding power.* poder divino = divine power.* poder económico = economic leverage.* poder ejecutivo = chief executive, executive arm, executive power.* poder ejecutivo, el = Executive, the.* poder estatal = state power.* poder imperial = imperial power.* poder judicial = judicial arm, judicial system.* poder judicial, el = judiciary, the.* poder legal = statutory power.* poder legislativo = legislative power, legislative arm.* poder mágico = magical power, magic power.* poder notarial = power of attorney.* poder político = political power.* poder presidencial = presidential power.* poder público = public power, public authority.* poder remunerativo = earning power, earning capacity.* poder sobrenatural = supernatural power.* política del poder = power politics.* por poderes = by proxy.* posición de poder = position power.* quitar el poder = disempower.* relación de poder = power relationship.* relaciones de poder = power relations.* sediento de poder = power-hungry.* subida al poder = seizure of power.* subir al poder = rise to + power.* tener el poder = be the boss, call + the shots, call + the tune, rule + the roost.* tener el poder de = have + the power to.* tener las riendas del poder = hold + the reins of power.* tomar el poder = take + power.* tomar las riendas del poder = take + the reins of power.poder22 = be able to, be capable of, can, have + the opportunity, may, qualify for, manage to.Ex: Thus the electronic journal (e-journal) is a concept where scientists are able to input ideas and text to a computer data base for their colleagues to view, and similarly to view the work of others.
Ex: Main classes are thus only capable of precise definition in the contexts of particular classification schemes.Ex: When used by skilled abstractors this mixture of styles can achieve the maximum transmission of information, within a minimum length.Ex: Every librarian, regardless of his government's policy, has the opportunity, if he has the courage, to open the avenues of books and ideas a little wider.Ex: My second point may be a slightly tangential, but I hope it is a concrete reaction to the general tenor of Mr. Lubetzky's remarks and the general subject posed.Ex: FIAC has drawn up a list of criteria to determine whether an advice centre qualifies for membership of the Federation.Ex: Tom Hernandez tried not to show how sad he felt about his friends' leaving, and managed to keep up a cheerful facade until the party broke up.* Algo por lo que se puede cobrar = billable.* al que no se puede dejar de faltar = unmissable.* como mejor + poder = as best + Pronombre + can.* cuando antes pueda = at + Posesivo + earliest convenience.* de modo que + poder + oír = within earshot of.* en el que se puede buscar = searchable.* estar tan bueno que no se puede dejar de comer = moreish, moreish.* hacerlo lo mejor que Uno pueda = do + Posesivo + utmost.* hacer lo mejor que Uno pueda = put + Posesivo + best into.* hacer lo mejor que Uno puede = try + Posesivo + heart out.* hacer todo lo que Uno pueda = do + Posesivo + best, do + the best + Nombre + may, do + the best + Nombre + can.* hacer todo lo que Uno pueda (dado) = do + the best possible (with).* lo suficientemente lejos como para no poder oír = out of earshot.* muy bien + podría + Verbo = might + well + Verbo.* muy bien + puede + Verbo = may well + Verbo.* nada puede estar más apartado de la realidad = nothing can be further from the truth.* noche sin poder dormir = sleepless night.* no poder = be unable to, cannot, can't [cannot].* no poder aguantar a Alguien = have + it in for + Nombre.* no poder conciliar el sueño = have + trouble sleeping.* no poder dejar de mencionar = cannot but notice.* no poder dejar de recalcar la importancia de Algo = the importance of + Nombre + cannot be stressed too strongly, cannot + give + too much emphasis + to the importance of.* no poder dormir = sleeplessness.* no poder estarse quieto = have + the fidgets, fidget.* no poder evitar + Infinitivo = cannot help + Gerundio, cannot help but + Verbo.* no poder evitar mencionar = cannot but notice.* no poder hacer más que = do + little more than.* no poder permitirse = ill afford.* no poder permitirse el lujo de = ill afford.* no poder quitarse Algo de la cabeza = can't get it out of my mind.* no poderse buscar = be unsearchable.* no poderse negar que = there + be + no denying that.* no poder ver a Alguien = have + it in for + Nombre.* no poder ver Algo o Alguien = can't stand + sight.* no pude evitar notar que = couldn't help but notice (that).* no puedo aguantarlo = can't take it.* no puedo comprender = I can't get over.* No se le puede pedir peras al olmo = You can't make a silk purse out of a sow's ear.* no se puede dejar de recalcar el + Nombre + de = the + Nombre + of + Nombre + cannot be overemphasised.* no se puede dejar de recalcar el + Nombre + of = the + Nombre + of + Nombre + cannot be overstated.* no se puede dejar de recalcar la importancia de Algo = the importance of + Nombre + cannot be overemphasised, the importance of + Nombre + cannot be overstated.* personas que no pueden salir de casa = homebound, the.* poder contar con = be there for + Pronombre, be there for + Pronombre.* poder + Infinitivo = succeed in + Gerundio.* poderse afirmar que = it + be + safe to say that.* poderse contestar = be answerable.* poderse integrar en = be integrable in.* poderse localizar = be locatable.* poder utilizarse = be usable.* por el que se puede cobrar = chargeable.* puede muy bien ser = could well be.* puede muy bien ser que = it may well be that.* puede que = maybe.* puede que al final sea para bien = be a blessing in disguise.* ¿Puede repetir? = I beg your pardon?, I beg your pardon?.* que no se le puede dar un nombre = unnameable.* que no se puede conseguir = unobtainable.* que no se puede entregar = undeliverable.* que no se puede hacer cumplir = unenforceable.* que no se puede identificar con un término = unnameable.* que no se puede uno perder = unmissable.* que puede causar detención = arrestable.* que puede demostrarse = demonstrably.* que puede salir en préstamo = loanable.* que puede ser apilado = stacking.* que puede ser usado a través de la web = web-compliant.* querer es poder = where there's a will there's a way.* que se le puede dar un nombre = nameable.* que se puede arreglar = fixable.* que se puede buscar = searchable.* que se puede cambiar de tamaño = resizeable [re-sizeable].* que se puede escuchar = playable.* que se puede hacer cumplir = enforceable.* que se puede identificar con un término = nameable.* que se puede imprimir = printable.* que se puede quitar = detachable.* que se puede separar = detachable.* que se puede visualizar = viewable.* sálvese el que pueda = free-for-all.* sálvese quien pueda = the devil take the hindmost, every man for himself, let battle commence.* se puede = is to be.* siempre que uno puede dedicarle el tiempo = in + Posesivo + own time.* sin poder contenerse = helplessly.* sin poder dormir = sleepless.* sin poder extinguirlo = inextinguishably.* sin poder hacer nada = helplessly.* tan sorprendente como pueda parecer = as amazing as it seems.* todavía + poderse + escuchar los ecos de = echo + still resound from.* * *A tener la capacidad deB expresando idea de permisoC expresando un derecho moralD1 en quejas, reproches2 en sugerencias3 solicitando un favorA1 poder con algo/alguien2 el dinero lo puede todoB en locucionesC1 vencer, ganar2 dolerA con idea de eventualidadB en tercera personaA(tener la capacidad o posibilidad de): ven en cuanto puedas come as soon as you canno puedo pagar tanto I can't pay that much¿cómo que no puedes? what do you mean, you can't do it ( o you can't come etc)?no podía dejar de reír I couldn't stop laughingno va a poder venir he won't be able to come¿cuándo podrá darme una respuesta definitiva? when will you be able to o when can you give me a firm answer?no pude convencerla I couldn't persuade herno pudo asistir a la reunión he was unable to o he couldn't attend the meeting¿pudiste hacerlo sola? did you manage to do it o were you able to do it on your own?hicimos todo lo que pudimos por ayudarlos we did everything in our power o everything we could to help themno se puede valer por sí mismo he can't manage by himselfno habría podido hacerlo sin tu ayuda I wouldn't have been able to do it o I couldn't have done it without your helpno debe (de) haber podido encontrarlo she obviously couldn't find it o can't have found it¡este niño no se puede estar quieto ni un minuto! this child just won't o can't keep still for a minute!con aquel ruido no se podía trabajar it was impossible to work o you couldn't work with that noise going on¿sabes que se han prometido? — ¡no te (lo) puedo creer! do you know they're engaged? — you're joking! o I don't believe it!B(expresando idea de permiso): ¿puedo servirme otro? can o may I have another one?ya pueden volver la hoja you may turn the page over now¿me puedo ir? — ¡no señor! can o may I go? — no, you cannot o may not!¿sales a jugar? — no puedo, estoy castigada are you coming out to play? — I can't, I'm being kept in¿puedo pasar? may I come in?¿le puedo hacer una sugerencia? may I make a suggestion?¿podría irme un poco más temprano hoy? could I leave a little earlier today?por mí, puedes hacer lo que quieras as far as I'm concerned, you can do whatever you likeno puede comer sal he isn't allowed to eat salt¿quién te lo dijo, si se puede saber? who told you, may I ask?¿se puede? — ¡adelante! may I? — come inaquí no se puede fumar smoking is not allowed here, you can't smoke hereC(expresando un derecho moral): no podemos hacerle eso we can't do that to herdespués de lo que has trabajado, bien puedes tomarte un descanso you're entitled to o you deserve a rest after all the work you've donees lo menos que puedes hacer it's the least you can doD1(en quejas, reproches): ¿cómo pudiste hacer una cosa así? how could you do such a thing?¿cómo puedes ser tan ingrato? how can you be so ungrateful?podías or podrías haberme avisado you could o might have warned me!2(en sugerencias): podrías or podías pedírselo tú, a ti siempre te hace caso why don't you ask him? he always listens to youya te puedes ir haciendo a la idea you'd better start getting used to the idea3(solicitando un favor): ¿puedes bajar un momento? can you come down for a moment?¿podrías hacerme un favor? could you do me a favor?¿no puedes irte a jugar a otra parte? can't you go and play somewhere else?A1 poder CON algo/algn:¿tú puedes con todo eso? can you manage all that?no puedo con esta maleta I can't manage this suitcaseyo no puedo solo con la casa, los niños y la tienda I can't do the housework, look after the children and run the store all on my own, I can't cope with the house, the children and the store all on my ownno pudo con el alemán y lo dejó he couldn't get o come to grips with German and he gave up¡con este niño no hay quien pueda! this child is just impossible!no se la puede con el trabajo he can't cope with the job o manage the job2el dinero lo puede todo money talks, you can do anything if you have moneyB ( en locuciones):a más no poder: comió a más no poder he ate until he was fit to burstgana dinero a más no poder she's making pots of money ( colloq), she's making money hand over fistes feo a más no poder he's as ugly as they comecorrimos a más no poder we ran for all we were worth o as fast as we couldno poder más: estoy que no puedo más (de cansancio) I'm exhausteda mí no me des postre que ya no puedo más don't serve me any dessert, I can't eat anything elseya no puedo más con este niño I'm at the end of my tether with this childno podía más, y ese estúpido que no salía del cuarto de baño I was desperate o I was bursting to go and that idiot wouldn't come out of the bathroom ( colloq)ya no puedo más, me está desquiciando I can't go on like this, it's driving me madno poder (por) menos que: uno no puede menos que sentirse halagado one can't help feeling flatteredno puedo menos que expresar mi profunda decepción I feel I must say how deeply disappointed I amno pudo menos que reconocer que teníamos razón she had no alternative but to admit that we were rightC1 ( fam)(vencer, ganar): él es más alto pero tú le puedes he's taller than you but you can beat himtu papá no le puede al mío your dad's not as strong as minea gracioso no hay quien le pueda as a comic, there's no-one to beat him o he's unbeatable2( Méx fam) (doler): tu desprecio le puede mucho she's very hurt by your disdainful attitude, your disdainful attitude hurts her deeplynos pudo mucho la muerte de Julio we were greatly saddened o terribly upset by Julio's deathA(con idea de eventualidad, posibilidad): puede aparecer en cualquier momento he may turn up at any momentde él se puede esperar cualquier cosa anything's possible with himno sé dónde lo puedo haber puesto I don't know where I can have put itno hagas nada que pueda resultar sospechoso don't do anything that might look suspiciouspuede haber venido mientras no estábamos he may have come while we were outhace horas que están reunidos ¿de qué pueden estar hablando? they've been in that meeting for hours, what can they be talking about?te podrías or podías haber matado you could have killed yourself!un error así puede costar millones a mistake like that could cost millionsno podía haber estado más amable she couldn't have been kinderllaman a la puerta — ¿quién podrá ser a estas horas? there's someone at the door — who can o could it be at this time?podría volver a ocurrir it could happen againPilar no pudo haber sido it couldn't have been PilarB ( en tercera persona):¿nos habrá mentido? — no sé, puede ser do you think he lied to us? — I don't know, he may have done o it's possibleno puede ser que no lo sepa he must knowno puede ser que ya haya terminado he can't have finished alreadysi puede ser or ( Esp) a poder ser preferiría la cuarta fila if possible, I'd prefer row fourme habría gustado verlo pero no pudo ser I would have liked to see him but it wasn't possible o it wasn't to bepuede (ser) que tengas razón you may o could be rightpuede (ser) que no nos haya visto he may not have seen us¿vas a votar para ella? — puede que sí or puede are you going to vote for her? — maybe o I may¿lo vas a aceptar? — puede que sí, puede que no are you going to accept it? — maybe, maybe notA1 (control, influencia) powerel poder de la prensa the power of the presstiene mucho poder en el pueblo he has a great deal of power o influence o he is a very powerful man in the villagela Familia Real no tiene ningún poder the Royal Family has no powerConstantinopla cayó en poder de los turcos Constantinople fell to the Turksestamos/nos tiene en su poder we are/she has us in her power2 ( Pol):el poder powerestar en el poder to be in powertomar el poder to take o seize powerasumir el poder to assume powerdetenta el poder desde hace 20 años ( frml); he has held power for 20 yearslleva cuatro años en el poder he has been in power for four yearstoda la vida buscó el poder y la gloria all her life she sought power and fameel poder en la sombra the power behind the throneel poder corrompe power corruptsB(posesión): la carta está en poder de las autoridades the letter is in the hands of the authoritieshay que evitar que llegue a su poder we have to stop it falling into his handsobra en su poder la copia del acta ( frml); you have in your possession a copy of the minutesla solicitud ya pasó a poder de la oficina central the application has already been passed to our head officeC1(derecho, atribución): tiene amplios/plenos poderes para investigar el asunto he has wide-ranging powers/full authority to investigate the matterla entrega or transmisión de poderes the handing over o transmission of powerlos poderes de la junta son ilimitados the junta has unlimited powerslos poderes que le han sido conferidos the powers which have been vested in himla separación de poderes entre la Iglesia y el Estado the division o separation of power between the Church and the StateD1 (capacidad, facultad) powersu poder de convicción or de persuasión her power of persuasionel poder del amor/de la sugestión the power of love/of suggestiontiene poderes extrasensoriales he has extrasensory powers2 (de un motor, aparato) powerCompuestos:masculine absolute powermasculine (de una divisa, un sueldo) purchasing power, buying power; (de una persona, un grupo) purchasing power, spending powermasculine divine powerel poder ejecutivo the executivempl power of attorneympl:los poderes públicos the authoritiesel poder judicial the judiciaryel poder legislativo the legislature* * *
poder 1 ( conjugate poder) v aux
1 ( tener la capacidad o posibilidad de):
no puedo pagar tanto I can't pay that much;
no podía dormir I couldn't sleep;
no va a poder venir he won't be able to come;
no pudo asistir he was unable to o he couldn't attend;
¿pudiste hacerlo sola? were you able to do it on your own?
2a) ( expresando idea de permiso):◊ ¿puedo servirme otro? can o may I have another one?;
¿podría irme más temprano hoy? could I leave earlier today?;
puedes hacer lo que quieras you can do whatever you like;
no puede comer sal he isn't allowed to eat salt;
¿se puede? — ¡adelante! may I? — come in;
aquí no se puede fumar smoking is not allowed hereb) ( solicitando un favor):◊ ¿puedes bajar un momento? can you come down for a moment?;
¿podrías hacerme un favor? could you do me a favor?
3 ( expresando derecho moral):
4 (en quejas, reproches): podías or podrías haberme avisado you could o might have warned me!
( con idea de esfuerzo)
1 poder con algo/algn:◊ ¿puedes con todo eso? can you manage all that?;
no puedo con este niño I can't cope with this child;
estoy que no puedo más ( cansado) I'm exhausted;
( lleno) I can't eat anything else;
2 (con idea de eventualidad, posibilidad): te podrías or podías haber matado you could have killed yourself!;
podría volver a ocurrir it could happen again;
no pudo ser it wasn't possible;
puede (ser) que tengas razón you may o could be right;
puede que sí, puede que no maybe, maybe not
3 (Méx) ( doler):
poder 2 sustantivo masculino
1
estamos en su poder we are in her powerb) (Pol)
estar en el poder to be in power;
tomar el poder to take o seize power
2 ( posesión):◊ la carta está en poder de … the letter is in the hands of …
3
( hecho ante notario) power of attorney;
casarse por poder (AmL) or (Esp) por poderes to get married by proxy
4
poder adquisitivo purchasing power
poder 1 sustantivo masculino power
Jur por poderes, by proxy
Econ poder adquisitivo, purchasing power
poder 2
I verbo transitivo
1 (tener capacidad) to be able to, can: no puedo evitarlo, I can't help it
podías habernos avisado, you could/ might have warned us
2 (tener derecho o autorización) may, might, can
¿puedo repetir?, may I have a second helping?
no puede tomar carne de cerdo, he can't eat pork
las mujeres ya pueden votar, women can already vote
3 (uso impers) may, might: puede que la vea luego, I might see her later
puede que sí, puede que no, maybe, maybe not
II verbo intransitivo
1 to cope [con, with]: no puedo con todo, I can't cope
2 (vencer, tener más fuerza) to be stronger than
En el presente, can y to be able to son sinónimos. Sin embargo, en el pasado could significa que podías hacer algo, mientras que was o were able to significa que, además de poder hacerlo, lo hiciste: I could tell him the truth. Podía decirle la verdad (no sabemos si lo hice). I was able to tell him the truth. Fui capaz de decirle la verdad (lo hice). En el futuro solo podemos emplear to be able to: I will be able to do it tomorrow. Podré hacerlo mañana.
Para expresar posibilidad puedes usar may, could o might. La diferencia consiste en el grado de probabilidad que sugieren. Recuerda que may se refiere a hechos más probables que might o could: Puede que llueva mañana. It may rain tomorrow (crees que es posible). It might/ could rain tomorrow (crees que la posibilidad es más remota).
' poder' also found in these entries:
Spanish:
absoluta
- absoluto
- abusar
- abuso
- adquisitiva
- adquisitivo
- ámbito
- caber
- CGPJ
- concentrar
- continuismo
- desgaste
- desperdicio
- destronar
- desvelarse
- dominio
- entregar
- erótica
- excedente
- garra
- grabar
- grandeza
- idea
- informal
- judicial
- legislativa
- legislativo
- manifestarse
- mano
- obrar
- parcela
- remediar
- respirar
- sátrapa
- sed
- seducción
- someterse
- sugestión
- usurpar
- ver
- acumular
- anhelar
- ansia
- ansiar
- atribuir
- autoridad
- ávido
- ceder
- clavar
- confiar
English:
able
- abuse
- afford
- anything
- assume
- assumption
- can
- conform
- cope
- encroach
- fold
- form
- foursome
- get
- glad
- greed
- greediness
- greedy
- handle
- hungry
- lust
- make
- manage
- may
- might
- office
- out
- power
- power of attorney
- proxy
- purchasing power
- seize
- seizure
- spending power
- stick
- stranglehold
- take aside
- takeover
- unable
- use
- utmost
- whichever
- zenith
- could
- executive
- height
- helplessly
- judiciary
- lie
- peace
* * *poder1 nm1. [mando, autoridad] power;la gente con más poder en la organización the most powerful people in the organization;estar en el poder to be in power;perder el poder to lose power;el poder corrompe power corrupts;la separación de poderes the separation of powers;de poder a poder: un enfrentamiento de poder a poder a heavyweight contest;el partido se disputó de poder a poder it was a close contest between two excellent sidespoder absoluto absolute power;el poder ejecutivo [el gobierno] the executive;los poderes fácticos the centres of power in society;el poder judicial [los jueces] the judiciary;el poder legislativo [las cortes] the legislature;poderes públicos (public) authoritiesobra en su poder un documento comprometedor she has in her possession a compromising document;tienen en su poder a varios rehenes they have taken a number of hostages;el pueblo cayó en poder del enemigo the town fell to the enemy;la casa pasó a poder del banco ownership of the house was transferred to the bank3. [capacidad] power;un producto con gran poder de limpieza a very powerful cleaning product;tener poderes (paranormales) to be psychic, to have psychic powerspoder adquisitivo [de salario] purchasing o buying power; [de persona] disposable income;poder calorífico calorific value;poder de convicción persuasive powers;poder de convocatoria: [m5] tener poder de convocatoria to be a crowd-puller;Mil poder de disuasión deterrent force; Mil poder disuasorio deterrent force4. [autorización] power, authorization;[documento] power of attorney;dar poderes a alguien para que haga algo to authorize sb to do sth;tener plenos poderes para hacer algo to be fully authorized to do sth;por poderes by proxy;poder notarial power of attorney [witnessed by a notary]♦ vi1. [tener facultad, capacidad] can, to be able to;no puedo decírtelo I can't tell you, I'm unable to tell you;ahora mismo no podemos atenderle, llame más tarde we can't o we are unable to take your call right now, please call later;¿puede correrse un poco, por favor? could you move up a bit, please?;al final pudo salir de allí in the end she managed to get out of there;¡así no se puede hacer nada! we'll never get anywhere like this!;de poder ir, sería a partir de las siete if I manage to o can make it, it will be after seven;en cuanto pueda as soon as possible;si puedo, te llamaré I'll call you if I get the chance2. [tener permiso] can, may;no puedo salir por la noche I'm not allowed to o I can't go out at night;¿podríamos ir contigo? could we go with you?;¿podría hablar un momento con usted? could I have a word with you?;¿se pueden hacer fotos? can we o are we allowed to take photos?;¿puedo fumar aquí? may o can I smoke here?;no se puede fumar you're not allowed to smoke;¿se puede? may I come in?;¿se puede saber dónde te habías metido? might I know o would you mind telling me where you were?3. [ser capaz moralmente] can;no podemos portarnos así con él we can't treat him like that;¿cómo puedes decir una cosa así? how can you say such a thing?4. [tener posibilidad, ser posible] may, can;puede volver de un momento a otro she could come back any moment;puedo haberlo perdido I may have lost it;podías haber cogido el tren you could have caught the train;puede estallar la guerra war could o may break out;¡habría podido invitarnos!, ¡podría habernos invitado! [expresa enfado] she could o might have invited us!;[tarea, problema] to be able to cope with;¿puedes con todas las bolsas? can you manage all those bags?;no puedo con este baúl, ¿me ayudas a levantarlo? I can't lift this trunk on my own, can you give me a hand?;no poder con algo/alguien [no soportar] not to be able to stand sth/sb;no puedo con la hipocresía I can't stand hypocrisy;¡contigo no hay quien pueda! you're impossible!es avaro a más no poder he's as miserly as can be;llovía a más no poder it was absolutely pouring down;la pierna me dolía a más no poder you can't imagine how much my leg was hurting;no poder más [estar cansado] to be too tired to carry on;[estar harto de comer] to be full (up); [estar enfadado, harto] to have had enough;no pude por menos que reírme I had to laugh, I couldn't help but laugh;Fam¡ya podrás, con una máquina como esa! anyone could do it with a machine like that!;no puedo con mi alma I'm ready to drop♦ v impersonal[ser posible] may;puede que llueva it may o might rain;puede que se haya equivocado she may be wrong;¿vendrás mañana? – puede will you come tomorrow? – I may do;puede que sí o puede que no maybe, maybe not;puede ser perhaps, maybe;si puede ser, a poder ser if (at all) possible;lo siento, pero no va a poder ser I'm sorry, but it's not going to be possible;puede ser que no lo sepa she may not know;¡no puede ser que sea ya tan tarde! surely it can't be that late already!♦ vt1. [ser más fuerte que] to be stronger than;tú eres más alto, pero yo te puedo you may be taller than me, but I could still beat you up;mi coche le puede al tuyo my car is faster than yours any dayle pudo su derrota, todavía no se repone losing really got to her, she still hasn't got over it* * *I v/aux1 capacidad can, be able to;no pude hablar con ella I wasn’t able to talk to her2 permiso can, be allowed to;¿puedo ir contigo? can o may I come with you?3 posibilidad may, might;¡podías habérselo dicho! you could have o you might have told himII v/i:me puede he can beat me;es franco a más no poder fam he’s as frank as they come fam ;comimos a más no poder fam we ate to bursting point fam ;no puedo más I can’t take any more, I’ve had enough;a poder ser if possible;puede ser perhaps, maybe;¡no puede ser! it can’t be!, that can’t be right!;puede que perhaps, maybe;puede ser que no lo sepa maybe o perhaps he doesn’t know;¿se puede? can I come in?, do you mind if I come in?;no pude menos de insultarle insulting him was the least I could doen poder de alguien in s.o.’s hands;plenos poderes pl full authority sg ;por poderes, L.Am.los poder es públicos the authorities* * *poder {58} v aux1) : to be able to, canno puede hablar: he can't speakpuede llover: it may rain at any moment¿cómo puede ser?: how can that be?¿puedo ir a la fiesta?: can I go to the party?¿se puede?: may I come in?poder vi1) : to beat, to defeatcree que le puede a cualquiera: he thinks he can beat anyone2) : to be possible¿crees que vendrán? - puede (que sí): do you think they'll come? - maybe3)poder con : to cope with, to manage¡no puedo con estos niños!: I can't handle these children!4)no poder más : to have had enoughno puede más: she can't take anymore5)no poder menos que : to not be able to helpno pudo menos que asombrarse: she couldn't help but be amazedpoder nm1) : control, powerpoder adquisitivo: purchasing power2) : authorityel poder legislativo: the legislature3) : possessionestá en mi poder: it's in my hands4) : strength, forcepoder militar: military might* * *poder1 n (en general) powerpoder2 vb1. (capacidad, posibilidad) can / could / to be able to¿puedo echarte una mano? can I give you a hand?¿qué podemos comprarle? what can we buy her?¿cuándo podrás venir? when will you be able to come?2. (permiso) can / may¿puedo hablar con el jefe? can I speak to the boss?¿se puede pasar? can I come in?3. (probabilidad) may / could / mightpuede que venga, puede que no he might come, he might notpoder con to manage / to cope with -
6 volar
adj.volar.v.1 to fly.hubo una pelea y empezaron a volar sillas y botellas there was a fight and the chairs and bottles started to flyechar(se) a volar to fly away o offsalir volando to fly off; (pájaro, insecto) to blow away (papeles, sombrero, ceniza)El chico voló ayer The boy flew=traveled by air yesterday.El avión voló ayer The plane flew yesterday.2 to disappear, to vanish (informal) (desaparecer).3 to fly (off), to rush (off).volar a hacer algo to rush off to do somethinghacer algo volando to do something at top speedme voy volando I must fly o dash4 to fly by.5 to blow up (hacer estallar) (en guerras, atentados).La fábrica de gas voló The gas factory blew up.Los aviones volaron la ciudad enemiga The planes blew up the enemy city.6 to pilot, to fly.El chico voló el avión The boy piloted the plane.7 to dynamite, to bomb out.Ellos volaron la mina They dynamited the mine.8 to evaporate, to vaporize.9 to swipe, to thieve, to steal, to rob.10 to drive mad, to drive crazy, to derange.* * *1 (ir por el aire) to fly2 figurado (papeles etc) to be blown away3 figurado (ir deprisa) to fly5 figurado (sobresalir de un edificio) to jut out, project6 figurado (noticia etc) to spread rapidly1 figurado (hacer explotar - edificio) to blow up, demolish; (- caja fuerte) to blow open; (- en minería) to blast2 figurado (en impresión) to raise3 (en caza) to flush1 (papeles etc) to be blown away2 figurado (irritarse) to blow up, lose one's temper\echarse a volar to fly away, fly offhacer algo volando familiar to do something as quick as a flash, do something in a jiffy¡volando! familiar jump to it!* * *verb1) to fly2) hurry3) disappear4) burst, explode* * *1. VI1) (=en el aire) [avión, pájaro, persona] to flynunca he volado en helicóptero — I've never flown in o been in a helicopter
¿a qué hora vuelas mañana? — what time is your flight tomorrow?, what time do you fly tomorrow?
[+ noticia] to spread"vuela con Iberia" — "fly (with) Iberia"
volar alto —
burro 2., 1)desde pequeño se le notaban las ganas de volar solo — since he was a child you could see how much he wanted to do things his own way
2)• hacer volar algo/a algn — to blow sth/sb up
el choque le hizo volar por los aires a más de dos metros de la carretera — he was thrown more than two metres from the road by the impact
3)volando: ¡venga, volando, que nos vamos! — come on, get a move on, we're going! *
¡voy para allá volando! — I'll be right there! *
pasó volando en la moto — he whizzed o sped past on his motorbike
•
volar a hacer algo — to rush to do sth4) (=pasar rápido) [noticia] to travel fast; [tiempo] to fly; [días, semanas, meses] to fly by¡cómo vuela el tiempo! — (how) time flies!
5) *(=desaparecer) [objeto, persona] to go, disappearcuando me di cuenta, el bolso ya había volado — before I knew it, the bag was gone o had gone o had disappeared
en una semana volaron las diez botellas — the ten bottles went o disappeared in the space of a week
cuando llegó la policía los ladrones ya habían volado — when the police arrived the robbers had vanished o disappeared
6) (Arquit) to stick out7) (Méx)* [alcohol, diluyente] to evaporate8) * (con drogas) to trip *, get high *2. VT1) (=hacer volar) [+ cometa, globo] to fly(Caza) [+ pájaro] to flush out2) (=hacer explotar) [+ edificio, vehículo] to blow up; [+ caja fuerte] to blow (open)3) (Tip) [+ letra, número] to put in superscript4) (Chile, Méx, Ven)* (=robar) to pinch *, nick *5) (LAm)* (=irritar) [+ persona] to irritate6) (CAm)3.See:* * *1.verbo intransitivo1) pájaro/avión to fly2)a) tiempo to flyb) volando gerundio <comer/cambiarse> in a rush, in a hurryse fue volando — he/she rushed off
las entradas se acaban volando — the tickets sell out very quickly o in no time at all
quedar(se) volando — (Méx fam) asunto/persona to be left up in the air
3)a) ( con el viento)b) (fam) ( desaparecer) to vanish, disappearlos bombones volaron — the chocolates vanished o disappeared
c) (Méx fam)2.a volar: niños, a volar OK you kids, go away o get out of here; toma el dinero y a volar take the money and run; mandar a volar a alguien — (Méx) to tell somebody to get lost (colloq)
volar vt1) <puente/edificio> to blow up; < caja fuerte> to blow2) (Méx, Ven fam) ( robar) to swipe (colloq), to nick (BrE colloq)3.volarse v pron1) (AmS fam) (de rabia, fiebre)estaba que se volaba de rabia — she was beside herself with rage o anger
2)a) (Col fam) preso to escapeb) (Col, Méx fam) alumno to play hooky (esp AmE colloq), to skive off (school) (BrE colloq)3) (Méx fam)a) ( coquetear) to flirtb) ( robar) to swipe (colloq), nick (BrE colloq)* * *1.verbo intransitivo1) pájaro/avión to fly2)a) tiempo to flyb) volando gerundio <comer/cambiarse> in a rush, in a hurryse fue volando — he/she rushed off
las entradas se acaban volando — the tickets sell out very quickly o in no time at all
quedar(se) volando — (Méx fam) asunto/persona to be left up in the air
3)a) ( con el viento)b) (fam) ( desaparecer) to vanish, disappearlos bombones volaron — the chocolates vanished o disappeared
c) (Méx fam)2.a volar: niños, a volar OK you kids, go away o get out of here; toma el dinero y a volar take the money and run; mandar a volar a alguien — (Méx) to tell somebody to get lost (colloq)
volar vt1) <puente/edificio> to blow up; < caja fuerte> to blow2) (Méx, Ven fam) ( robar) to swipe (colloq), to nick (BrE colloq)3.volarse v pron1) (AmS fam) (de rabia, fiebre)estaba que se volaba de rabia — she was beside herself with rage o anger
2)a) (Col fam) preso to escapeb) (Col, Méx fam) alumno to play hooky (esp AmE colloq), to skive off (school) (BrE colloq)3) (Méx fam)a) ( coquetear) to flirtb) ( robar) to swipe (colloq), nick (BrE colloq)* * *volar11 = fly, take to + the sky.Ex: For example, pilots flying on international routes sometimes have problems in understanding weather reports spoken in English but with a heavy local accent.
Ex: A new flying invention has been unveiled in the US, which could see humans take to the sky.* condición de estar apto para volar = airworthiness.* echar a volar = take + flight.* el tiempo vuela = time flies (by).* escuchar las moscas volar = hear a pin drop.* ir volando = hot-foot it to.* más vale pájaro en mano que ciento volando = a bird in the hand is worth two in the bush.* que vuela bajo = low-flying.* salir volando = bolt, make + a bolt for, dash off, shoot off.* volar con ala delta = hang-glide.* volar del nido = fly + the nest, leave + the nest.* volar en el aire = fly in + the air.volar22 = blast.Ex: By blasting the face of the falls and excavating an underground cavern, the utility company channeled water through pipes to turbines at the base of the falls.
* volar con dinamita = dynamite.* * *viA «pájaro/avión» to flyvolaremos a una altura de 10.000 metros we shall be cruising at an altitude of 10,000 metersno me gusta volar, prefiero el tren I don't like flying, I prefer to go by trainB1 «tiempo» to fly¡cómo vuela el tiempo! doesn't time fly!estos dos años han volado these two years have flown by o have flown past o have gone by very fastlas malas noticias vuelan bad news travels fasttengo que irme volando I have to rush offlas vacaciones se me han pasado volando the holidays have flown o ( colloq) whizzed pastlas entradas se acaban volando the tickets sell out very quickly o in no time at alltuve que comer volando I had to eat in a rush o to bolt my foodestá volando y se va a caer it isn't steady o it's unsteady and it's going to fallel asunto de la casa está volando the matter of the house is still up in the air o is still undecidedC1(con el viento): volaron todos los papeles my papers blew all over the place, the wind blew my papers all over the placeel sombrero voló his hat blew off/away2 ( fam) (desaparecer) to vanish, disappearlos bombones en seguida volaron the chocolates vanished o disappeared in no timehoy día el sueldo vuela nowadays my salary seems to disappear o go in no time3a volar con tus ideas raras you and your weird ideas, get out of here! ( colloq)toma el dinero y a volar take the money and runD ( Arquit) to projectE( AmS fam) (de rabia, fiebre): estaba que volaba de rabia she was beside herself with rage o with angertiene una fiebre que vuela he has a really high temperature, he has a very bad fever■ volarvtA ‹puente/edificio› to blow up; ‹caja fuerte› to blowsi se lo dices, lo vuelas if you tell him, it'll drive him mad o he'll go crazy ( colloq)■ volarseA ( Col fam) «preso» to escape; «alumno» to play hooky ( esp AmE) ( colloq), to skive off (school) ( BrE colloq)el marido se voló con otra her husband ran away o ran off with another woman* * *
volar ( conjugate volar) verbo intransitivo
1 [pájaro/avión] to fly
2
◊ ¡cómo vuela el tiempo! doesn't time fly!;
las malas noticias vuelan bad news travels fastb)
se fue volando he/she rushed off;
sus clases se me pasan volando her classes seem to go so quickly
3
verbo transitivo
1 ‹puente/edificio› to blow up;
‹ caja fuerte› to blow
2 (Méx, Ven fam) ( robar) to swipe (colloq), to nick (BrE colloq)
volarse verbo pronominal
1
2
volar
I verbo intransitivo
1 (un avión, ave, insecto) to fly: la mosca echó a volar, the fly flew off
2 (apresuradamente) volando, in a flash, in a hurry: nos fuimos volando, we rushed off
3 fam (terminarse, desaparecer) to disappear, vanish: todo el dinero que tenía voló en cuestión de meses, he blew all his money in a question of months
II vtr (usando explosivos: una casa, fábrica, etc) to blow up
(: una caja blindada, etc) to blow open
' volar' also found in these entries:
Spanish:
aire
- alto
- bajo
- barrenar
- cometa
- echar
- grande
- ras
- vuela
English:
blast
- blow
- blow up
- bomb
- fly
- foolish
- fundamental
- jet
- nonstop
- overcome
- sail
- soar
- circle
- cruise
- full
- low
- nick
* * *♦ vi1. [pájaro, insecto, avión, pasajero] to fly;volar a [una altura] to fly at;[un lugar] to fly to;volamos a 5.000 pies de altura we're flying at 5,000 feet;volar en avión/helicóptero to fly in a plane/helicopter;echar(se) a volar to fly away o off;hacer volar una cometa to fly a kite;salir volando to fly off;volar alto to go far2. [papeles, sombrero, ceniza] to blow away;hubo una pelea y empezaron a volar sillas y botellas there was a fight and the chairs and bottles started to fly;salir volando to blow away;volar por los aires [estallar] to be blown into the air3. [correr] to fly, to rush (off);volar a hacer algo to rush off to do sth;hacer algo volando to do sth at top speed;me visto volando y nos vamos I'll get dressed quickly and we can go;¡tráeme volando algo para tapar la herida! bring me something to bandage the wound with immediately o now!;me voy volando I must fly o dash4. [pasar deprisa] [días, años] to fly by;[rumores] to spread quickly;el tiempo pasa volando time flies;aquí las noticias vuelan news travels fast around herelos aperitivos volaron en un santiamén the snacks disappeared o vanished in an instant6. Arquit to project, to jut out[de enojo] he's fuming with rage♦ vt1. [hacer estallar] [en guerras, atentados] to blow up;[caja fuerte, puerta] to blow open; [edificio en ruinas] to demolish [with explosives]; [en minería] to blast2. [hacer volar] [cometa] to fly3. [la caza] to rouseten cuidado porque a mí allí me volaron la cartera be careful because I had my wallet swiped o Br nicked there* * *I v/i fly; figvanish;las horas pasaron volando the hours flew past o by;irse volar rush off;echarse a volar fly away, fly offII v/t1 fly2 edificio blow up* * *volar {19} vi1) : to fly2) correr: to hurry, to rushel tiempo vuela: time fliespasar volando: to fly past3) divulgarse: to spreadunos rumores volaban: rumors were spreading around4) desaparecer: to disappearel dinero ya voló: the money's already gonevolar vt1) : to blow up, to demolish2) : to irritate* * *volar vb2. (desaparecer) to disappearvolando in a rush / in a hurry -
7 histórico
adj.historic, historical.* * *► adjetivo1 (relativo a la historia) historical2 (importante) historic, memorable3 (cierto) factual, true4 LINGÚÍSTICA historical* * *(f. - histórica)adj.1) historic2) historical* * *histórico, -a1. ADJ1) (=de la historia) [perspectiva, contexto, investigación] historical2) (=importante) [acontecimiento, encuentro] historic; [récord] all-timeel centro o casco histórico de la ciudad — the historic city centre
el dólar marcó un nuevo mínimo histórico frente al yen — the dollar hit an all-time low against the yen
3) [miembro, socio] [de hace tiempo] long-serving; [desde el principio] foundermiembro histórico — (=de hace tiempo) long-serving member; (=desde el principio) founder member
2.SM / Fel Atlético, uno de los históricos del fútbol español — Atlético, one of the oldest teams in Spanish football
* * ** * *= historic, historical, history-making.Ex. We were witnesses to what was probably an historic confrontation between Professor Lubetzky and Mr Kilgour.Ex. This description has historical value, but is also an effective means of conveying the basis concepts of post-coordinate indexing.Ex. One sees the weakness of the church and concludes that it is impossible for this anemic body to be a history-making force.----* acontecimiento histórico = historical event.* adquirir importancia histórica = make + history, go down in + history.* archivo histórico = historical archives.* arquitectura histórica = historical architecture.* bibliografía histórica = historical bibliography.* ciencias históricas = historical sciences.* cuestión histórica = historical issue.* de gran valor histórico = of great historical value.* de proporciones históricas = larger-than-life.* desde un punto de vista histórico = historically.* documento histórico = historical paper.* edificio de valor histórico = heritage-listed building.* edificio histórico = historic building, historical building.* figura histórica = historical figure.* hacer una introducción histórica = give + background information.* histórico-científico = historico-scientific.* hito histórico = historical milestone, historical landmark.* importancia histórica = historical significance.* influencia histórica = historical influence.* institución de interés histórico = heritage institution.* institución de interés histórico y cultural = cultural heritage institution.* institución del patrimonio histórico y cultural = cultural heritage institution.* investigación histórica = historical research.* investigador histórico = historical researcher.* literatura histórica = historic literature.* lugar histórico = historical site.* marcar un hito histórico = make + history.* material histórico = historical material.* mentira histórica = historical fabrication.* monumento histórico = historical landmark, historic landmark, historic monument.* narrativa histórica = historical narrative.* novela histórica = historical fiction, historical novel.* periodo histórico = historical period.* pintor histórico = history painter.* político-histórico = politico-historical.* prensa histórica = old newspapers.* proceso histórico = history-making process.* raíz histórica = historical root.* sociohistórico = socio-historical [sociohistorical], socio-historic [sociohistoric].* * ** * *= historic, historical, history-making.Ex: We were witnesses to what was probably an historic confrontation between Professor Lubetzky and Mr Kilgour.
Ex: This description has historical value, but is also an effective means of conveying the basis concepts of post-coordinate indexing.Ex: One sees the weakness of the church and concludes that it is impossible for this anemic body to be a history-making force.* acontecimiento histórico = historical event.* adquirir importancia histórica = make + history, go down in + history.* archivo histórico = historical archives.* arquitectura histórica = historical architecture.* bibliografía histórica = historical bibliography.* ciencias históricas = historical sciences.* cuestión histórica = historical issue.* de gran valor histórico = of great historical value.* de proporciones históricas = larger-than-life.* desde un punto de vista histórico = historically.* documento histórico = historical paper.* edificio de valor histórico = heritage-listed building.* edificio histórico = historic building, historical building.* figura histórica = historical figure.* hacer una introducción histórica = give + background information.* histórico-científico = historico-scientific.* hito histórico = historical milestone, historical landmark.* importancia histórica = historical significance.* influencia histórica = historical influence.* institución de interés histórico = heritage institution.* institución de interés histórico y cultural = cultural heritage institution.* institución del patrimonio histórico y cultural = cultural heritage institution.* investigación histórica = historical research.* investigador histórico = historical researcher.* literatura histórica = historic literature.* lugar histórico = historical site.* marcar un hito histórico = make + history.* material histórico = historical material.* mentira histórica = historical fabrication.* monumento histórico = historical landmark, historic landmark, historic monument.* narrativa histórica = historical narrative.* novela histórica = historical fiction, historical novel.* periodo histórico = historical period.* pintor histórico = history painter.* político-histórico = politico-historical.* prensa histórica = old newspapers.* proceso histórico = history-making process.* raíz histórica = historical root.* sociohistórico = socio-historical [sociohistorical], socio-historic [sociohistoric].* * *histórico -ca1 (real) ‹personaje/novela/hecho› historicaldocumentos históricos historical documents2 (importante) ‹fecha/suceso› historices un acontecimiento histórico it is a historic eventestamos viviendo momentos históricos we are witnessing history in the makinglas cotizaciones han alcanzado cotas históricas stock prices have reached an all-time high* * *
histórico◊ -ca adjetivo ( real) historical;
( importante) historic
histórico,-a adjetivo
1 historical
2 (verdadero, real) factual, true: esta novela está basada en un caso histórico, this novel is based on fact
3 (trascendente, crucial) historic, memorable
¿Historical o historic?
Si te refieres a un personaje histórico o a una novela histórica, puedes usar la palabra historical. Sin embargo, si te refieres a un suceso, un día o a un personaje importante, debes usar la palabra historic. Por tanto, a historic novel significa una novela trascendental en la historia de la literatura, mientras que a historical novel significa una novela basada en la historia.
' histórico' also found in these entries:
Spanish:
antigüedad
- histórica
- pretérita
- pretérito
- empezar
- monumento
- patrimonio
English:
demolish
- historic
- historical
- low
- National Trust
- background
- pageant
* * *histórico, -a adj1. [de la historia] historical;una novela histórica a historical novel;el legado histórico de los romanos the historical legacy of the Romans;el centro histórico de una ciudad the historic centre of a city;el dólar alcanzó ayer su máximo histórico the dollar climbed to an all-time high yesterday2. [importante] historic;un acuerdo histórico an historic agreement3. [veterano] veteran;uno de los líderes históricos del partido one of the party's veteran leaders* * *adj2 ( importante) historic* * *histórico, -ca adj1) : historical2) : historic, important♦ históricamente adv* * *histórico adj1. (en general) historical2. (trascendente) historic -
8 movimiento
m.1 movement (desplazamiento, corriente).movimiento obrero working-class movement2 motion (physics & mechanics).en movimiento moving, in motionponerse en movimiento to start movingmovimiento continuo/de rotación perpetual/rotational motionmovimiento sísmico earth tremor3 activity.4 turnover.movimiento de capital cash flow5 movement (Music) (parte de la obra).6 move, forward movement, step in a process.* * *1 (gen) movement; (técnicamente) motion2 (de gente, ideas) activity; (de vehículos) traffic3 (artístico, político) movement4 (financiero) operations plural6 el Movimiento the Falangist Movement\en movimiento in motionmovimiento de caja turnovermovimiento sísmico earth tremor* * *noun m.1) movement2) motion* * *SM1) (Mec, Fís) movement•
movimiento hacia abajo/arriba — downward/upward movementmovimiento continuo — continuous movement, continuous motion
movimiento de traslación — orbital movement o motion
movimiento ondulatorio — wave movement, wave motion
2) (=desplazamiento) [de persona, animal] movementno hagas ningún movimiento — don't move a muscle, don't make a move
¡un movimiento en falso y disparo! — one false move and I'll shoot!
3)• en movimiento — [figura, persona] moving; [vehículo] in motion
una célula en movimiento — a moving cell o a cell in motion
está siempre en movimiento — (fig) she's always on the move o go *
mantener algo en movimiento — to keep sth moving o in motion
•
poner en movimiento — [+ máquina, motor] to set in motion; [+ vehículo] to get going; [+ actividad, negocio] to start, start up4) (Econ, Com) [de cuenta] transaction; [de dinero] movement¿puedo consultar los movimientos de mi cuenta? — can I have a statement of my account?
"últimos movimientos" — "latest transactions"
movimiento de mercancías — turnover, volume of business
5) (=actividad) [en oficina, tribunal] activity; [en aeropuerto, carretera] trafficel movimiento de pasajeros ha sido intenso estos días — passenger traffic has been very heavy in recent days
movimiento máximo — (Aut) peak traffic
6) (=tendencia) movementel Movimiento (Nacional) — Esp ( Hist) the Falangist Movement
7) (Mús) [de compás] tempo; [de sinfonía] movement8) (Inform)9) (=jugada) move* * *1)a) (Fís, Tec) motion, movementb) ( desplazamiento) movementc) (cambio de postura, posición) movement2)a) (traslado - de dinero, bienes) movement; (- de la población) shiftb) (variación, cambio) movement, changec) (agitación, actividad) activity3)a) (corriente, tendencia) movementb) ( organización) movement4) ( alzamiento) uprising, rebellion5) (Mús) ( parte de obra) movement; ( compás) tempo6) (Jueg) move* * *1)a) (Fís, Tec) motion, movementb) ( desplazamiento) movementc) (cambio de postura, posición) movement2)a) (traslado - de dinero, bienes) movement; (- de la población) shiftb) (variación, cambio) movement, changec) (agitación, actividad) activity3)a) (corriente, tendencia) movementb) ( organización) movement4) ( alzamiento) uprising, rebellion5) (Mús) ( parte de obra) movement; ( compás) tempo6) (Jueg) move* * *movimiento11 = flow, motion, move, navigation, shift, stream of traffic, mechanical stress, movement.Ex: The vocabulary used in conjunction with PRECIS is split in two sections, one part for Entities (or things) and the other for Attributes (properties of things, for example colour, weight; activities of things, for example flow, and properties of activities, for example, slow, turbulent).
Ex: For instance 'Sculpture-Technique' precedes 'Sculpture in motion'.Ex: Better flexibility is achieved if the heating, ventilation and lighting can accommodate this move without the need for any alterations.Ex: The function of the index is examined both technically and philosophically as a tool for navigation and spatial orientation in large textual data bases.Ex: Transitory circumstances of daily life are what cause these shifts.Ex: Laura Carpozzi head of the circulation department, who was on the far side of the desk, heard the checker's outburst and espied the bottleneck in the stream of traffic.Ex: This type of non-skid polyurethane flooring is hygienic and resistant to chemical substances and mechanical stress.Ex: She is a dynamic dancer and expresses her movements with ultimate power.* blanco en movimiento = moving target.* con figuras en movimiento = animated.* con imágenes en movimiento = animated.* de movimientos rápidos = quick-moving.* de movimiento total = full-motion.* detectar el movimiento = detect + motion.* dispositivo de control del movimiento del cursor = cursor-control device.* documento de imagen en movimiento = moving image document.* el movimiento se demuestra andando = actions speak louder than words.* en constante movimiento = on the move, on the go.* en movimiento = in transit, on the go, moving.* gráfico en movimiento = animated graphic.* graficos en movimiento = animated media.* hacer un movimiento en falso = make + a false move.* horas de poco movimiento = slack hours.* imagen en movimiento = moving image, animated image.* imágenes en movimiento = animation.* libertad de movimiento = freedom of movement.* mantener las cosas en movimiento = keep + the ball rolling, keep + it rolling.* movimiento de fondo = groundswell.* movimiento de la población = population turnover, population transfer.* movimiento de libros = bookshift.* movimiento de personal = staff turnover, turnover, labour turnover.* movimiento de tierra = earthwork.* movimiento en falso = false move.* movimiento oscilante = rocking motion.* movimiento peatonal = foot traffic.* movimientos de efectivos = cash flow.* poner las cosas en movimiento = get + the ball rolling, set + the ball rolling, start + the ball rolling, get + things rolling, get + things going, set + the wheels in motion.* razones del movimiento de personal = turnover behaviour.* reconocedor del movimiento de los ojos = eye tracker.* ritmo de movimiento de mercancías = turnover rate.* ritmo de movimiento de personal = turnover rate.* sin movimiento = unmoving, motionless.* tasa de movimiento de mercancías = turnover rate.* tasa de movimiento de personal = turnover rate.* tecla de control del movimiento horizontal = horizontal positioning key.* tecla de control del movimiento vertical = vertical positioning key.movimiento22 = drive, tide, push, movement.Ex: Hierarchical bibliometry would act as a positive drive to support the authorship requirements now stipulated by some international editorial committees.
Ex: What has happened is that yet another institution has so overlapped with our own that we are being swept along on the tide of the technological revolution.Ex: The key issue to note here is that the global push to describe and document Indigenous knowledge is gaining momentum.Ex: The cathedral-like hush contrasted strangely with the clamor and movement outside.* movimiento artístico = art movement.* movimiento bibliotecario = library movement.* movimiento cultural = cultural movement.* movimiento de liberación nacional = national liberation movement.* movimiento de resistencia = resistance movement.* movimiento en defensa de los derechos de los animales = animal rights movement.* movimiento en defensa de los derechos de la mujer = women's rights movement.* movimiento feminista, el = women's movement, the.* movimiento político = political movement.* movimiento por los derechos civiles = civil rights movement.* movimiento scout, el = Scouts Movement, the.* * *Aun cuerpo en movimiento a body in motionesto pone el mecanismo en movimiento this sets the mechanism in motion¿cómo se mantiene en movimiento? how is it kept moving o in motion?cuando el vehículo está en movimiento when the vehicle is in motion o is movingse puso en movimiento it started movingel movimiento de las olas the movement o motion of the waves2 (desplazamiento) movementel número de movimientos que se registraron en el puerto the number of vessel movements in the port, the number of ships that entered or left the portel movimiento migratorio de las aves the migratory movement of birdsella está siempre en movimiento she's always on the go ( colloq)tenemos que ponernos en movimiento cuanto antes we have to get moving as soon as possibleel movimiento se demuestra andando actions speak louder than words3 (cambio de postura, posición) movementhizo un mal movimiento he turned ( o twisted etc) awkwardlyasintió con un vehemente movimiento de cabeza he nodded (his head) vigorouslyun movimiento en falso one false moveel menor movimiento de la mano the slightest movement of the handandaba con un ligero movimiento de caderas her hips swayed slightly as she walkedCompuestos:accelerationperpetual motionrotationorbital movementwave movement o motionperpetual motiondecelerationearth tremorearth tremorwave movement o motionB1 (traslado — de dinero, bienes) movement; (— de la población) shiftel libre movimiento de capitales/mercancías free movement of capital/goods2 (variación, cambio) movement, changehabrá poco movimiento en las temperaturas there will be little change in temperatureslos movimientos anómalos en los precios the unusual movements o changes in prices3 (agitación, actividad) activitysiempre hay mucho movimiento en el puerto there is always a great deal of activity in the portes una zona de mucho movimiento it's a bustling o a very busy areahubo poco movimiento ayer en la Bolsa there was little activity on the Stock Market yesterday, the Stock Market was quiet yesterdayC1 (corriente, tendencia) movementel movimiento surrealista/revolucionario the surrealist/revolutionary movementmovimiento literario literary movementmovimiento pictórico school of paintingmovimiento separatista/pacifista separatist/pacifist movementel movimiento de liberación femenina the women's liberation movement2 (organización) movementel movimiento pro amnistía the pro-amnesty movement3D (alzamiento) uprising, rebellionel día que saltó el movimiento the day the uprising o rebellion beganE ( Mús)1 (parte de una obra) movement2 (compás) tempoF ( Jueg) move* * *
movimiento sustantivo masculino
1
el movimiento surrealista the surrealist movement;
movimiento pictórico school of painting;
movimiento sísmico earth tremor
se puso en movimiento it started moving
2 (Mús) ( parte de obra) movement;
( compás) tempo
3 (Jueg) move
movimiento sustantivo masculino
1 movement
Fís Téc motion
2 (actividad) activity
3 Com Fin (de una cuenta) operations
4 (alzamiento, manifestación social) movement
el movimiento feminista, the feminist movement
5 Mús (de una composición) movement
' movimiento' also found in these entries:
Spanish:
abajo
- ademán
- animación
- bloquear
- delante
- desplazamiento
- detenida
- detenido
- ejercicio
- en
- entre
- febril
- gestarse
- gravitatoria
- gravitatorio
- inerte
- inmovilizar
- intranquila
- intranquilo
- obrera
- obrero
- oscilación
- pendular
- quieta
- quieto
- refleja
- reflejo
- retroceso
- revigorizar
- sacudida
- sandinista
- suelta
- suelto
- tic
- trabar
- traslación
- vaivén
- vanguardista
- ver
- veloz
- viaje
- adelante
- adentro
- adherir
- afuera
- ágil
- arriba
- ascendente
- avance
- brusco
English:
along
- anywhere
- approach
- astir
- away
- backward
- bandwagon
- bob
- bump
- by
- check
- dive
- dodge
- double-jointed
- down
- flap
- flick
- flow
- forward
- gesture
- in
- indoors
- into
- jerk
- laboured
- liberation
- measured
- motion
- move
- movement
- off
- on
- over
- past
- perpetual
- perpetual motion
- poof
- pro-life
- set
- sharp
- sideways
- smooth
- speed
- stamp
- sudden
- turnover
- uncontrollable
- underground
- way
- women's lib
* * *movimiento nm1. [desplazamiento, traslado] movement;hizo un movimiento con la mano she made a movement with her hand;asintió con un movimiento de la cabeza he nodded in agreement;seguía con la mirada todos mis movimientos he was watching my every move;¡no hagas ningún movimiento! don't move!;si haces un movimiento en falso, disparo if you move, I'll shoot, one false move and I'll shoot;la escayola entorpecía sus movimientos the plaster cast meant she couldn't move freely;hay pocos movimientos en la clasificación general there have been few changes in the overall standingsmovimiento migratorio migratory movement; Med movimientos oculares rápidos rapid eye movement;movimientos de población population shifts;movimiento sísmico earth tremor2. [en física y mecánica] motion;en movimiento moving, in motion;se bajó del tren cuando todavía estaba en movimiento she got off the train while it was still moving;poner algo en movimiento to set sth in motion;ponerse en movimiento to start movingFís movimiento acelerado accelerated motion; Fís movimiento continuo perpetual motion; Fís movimiento ondulatorio wave motion; Fís movimiento oscilatorio oscillatory motion; Fís movimiento de rotación rotational motion; Fís movimiento de traslación orbital motion; Fís movimiento uniforme motion at a constant velocity3. [corriente ideológica, artística] movement;el movimiento dadaísta the Dadaist movement;el movimiento obrero the working-class movement;el movimiento pacifista the peace movement4. Histel Movimiento (Nacional) [en España] = organisation uniting all Fascist groups supporting Franco, founded on 19th April 1937, and which served as the official party of his regime until 19755.movimiento (militar) [sublevación] (military) uprising6. [actividad] activity;[de vehículos] traffic; [de personal, mercancías] turnover; [en cuenta bancaria] transaction; [en contabilidad] operation;últimos movimientos [opción en cajero automático] print mini-statementmovimiento de capitales capital movements9. [en ajedrez, damas, juego de mesa] move10. [alzamiento] uprising* * *m1 movement2 COM, figactivity* * *movimiento nm: movement, motionmovimiento del cuerpo: bodily movementmovimiento sindicalista: labor movement* * *1. (en general) movement2. (marcha) motion -
9 carraca
Carraca, esta palabra significa comida, condimentos, conquivus, (cacharros, etc.). Cuando íbamos a llindiar el ganáu disdi ‘l albiar el díe fasta que tapecíe, (cuidar el ganado desde el amanecer hasta el oscurecer) llevábamos la carraca nun cabaxín, zurronacu ou cestacu cualquier, (cabás, zurrón o cualquier otro cesto). Les muyeres baxaben al merquéu ya traíen la carraca pa toa la xemana. (Las mujeres bajaban al mercado y compraban si tenían dinero lo que se necesitase en la casa para toda la semana). Carraca tamén lu ye lu que lus vaqueirus chebaban disdi la teixá pal sou cabanu ou corte de la braña, dunde a lu mexor taben un fatáu de díes xin baxar a l'aldina, per ístu llebaben un carracáu de couxes que ñecexitaben. (Carraca también es lo que los vaqueros llevaban desde casa para sus cabañas del puerto, las morteras o los prados, donde a lo mejor estaban unos días sin bajar a la aldea, por esto subían muchas cosas que necesitaban y no todas eran para comer sino que algunas eran simples cacharros, o humildes mantas. Y carraca hermanos míos, era la que hacía mi madre y todas las vindas de los rojos, cuando todas las semanas iban a visitar a sus maridos a la Cárcel Modelo de Oviedo, como por las demás no puedo hablar, porque yo no sé cómo se arreglaban las pobrecitas, aunque me supongo que muchas hasta pidiendo limosna, sí que lo puedo hacer de mi madre, que todos los martes era el día que tenía de comunicación, y ella nunca sabía si le iba encontrar vivo, porque por aquellos tiempos fechus de llágrimes ya xufriencies, tous lus díes na carxel d'Uviéu achuquinaben cambrionáus enteirus de xóvenes astures y'anxina d’ista maneira tan achuquina, encalducá per prexones xin concencia, nin dinidá nin «Xusticia Humana», fexérun bon amagüestu de toes les xuventúes roxes d'Asturies, ya les pouques que nun achuquinarun llantárunlas nus batallones de trabayadores, dunde munchus morrierun achindi fartus de fames, de llatigazus ya vexaciones, ya lus oitres que xuerti tubieren de golguer pa la sou teixá, fexérunlu mamplenáus d'amollexíes que per mor d'echus tamén fatáus morrieron. Falaba you que carraca yera lu que miou má le chevaba ‘l miou pá tous lus martes a la carxel, que you nun séi lu que yera, perque na nuexa teixá nun había esconxolancia de nagua, peru lu que fora écha llantábalu tou nuna fardelaca, ya colaba na xuntura d'oitres muyeres de l'allina camín d'Uviéu tres ou catru gores endenantes qu’almaneciera, pos teníen qu'espatuxar alrreór de cuarenta quilómetrus andandu ya oitres tantus pa la regolguía, pos entoncenes nun valía faer el auto-stop que güéi se fae, perque tous lus cambriones ya coches cuaxi yeren millitares, y'angunus oitres yeren de lus drechistes, ya lus roxus nun teníamus namái que goxetáus mexeries, ya manegáus de miéu ‘l nuexu hermenu ‘l venceor, perque lus nuexus homes morrieran lluchandu nel frinti, ya lus oitres taben arretrigáus per les cárxeles dunde poucu a poucu lus achuquinaben ou lus esclavizaben nus batallones de trabayaóres, anxina yera que tou Asturies taba xemada de viudes, de vieyus ya de guaxiquinus güerfaninus, que tous nuexóitres, viétchus, muyeres ya nenus de lus roxus, díbamus ser esclavizáus inhumanamente baxu 'n enfernal xugu que nun nus dexaba más llibertá que la que nel xuenu cheldábamus. —Ya n'agora vou xebrame del trabayu d'enfilerar pallabres p'encalducalus cuamigu dientru d’ista hestoria dou tán lus raigones ya l'escola de nuexes costumes ya llingua. TRADUCCIÓN.—Por aquellos tiempos hechos de lágrimas y de grandes sufrimientos, todos los días que el Hacedor alumbraba, en la cárcel de Oviedo asesinaban camiones enteros de jóvenes astures, y así de esta manera tan despiadada y asesina, llevada a cabo por personas sin conciencia, ni dignidad ni ninguna clase de «Justicia Humana», llevaron a término casi el total exterminio de las juventudes rojas de Asturias, y las pocas que no asesinaron, las esclavizaron en los famosos batallones de trabajadores, donde muchos allí murieron hartos de hambre, de vejaciones y latigazos, y los pocos que tuvieron la suerte de volver a sus hogares, lo hicieron llenos de enfermedades que por mor de ellas también murieron bastantes. —Decía yo que carraca también era lo que mi madre le llevaba todos los martes a mi padre a la cárcel, que yo no sé lo que pudiera ser, porque en nuestra casa no había ninguna cosa de nada, pero lo que fuese ella lo metía dentro de una saca y marchaba en unión de otras mujeres de la aldea camino de Oviedo tres o cuatro horas antes que amaneciese, pues tenían que caminar alrededor de cuarenta quilómetros y otros tantos de retorno y todos los hacían andando, pues no servía hacer el auto-stop que hoy se hace, porque todos los camiones y coches casi eran militares, y algunos otros que había eran de los derechistas, pues los izquierdistas no teníamos nada más que grandes cantidades de miseria, así como de miedo a nuestro hermano el vencedor que jamás se portó nada bien con nosotros, porque nuestros hombres habían muerto en el frente, y los otros estaban presos en las cárceles, donde poco a poco les iban asesinando, o los esclavizaban en los campos de concentración o batallones de trabajadores, así era que toda Asturias estaba sembrada de viudas, de viejos y de niños huérfanos, que todos nosotros, viejos, mujeres y niños de las izquierdas, íbamos a ser esclavizados inhumanamente bajo el infernal yugo que no nos dejaba más libertad que la que en el sueño hacíamos. Y ahora me voy alejar del trabajo de poner en orden las palabras en este diccionario, para llevarles conmigo a los lugares donde yo he aprendido la dulce lengua de Asturias, que no es otro lugar que la escuela donde vivían las raíces y costumbres de Nuestro Pueblo, pues no se pueden buscar nuestras falancias en ningún otro lugar ni parte. Por esto les digo ahora, que si yo no hubiese vivido tan simple, sencilla, pobre, miserable, esclavizadora y dentro de la más natural de la «RAIZ ANCESTRAL DE ASTURIAS», ni yo ni nadie podría legarle a mi «AMADA ASTURIAS» ni a sus «HIDALGAS GENTES», la documentación pura, natural y sencilla que pueda tener este diccionario, porque desde estas mis simples líneas y mirándome muy mucho de lo que digo, les afirmo que hay muy poco fiable por no decir nada, escrito de nuestras costumbres y lengua. «DIES D’ENFERNU» (DÍAS DE INFIERNO) —Yera you 'n zaragoletu, 'n guaxiquín, un nenacu, 'n rapacín (un niño de unos ocho años), cundu la ñecexidá más prieta me fexera depriender lu que yera ‘l dollor, la xufriencia, l’inxusticia, lu pior qu'el Home pudiés encaldar d'enría lus sous xemexantes, you yera ún de lus miles d'anxelinus de miou Tierra que diba faer arroxaúra nel vivir d’ enfernu que m’aguardaba. Xin, fatáus de güérfanus lu mesmu que you, que güéi nel díe xuntu con nuexes familias, ente fius, ñetus, ya tou ‘l andecháu de parantela xomus más de la metá de les xentes d'Asturias, peru naquechus tempus d'achuquinus ya inxusticies nun yéramus namái qu'unus guaxiquinus dexamparáus de la man del Faidor ya del Home, ya tous noxóitres tubiemus que catanus el xustentu de fatáus de maneires diferientes, la miou per exemplu fó'ísta. COLOCOUME MIOU Má de cabrieru na teixá d'un amu baldrayu y atuñáu, llabascu y'achuquín tan solu per que me diera de comer ya me vistiera dalgu, peru ‘l condenáu matábame de fame, ya la vestimenta que punxu d'enría ‘l miou llombu conxistía nun calzáu que la metá ‘l tempu espatuxaba con las patas arregañás, apaxiétchau con unus fatucus tous esgacicáus que per tous lus lláus diben les mious carnis al entestate, acaniláes per el callor ya ‘l fríu en tou ‘l tempu. —Tenía yo aproximadamente ocho años de edad cuando me asesinaron a mi padre, y me recuerdo con toda exactitud cómo la ley de aquel tiempo llevó a cabo tan imperdonable, deshumanizante y vandálica felonía. —Nuna nuétche (una noche) llegaron a la casa de unos tíos míos que en mi aldea vivían y donde mis padres y yo nos refugiamos al término de la guerra en Asturias cuatro desalmados, cuatro bandoleros, cuatro inmundicias humanas, que escudados tras de sus armas empuñadas, representaban l'enñordiada Lley (LA SUCIA LEY) que en aquellos tiempos a la Justicia traicionaba, cuento yo, que aquellos cuatro merucus (gusanos), atemorizando e insultando a toda mi familia, detuvieron a mi padre, le amarraron como a la bestia que se lleva al matadero y se lo intentaron llevar de la casa, sin que mis tíos, (y la cosa no era para menos), intentasen pronunciar asustados como se encontraban ni la más mínima palabra de súplica o protesta. Pero mi madre no les secundó, sino que bravamente intentó defender al sou home (a su marido) no sólo con la palabra, que mi madre la tenía d'aguxa lu mesmu qu’un bon obreiru (de afilada lo mismo que un buen aguijón), sino que temerariamente se abalanzó sobre ellos y fuele preciso a uno de aquellos cobardes y desalmados representantes de la deshumanizada ley que corría en aquellos tiempos, de propinarle varios golpes con la pistola, dejándola mal herida y ensangrentada, tirada en el suelo con el conocimiento perdido. Mientras que aquellos bandidos, se llevaban a mi padre sin permitirle que de mi se despidiera, y tan solamente le he podido ver por última vez, tres les rexes de la cárxel d'Uvieu 'n die 'ndenantes que l'achuquinaren. (Detrás de las rejas de la cárcel de Oviedo, un día antes de que le asesinasen). Pronto mi madre y yo, llenos de la más desolante de las tristezas, y vestidos con el traje de las más indigentes miserias y pobrezas, nos marchamos de la casa de mis tíos y nos asentamos en la abandonada, vieja y destartalada casa de mi abuela. Y sin muebles, ni nada, los dos juntos, como grandes e indomables luchadores que hemos sido siempre, dimos comienzo sin desfallecer ni un momento, a la dura lucha por la vida, sin que nadie jamás nos ayudara. Empecé a ganarme la vida como pastor, a la corta edad de que cualquier niño sólo pensaría en jugar, comer cuando tuviese hambre y recibir de continuo montones de caricias y de amor, yo sin embargo, a pesar de no poseer nada de todas estas maravillosas cosas, era en extremo a mi manera feliz. Marchaba todas las mañanas con mi ganado al monte, donde permanecía todo el día, tan sólo con la compañía que me brindaba mi fiel y siempre por mí con cariño recordado Pelayu, que era un perro, de una inteligencia y sentimientos, que más bien que un chuchu (perro), parecía aquel singular animal un ser humano. Luego por las tardes, cuando el sol se escondía por detrás de las altas cumbres, retornaba feliz a la aldea, siempre lleno de contentura, cantando las más de las veces, amenizado por el potente tañir del zumbiétchu (cencerro) que llevaba colgado al cuello el semental del rebaño. Una mañana como tantas otras me encaminé con mi rebaño al monte y seria como a la media tarde cuando a la entrada de una cueva que se asentaba en un lugar casi inaccesible me encontré medio enterrado con las piedras y la escasa tierra que hacían la reducida plataforma de la portada de la caverna, un pequeño aro de oro, yo he tenido por así decirlo desde mi infancia la inmensa suerte de poseer una imaginación tan inmensamente dislocada, que por tal solían decirme mis vecinos, que era yo el rey de las mentiras, así como el más hábil inventor de endemoniados cuentos. El caso era, que aquel misterioso anillo abandonado a tan larga distancia de mi aldea y en lugar tan argutosu (estrecho, alto, inaccesible), hiciéronme presto pensar, que aquella joya no había llegado a tal escondrijo por sí sola, sino que desde luego alguien la había traído. En el momento mi imaginación desbordante de una alegría que no encontraba un fin para frenarla, comenzó a fomentar sin el menor titubeo la fantástica idea de que en el interior de aquella caverna debía de encontrarse un tesoro de preciosas joyas y valorativas monedas, y quién le había ocultado sabe Dios cuando, seguramente habría perdido aquel anillo que por casualidad yo encontrara. Así pues, ya firmemente convencido, adentreme temerariamente sin el menor temor por la angosta cueva con las miras de apoderarme de aquella inmensa riqueza que según mi soñativa imaginación me había hecho comprender que en su interior me estaba aguardando. Pero aquel día no conseguí mi feliz propósito, porque era la caverna más larga de lo que había pensado y la oscuridad que en ella reinaba me hacía ciego de toda luz. Senteme en su entrada muy desilusionado al no poder lograr lo que había soñado, pero pronto mi mente empezó a dibujarme mil dispares tesoros, pues por el rastro que descubriera seguramente que dentro de la gruta se hallaría escondida alguna chalga (tesoro) guardado con toda seguridad por una Xana, Xumiciu, Trasgu o Culiebru (dioses de la Mitología asturiana), pues al decir de el abuelo Nicomedes cuando en las largas veladas de los inviernos y sin jamás interrumpirle con grande contentura le escuchábamos las leyendas, cuentos e historias que él lúcida y socarronamente nos contaba, afirmándonos siempre que eran tan ciertos sus relatos, como que todos habíamos nacido para morir. Y cuando hablaba de las chalgas aseguraba que tal o cual vecino, morador de esta o aquella aldea, se había hecho de la noche a la mañana rico al haber encontrado una chalga. También afirmaba poniéndose muy serio alegando unos razonamientos que convencían, que las montañas que rodeaban nuestra aldea había muchas chalgas escondidas, que fueron sepultadas hacía muchos siglos por los invasores moros, que al ser vencidos por los astures y al no poder huir con tan pesados tesoros, los ocultaban en las montañas con las miras de poder regresar algún día a desenterrarlos. Como cuento, yo en aquellos momentos vivía alborozado, sumergido en una disloca alegría al saberme ya dueño de aquella incontable riqueza, haciendo que mis inocentes ojos sonriesen felices inmersos en la imaginativa dicha de poder muy pronto liberar a mi madre de la pobreza y quitarla del agobiador trabajo que faenaba trabajando en los eros de los vecinos de estrella a estrella por un miserable sueldo andechandu (en cuadrilla) todos los días. Y así pensando todas las dichas que mi infantil mente podía imaginar, rodeado por el sepulcral silencio que envolvía la grandiosidad de las montañas, rasgado de vez en cuando por el potente y agudo graznido que desde los peñascos más inaccesibles, o desde los infinitos espacios donde con majestuosidad planeaban, lanzaban las útres (águilas), que con ojos inquisitivos oteaban con hambrientas intenciones los escabrosos riscos y las empinadas fistietchas (pequeños valles encajonados entre las peñas), con la esperanza achuquinante (asesina) de poder atrapar con la rapidez del rayo, algún recental que se hubiese xebrau (apartado) de su madre. También aquel silencio que invitaba a la meditación era con más continuidad cortado, por el dinámico tañir del zumbiétchu (pequeño cencerro) que colgaba del brioso cuello del macho cabrio, conductor y semental del rebaño. Como cuento, allí permanecía ensimismada mi mente en el soñar despierto, fabricando sin trabas de la misma nada, las más disparatadas y fabulosas dichas, que harían la felicidad de mi madre junto con la mía. Llegó casi sin enterarme el atapecer del día (al oscurecer) y fue entonces cuando desperté con prisa del maravilloso soñar donde vivía, y raudo, con agilidad y destreza que hoy al recordarla me causa dicha, reuní en pocos minutos mi rebaño, ayudado con eficacia por Pelayu, mi fiel, obediente, valiente y amaestrado perro, que no le tenía miedo a nada ni a nadie si exceptuamos al siempre mal intencionado y vigoroso macho semental de la reciétcha que yo allindiaba (ganado menudo que yo cuidaba). Y cuando ya el día agonizaba entre las negras vestimentas de la noche, entré en mi aldea conduciendo orgullosamente mi rebaño. A la entrada del pueblo sentado plácidamente fumándose un cigarro, estaba esperándome mi amo preocupado por mi tardanza y acercándose a mí, con palabras desaforadas e insultantes, a la par que me reprendía con dureza, me preguntaba el por qué me había demorado tanto. No recuerdo lo que le contesté, ni la historia que le largué, lo que si sé, que no se creyó de ella nada, pues todas las gentes que me conocían bien sabían, que yo confundía la verdad con la mentira haciendo con entrambas las más inverosímiles y dislocadas historias. Sin embargo, lo que yo sabía muy bien, era que aquel miserable labriego de mi aldea, que tenía la desgracia de cuidarle sus ganados, por la triste desgracia de una comida infame y peor vestimenta, no le incomodaba en absoluto que yo llegase tarde o que me despeñara desde un serapu (peña) y me escontonara la motchera (rompiera la cabeza), lo único que le preocupaba al condenado, era que llegasen a su teixada (casa) sanos y fartus (hartos) todos sus ganados. Al siguiente día bien de mañana como de continuo hacía, con un poco de sabadiegu (chorizo malo) un cantezu (pedazo) de pan moreno y cuatro manzanas dentro de mi zurrón, salí de mi aldea afaluchandu (arreando) el rebaño, y con aquellas miserables viandas que llevaba en mi morral, tenía que aguantar todo el día en el monte corriendo sin descanso tras aquella veceira (rebaño) de cabras. Lo que no sabía el condenado de mi amo, era que yo siempre que tenía hambre, le ordeñaba sus cabras dentro de una lata que tenía escondida en la montaña, hartándome tanto yo como mi fiel Pelayu de espumosa y fresca leche hasta el golifar (hastiar). Si el bastruya (zafio) de mi amo tan sólo hubiese sospechado que le mucía (ordeñaba) sus cabras todos los días, me hubiera eszarapau (despedazado) mi frágil cuerpo con un mamplén de cibiétchazus (con muchos palos). Espatuxaba (caminaba) yo muy contento aquella mañana, quizás lo hiciera mucho más feliz que nunca, arreaba mi rebaño con desacostumbrada prisa, porque ansias locas tenía de llegar a la montaña, para entrar de nuevo en la misteriosa cueva, pues ahora ya no tendría problemas con la obscuridad que en ella reinaba, ya que conmigo llevaba una caja de cerillas y un pequeño candil que le había arrapiegáu (hurtado, quitado) de la corte (cuadra, establo) a mi amo, y con aquella luz, sería capaz de bajar hasta las mismas entrañas de la tierra, si a tal lugar la caverna se extendiese. Aquella noche había dormido poco y soñado mucho, tanto despierto como dentro del desvelado sueño, y tanto de una manera como de la otra, siempre llegaba a la conclusión, de que dentro de aquella para mi misteriosa gruta se ocultaba una fabulosa chalga de la que iba ser yo su señor y dueño, y cuando tal me sucediese, ya no sería yo más criado de ningún rapiegu (zorro) amo, ni tampoco a mi querida madre se le encallecerían jamás las manos, efectuando esclavizantes trabajos, nunca para el prójimo bien servidos y siempre por él peor pagados, ni se partiría sus costillas refrescándose el cansancio en su propio sudor por las fincas de nuestros vecinos, por donde se arreventaba todos los días del año, por la mezquina soldada de una fuente no muy grande de harina, un cesto de patatas, o cualquier otra vianda que mitigase el enorme fantasma del hambre, que desde el fin de la guerra se había enseñoreado de nuestro indigente char (lar), que nos obligaba despiadadamente a unos ayunos tan sumamente raquíticos, que el día que comíamos algo en traza (algo mas), tal parecía que habíamos cometido un grave pecado. Cuando yo fuese dueño de aquel tesoro, (abanzaba seguido de Pelayu arreando con prisa los ganados camino de la argutosa «abrupta» montaña, a la par que imaginativamente iba pensando), compraremos una casa decente, buenas fincas y mejores ganados, y entonces nuestros vecinos nos mirarán con respeto, y no nos tratarán con el menosprecio y la esclavitud a que ahora nos someten. Llegué al fin hasta el lugar que por costumbre tenía de enveredar el ganado para que a su aire subiesen guareciendu (pastiando) como siempre hacían hasta llegar al final de la tarde que era cuando el rebaño solía alcanzar lo más alto de la montaña. Pero aquel día no seguí yo al redil como siempre hacía, sino que me adelante a él corriendo sin el menor cansancio laderas arriba, hasta que por fin sudoroso y galopante en la alegría llegué a la vecindad de la caverna. Pude comprobar sonriente a la par que cariñosamente acariciaba a Pelayu, cómo éste me miraba contrariado al ver que yo por primera vez había cambiado todos mis cotidianos hábitos. Ya que siempre nada más llegar al monte y dejar a las cabras a su albedrío pastiando, nos sentábamos en el lugar acostumbrado, y zampábamos sin pérdida de tiempo a partes iguales como buenos compañeros, la miserable comida que nos había servido nuestro amo. Después jugábamos incansablemente en mil dispares entretenimientos hasta quedarnos rendidos, y muchas veces tras de nuestros juegos, los dos juntos abrazados nos quedábamos profundamente dormidos y al despertarnos sino avistábamos el rebaño, corríamos alocados por la preocupación, por entre los abruptos riscos, y las espinosas malezas hasta lograr encontrarlo. Después otra vez gozosos retornábamos a nuestros juegos, o yo me quedaba mirando a las montañas ensimismado pensando, mientras que Pelayu se entretenía cazando grillos, u otros insectos, y otras veces con sus blancos y poderosos colmillos recorría con rabia su pelambrudo cuerpo, diezmando la cabanada (rebaño) de pulgas y otros parásitos que con su sangre se alimentaban. Como cuento, aquella mañana mi fiel Pelayu me miraba preocupado, pudiendo yo observar en sus vivarachos, picarescos e inteligentes ojos, una recriminación que me estaba haciendo, por su forma de ponerme sus fuertes patas en mi pecho, a la vez que me lamía entre pequeños y cariñosos ladridos mi rostro. Si con sus ladridos pudiese hablar mi lenguaje, seguramente que me diría. —No seas un iluso soñador, mi más querido y preciado compañero, no llegues con tu fantástico pensamiento hasta el extremo de acariciar ni tan siquiera cuanto te has imaginado. Comámonos con la alegría de que hacemos gala todos los días, esa mezquina comida que nos da nuestro despreciable amo, y juguemos con la inocente felicidad de siempre, ya que éste será el más grande tesoro que jamás podrás superar en tu vida. ¿Dónde podrás hallar una riqueza que se pueda comparar a la natural y sencilla felicidad que hoy gozas, aunque ésta se haga su camino dentro de la gran pobreza que te acompaña? Pero hoy yo sé fijamente, que aunque mi perro pudiese hablar, haciendo que en tal momento me asustase al presenciar tan grande milagro, y me dijese que no entrase en la cueva, porque lo que dentro de ella iba a encontrar sería mi propia muerte, la verdad es, que ni al mismo Faidor (Dios) en aquellos momentos yo no obedecería, y así de resuelto, encendí el candil, y sin el menor asomo de miedo, ya que la ilusión y la alegría que poblaban mi espíritu en aquel encaldar (hacer) eran tan inmensos, que empequeñecían hasta el ignoro cualquier otro sentimiento. Adentreme en la cueva que era iluminada tenuemente con la pobre luz que el candil despedía, siempre acompañado de Pelayu que tras de mí, el muy tuno de mi aventura se reía, no era larga la caverna, pues a treinta metros no alcanzaría, y cuando llegué al final, no encontré ni las Xanas, ni los Trasgus ni Xumicius, ni la chalga, preciado tesoro que yo perseguía, sólo había muchos cascos de avellanas y de nueces, algunas latas de conservas ya vacías, unos trapos manchados de sangre, unas mantas viejas y apoyadas en la rocosa y húmeda pared de la cueva, había varias armas de fuego que pronto me hicieron olvidar la riqueza que en un principio había imaginado que allí me aguardaría. Por primera vez en mi vida iba a tener juguetes, auténticos juguetes de verdad de los que usaban los hombres para asesinarse vilmente al igual que hacen los lobos cuando por su cuenta cogen un apacible rebano de ovejas. Dejé el candil en el suelo y elegí entre todas aquellas armas una brillante escopeta, lleno de contentura me senté encima de aquellas mantas y empecé a maniobrar con aquel peligroso juguete, yo sabía cómo se manejaba supuesto que mi amo tenía una escopeta muy parecida y le había visto limpiarla y cazar con ella algunas veces, durante algún tiempo estuve jugando con ella, de una canana que allí había saqué dos cartuchos que metía y sacaba dentro de su recámara, yo me creía en aquellos mis felices instantes el más grande cazador del universo. Pelayu que ya se había cansado de husmear por todas las partes y no habiendo encontrado nada donde llancái el diente (hincar) se tumbó en el suelo frente a mi mirándome sonriente y burlonamente, (porque aunque ustedes no lo crean, yo sé que los chuchos saben sonreir). Enojeme de Pelayu al ver como tan descaradamente se mofaba de mí, por eso encañonele con la escopeta con ánimo de amenazarle, pero cambió Pelayu de gesto rápidamente, levantose con rapidez del lugar donde estaba achucáu (costado), enseñome los clientes ladrándome muy enfadado y a la velocidad del rayo salió de la cueva, quizás porque el inteligente animal presentía, de que alguna desgracia iba a lleldar (hacer) yo con aquel mortífero artefacto, y no quería ser él quien primeramente la recibiese en su cuerpo. Aun permanecí algún tiempo en la gruta jugando a mi manera con las armas, y solamente cuando el candil por su guiños me hizo comprender que su luz ya se le estaba escosando (terminando), salí de la caverna con la escopeta en una mano, dos cartuchos en su recámara y el candil en la otra. En el exterior Pelayu correteaba detrás de los grillos y las camporinas (mariposas) al parecer ya libre de todo enfado. Ya cansado de jugar dejé la escopeta en el suelo y senteme tranquilamente al lado del zurrón, y en cuanto mi perro vio que ya había abandonado el arma, vino corriendo hacia mí, moviendo la cola y sonriéndome amigablemente. Allá abajo en la mitad del valle pude ver a mi rebaño cómo subía espenandu (comiendo) los pochitcus (enanas encinas), y yo de nuevo me volví a sentir feliz y contento a pesar de no encontrar la chalga que tanto con su riqueza había soñado e ideado. Comimos a hora desacostumbrada mi perro y yo aquella pobreza de comida, y tras de jugar un rato, él se quedó adormilado y yo comencé a pensar de quién serían aquellas armas. No me cabía la menor duda de que aquel arsenal de armas debía de ser de los fugáus (huidos), seguramente que eran de aquellos cuatro rapazones (mozos) que se entregaran a los soldados que estaban destacados en mi aldea. Yo los había visto en el cuartel que los militares tenían que era en la escuela de mi aldea, un amplio edificio que fuera regalado a la parroquia por unos indianos del chugar (lugar) que retornaran de las américas con la corexa betchá de cuartus (con la cartera llena de dineros). Recuerdo que aquel día que yo los vi, un soldado que de seguro sería el barbero, les estaba cortando el abundante pelo que lucían, y uno de los rapazus le dijo sonrientemente al militar. ¡No hace falta que te molestes mucho camarada, pues cuando un día de estos nos trasladeís a la cárcel de Oviedo, allí lo más seguro es que nos rebanen el pescuezo! EL MACHO CABRÍO Güelgu coyer el filu dóu d'endenantes m'enduébitchaba algamiandu na miou motchera alcuerdancies de cundu you yera guaxe, ya comu tóus non se puén cuntar per filera, per ísu xebreme d'aquín, pa dir p'acuchá, perque toes les couxes tienen la sou xaceda, ya non la quixéramus cataye nuexotrus. (Volviendo coger el hilo de los aconteceres que anteriormente en mi cerebro se barajaban dentro de las añoranzas de mi niñez, y como todos estos acaeceres no se pueden relatar en hilera, por eso me marché de éste, para ir al de más allá, que es de donde vengo ahora, porque todas las cosas tienen su propia postura, y no la que quisiéramos darle nosotros). Y aunque parecía que me había perdido por estar tan llargu lonxe (tan largo lejos) la verdad es que yo no pierdo el tiempo adornando los hechos que no deben de ser adornados, nin fiéndume en xebraures que van esfaese 'n probeces, perque 'l que non ye llicenciáu 'n filloxofía e lletres, non pué faer munches froritures con les pallabres nin les lletres, ya per ístu, tien que encaldase 'n aforrador d'istus dellicáus y'artifixusus monumentus, perque si lus mesmus que güéi día que lus manexan y'atreinan, la metá de les veces non xapien lu que falen, ya llanquen el focicu fasta les urées en telares de Pachu 'l Xabadiegu betcháus de poxa y'escosáus del granu que ye pelu que tóus muramus nista engochá vida, ¿qué fairé you que 'deprendí namái que tres meses nuna escola pública? (Ni me hondeo en deserciones que se deshagan en pobrezas, porque quienes no son licenciados en filosofía y letras, no pueden hacer muchas florituras con las palabras y las letras, y por esta razón, tienen que hacerse ahorrativos de estos delicados y artificiosos monumentos, porque si los mismos que hoy en día los manejan y cuidan, la mitad de las veces no saben muy bien ni la mitad de lo que escriben, ni otra pareja parte de lo que hablan, y meten por estos menesteres el hocico hasta las orejas, en cuestiones que los imposibilitan para después resolverlas, y si se aproximan a este nivelamiento, lo hacen sembrando una hierba productora de mermado grano, que es el punto primordial que todos intentamos recoger en esta cerda vida. Como cuento, si estos señores eruditos en estas materias se equivocan ¿qué puedo hacer yo, ¡pobre de mí!, que tan solamente he tenido la suerte de ir al colegio público tan sólo tres meses?). Cuento yo que me hallaba en aquellos mis infantiles pensares intentando saber a qué huidos pertenecían aquellas armas, y así dejé tal perder el mucho tiempo que me sobraba, cuando mis ojos retrataron el gran combate que a baja altura, muy por debajo de donde yo me encontraba, sostenían tres cuervos, que despiadada y valientemente le atacaban a un águila real, y ésta piando quizás por el dolor que le inferían los efectivos picotazos de los cuervos, o tal vez en su lenguaje maldiciéndoles llena de rabia por el no poder repeler el ataque de que era objeto. No podía defenderse de sus tenaces atacantes, porque todo su cuerpo en gran tensión estaba, ya que al volar tan bajo, todas sus enormes energías las precisaba para mover sin el menor descanso sus grandes alas, con el apremiante fin de salir de aquel espacio que al parecer pertenecía a los belicosos cuervos, que con ardorosa valentía y enquina ofensiva, disputaban tal natural privilegio, a las mismas soberanas de los cielos. Había yo presenciado muchas veces batallas entre las águilas y los cuervos, y siempre éstos las perseguían atacándoles por su parte posterior, hasta la altura donde el águila ya no necesitase mover sus alas para sostenerse, cuando esto sucedía, los cuervos precipitadamente abandonaban el combate, porque ellos sabían, que donde el águila pudiese planear, todo animal viviente que se acercara, encontraría entre sus poderosas garras una rápida muerte. Queriendo yo saber como es natural el por qué los cuervos atacaban a las águilas, un día que cuidando sus cabras junto a mí estaba un paisano llamado Máximo, que por apodo se le llamaba el «Puchegu», porque tenía tantas razones en sus hablares como palabras por su boca se alumbraran, a pesar de que el Puchegu no sabía leer ni escribir, sabía de cuentos más que el mismísimo Quevedo, e igual hacía cuando se le necesitaba de veterinario que de médico, atinaba casi siempre cuando iba a llover o hacer buen tiempo, en fin, que era Máximu el Puchegu en todas aquellas aldeas de mis amores, una Enciclopedia que aventajaría en mucho a todas las que en nuestros días nos sirven las grandes editoriales, industriadas por hombres estudiosos de las ciencias. Empezó mi amigo el Puchegu explicándome, que son los cuervos de las abruptosas montañas más bregáus (valientes) que los que moran en las valladas o pequeñas lomas, y todo porque la escasez de alimentos en las rocosas cumbres, es muy inferior a los que existen en los valles o montículos, y así como a los hombres la abundancia los hace temerosos y a veces hasta pusilánimes, y la necesidad o privaciones los vuelve por ley de vida temerarios y osados, en los animales ocurre en igual medida lo mismo, así pues, el cuervo defiende su pitanza no permitiendo que las águilas cacen a menor altura que la que les pertenece, y si desde tal situación descubren una pieza, y bajan con su endemoniado vuelo de alas plegadas la apresan y luego vuelven a elevarse al lugar que les corresponde, los cuervos no osarán ni tan siquiera molestarlas, pero si por el contrario descienden para dedicarse a cazar desde el lugar que no les pertenece, entonces los cuervos las atacan con verdadera saña y valentía y siempre logran hacerlas ascender hasta la posición que ellos consideran justa. Esto es así, porque desde tal altura las águilas sólo pueden divisar en tierra una pieza que ellos no cazan nunca, como puede ser un conejo, una pequeña res, un zorro, y hasta inclusive el mismo perro que con el pastor cuida el rebano, y también se han dado casos en que las águilas hasta han cazado un lobo, y con él entre sus garras han subido hasta sus utreras (nidos) donde le devoraban con la misma satisfacción que pudieran hacer cuando se afestinaban con las tiernas carnes de un inocente corderillo. Si las águilas pudiesen volar más bajo sin ser por los cuervos molestadas, también podrían cazar con gran facilidad, lagartos, culebras, etc., etc., y es ésta precisamente la comida que el cuervo defiende, por eso ataca al águila cuando ésta intenta apoderarse de la que él cree que es su exclusiva pertenencia. Terminó el águila al fin tras el ardoroso acoso a que la sometieron los cuervos de subir hasta la altura que ellos consideraron lícita, y rápidamente éstos plegando sus alas la abandonaron y en vertiginoso vuelo buscaron el abrigo de los arbustos de sus montañas. Terminó para mí aquel día el maravilloso espectáculo que la soberana del cielo y los bravos cuervos me habían ofrecido, y fue entonces cuando me incorporé del lugar donde me hallaba sentado, para mirar a mis cabras que guarecían (pastiaban) por encima de donde yo estaba a la corta distancia de unos cincuenta metros, lo primero que mis ojos retrataron fue el orgulloso y antipático macho cabrío, que empericotáu (subido) en un cuetaron (peñasco) a la par que espenucaba (arrancaba) las fuéas d'un pótchiscu (hojas de una enana encina), mientras que las enguyía, parecíame a mí que me estaba mirando desafiadora y despreciativamente, con sus grandes y retorcidos cuernos, su larga perilla y enorme cencerro, se me representaba como el diablo que sonriéndose ladinamente se guasaba de mi humilde persona, a la par que de mi buen Pelayu, pues a entrambos y dos el condenado nos había hecho correr infinidad de veces, por eso, tanto Pelayu como yo siempre que teníamos ocasión y traicioneramente, él le mordía sañudamente en sus cadríles (patas) y yo le atizaba barganazus (estacazos) y pedradas donde mejor encaldase (terciase). Ocurriósele a mi mente en aquellos momentos el darle un buen susto a aquel demonio con cuernos y cencerro, por eso así la escopeta con determinación, y cargada como se encontraba con dos cartuchos, apunté por debajo de donde él se hallaba con el firme propósito de tan sólo darle un susto que no olvidase en su vida, y ya sonriéndome adelantadamente por el resultado de la idea que sin más pérdida de tiempo iba llevar a la práctica, apreté los gatillos de la escopeta, y una doble y potente explosión originose que dio conmigo en el suelo por la fuerte sacudida que el arma emburrióu (empujó) con dolor en mi cuerpo. Pero escosóseme d'afechu (marchóseme del todo) tal dolor, cuando entre el repilar (ecos) de la montaña por la explosión, sentí al macho cabrío lanzar al viento grandes berridas, que hiciéronme con preocupada prontitud deducir, que aquel demonio odioso no se quejaba por el susto que pudiera recibir, sino por la perdigonada que sin yo proponérmelo le había albergado en su pelambroso y maloliente cuerpo, levanteme sin demora del pedregoso lecho donde la escopeta con su duro empujón me había acostado, y aún tuve tiempo de ver cómo el semental de mi rebano rodaba por entre los cuetus del xerrapeiru (peñas de la sierra) infiriéndose más heridas en su cuerpo que las que yo por equivocación con los dos disparos le había inferido, siendo quizás su muerte no la perdigonada que le había desequilibrado, sino los argutoxus cuetus (agudos peñascos) que cual cuchillos al rodar su pesado cuerpo por entre ellos le apuñalaban mortíferamente, por eso al detenerse en su poleamientu (rodar) detrás de un pótchiscu (encina) que encontró en su paso, dejó de berrar en el instante, que su vigoroso cuerpo perdiera la vida. Fuime yo corriendo acompañado de Pelayu que me ganó la palma en la carrera, hasta el lugar de aquel desgraciado suceso, y cuando llegué donde el chivo estingarráu (tirado, acostado) ya no contaba como enemigo vivo, vi cómo a torrentes se desangraba, a la par que Pelayu con su nutritiva sangre se fartaba (hartaba). Pensé yo con gran temor cómo decirle a mi amo lo que había pasado, él que sentía por su chivo un orgullo y continuo ponderado casi desmedido, pues siempre que la ocasión se le brindaba cuando con sus vecinos dialogaba, soliales afarrucado (faroleándose, chuleándose) decir, que no había en toda la comarca un macho cabrío que ni con mucho en raza y estatura, se le pudiese parecer al suyo. Era ya casi la hora de afalar (retornar arreando el ganado para casa) cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amo que el chivo por si sólo se había despeñado, así que guardé la escopeta en la cueva y apresuradamente yo temeroso y preocupado y Pelayu contento por hallarse harto, reunimos el rebaño y nos encaminamos hacia la aldea, parecía que hasta las mismas cabras que en otras ocasiones se mostraban rebeldes y saltarinas, aquel desdichado día caminaban cabizbajas y avizorantes, observando en todas las direcciones con pronunciosa alteración, buscando aquel macho cabrío que las dirigía y dominaba con su orgullosa presencia, haciéndose notar en todo momento, por el continuo tañir de su zumbiétchu (cencerro), que por primera vez en el rebaño no se sentía el caidonante ruxíu (dirigente sonido). Pienso yo que solo contento caminaba vigilante mi fiel Pelayu, porque ya nadie en el rebaño se atrevía a discutirle sus ladridos o frágiles mordiscos, cuando por orden mía a las cabras con eficiencia les infería. Más sin embargo yo, al igual que a mis cabras, algo me tenía también apresado, algo extraño para mí, por primera vez a mi espíritu esclavizaba, que ni era tristeza ni pena, pero sí era miedo y grande desesperanza. Siempre que retornaba con mi rebaño a la aldea, cuando en las atardecidas la montaña abandonaba, mi corazón ameruxáu d'allegría (rebosante de alegría) a mi garganta un torrente de cante le rogaba, y ésta inocente y falta de todo perjuicio, sintiéndose tan dichosa como los mismos celestiales ángeles, cantaba recias asturianadas, mientras que todo mi ente, afanosamente afalaba (arreaba) las cabras. Quizás cantara yo aquellas horas con más gracia que en todo el día por alegre que fuera y pudiera tener, porque por así decirlo me acercaba al sencillo y noble vivir de las gentes de mi aldea, pues diez o doce horas en la continua soledad que en las montañas me acompañaba, para un rapacín como yo era, eran muchas horas desamparado de la comunidad humana, y sobre manera yo, que con ser mi cuerpo ágil y fuerte hasta casi rayar en el desuso, empequeñecido se quedaba si le comparaba con mi espíritu tan ensoñador e imaginativo, que todas las cosas al engrandecerlas confundía, menos el miserable pan de la maxera (artesa) que mi amo me entregaba, que a pesar de ser tan escaso, jamás supe imaginar nada para engrandecerle. Estaba mi amo a la entrada de la aldea esperándome como siempre hacía para ayudarme a xebrar el rebaño, ya que como eran tantas cabras, no cogían todas en la misma corte (establo), y había que llevar parte de ellas a otra cortexa (cuadra pequeña) que estaba en la parte opuesta de la aldea. Entretenía siempre su espera el condenado de mi amo, hablando con un artesano del lugar, que se dedicaba a la fabricación de yugos y madreñas, que tenía su taller montado debajo de un hórreo, que estaba asentado a la salida de la aldea, mismamente en la desembocadura del pedregoso y empinado sendero que venía de la montaña. Desde tal lugar él sentía con antelación el potente tañir del zumbiérchu (cencerro) que ximielgaba (movía) con fuerza y hasta con orgullo el estupendo semental de su rebaño, entonces él liquidaba por el momento con el madreñeiru la conversación que estuviesen embargando, y dedicaba toda su atención a su rebano, observando con avarienta atención, en el propiar si sus ganados venían fartus óu famientus (hartos o hambrientos), o si alguna de sus cabras venía coxa (coja) por mor de haberle caído una piedra o cualquier otro accidente que hubiera acaecido, como solía ser normal algunas veces. Pero aquel inolvidable para mi atapecer (atardecer) vio antes sus cabras que escuchara el ya inexistente zumbiétchu, por eso con su vozarrón de trueno, y como una centella por mí temido, me preguntó a la distancia de una piedra lanzada cuesta abajo: —¿Qué fói lu que pasóu Xulín...? —¿El chivu perdiu 'l mayuelu...? —Quería decirme, que si el cencerro que llevaba su chivo, había perdido el majuelo, o pequeño péndulo que lleva dentro el cencerro. —Esto también era frecuente que sucediese. Contestele yo desde aquella altura con mucho menos miedo que si me encontrase ante su presencia, diciéndole que el chivo se había despeñado, y arriba en la montaña se encontraba muerto. Estas mis palabras que en el viento camino de la aldea mi voz empujó con fuerza, fueron escuchadas por mi amo que se encaricotóu (encendió) en una rabiosa tristeza, que si pudiese desahogarla, seguro que en mi persona haría él su complacencia. También la desgracia del chivo, que por mí a voces era anunciada, fue oída por algunos otros vecinos a parte del madreñeiru, y como aquel semental de macho cabrío había sido siempre tan aponderado e idolatrado por el babayu (bocazas, charlatán) de mi amo, que con su dichoso cabrón los vecinos de la aldea ya habían pescado la costumbre de decir siempre que alguien ponderaba una cosa, ¡non si paezme a mín, que moren más castrones que Manín na nuesa aldea! Bueno pues como estoy contando, todo el lugar en pocos minutos se había enterado y en parte congregado a la salida del camino que bajaba de la montaña, ya que la muerte de aquel chivo que había ya dejado entre ellos la ya dicha cantinela, les había algunos los más envidiosos y vengatibles alegrado, y a los otros los más sentimentales y nobles les entristecía la muerte de tan comentado castrón. (También se suele llamar castrones a los chivos muy grandes). Al fin entré yo en la aldea quizás con el mayor recibimiento que jamás a nadie le hicieran, y todos atropelladamente me preguntaban lo que con el dichoso castrón me había sucedido, y yo les repetía a la par que intentaba xebrar las cabras para llevarlas a sus respectivas cuadras, que se había despeñado y que todo descuatramindáu (deshecho, desarmado) se quedara en la montaña. Un ratiquín (un tiempo) más tarde, y ya siendo casi la oscurecida, tres vecinos del lugar haciendo cuadrilla con mi amo, caminaban en pos de Pelayu y mía, otra vez camino de la montaña, para enseñarles donde estaba estrapayáu (aplastado) el chivo, con el propósito de bajarle para casa, con el fin de aprovechar su piel y carnes, que serían curadas bajo las barras del xardu (secadero) una estupendísima cecina. Llegamos a la postre ya con la noche tan negra como la boca de el lobo, al xeitu (sitio) donde el chivo fechu 'n chaceiru (hecho un deshecho) ya en el frío de la muerte sin despertarse dormía, tanto Manín que yera mi amo, como los tres vecinos que le hacían compañía, sudorosos y respirando medio ahogados por el tremendo esfuerzo que suponía subir con tanta rapidez hasta tamaña altura, sin perder un momento amarraron el animal por las cuatro patas juntas haciendo cucara (en montón, juntándolas todas) con una cuerda que para tal menester ya traían, y colgándolas de un fuerte y largo palo del que también venían poseídos, echáronselo al hombro entre dos, y con menor rapidez y mayor precaución, relevándose entre ellos conseguimos llegar sin novedad a la aldea. A pesar de ser casi la media noche, aun había algunos vecinos en reunión dentro de al parecer amena charla que quizás tuviese mucho que ver con el castrón, Manín y con mi desventurada persona, esperándonos en el lugar donde el madreñeiru trabajaba. Entramos todos en procesión rumorosa en la corralada de la casa de Manín, detrás del cabrón que colgado del baral sofitado en los hombros de dos vecinos se xiringaba (balanceaba), vigilado siempre con sonrisa ladina por mi fiel Pelayu, que comprendía que al no tardar, iba a saciarse hasta el no poder manducar más, con los rojos hígados de quien en vida, le hubiera hecho correr con cierto temor con el rabo entre sus piernas. Mientras que mi amo y sus serviciales vecinos se disponían a desfoyar (desollar) colgado de unos garfios que había debajo del hórreo al desgraciado chivo, la muyer (mujer) de Manín sin parar de condolerse, y hasta inclusive queriendo a mi endilgarme parte de la culpa, me dio de cenar una escudilla de farines (harina de maíz cocida) con una taza de leche de cabra, porque la leche de las vacas la tomaban ellos y la que sobraba la hacían en manteca, que tampoco yo nunca la probaba. Por primera vez no se hallaba sentado a mi lado sacando la lengua y relamiéndose, mirándome con sus ojos inteligentes en espera que yo le tirase delante de sus narices una cucharada de mi comida a mi fiel Pelayu, pues él sabía que al lado del castrón, tenía una fiesta grande con sobrada pitanza. Comía yo vorazmente aquellas puliendras (farinas), a tan desusada hora de la noche, sin que mi mente de pensar cesara, y antes de terminar mi miserable cena, una luz que me llenó de cierto temor en mi cerebro escendiose, para decirme con su claridad, que no iba a transcurrir mucho tiempo antes de descubrirse mi mentira, porque al esmianaye 'l pelleyu (quitarle el pellejo) al castrón, le encontrarían incrustadas en su cuerpo las postas que le habían matado, y me interrogarían sobre tal suceso, siendo yo al momento un cómplice y encubridor de la muerte del condenado cabrón, que según parecía me iba a dar guerra hasta después de ser muerto. Seguramente querrían saber el por qué les había mentido, haciéndoles creer que se despeñara, cuando a la prueba estaba que fuera abatido por un tremendo pistoletazo. Bajé después de cenar a la corralada donde los hombres andaban a vueltas en la desfoyadura del castrón, a la luz de un par de candiles de carburo y no llevarían un cuarto de hora reparándoles en su circunstancial oficio de carniceros, cuando Antonón el de la Cuandia dijo sorprendido mirando para mi amo que le alumbraba con el candil en la mano para que los otros vieran mejor en la faena que encalducaban (hacían). ¡Ah Manín, isti castrón non morrióu comu diz el tou criadín despeñáu, pos tién ente 'l coración ya lus polmanes un manegáu de postes llancades, asina que si quiés saber quién l'achuquinóu, pregúntaye 'l tou rapazacu, lu que axucedióu! ¿Qué ye lu que me tas diciendu...? ¿Quién diañus diba pegái 'n tiru 'l miou cabrón ? Antonón arrabucandu d'ente les asaures del chivu cuatru ou cincu postes que yeren de grandies comu arbeyinus rancuayus, díxole 'l miou amu metiénduyes per dellantri 'l focicu: ¡Mira Manín, ístu fói lu qu'achuquinóu 'l tou chivu! (Ah Manín, este cabrón no murió despeñado como dice tu criado, pues tiene entre el corazón y los pulmones un cesto de postas plantadas, así que si quieres saber quién le asesinó, pregúntale a tu muchacho lo que sucedió). (¿Qué es lo que me estás diciendo? ¿Quién demonios le iba a pegar un tiro a mi cabrón?). (Antonón arrancando de entre las asaduras del chivo cuatro o cinco postas que eran de grandes como pequeños guisantes, le dijo al mi amo mostrándoselas por delante de su hocico: ¡Mira Manín, esto ha sido lo que asesinó a tu chivo!). Hallábame yo detrás de ellos a media penumbra, por eso no pudieron ver cómo todo mi cuerpo temblaba, y mis mexiétchas (mejillas) se encendían como las mismas brasas cuando el viento las apuxa (atiza). Quizás si fuese a pleno día, me hubiesen sacado la verdad al descubrir yo mismo por mis síntomas externos la mentira, pero la noche, encubridora de toda claridad que profané sus negras vestiduras, me ayudó a ser firme e inamovible de mi primera mentira. Convencido mi amo de que le había engañado, acercose a mí con el candil en una mano, y llena su despreciable alma de ira, y enloquecida venganza, con la otra su mano, atizome un fatáu de morráes (varias galletas, tortas, guantazos) que dieron con mi cuerpo en el suelo, y antes de que yo pudiese huir del peligro que me rodeaba, levantome del suelo con la misma mano que tan vilmente me castigara, y a la par que alumbraba mi rostro donde la abundante sangre que manaba de mi nariz lo embadurnaba, me dijo mirándome con sus ojillos de bracu (cerdo) donde la maligua ira en un brillo salvaje se enseñoreaba: ¡Ahora mismo me vas a decir hijo de perra y de republicano asesino, que el día que asesinaron a tu padre que era lo mismo que tu un embustero y un bandido, te tenían que haber envenenado a ti, para que no pudieses hacer el mismo mal que hizo tu condenado padre, vamos, dime quién fue el que disparó contra mi chivo, dímelo pronto o terminaré contigo! Y al tenor que esto me estaba diciendo, su dura mano caía una y otra vez sobre mi rostro, y fue entonces cuando aquellos hombres de entre sus manos me arrancaron, pues al no hacerlo, quizás aquella bestia humana, que había luchado en defensa de la (PAZ DE ESPAÑA) fácil me hubiera asesinado, como seguramente acostumbrado debía de estarlo, al haber practicado tal demoníaco proceder, con otros indefensos inocentes, de los miles que asesinados fueron en Nuestra Patria, por cobardes, dañinos y miserables hombres, como lo era mi despreciable amo. Fue curado con agua fresca mi amoratado y sangrante rostro por Antonón de la Cuandia, que me aconsejaba cariñosamente, les dijese lo que con el cabrón me había en la montaña sucedido, y que no tuviera ningún miedo de contar la verdad que se buscaba, pues ella misma me protegería de quien me hubiera amedrantado para que no le delatara. Cuéntanos hijo si fueron los huidos quienes al chivo le dispararon, ya que nadie más que ellos pudo hacer tal cosa, y ten presente que si no nos lo dices ahora, mañana vendrán los guardias y ya verás cómo con ellos no puedes seguir negando. Díjele a Antonón el de la Cuandia, que yo estaba dormido, y que me desperté cuando sentí al cabrón bramar desesperado al tenor que bajaba rodando por entre los peñascos, siendo aquello todo cuanto yo había visto y oído. Volvió otra vez ya más sosegado mi amo a insultarme y amenazarme, y a la postre me ordenó que abandonara su casa, pues él no fartaba bribones que lejos de cuidar su rebaño, permitían que personas tan canallas como yo lo era se lo asesinaran. Marcheme de aquella casa de noche, maltrecho mi cuerpo y deshecha de sufrimientos mi infantil alma, sin más pertrechos que los que llevaba a costillas, que eran los únicos que poseía, y que constaban de un mono de caqui hecho de la guerrera de un soldado, con más remiendinos que de plumas tiene una gallina y de todos los colores que imaginarse puede, calzado con unas alpargatas de esparto donde los calcaños se asentaban en el suelo y los dedos lo mismo hacían por no quedar de las alpargatas nada más que la parte del centro. Por primera vez desde hacía varios meses que Pelayu era o mejor dicho había sido compañero inseparable de hambres y fatigas, de juegos y caricias, de largas soledades entre ambos repartidas, por primera vez digo, mi fiel compañero ya no me seguía, me traicionaba el muy ladino por unas piltrafas que de vez en cuando aquellos hombres que carniceraban en el cabrón, le arrojaban en el empolvado suelo de la corralada, para él valía en aquellos momentos más la asquerosa pitanza, que todo el cariño que yo pudiera brindarle, ya no se recordaba el muy desagradecido de que yo repartía con él a partes iguales la escasa comida que para mi sólo me entregaba el llabascón (cerdo grande) de mi amo, en una palabra, Pelayu era un desagradecido y egoísta, propiedad que en mayor o menor cuantía, va fusionada en el instinto de todo ser mamífero de la Tierra. Llegué aquella primera noche de mi vida, que había sido maltratado, insultado, golpeado, pisoteado, arrastrado y ofendido a tan gran profundidad y altura, que dudo que a mis años en todo el mundo, a nadie le hubiera sucedido tan inhumana atrocidad, cuento yo, que hice mi entrada en la casa de mi madre, que en la sazón se encontraba trabajando en una alejada aldea, en el caserío de otra viuda que su marido había sido asesinado en el cementerio de San Salvador de Oviedo la misma noche y en el mismo paredón que fusilaran a mi padre, así pues, hallábame yo sólo en casa y eso enormemente en aquellos momentos me alegraba, pues si mi madre hubiera estado en la casa, le haría sufrir aviñonándome yo de pena, y quizás ocurriesen peores cosas, ya que mi madre era, y aun sigue siendo, y Dios me la conserve muchos años, pues fue lo mejor y lo único que he tenido en mi existencia, mujer de duro carácter, intrépida y valiente hasta no tener el más pequeño temor, de pelearse ella sólo contra todos los moradores de la aldea. ¡Cómo mi madre, nacen en un siglo pocas mujeres! Al día siguiente que era domingo, y por tener en la parroquia a que pertenecía mi aldea, un cura que para demonio había nacido, ya que el muy condenado había conseguido de las autoridades una ley, que no se quién se la había fabricado, pero el caso es que existía, y condenaba a todos los vecinos a oír la Santa Misa, y a no trabajar ni en las tierras, ni en los prados, ni en nada, bajo pena de una multa que la ley considerara justa por ser injusta. Como yo ya no tenía trabajo, pues cuidar los ganados estaba permitido, y aquel gochu de mi antiguo amo desde aquel día tendría que hacer el trabajo que como un miserable esclavo yo le hacía, me levanté tarde del único xergón de fuéa (jergón de hoja) que en la casa había, que lo había industriado de unos sacos, porque todo cuanto poseíamos que era bien poco, al terminar la guerra el honrado vencedor nos lo había robado, y no contentos con esto, todavía fusilaron a mi padre, acusándole de haber robado grandes cantidades de dinero, de haber hecho esto, lo otro, y lo demás allá, y todo porque se le querían cargar cuatro caciques, como se ha hecho en todos los lugares de mi Patria buena. Noté que me dolía el rostro y que le tenía ensangrentado, no pude mirármelo al espejo. porque éste era un lujo que en mi casa no existía, así pues, me fui hasta el río que por detrás de mi casa pasaba, y me lavé como mejor pude, secándome después a las sucias y ásperas mangas de mi mono, y sin desayunar nada, porque en la casa no habla ni la más mínima consolación de comida, me dirigí a oír la misa, ya que yo de pequeñín era muy creyente y religioso. Estando yo enredando (jugando) con algunos otros guaxinus (niños) de mi aldea, en espera que tocase la última campanada para entrar en la iglesia, vi llegar la pareja de la guardia civil y un vuelco de temor revolvió mi ánimo, que casi consiguió ordenarme que saliese corriendo, huyendo pronto de aquel nuevo peligro que me acechaba. Sin embargo no lo hice, porque o no era lo suficientemente valiente, o lo necesariamente cobarde para hacer tal cosa, lo cierto es que cesé de jugar y me quedé mirando para ellos, lleno de temor, de tristeza, de pena. Preguntaron a alguien quién era yo, uno de mis vecinos me señaló, entonces los guardias me llamaron, y yo hacia ellos avancé, cabizbajo, temeroso y desamparado, igual los niños que los vecinos me miraban sin urniar (decir) palabra, muy posible muchos de ellos, tanto fascistas como rojos, vencedores o vencidos, sintiesen una profunda pena al ver aquel niño, desventurado e inocente ruina que dejó la vil venganza de la posguerra, avanzar sin protección ni cariño de nadie hacia los guardias, al fin llegué junto a ellos y me los quedé mirando, no me gustaron sus rostros, que me parecieron dos demonios, entrambos se quedaron mirando unos momentos en silencio mi rostro, en el que se podía leer la despreciable cobardía y nefastosas intenciones, que se enraizaban en el podrido sentimiento de mi amo, pude comprobar que esbozaban una tenue sonrisa, y no pude descifrar, si era que les alegraba observar el sello del martirio anclado en mi cara, o si por todo lo contrario, me dedicaban un consuelo de lastimosa consideración. Qué enano era yo físicamente en aquella lejana y para mi inolvidable, desgraciada y maestrosa mala época, si desde mi distancia también en el momento mi señora prisionera, proyectó mi mente siempre libre, como el misterioso dios que en cada mente humana vive, cuento yo que si me observé ante toda aquella gente, asustados los unos, hartos de maltratos, satisfechos los otros, por formar parte del mando, e indiferentes los restantes por no contar nada en ningún bando, digo que si me vi tan insignificante en mayor cuantía todos cuantos me rodeaban eran, ya que ninguno de ellos optó, en defender a un niño inocente y lleno de temor, que no había cometido más delito que el matar sin querer a un chivo, que era menos cabrón que todos aquellos papalbus humanos. Uno de los guardias con el mosquetón en la mano, me acarició mi corta y jamás peinada cabellera, pues nada más que tenía dos dedos de larga, mi madre me la rapaba al cero para que los abundantes piojos en ella no sembraran la descendencia de sus miserias, y a la par que esto hacía tan despreciable celador de una ley muy poco justiciera, con palabras que pretendían ser cariñosas y amables me dijo: —Ya veo por las caricias que luces en tu rostro, que con todo merecimiento y sin ninguna duda el señor Manín te ha hecho, que eres un niño rebelde, desobediente y malo, que te niegas a decir la verdad, y por lo tanto por todos estos endemoniados pecados irás al infierno, así es, que si ahora mismo no me dices quién fue el que disparó contra el chivo de tu amo, yo también tendré que castigarte. En esto estábamos el guardia y yo rodeados por los vecinos que no decían ni pío, cuando hizo acto de presencia el señor cura, que relevando a la autoridad de su palabra no así de mi persona, me aconsejó apoyando sus frases en la Divinidad de Señor, para que les contase la verdad que me liberaría de todos mis sufrimientos. Díjele al cura lo mismo que al guardia que yo estaba dormido, y que sólo me había despertado al oír al chivo berrar a la par que bajaba por entre los peñascos rodando. La ruda mano de aquel guardia, que seguramente había sido toda su vida un rústico campesino y que la guerra le había liberado de tan honrado lugar para colocarle en el más delicado de los oficios, como es el de servir con dignidad a la Justicia, cuento yo que aquella pesada mano de aquel hombre que pensaba que las personas había que tratarlas como a las bestias con las que él hubiera vivido siempre, dejó de acariciar mi cabeza y sus dedos se aferraron como si fuesen fuertes murgazas (tenazas) a una de mis uréas (orejas), y sonriéndose como si me estuviese el muy hipócrita acariciándome, a la par que me rogaba que le contase la verdad, me apretujaba con tal fuerza, que el dolor que me inyectaba me hacía ver todas las estrellas. Creo que lo que más le molestaba aquel cobarde representante de la ley, no de la Justicia, era que yo, que la vida ya me había forjado en saber llevar el sufrimiento, ni llorara, ni gritara ni menos me quejara de nada, por eso el infame seguía despiadamente con todas sus fuerzas apretándome, aun es hoy el día, que cada vez que me recuerdo de aquel momento mi oreja se pone tan rápidamente colorada, que hasta me molesta el calor que alumbra. Así en este atroz sufrimiento yo me debatía, sin que nadie de los allí reunidos por mí intercediera, dentro del horripilante dolor que me producía aquel estrapayáu d'uréas (retorcimiento, aplastamiento de orejas), cuando llegó mi madre ante la concurrencia, pues como era domingo, bajaba la pobre de aquella aldea donde toda la semana había estado trabajando, trayendo encima de la cabeza una manieguina (cesta) llena de viandas que en el caserío le habían dado a cuenta de su esfuerzo. Cuando mi madre me vio a mí, en tal escarnecimiento, tiró la manieguca al suelo, y llena de una fuerza airada que la multiplicaba, se acercó tan randa como una centella hasta mi verdugo y arrancándole el mosquetón de un fuerte tirón de entre su mano, le pegó con él tamaño golpe encima de sus costillas, que dio con él como si se tratara de un muñeco de trapo en tierra. Antes de seguir con esta cierta historia, voy hacer un inciso, para describir muy someramente cómo era mi madre en aquella época. Era joven, aun no llegaría a los cuarenta años, y a pesar de su juventud, ya había perdido la pobrecita dentro de los mayores sufrimientos que se puedan imaginar, a dos hijos que luchaban en la guerra, a su marido que fuera fusilado y a todo cuanto poseía. Mi madre como perteneciente a la más ancestral raza astur, era rubia, con el pelo del color de la miel, o de la escanda sazonada, tan abundante lo tenía, que cuando lo llevaba suelto y se acuruxaba (agachaba) le tapaba todo su cuerpo como si lo cubriera con una preciosa manta. Sus ojos eran a veces tan azules como el transparente cielo de una mañana de primavera, y en ocasiones eran tan verdes como los mismos campos de nuestra aldea. Era tan pura y recia como la misma madre naturaleza, inamovible en sus decisiones, honrada y justiciera. Era una auténtica astur procedente de la primera raza que pobló las ubérrimas montañas de mi noble tierra, y no una mistificación como somos hoy en día más del noventa por ciento de las gentes asturianas, enraizados con todos los colonizadores de nuestra tierra. Mi madre enojada era una invencible fiera, y tranquila y serena, era tan hermosa y dulce como incomparablemente lo es mi asturiana tierra. Y ya dicho con suficiente claridad como era esta excepcional mujer, vuelvo a centrarme en el desaguisado que mi madre justicieramente preparara, con una valentía y decisión tal, que dejó a todos perplejos y anonadados, pues el guardia que en posición ridícula espanzarrado moraba en el suelo, desde tal lugar miraba con ojos desorbitados a mi madre que con el mosquetón en la mano y a la par que se lo arrojaba con fuerza y mala sangre contra su pecho le decía: ¡Yes un llimiagu, lu mesmu que toes istes xentes que conxentíen, qu'dellantri de la mesma ilexia del Faedor, y'en prexencia d'isti cura escosáu de coyones ya xusticieres razones, lú mesmu que tous vuexotrus que sois una cabaná de baldreyus, que tu que yes un cachiparru, martirizares a isti nenín pequenu, ya s'ístu faedis con miou fíu qu'entavía 'l probitín non sabe dúnde come, ¿qué faeredis con les prexones mayores? (Eres un rastrero baboso, lo mismo que todas estas gentes que te consienten, que delante de la iglesia de Dios y ante la presencia de este cura que no tiene ni cojones, ni justicieras razones, lo mismo que todos vosotros, que no sois nada más que un rebaño de cobardes, que tú que no eres nada más que un parásito martirizaras a este pequeño niño. Y si esto haceís con mi hijo, que todavía el pobrecito no sabe de dónde come, ¿qué hareis con las personas mayores...?). El otro guardia que sin lugar a dudas parecía un hombre con mejores sentimientos que el gusano que me había martirizado, intentaba sujetar a mi madre propinándole palabras que le aconsejaban que no complicara más las cosas, mientras que su repugnante compañero se levantaba del suelo, y ya con el arma entre sus manos, la enarboló por encima de su cabeza en amago de dejarla caer encima de mi madre a la sazón que con una inquina maligna y cobardosa le decía: ¡Si fuese usted un hombre, ahora mismo le partía la cabeza en dos para que al final de su existencia comprendiera usted, que el deber de todo ciudadano es respetar a la ley! A lo que mi madre le respondió de la siguiente manera: —Si you fora un home, a usté había qu'allevantalu dóu tá, p'ancuandiálu debaxu tierra, que ye 'l llugar quéi cuerresponde a la xentuza baldreyante comu ye usté. Ya tocante a la ley que reprexenta, que ye tan betchá de maldáes comu usté mesmu, pásula you ya toes les prexones decentes pente les piernes ya mexamus per echa. ¡Perque isa lley que tantu cacaréa achuquinóu ya t'achuquinandu a fatáus d'iñocentes, sin respetar nin al vietchu que t'encantu la xepoltura, nin al xoven qu'entavía non golióu 'l tafu de papalbus ya rapiegus que tienen tous los comedores que la endubiechan y'esmarachen! (Si yo fuese un hombre, a usted había que levantarle del lugar donde se encuentra para enterrarle bajo tierra, que es el sitio que le corresponde a la gentuza cobarde como lo es usted. Y tocante a la ley que tanto cacarea, que está tan rica de maldades como usted mismo, la paso yo y todas las personas decentes por entre las piernas y meamos por ella). (¡Porque esa ley que usted representa, ha asesinado y está asesinando a muchos inocentes, sin respetar ni al viejo que ya se encuentra al borde de su sepultura, ni tampoco al joven que todavía no se ha olido, el característico mal hedor que emana de los comedores, indeseables y ladrones que la han hecho, así como ustedes que atropelladamente obligan a punta de pistola y látigo a que se cumpla!). Aun puedo ver en los rostros de todas aquellas gentes que nos rodeaban, desde esta asquerosa celda donde viviendo el presente que me aprisiona en esclavo de unas injustas ordenanzas, mi mente desdoblándose en dimensiones pasadas, añora con tristezas y alegrías, las primeras alumbradoras fuentes de toda mi desgracia. Sí, veo los ojos asustados de algunos de mis convecinos, que al escuchar aquellas graves y acusadoras palabras que mi madre airada, enloquecida y por toparse en su justo desquiciada, le decía a aquel guardia que tan cobardemente la amenazaba. Sí, veo como todos ellos con tristeza pensaban, que mi madre no iba a salir de aquel asunto bien librada. Pues en aquellos tiempos por menor delito, al paredón de fusilamiento llevaban a personas más recomendadas. Vi los ojos de aquel guardia ruin y rastrero, vilos cómo se llenaban de una alegría satánica, quizás en otras ocasiones ya por él vivida, cuando a tantos inocentes martirizaba o asesinaba. Vi cómo dejó de amenazar a mi madre, cómo colgó el mosquetón de su hombro, y metiendo la mano sonriendo canallescamente en su macuto, sacó unas relucientes esposas con las que se disponía a encadenar a mi madre en el lleldar (acaecer) que le decía: —La voy a llevar a usted y a su hijo detenidos hasta el cuartelillo, y allí, le enseñaremos a usted a respetar la ley y el orden, ya verá usted cómo cuando nosotros la dejemos, no se le ocurrirá jamás ofender a la ley y al régimen, ni aun en su propio pensamiento. Y en cuanto a su cachorro, que parece ser tiene su misma casta, también le enseñaremos a decir la verdad aunque tengamos que arrancarle la lengua. Fue entonces cuando uno de los dos principales caciques de la aldea, que también ye menester que cuando encarte les diga cómo eran, le dijo al guardia con palabras amenazadoras: ¡Dexe tranquíl ista muyer ya 'l sou fíu, pos güéi mesmu vou cuntaye you 'l sou xefe la clás de guardia que ta fechu. (Deje tranquila a esta mujer y a su hijo, y hoy mismo le voy a contar a su jefe la clase de guardia que está hecho, que se ha dejado desarmar por una mujer cuando cobardemente usted martirizaba a su hijo, poco puedo poder yo si no le hago catar covixu noitre ufixu (oficio), perque nisti de guardia paeme amindi que nun ten llixa (arte, valer, etc.). La fuerza y poder que tenían aquellos desalmados caciques en aquellos tiempos de desalmados vivires, achindi mesmu xuntu lus mious güétchus (allí mismo frente a mis ojos) quedaba bien claro, porque aquel guardia aviñonáu de miéu (lleno de miedo), se justificaba rastrera y servilmente pidiéndole perdón aquel hombre que no había sido en toda su vida nada más que un verdadero canalla, per ístu miou má noxá fasta cuaxí la llocura dista maneira le falóu (por esto mi madre enojada hasta casi la locura de esta manera le habló). —Lu que me faltaba per uyír, que tena que debéi cumplíus a isti baldrayu d'achuquín, que dexóu la nuexa 'ldina xemá de güerfaninus dexamparáus de la mán del Faidor ya de lus homes. (Lo que me faltaba por escuchar, que tenga yo que deberle favores a este cobarde de asesino que dejó la aldea sembrada de huérfanos desamparados de la mano de Dios y de los hombres). ¿Nun foste tóu sou banduerru de lus enfermus el que denuncióu 'l miou home paque me l'achuquinaren na cárxel d'Uviéu? (¿No has sido tu comedor, canalla de los infiernos el que ha denunciado a mi marido para que me lo asesinasen en la cárcel de Oviedo?). ¿Ya con lus fíus de Manolón el Gocheiru...? ¿Qué foi lu que fixiste conechus baldrayán? Que yeren un par de rapazus más bonus qu'el pan d'escanda qu'enxamás fixerun mal a naide, ya cundu taben per aquíndi de millicianus, ya tóu t'encovaxabes fugáu per les branes, tóus xapiemus na cabana que t'empayaretabes, ya tantu nuexóitres perque yeras veicín comu aquechus ñocentinus rapazus qu’achuquinasti deximiémuste xempre pa que nun te prendieren. Que fatiquinus forun lus probetayus rapazus, y'anxín pagarun con las sous vides les sous fatezas, pos se te viexen deñunciáu, nistes gores tabes fechu 'n meruxéiru de merucus, xustamente lu que yes, y'echus taríen vivus al lláu de lus sous pás. (¿Y qué has hecho con los hijos del Cerdero?, que eran un par de mozos más buenos que el pan de escanda, que no han hecho más mal los pobrecitos, que cuando fueron al servicio militar por la quinta; y estuvieron por estos contornos de milicianos, mientras que tu andabas por la braña huido, y sabiendo nosotros en la cabaña donde te refugiabas, no te hemos denunciado porque eras nuestro vecino, aunque tuvieras la idea política que te diera la gana, que no debe de ser ninguna, porque te parió tu madre canalla desde la entraña, pues como te estoy diciendo, tanto aquellos grandes rapazos como nosotros, te olvidábamos siempre para que nunca te cazaran. ¡Qué tontos fueron aquellos pobres y desgraciadinos muchachos, y así pagaron con sus vidas sus tontezas, pues si te hubiesen denunciado, a estas horas, tu estarías hecho una verbena de gusanos, que ni más ni menos es lo que eres, y ellos estarían vivos al lado de sus desesperantes padres!). Todos escuchaban a mi madre silenciosos y asustados, considerando algunos con tristeza, que mi madre se había vuelto turulata (loca) para atraverse a manifestar acusadoramente ante los guardias, el cura y el pueblo, lo que todas las gentes de la aldea sabían que era cierto, pero no se detuvo mi madre en el acuse que le hacía aquel villano de todas sus bellaquerías, pues al no encontrar nadie que la importunara, siguió con su palabra y con igual fuerza mortificándole de esta manera: —E nus tiempus d'endenantes, cundu lus roxus mandaben lu mesmu que vuexotrus facedis nagora, non trañia l'esquilona de l'ilexa p'axuntanus en conceyu p'uyír la misa tres el cura, perque pieschada taba la casa del Faidor, ya con lus curas lus roxus nagua querían, peru a pesar de tar tan lexus del Faidor, a naide s'achuquinóu n'aldea, ya se morrierun un par de rapazus, fói nel frenti, peru nagora que tenemus l’ilexa 'l entestate, y'un cura que coyius de la man quiér chevanus a tóus pel atayu de non sei que Dios, ya non sei que cielu, pos con tou isti telar, entremedáu de cures, ya caciques comu lu yes tóu, de confexones, mises ya xermones, achuquinasteis n'aldea 'n poucus dies, más xentes que de mala manera, enxamás de lus xamases en Asturies murrierun. Se tóu xupiés so lladrón achuquinante, lu mesmu que toes istes xentes que m'acorrelan, lu que you tenu xufriu nes comunicaciones de la muerte que se encaldaben na cárxel d'Uvieu, dúnde 'l miéu ya 'l espavoríu facien fuercia, únde 'l fríu enxenebráu la entraña te queimaba, únde les chárimes esbocáes en el glayíu xapoixaben, atristeyáus ya dollores qu'eszarapicaben, tous lus xentíus de cuantus escuchaban. Non puéu apoixar de mious videtches, lus güeyus enfervecíus de aquechus homes, qu'agoxáes allumbraben engafuráes chárimes, con les manes tembluqueántes per el miéu, acoyendu con desesperación las rexes de fierru, que non lus dexaben en postreira vez, abrazar a la sou muyer ya lus sous fíus, qu'ameruxáus de cariñu, ya betcháus de dollor, choraben ya glayaben, xiringáus per el amore que profexaben naquel home, que yera 'l pá de lus fíus, el mantín desous quereres, y’l caidonal del sou llare. Naide algamía per mor de aqueches rexes de fierru entemedades, falagar cómu postreira despedida, a la muyer nin al home, nin lus pequeninus fíus, que güerfaninus naquecha nueche diben quedaré, perque banduerrus baldreyus lu mesmu que tóu, lus deñunciaben y'acusaben de faer fatáus de couxes, que ni nel xoñéu lus probetayus dacuandu lleldaren. Tóus nun mirabamus atristeyáus per debaxu la borrina qu'acobertoriaba lus güeyus encarnispáus pe les chárimes, ya lexus de falanus tantes couxes, nel tiempu tan escosu que nus daben, esfaíamonus en playíus choramiqueirus llastimeirus e nes fanes más mortales. Enclicáus tous per un dollor que nes entrañes esquiciáu t'esgarduñaba, tabamus fatáus de xocenes muyeres que güéi toes viudes y'esgraciaínes semos, enlloquecides y'engarrinchades a les rexes que a la llibertá ya la xusticia trincotiaben. Nagua podiamus decinus, perque la pallabra afogábase na conguetcha qu’el alma esfaída pe la tristieza sacupaba, sous penares nel gargüélu, a munchus el dollor añuedábayes el celebru con tal prietura, que esmurgazábanse col xentíu perdíu nel enllabanáu xuelu. Alcuérdume comu s’agora mesmu fora, ya xamás de lus xamases tal desxusticiáu, endiañáu, baldreyóuxu ya chuquinamientu de xentes abondes d'eches tan iñocentes comu isti rapacín, que la mesma lley qu'achuquinóu a suo padre, martirizóulu a él, ante 'l cura, que mangonéa la mitá la aldea, y'isti banduerru de cacique dumeña entrambas partes, ya tous voxoutrus qu'empaparáus per el miéu, olvidósebus defender tou lo güenu per lu que lus vuesus homes llucharun ya morrierun ¡Sin alcuerdume d'aqueches canallesques comunicaciones que se lleldaben na cárxel d'Uvieu, ya non esborraránseme de les mious vidatches metantu que la vida me acompañe! (En los tiempos ya pasados, cuando los rojos mandaban lo mismo que vosotros hacéis ahora, no tañía la campana de la iglesia, para llamarnos y rejuntarnos a todos en fraternal comunidad, para escuchar la misa detrás de un cura, porque cerrada estaba la Casa de Dios, y con los curas los rojos no querían saber nada. Pero a pesar según parecía de que se encontraban muy lejos del Hacedor, a nadie asesinaron en la aldea, y si han muerto un par de jóvenes, ha sido luchando en el frente. Sin embargo ahora, que tenemos la iglesia siempre abierta y un cura que asidos de la mano, quiere llevarnos a todos por el camino más corto para alcanzar, no sé a qué dios, ni tampoco a qué cielo, pues con todos estos sucederes que ahora están pasando, entretejidos por los curas, y por caciques como lo eres tú, de confesiones, misas y sermones, habéis asesinado en la aldea en pocos días, más gentes que de mala manera, jamás de los jamases no contando estos tiempos, en todo Asturias han muerto. Si tu supieras so ladrón y asesino, lo mismo que todas estas gentes que nos rodean, lo que yo he sufrido en las famosas comunicaciones de la muerte que se hacían en la cárcel de Oviedo, donde el miedo y el pavor, hacían fuerza, donde el helado frío que el temor producía, al mismo tiempo las entrañas te quemaba, donde las lágrimas deslocadas en gritos lastimeros se posaban, haciendo tristezas y dolores tan inmensos, que despedazaban todos los sentidos de cuantos escuchaban. No puedo apear de mi cerebro los ojos enardecidos de aquellos hombres, que a cestadas alumbraban envenenadoras lágrimas, y con sus manos temblorosas por el miedo, cogían con desesperación las rejas de hierro, que les prohibían por última vez, abrazar a sus mujeres e hijos, que llenos de cariño y ricos de dolor, lloraban y gritaban desesperadamente, movidos por el amor que profesaban a aquel hombre, que era el padre de los hijos que quedarían ya para siempre desamparados, el amante esposo de sus quereres, y el fuerte guía de sus lares. Nadie alcanzaba por la causa de aquellas rejas de hierro fuertemente entretejidas, halagar como última despedida, a la mujer ni al hombre, ni a los amados y pequeños hijos, que huerfanitos aquella noche si iban a quedar, porque indeseables cobardes lo mismo que tu eres, les habían denunciado y acusado, de haber hecho muchas y malas cosas, que ni en el sueño los pobrecitos, jamás ni habían pensado. Todos nos mirábamos entristecidos, por debajo de la niebla que nublaba los ojos enrojecidos por las lágrimas, y lejos de hablar de tantas cosas en el tiempo tan corto que nos daban, nos deshacíamos en lamentos lastimosos, que nos precipitaban en los abismos más mortales. Agachados todos por un dolor que en nuestras entrañas enloquecido sin piedad las arañaba, estábamos en aquella triste ocasión, muchas jóvenes mujeres que hoy todas viudas y desgraciadas somos, enloquecidas y agarradas con desespero a aquellas rejas, que a la Libertad y a la Justicia pisoteaban. Nada podíamos decirnos, porque las palabras ahogábanse en la garganta, que el alma deshecha por la tristeza, vertía en ella sus penares. A muchos el dolor les aprisionaba el cerebro con tal fuerza, que se desvanecían privados del sentido entre las losas que poblaban el suelo. Recuerdo como si ahora mismo estuviese sucediendo, y nunca jamás, tal injusticia, endiablada cobardía, y canallesco asesinamiento de gentes, muchas de ellas tan inocentes como este pequeño, que la misma ley que asesinó a su padre, le está martirizando ahora, precisamente ante la presencia del cura, que es el dueño de la mitad de la aldea, y de este indeseable de cacique, que domina entrambas partes, y de todos vosotros que llenos y dominados por el miedo, os olvidasteis de defender todo lo bueno y hermoso, por lo que vuestros hombres lucharon y murieron). (¡Sí recuerdo aquellas canallescas comunicaciones que se hacían en la cárcel de Oviedo, y que ya nunca podrán borrarse de mis sienes, mientras que la vida me acompañe!). Recuerdo perfectamente cómo todas aquellas gentes escuchaban a mi madre entre asombrados, y compasivos, entre temerosos avergonzados y ofendidos, y quizás hubiesen escuchado muchas más injusticias que habían hecho no los caballeros y valientes soldados, que denodadamente lucharon hasta conseguir la victoria, ni tampoco las juventudes que militaban en el partido triunfador, sino las gentes maduras, caciques que habían conservado la vida en entrambos bandos, que llenas de un odio vengativo y endiablado, habían hecho ellas más muertes criminales en la paz de la posguerra que todos los leales luchadores de enemigos bandos. Digo yo que mi madre con su cordura de mente les hubiese seguido acusando, si el cura, muy oportuno y diplomático, como son todos los religiosos de carrera larga, no se ausentara sin decir palabra, y ordenara al sacristán que tocase la última campanada, para entrar a la iglesia con el fin de escuchar la misa. Y ahora diré, que mal dicho está que yo diga que el sacristán tocase la campana, porque no había tal campana, ni en la iglesia de mi aldea ni en ninguna otra en todo el valle, ya que los rojos, se las habían llevado todas, no sé con qué fin ni propósito, como tampoco puedo comprender porque quemaban los santos que jamás les harían ningún daño, y dejaban con vida a indeseables como los caciques asesinos de mi aldea. Lo cierto es, que como campana de la vieja iglesia de mi aldea, había un trozo de raíl colgado del pórtico con una alambre, donde aporreaba el sacristán, con un martillo medio deshecho de los de cabruñar la guadaña. Nada más que el toque comenzó hacerse sentir, fueron las gentes desfilando tras la llamada de la postrera campanada, sin que nadie se osara replicarle a mi madre ni tan sola una palabra, bien fuese de desagrado o de conformidad con cuanto había enardecidamente manifestado. Todos se adentraron en la casa del Señor donde yo creo, que si el Nazareno pudiese apoixase (apearse) de la Cruz, no dudo que a todos ellos una tocata de barganazus les esfargayara. (Paliza de palos que en ellos prodigara). Dejó mi madre de reñir a voz en grito, pero siguió haciéndolo muy quedadamente, a la par que con gran remango recogía su cesta, que colocándola esta vez debajo el brazo, nos encaminamos para nuestro lar, mientras que aquellas gentes, culpables unas e inocentes las otras, le rogaban a Dios, los unos por sus pecados monstruosos ya cometidos, que en El no habían pensado cuando los ordenaban, los otros, quizás le pidieran paz y prosperidad para ellos, sus cosechas y ganados, pero Dios no escucharía ni menos ayudaría, ni al pecador tal vez arrepentido, ni al inocente libre de pecado, y lo sé por propia experiencia, porque yo, tantas veces le he llamado, suplicado y rogado, siempre a cuestas con el temor, la miseria y el desprecio que el mundo en mi había sembrado, y jamás El se dignó ni tan siquiera escucharme, porque si me hubiese escuchado, y no remediara con prontitud ni nefastoso sufrimiento, yo diría ya sin el menor equívoco, que el Dios que todos tememos y adoramos, no es nada más que un diablo. Y esto sin lugar a dudas es así, porque Nuestro Señor está harto de nosotros hasta la misma coronilla, y por eso pensó ya en inmemoriales tiempos, que o liquidarnos a todos, y olvidarse sin pena y con prontitud del mal invento que había industriado, o dejarnos vivir a nuestro aire, sin preocuparse ya para nada de nuestros haceres, hasta que la muerte nos lleve a su presencia. Caminaba yo detrás de mi madre, sujetándome con la mano mi dolorosa y sangrante oreja, que más doloroso sufrimiento me había reportado, cuando aquel imbécil y canalla de guardia me la había retorcido, que si me hubiesen molido todo mi cuerpo a palos. Llegamos a la postre a nuestra humilde casa, y siempre sin parar de reñir mi madre, de maldecir y de amenazar, estongóu 'l llar (limpió la cocina) de añejas cenizas, y con la rapidez con que ella solía hacer las cosas, tizóu ‘l fuéu (prendió el fuego) y después, puso un cazo lleno de agua con sal y unas hierbas (que ahora no sé cómo se llaman, pero que son muy buenas para las heridas) a hervir, y mientras que hervía, s'encaldóu nel trabayu de pulgar patacas (se hizo en el trabajo de mondar patatas), de las que había traído de la aldea de donde venía. Cuando el agua estuvo en su punto, que fue en el momento que ella terminara de aliñar las patatas ya listas para ser fritas, se dispuso mi madre a curarme, y al tenor que lo estaba haciendo, y viendo yo en su rostro retratado el cariñoso sufrimiento que por mí sentía, ella como siempre intentando disimular toda emoción, me preguntó dando muestras de un enfado cariñoso, ¿que qué era lo que había sucedido, o en qué líos me había yo alojado, para que los guardias me hubiesen puesto el rostro como un Ecce Homo? —Díjele a mi madre que el guardia no me había hecho nada más que estrapayáu l'uréa (deshecho la oreja), y que las otras heridas me las proporcionara el amo Manín, por las causas del condenado cabrón que ustedes ya saben. —Vi cómo las recias manos de mi madre temblaban al tenor que a mis heridas con aquella agua milagrosa me lavaba, sentí cómo su voz enardecida juraba y perjuraba contra aquel Manín de los infiernos, al cual ella decía, le iba a colgar la foiz (hoz) del pescuezo. Dio por terminada mi cura y en instantes me preparó la comida, que consistía en un buen cazo de patatas fritas con grasa de tocino, un gran cantezu (pedazo) de pan de escanda, y un escudiecháu de lleiche con borona (taza de leche con pan de maíz), y ya fartuquín fasta ‘l rutiar (harto hasta el eructo), preguntele que si podía ir a dar una vuelta por la aldea, a lo que ella me respondió afirmativamente, recordándome con amenazas, el que non m'engarricra con lus oitres rapacinus. (Que no me pelease con los otros niños). Cuando me dirigía al lugar donde todos los chicos por costumbre teníamos de reunirnos para enredar (jugar), en una de las callejas de mi aldea, me topé con Pelayu, que seguramente habría abandonado a su amo en el monte, por el extraño de no verme a mi como sucedía siempre. ¿Porque qué animal o persona con sentimientos nobles y cariñosos, podría vivir en la soledad del monte en la compañía de una repugnante bestia, como lo era Manín nuestro amo...? Viome primero Pelayu que yo a él le avistara, y casi estoy por asegurar, que me había olfateado antes de que yo desembocara en la calleja, donde él buscándose la vida por todos los rincones husmeaba. Porque yo jamás había visto a Manín, darle al pobre de Pelayu de comer nada, ya que Manín solía decir dándoselas siempre de razonero eficiente, que el perro no se le podía dar la esllaba óu llabaza de fregar lus cacíus (las aguas sucias residuos de lavar los cacharros de la cocina) porque estaban los bracus na cobil urniándu per llapalas (cerdos en el cubil gruñendo por tomarlas), que al perro lo único que se le podía dar, era aquello que no tuviese aprovechamiento para nada, como les llixes de les vaques cundu betchaban, de las uvées ya les cabras, óu cuallesquier oitra molicie que paque nún fediera menester yera encuandiála (como las libraduras de las vacas, de las ovejas y las cabras cuando parían, o cualquier otra porquería que para que no oliese mal, fuera necesario enterrarla). Vino Pelayu hacia mí envuelta su alma perruna por una gozasa alegría, pero me di cuenta con pena profunda, que no hacía tal acercamiento dentro del desenfado y gracial camaradería que en todas las ocasiones él conmigo usara, pues por primera vez mi buen Pelayu, para acercarse a mí, rastreramente se arrastraba, no era por el miedo de que yo le apaleara, ya que jamás ni de palabra le había ofendido, era sin duda porque se sentía muy avergonzado de haberme abandonado la pasada noche, cuando tan triste y solo me encontraba, y quizás más le necesitara. ¡Pobre Pelayu! ¡Qué alma más humana tenía, y a cuántos humanos, el alma de los rabiosos perros les dirigía! Me agabuxé (agaché) a su lado, envuelto yo por una sana, jovial, y angelical alegría, le besé su rostro varias veces entusiasmado, y acaricié con gozo su fino y sedoso cuerpo, y olvidándonos entrambos él de su cobardía y yo del rencor que pudiera por su gesto guardarle, nos fusionamos en un abrazo risueño y cariñoso, donde él dando pequeños ladridos por los que manifestaba su alegría y pena, me lamía una y mil veces las heridas que adornaban mis mexietchas (mejillas), y quizás se estuviese jurando, que aunque le costase la vida, nunca de mi lado se alejaría. Toda aquella tarde, estuve jugando al «llanque» y a la «palombietcha» con el único amigo de verdad que en la aldea tenía que se llamaba Muel. Pobre amigo mío, murió cuando apenas tenía veintiocho años, reventado por el más duro y esclavizante trabajo, que desde su niñez y en mi compañía, fustigados por el hambre y la necesidad, entrambos y dos a las severas órdenes de su padre, como serradores en casi todos los montes de mi Asturias, habíamos llevado a cabo, al final, su cuerpo ya deshecho, explotado y gastado, fue consumiéndose en la triste soledad del sanatorio del Naranco, donde murió devorado por una tisis galopante. Tenía Muel dos o tres años más que yo, y sin embargo éramos los dos de la misma estatura, y empezamos a serrar madera manualmente los dos en el mismo día, teniendo yo en la sazón, tan sólo trece años, fue nuestro maestro su propio padre, y nos trataba como nadie se puede imaginar, ya que no había día, que no nos untara ‘l focicu (nos azotaba) por lo menos un par de veces. No es que aquel hombre y excepcional trabajador fuese malo, no nada de eso, es que el pobre precisaba por fuerza mayor, para poder desarrollar el duro trabajo del serrador, que nosotros hiciésemos el trabajo de hombres y no éramos nada más que dos niños. Digo yo que aquella tarde, le conté a mi amigo Muel, como había encontrado en la montaña la cueva de las armas, y así hablando de nuestros proyectos, acordamos que al día siguiente subiríamos hasta ella, para jugar hasta cansarnos con aquellos juguetes de verdad. Así es que a la oscurecida retornamos cada uno para su casa, saboreando por adelantado lo felices que al día siguiente habíamos de ser. Caminaba en pos de mí, tan contento y satisfecho como siempre mi buen Pelayu, sin preocuparse para nada de que él, era un esclavo de Manín, y no un ser libre que pudiese hacer lo que más le conviniese, pero al llegar a la esplanada donde asentada estaba la bolera, lugar clave donde se reunían todos los vecinos de la aldea, después que concluían sus trabajos, bien fuese para charlas y cambiar impresiones, o para jugar unas partidas a los bolos, como cuento, allí estaba Manín, en diálogo con unos vecinos, ya de retirada para su casa después de haber encerrado las cabras, cuando vio a su desleal Pelayu, que muy contento y moviendo con gran felicidad su rabo, me acompañaba a mí, como si yo fuese en vez de él su amo, dejó a su contertulio con la palabra en la boca, y cambiando su pacífica charla por la riña loca, embistiome a mi con ofensiva y pecaminosa palabra, al mismo tiempo que con la vara que portaba en su mano, descargó sobre el confiado Pelayu tal varazo, que a quedarse el pobre tan sólo un segundo condoliéndose del acuciante dolor que en su cuerpo se anidaba, seguramente que hubiese llevado sobrada ración de varazos, que fácil la dejarían sin vida in situ. Pero no hizo tal cosa mi buen Pelayu, sino que salió huyendo como alma que se lleva el diablo, lanzando en el aire ladridos, que yo creo que no eran por el profundo sufrir que le proporcionara el castigo, sino que en su lenguaje, seguramente maldeciría aquella bestia con figura humana, que era capaz de azotar despiadadamente a un inocente niño, o de asesinarle a él mismo, que no se encontraba con más culpa, que de despreciar a su amo, por canalla y miserable. Y lo propio que Pelayu hizo, no lo dejé yo para más pensado, y a la vez que me perdía en la carrera, huyendo de aquel reptil repugnante y asqueroso, recuerdo que con rabia enloquecida yo le dije: ¡Fíu de put, baldreyu, llimiagu! (Hijo de puta, cobarde, rastrero, baboso..., etc., etc.). Pero miren ustedes por donde, estaba mi madre allí cerca en casa de una vecina hablando de sus cosas tranquilamente, cuando al sentir al Manín que me ofendía, al perro ladrar por la caricia que había recibido, y a mi insultándole poniéndole como un pingayu (de lo peor), salió mi madre de casa de su vecina, con todos sus muchos ánimos aviesporáus (envenenados, aguijoniantes), y cogiendo un palo que allí a mano había, bien seco y sudado, porque hiciera su servicio sirviéndole de mango a una fexoria (azada), se dirigió con extrema rapidez y silenciosamente al lugar donde Manín estaba, y sin decirle ni una sola palabra, empezó a darle palos con aquel formidable mango, que la suerte a Manín le cupió de que nuestros vecinos la detuvieran, porque sino, creo que le hubiese matado. «LA MULTA O EL REFORMATORIO» Al día siguiente, mi amigo Muel, yo y Pelayu, subíamos alegremente hacia la montaña, con locas ansias de llegar pronto a la cueva, con el infantil y firme deseo, de jugar hasta saciarnos con aquellas armas, recuerdo a mi querido amigo, futuro candidato al igual que yo, a la penosa esclavitud que como serradores nos aguardaba, la veo con su sana sonrisa, pintada en sus pequeños y vivarachos ojillos azules, acariciar una y otra vez, con una alegría inmensa aquellas armas, no existía para nosotros en el mundo, en aquellos felices momentos, nada que pudiésemos apreciar tanto, como aquellos mortíferos juguetes, de los que en la sazón, éramos los únicos señores y dueños, nos hallábamos fuera de la cueva, enredando cada uno con su escopeta, y una canana repleta de cartuchos colgada del hombro a la bandolera, Pelayu, desentendiéndose de nosotros mitigaba su hambre cazando grillos y mariposas, o cualquier otro insecto que plugiérale y fuérale rentable para entretener su enflaquecido estómago. Después de cansarnos de hacer la instrucción marcando el paso con la escopeta al hombro, emulando a los soldados cuando hacían prácticas en nuestra aldea, yo le dije a mi amigo señalándole el lugar, que desde aquel mismo sitio, yo había tumbado de dos certeros disparos al cabrón de mi amo. Muel, sacando dos cartuchos de la canana y metiéndolos dentro de la recámara de su escopeta, me dijo que él también pudiera haberlo hecho, y para asegurármelo de que no marraría el tiro, me señaló una piedra rojiza que había muy cerca de donde muriera el chivo, y a la par que se ponía la escopeta en el hombro para materializar lo que había asegurado, me decía ilusionado: —¡Fíxate Xulín!, ya veras cómu la desfaigu nun fatáu de cachiquinus—. (—¡Fíjate Julín!, ya verás como la deshago en mil pedazos—). El doble disparo retumbó dentro del natural silencio de la montaña, como si se tratase de un ruidoso trueno de las tormentas de los veranos, las águilas y los cuervos, así como todos los pájaros y animales que moraban por aquellos aledaños, moviéronse de sus lugares, graznando las aves al levantar el vuelo, y quizás las alimañas agudizasen al oído para saber el peligro que pudiese traerles aquel espanto. Hasta Pelayu dejó su caza insectívora para ladrar desaforado, como si presintiera que otro cabrón había sido abatido, que le haría de nuevo volver a hartarse, o tal vez nos estuviese reprimiendo, queriendo con su lenguaje decirnos, que aquella xuxeante folixa (crecido ruido, alegría, juerga, etc., etc.) que tan amanicomiadamente entamábamos (enloquecido ruido que hacíamos) no iba a reportarnos buenos resultados. Lo cierto fue que mi querido amigo Muel, no atinó a deshacer aquella rojiza piedra contra la que había disparado, y yo alegrándome por su fracaso, cargué con rapidez mi escopeta, me la puse en el hombro, y disparé contra aquel blanco otros dos disparos, tampoco pude yo hacer puntería, y él mofándose de mí, cargó de nuevo su escopeta con notoria alegría, a la vez que me aseguraba que de aquella no fallaría, volvía a disparar sin importarle para nada el tremendo culatazo que nos solían dar aquellos guerreros artefactos. Y así, una y otra vez, atenazados por un gozo y felicidad que nunca con tanta fuerza a nuestros juveniles espíritus había con entera libertad creado, disparábamos con alegría ilusionada contra aquel aproxetáu cuctu (enrojecida piedra), creyéndonos guerreros invencibles, o cazadores afamados. Muy posible yo me creyera un jefe poderoso, justiciero y honrado, que cada disparo que hacía, l'eszarapaba les vidatches d'uno de lus baldreyus homes, que habíen achuquináu ‘l miou padre. (Le deshacía las sienes de algunos de los cobardes hombres que habían asesinado a mi padre). Lo cierto fue, que tras de quemar veintitantos cartuchos cada uno, la piedra seguía en su sitio, y nosotros un poco desilusionados, hicimos un pequeño descanso, en el que acordamos cambiar de blanco. Disponíamos de nuevo hacer más atinadas prácticas sobre el rugoso y fuerte tronco de una encina, cuando Pelayu salió de junto nosotros y con apremiante prisa ladrando, contra un intruso que nos visitaba, guiado al parecer por el atronador ruido, que con nuestros alegrativos disparos formábamos. Era nuestro mal recibido visitador un rapazacu (mozalbete) que andaba por aquellos montes a la caza de la perdiz, que había endemasía nutridos bandos, que bajaban a veces hasta los sembrados d'arbeyinus y'oitres semáus (de guisante y otros sembrados) más alejados de la aldea, y ni el gran espantapáxaru tenía llixa de xebrayus (espantapájaros tenía fuerza para espantarlos). Jerónimo se llamaba aquel jovenzuelo indeseable, que había heredado de su padre toda la cobardía y males tales, que muchas gentes de mis lugares, le estarían rabiosa y odiativa, despreciable y asquerosamente maldiciendo, hasta que el Hacedor les llevara de este mundo tan poco lleno de humanidades. Era hijo de este sujeto tan maldecido, cacique de mi aldea con vuelos tales, que no del todo satisfecho con enviar para el otro barrio algunos de sus inocentes convecinos, en el acaecer se dedicaba, a que a sus vecinos la ley, que había, muy moldeable para dar por buenas todas las denuncias avaladas por caciques facciosos como él, se ensañara con crecidas multas, que al no tener dinero la gente aldeana para satisfacerlas, tenían que vender parte de sus ganados, y sabedores los tratantes por ser lobos de la misma camada aunque con diferente collor (color), que los campesinos tenían que vender sus reses con abonda priexa (mucha prisa) para satisfacer aquellas multas antes que se enrodietcharen (enredaran) peores males, pues como cuento, aquellas aves de rapiña de tratantes, se unían todos de tal manera, que lograban desbaratar los mercados hasta tal punto, que más que comprar, lo que hacían, era robar dentro de la ley a los aflijidos y siempre maltratados campesinos. Al quedarse los desdichados aldeanos sin sus ganados, por la causa de aquellas multas, que la verdad era nadie sabía que era lo que castigaban, aquellas asesinantes multas que la ley les inxertaba (injertaba), que les hacía dentro del acuciante temor que en aquel lleldar (ácaecer) era aterrante, deshacerse de sus ganados para pagar tan diabólicas y desnaturalizantes sanciones. Y como los campesinos, por lo menos en todas las embrujadoras aldeas de mi melgueira tierrina (dulce tierra), y me supongo que tal sucederá en todas las aldeyuelas del mundo, sin ganados de tiro no pueden trabajar sus erus (tierras), tenían que por fuerza mayor, agenciárselo aunque fuese dentro de las más viles condiciones, y así, el canalla de cacique de mi aldea, daba vacas, yegüas, cabras, y ovejas a la comuña (condición) que tan sólo el agobio de la desesperante necesidad hacíales aceptar, con lo que se condenaban a ser esclavos de un ganado que no era de ellos, siendo en la mayor parte de las ocasiones las ganancias completamente nulas, pues si una res se moría, se despeñaba, la mataban los lobos o la devoraba el oso, no la perdía el dueño, sino el comuñero, y así, de esta miserable forma, este canalla de cacique, explotaba vilmente a muchos campesinos que por imperativa necesidad, eran comuñeros de este indeseable asesino, que no había hecho la guerra en las trincheras, porque su cobardía era tan grande, que le había obligado a pasar toda la contienda escondido en los montes, y ahora que la guerra ya terminara, era cuando él verdaderamente la hacía, en la entristecida y enlutada paz que poseían las gentes de mis aldeas. ¿Cuántos despreciables seres como este nefasto individuo había en mi Patria... ? ¡¡Yo creo que honradamente debemos todos de reconocer, que había un par de ellos en cada aldea, y en las villas y ciudades me supongo que morarían muchos más!! Cuento que llegó el Jerónimo con su escopeta al hombro acompañado de su perro perdiguero ante la nuestra presencia, y ufanándose altaneramente quizás pensando que nos iba a hacer, lo que le diera la gana, nos dijo con apariencia muy enojada, al mismo tiempo que nos ofendía con sus palabras: ¡Haber decirme pronto, ¿dónde habéis robado estas escopetas?, si no queréis que vos falague ‘l llombu con ista bardiaca! (que nos moliera a palos todo el cuerpo con una vara que portába en sus manos). No despegó sus labios en el momento mi amigo Muel, porque el padre de aquel llabasquín (cerdo pequeño) era el dueño de los ganados de su casa, y por aquello de que el amo siempre, sin la razón con la ganancia anda, no le refutó pequeña palabra. Pero yo que ya me había creído que aquel babayu de guaxón (farolero, fantasma de mozalbete) se iba apoderar de mis armas, las que yo creía que eran de mi entera propiedad, le dije sin miedo y desafiantemente, que aquellas escopetas eran mías, y que ni él ni nadie sería capaz de quitármelas. Entonces Jerónimo mirándome acusadoramente me replicó seguidamente con estas palabras que me condenaban: ¡Entonces... tu fuiste el que mató antes de ayer al chivo de Manín? ¡Si yo fui!, le dije envalentonado y poseído de una airada rabia, a la vez que le encañonaba con la escopeta y amenazándole firmemente le aconsejaba: ¡Fáinus el favore de dexanus nel nuexu antroxu, ya colar pel mesmu xeitu per únde sen chamate 'llegasti, se nun quiés que faiga nel tou ventrón, el mesmu buracu quei fexe nus fégadus del cabrón de Manín! (¡Haznos el favor de dejarnos con nuestra alegría, y márchate por el mismo sitio, por donde sin llamarte has llegado, si no quieres que haga en tu barriga, un orificio parecido, al que le hice en los hígados del cabrón de Manín!). —Y fue entonces cuando Muel valientemente apoyándome con su amenazante escopeta y con sus advertientes palabras le dijo: ¡Mira Jerónimo, no tiene nada que ver que mi padre se arrastre frente a vosotros, por el miedo de que le quitéis el ganado, pero yo ahora no soy mi padre, y si no sales en el momento corriendo como una exhalación (centella, rápido), me parece a mí, que te vamos a coser a perdigonazos! Justificándose Jerónimo con el atropello que en el miedo se cosecha, dio media vuelta y casi a las carreras, tomó las de villadiego, a la par que se alejaba murmurando no se qué amenazas. Su perro, quedose unos instantes olisqueándose con Pelayu, al que yo achuché (azuzé), y Pelayu que para engarradiercharse (pelearse) era una ardorosa fiera, saltó como un león, atacando con un furor endemoniado al fino can perdigonero, y si no es por Muel, me parece que allí en el mismo lugar que había muerto el chivo, Pelayu hubiera despachado, aquel hermoso, cariñoso e inocente perro. Quedámonos muy satisfechos y gozosos, a la par que en nuestros espíritus, navegaba el orgullo perfumándose con la vanidad Humana, y todo, por haber acoyanáu ya féchule moscar ameruxáu de miéu (acojonado y haberle hecho huir, lleno de miedo) al hijo de uno de los amos de la aldea, que en un principio se había creído, que le sería sencillo hacer con nosotros cuanto le viniese en gana. Durante algún tiempo, estuvimos llindiándu (vigilando, cuidando) a Jerónimo por ver el camino que se tomaba, pues teníamos el temor que se ocultara para después sorprendernos, pero no fue así, y al final muy contentos ya le vimos corriendo que se las pelaba en compañía de su perro, desembocando en el pedregoso camino que le conducía a la aldea. Sabiéndonos libres del temor del adefesio de Jerónimo, y olvidándonos en el mismo instante de cuanto con él nos había acontecido, volvimos a nuestro peligroso juego, de disparar las escopetas contra diferentes blancos, y así, hablando de nuestras cosas con satisfacción que nos embargaba dentro de una felicidad pasajera, deslizábase el tiempo sin enterarnos, hasta que a la postre, dimos fin a todos los cartuchos que teníamos, y fue entonces, cuando decidimos esconder las armas en la cueva, y con los hombros doloridos por las sacudidas que nos propinaban las escopetas por los disparos, disponíamosnos muy contentos en el regreso para nuestras casas, y para simular que veníamos de la leña, agenciámosnos unos tochacus de pochiscus (leños de encina) y poniéndonoslos al hombro, bajamos corriendo por entre los vericuetos y las serpenteantes sendas, hasta llegar al camino real que nos conduciría a la aldea. El ubérrimo valle de alegría alborazada, que poblaba por entero nuestros espíritus, viose en unos segundos nublado y con rapidez cubierto, por un zozobrante y temeroso manto, nacido del retrato que nuestros ojos hicieran, cuando a la entrada de la aldea, justamente en el mismo lugar donde por costumbre, mi amo solía esperarme para xebrar (apartar) sus cabras, estaban aguardándonos los guardias, en la alegre compañía de Jerónimo, que poseyendo las mismas indeseables zunas (costumbres) que su padre, no había perdido ningún tiempo en ir hasta el cuartelillo para delatarnos. Yo tentado estuve cuando me percaté que eran los mismos guardias que el día anterior me habían cobardosamente martirizado, de tirar los garbetus (leños) que llevaba en el hombro, y salir corriendo para huir de aquel verdugo que sonriéndose ladinamente, quizás estuviese pensando su enrevesada y nefastosamente, el volver a esforgayame (arrancarme, estriparme, deshacerme) la única oreja que me quedaba sana. Sin embargo, logré dominar el miedo, y dejando a Muel que abriera la marcha, llegamos a la postre ante la presencia de ellos, y aquel canalla de guardia, no se dirigió a Muel a pesar que unos metros delante de mí iba, sino que vino sonriendo malignamente hacia mí, con las mismas asesinas intenciones que el hambriento lobo lleva, cuando para satisfacer sus ansias del espíritu y la carne, sin el menor miedo se lanza, sobre el inocente corderillo que no tiene a nadie que le defienda. Antes de dirigirme la palabra, aquel demonio con tricornio, que a fe mía desprestigiaban, porque hermosa para el pueblo es la esclava de la Justicia, cuando todas sus obligaciones y credos justamente da cumplidas. Digo yo, que lo primero que hizo fue cogerme mi oreja sana, apretarme un poco para ponerme en atención, y luego mirándome altanera y sonrientemente me dijo: ¡Ahora ya no me negarás de que no has sido tu quien disparó sobre el cabrón de tu amo, y me supongo que también me dirás, dónde has conseguido las armas, maldito pilluelo, hijo de una bruja y de un rojo republicano, o comunista sin entrañas! Tiré los tochucus (leños secos) al suelo apremiado por el dolor que de rabia me desencaldaba (deshacía), con tan mala fortuna que por mí no había sido pensada, que diéronle en las piernas de aquella fiera uniformada, y gran dolor en él tuvo que lleldarse (hacerse), porque dejó de esfarugarme (deshacerme la oreja), para acariciar con gestos de dolor la caña de una de sus piernas, al mismo tiempo que yo hacía lo propio con mi oreja, que ya colorada como una guinda, me resquemaba como si estuviese ardiendo. Mirome con ojos extraviados por la rabia que le enloquecía, y siendo mayor la fuerza de su cobardosa entraña ya en poder de las iras que lo movilizaban, que el dolor que su cuerpo sentía, soltome de revés dos guantazos, que dieron conmigo en tierra, con el rostro manando abundante sangre. Fácil siguiese abofeteándome, pues ya estaba enclicándose (agachándose) para hacer conmigo vayan ustedes saber qué, cuando intercedió su compañero que asiéndole por un hombro, con desprecio y enfado le dijo: ¡Lo que terminas de hacer con este pequeño es una canallada, y como otra vez intentes tocarle del pelo la ropa, te las vas a entender conmigo! ¡¡Estoy harto de tus abusos, y de tus odios y desprecios por todas las gentes desgraciadas!! Ayudome aquel buen guardia a levantarme, y después con su propio pañuelo limpiábame el rostro de sangre, y al parojo que esto hacía cariñosamente me decía: ¡Te juro que nadie te volverá a martirizar más pequeño, y ahora si tu quieres, y que conste que ni te ordeno ni te obligo a contarnos nada, dinos de una vez dónde están esas malditas armas que tanto doloroso daño te han originado! Dime cuenta pronto que de seguir negando no sacaría en limpio nada, ya que el baldroyán (cobarde) de Jerónimo había descubierto ya todo, y a poco listos que fuesen, nada más que les conduciese al lugar donde nos había sorprendido, darían pronto con la cueva, donde se ocultaban las armas. Así que acompañado de Muel y de Pelayu, y seguido de cerca por los dos guardias y el delator de Jerónimo, guielos a paso rápido por entre las vegetativas y pedregosas sendas que serpenteaban por casi inaccesibles lugares, pronto me alegré al comprobar cómo aquel despreciable guardia que tan sañudamente me había martirizado, abarquinaba (respiraba) con penoso trabajo, al mismo tiempo que se deshacía en copiosos sudores el condenado, lo mismo que la manteca fresca expuesta al sol en el verano. Al observar el penoso esfuerzo que aquel guardia repugnante y gordo, imbécil y malvado, tenía que realizar para seguirnos, apreté más aun el paso, que casi se convirtió en carrera y que sólo Muel y Pelayu pudieron aguantarme alejándanos en cuestión de segundos un largo trecho de nuestros enemigos, que en el lleldar (acontecer), ya se habían detenido para hacer acopio de energías unos momentos. Aproximadamente aun no habíamos caminado ni una décima parte del trayecto que nos separaba de la cueva, y ya el llimiagu (baboso) de aquel guardia, se encontraba casi d'afechu despaxaretáu (deshecho), seguramente que antes de llegar al final, en la mente de aquel fucheiru (estercolero) humano, se dibujaría el ruin pensamiento, de maldecir a la ley que como enyordiáu pioyu (sucio piojo) servía, al cachiparru (parásito) que me había delatado, y a mí, por no haber seguido negando. Muel y yo con satisfacción nos reíamos de aquellas gentes, que en nuestras infantiles y sin cultivar mentes, habíamos retratado como personas que tenían menos llixa (fuerza, arte, valer, etc.) que un mure entre las zarpas de un gato. Estaríamos como a la mitad de la andadura, cuando la distancia que nos separaba ya era enorme, y a pesar que de continuo nos ordenaban que no corriésemos tanto y que procuráramos ir siempre a su lado, la verdad es, que ya les habíamos perdido todo miedo y que no les hacíamos el menor caso. Fue entonces cuando se me ocurrió la idea de decirle a mi amigo Muel, que cuando llegásemos al potchisquéiru (encinal), yo me adelantaría corriendo con todas mis fuerzas, para volver aquel mismo lugar antes que ellos lo hicieran, pero después de haber ya ido a la cueva, para poder esconder para nosotros, dos pistolinas muy atongadetas (bonitas, curiosas), que era una pena que se llevaran los guardias, y que nosotros podíamos esconder en cualquier lado. Y así lo hice, y logré regresar, mucho antes de que ellos, llegaran escadriláus (derrengados), claro que descontando a Jerónimo, porque éste andaba tanto como con la lengua si quisiera andarlo. El caso fue que los guardias aquel día se llevaron las armas, y a los cinco o seis días, regresaron a la aldea preguntando por mi madre y el padre de Muel, para llevarles hasta el cuartelillo, con el fin de no sé qué preguntarles o darles. Cuando mi madre en compañía del padre de Muel regresaron del cuartel, estábamos nosotros xugaretiándu (jugando) debajo del ñoceón (nogal grande) que había a la entrada de la aldea, que tanto como tenía de frondoso y grande, eran de pequeñas, escasas e insípidas sus nueces. De donde viene un adagio asturiano que dice: ¡Mucher grandie ande óu non ande, peru tantu s'espatuxa, comu senún lu fixera, en dalgún lláu fae bona atongadura! (Mujer grande, ande, o no ande, pero tanto si camina, como si no lo hace, por grande en todos los lugares estorba). «Claro que se me olvidó decir, que menos en el catre, para añuedar el cibietchu cundu nun hay oitra, pequenina, atongaina ya melgucira». (Para hacer el amor, cuando no hay otra, pequeñita, bien hecha, y tan dulce como lo que debe ser vivir en la gloria). Digo yo que al ver nuestros padres corrimos hacia ellos, y cuando ante su presencia nos encontramos, casi sin darme cuenta vi a mi amigo rodar por el suelo, por la fuerza vigorosa del tremendo castañazo que su padre le llantó nuna mexietcha (le plantó en una mejilla), pero antes de que yo me percatara del peligro que sobre mí se cernía, vime acochetáu (cojido, sacudido) por mi madre, que me allumbróu (alumbró) un mamplenáu (muchos) pescozones, tan seguidos y atinados, que me parecía que todos me llegaban en ringlera, no teniendo que esperar uno por el otro, para que no se enfadasen ninguno. Y allí mismo por este procedimiento que nuestros progenitores nos hacían, comprendimos que nada bueno los guardias a nuestros padres les habían hecho. Y claro que no era nada respetable ni justo, sino un atropello despiadado, inhumano, mezquino, repugnante y apartado de la Justicia a tanta distancia, como la que existe desde la Tierra hasta el Infinito Cielo. Resulta que la canallesca ley que en aquella para mí inolvidable época existía, nos había condenado a ir a un reformatorio, o a que pagasen nuestros padres una multa de ciento cincuenta pesetas en papel del Estado, en el término de treinta días. Y fue entonces cuando yo empecé a preguntarme, ¿que qué era lo que tenían que reformar en mi...? ¿Acaso entraba en la reforma que aquella ley que estaba por todos los rincones de la Patria haciendo encima de los vencidos y sus descendientes, asesinar a nuestros padres, hermanos, parientes y hasta madres, privarnos de nuestra libertad, y robarnos cuánto teníamos? —¿Aquella ley digo, todavía tenía que reformar algo más en mí, que en un principio ya no hubiese inhumana y endemoniadamente reformado? Yo que era en aquel lleldar un pobre niño de poco más de ocho años, condenado precisamente por la misma ley, a no tener jamás ya el amoroso cariño de mi padre, yo que había sido condenado como todos los jóvenes hijos de los vencidos y encarcelados y asesinados padres, yo que estaba lleno de hambre, de miseria, de sufrimiento y de una soledad inconsolable, yo que si quería comer un trozo de pan duro, tenía que caminar descalzo y medio desnudo, por entre las zarzas y guijarros de las montañas, esclavizando mi cuerpo y mis sentidos, en el cuidado de unos ganados que no eran míos, a mí, a un ser así de natural, puro, desamparado y desgraciado, ¿aún quería aquella entroyada (sucia) ley reformarme por considerarme malo? —Yo nunca he sido político, pienso ahora, ni tampoco con mis palabras harto vulgares y aldeanescas, pretendo fomentar el odio hacia nadie, soy ante todo un liberal disciplinado, que ama a mi Patria, por la que estoy en cualquier momento dispuesto a morir, pero me creo con el suficiente derecho de contar al mundo de cuanto yo he sufrido, que es el retrato de tantos otros huérfanos de guerra que lo mismo que yo tanto sufrieron, aunque más en duda, pongo que lo hubieran hecho, quiero contar todo lo que considero que siendo verdad, no debe ser olvidado, y desearía con toda mi alma, que mis palabras tuviesen repílos (ecos) más clarividentes, que los que en su origen se formaron, para que llegasen a todos los oídos, y en sus mentes gigantesca Humanidad digna y justa edificasen, que diera paso a una libertad liberal y disciplinada, que atrancase (cerrase, peslase) sus puertas a todo cuanto no fuese digno y honrado, de esta sencilla y natural manera, la fraternidad sería por primera vez, el tesoro más puro, luminoso y deseado, que la Humanidad en toda su existencia hubiese conquistado. En este relato, que para muchos críticos comedores, que sólo saben fartase comu gochus (comer como cerdos) e intentar con sus medios deshacer lo que alguien con más capacidad creativa que ellos, más bien o peor ha edificado, digo yo, que muchos críticos fanáticos defensores de normas idealísticas, que con sus leyes en la ocasión asquerosamente convencionales, que lograron deshacer el destino que a mi vida creo que le pertenecía, al igual que a toda la generación de los hijos de los perdedores, no les agradara en absoluto, que un hombre que fue despojado de cuanto poseía, y empujado vengativa y canallescamente al arroyo, cuando él por ser un niño, no podía defenderse, tenga ahora la osadía, con sus pobres medios culturales, d’abayucar la trelda (revolver la porquería), que nadie hasta el presente, tan ajustada y verídicamente pudiera contar jamás. Digo porquerías, pues es eso precisamente lo que suelen dejar las secuelas de una guerra civil, y pobre de aquellos países que la sufran, porque sus hijos quedarán divididos, y los perdedores, tendrán que soportar un yugo, que más flojo, o menos prieto, esclavizándolos los ha de postergar. En este relato retrato yo, al vencedor y al vencido, menos al perdedor de quien soy hijo, ya que he tenido la desgracia de conocerle cuando el desventurado ya era un vencido, pero con el vencedor he vivido siempre, sirviéndole con decencia y honradez, silenciosamente observándole siempre, y no recibiendo de él, nada más que calamidades y ofensas, y sin embargo, nunca le odié, siempre disciplinadamente le serví, y si en el lleldar se siente ofendido por lo que de verdad digo, espero que se comporte conmigo, de la misma manera que con él siempre yo he hecho. Sé que estas narraciones no se han de publicar en mi Patria, porque la censura no permitirá que el hijo más humilde, cuente una verdad que denigra no a mi querida y noble España, sino algunos de sus inamovibles sistemas, pero tengo la firme certeza, que algún querido hermano país, sin el menor odio ni rencor sí ha de hacerlo, y con esta mi voz del pueblo, sencilla y natural, ubérrima y estéril, millones de seres de la Tierra habrán de saber, que hoy todavía, vive en mi Patria, la mitad de una generación, descendiente de los perdedores de la sanguinaria Guerra Civil que empobreció a la más maravillosa nación del mundo como es mi España, apartados de todo acceso a cualquier puesto de responsabilidad, bien en el gobierno, en los sindicatos, o en cualquier otro lugar, de responsabilidad de la Patria. Y desde aquí, invito a todos los españoles para que investiguen esto que he dicho, y ya verán como es una verdad, que no admite discusión posible. Cuánto placer sentiría yo si me pudiese expresar con ustedes en la maravillosa, ancestral y rica Lengua Asturiana, pues para mí, decir las cosas en Castellano es un verdadero fastidio, con tantos puntos y comas, y demás signos ortográficos, que para un hombre sin estudios de ninguna clase como yo, es una verdadera tortura, pues mi imaginación que idea y piensa con la fuerza de un enorme río enloquecido, a la hora de querer contar estas copiosas cosechas, que hasta en los mismos sueños me alumbra, cuando me pongo a escribir todos estos pensamientos y acaeceres, al expresarlos en español, meto la pata hasta los corbétchones, por esto ruego me perdonen, y háganse a la idea, de quién les está hablando, no es nada más que un humilde aldeano, sin más escuela que la siempre dura universidad de la vida. Y con la fortuna o desgracia de haber nacido con el embrujador duende de ser soñador, no por aparentar, por ocio o por estudio, sino con la intima necesidad que me tortura el alma, al mismo tiempo que me embarga dentro de una felicidad, que me hace en ocasiones ser dichoso, sin jamás haber sido feliz, y en otras dimensiones me llena de tal tristeza, que en apariencia sin sucederme nada, me encuentro tan apenado y deprimido, que todo cuanto me rodea y hasta yo mismo, me parece la pestilente porquería, con que se harta sin jamás hastiarse, el nefasto diablo al que entusiasmados y egoístas servimos. Enteponíu colaba you dellantre de miou madre, espatuxandu caleya adiantre, afalau per las engafuráes pallabres de miou má, camín de la nuesa teixá. (Conducido corría yo delante de mi madre, caminando rápido calleja arriba, arreado por las envenenadoras palabras que mi madre me dirigía, a la vez que hacia nuestro hogar nos acercábamos. Yo miraba arisco para ella, pensando que me iba alcanzar presto, para propinarme ante mis vecinos, otra somanta (paliza) como la que de aun mi cuerpo se condolía. Al fin llegamos a nuestra casa, y ya en ella encoyíu (encogido) por el temor, aguardaba resignado que mi madre calmara su furia dándome una nueva cuera, que mereciéndola, no la merecía. Estaba visto que llevaba unos días, que todos los golpes me habían elegido a mí para sus descansos, primero el cobarde de mi amo, que con sus asquerosas manos, me había puesto el rostro, tan descalabrado que no había en él un lugar sano donde coyera una guya (cupiera una aguja), después el canalla del guardia, que me dejara las orejas tan maltratadas, que me parecía que no eran mías, y para finalizar mi madre con aquella argurtóuxa tocata que m'apurriera (alta paliza que me propinara), que según me parecía, no había sido nada más que la parba (desayuno breve) de la que se esperaba Furibunda y desesperada asiome mi madre por mis maltrechos hombros, y al mirarme yo en sus hermosos y enojudos ojos, pude ver en lo más profundo de ellos, el desmesurado amor que la pobre me tenía, y lejos de azotarme como yo pensaba, sólo me preguntó muy apenada y preocupada: ¿De dónde vamos a sacar esas ciento cincuenta pesetas Xulín? ¡En alguna parte hijo, nos las agenciaremos, porque yo no permitiré que esta canallesca ley, hecha por indeseables sin entrañas, te lleven al reformatorio, donde ellos se tenían primero que reformar, para no seguir sembrando entre los desventurados vencidos, tanta vengativa y nefastosa canallada! Al día siguiente al rayar el alba, después de desayunar el rabón, (leche ácida cocida con harina de maíz) del que yo sí que me harté, pero ella la pobre apenas comió unas cucharadas, armada mi madre de un azáu (hacha) que había pedido prestado a un vecino, y yo de una foiceta (hoz) de podar la leña, fuimos al monte comunal a baltiar (cortar) leña, pues un carro de leña de encina, roble y espinero, que pesaba más de tres mil kilos, pagaba el maestro panadero, de la única panadería que había en el concejo, cincuenta pesetas por él, así que teníamos todo un mes por delante, para preparar los nueve mil kilos de leña, que nos proporcionarían las ciento cincuenta pesetas, con las que calmaríamos las iras de aquella inhumana ley, que tan despiadadamente nos había castigado. Parecía que mi madre poseía la fuerza del más intrépido de los hombres, talmente era un gigante que con una fiereza incomparable, chorreando sudor y espelurciada su rubia cabellera al viento, cortaba sin el menor descanso encinas, robles y espineros, mientras que yo imitándola en cuanto podía, podaba aquellos arbustos con el más grande de todos mis entusiasmos. Serían las tres de la tarde y no habíamos hecho aun el más pequeño descanso, cuando mi madre me dijo que buscase caracoles, que se criaban en abundancia por aquellos lugares, tal cosa hice mientras que ella prendía un buen fuego, y allí asamos los caracoles que al ser atacados por el calor, estiraban su cuerpo asándose perfectamente, y fue aquella asquerosa comida la que mitigó nuestra hambre. Y así un día, y quince, y veinte, hasta que logramos preparar sin desfallecer ni descansar, los tres carros de leña, acarreándolos a las costillas, en otras ocasiones poleándolos (haciéndoles rodar) por entre los zarzales y las peñas, hasta poder llegar con tan copiosa cantidad de leña, al estratégico lugar donde el panadero con su carro, pudiera cargar la leña. Estábamos embalagándola (apilándola) mi madre y yo muy ufanos y satisfechos, de la difícil victoria que habíamos en tan escaso tiempo conseguido, porque en duda pongo, que pocas gentes en todo el Universo en las circunstancias que nosotros nos encontrábamos hubieran podido lograrlo. Digo yo que en tal trabajo nos encontrábamos amontonando aquella leña, que todos los tochos (leños) medio descortezados por la cantidad de veces, que fue menester rodarlos por entre los cuetus (piedras) que poblaban aquel xerrapeíru (sierra) daban señales y no por los cortes de las herramientas, de haber sufrido lo indecible por encontrarse despeyexáus (despellejados) hasta casi el total emporricamiento (desnudez) de las arnas (cortezas) que los cubrían. Nuestras físicas humanidades se encontraban tan maltrechas después de tantos días de sobrehumano trabajo y de raquíticos y deplorables alimentos, que tal parecía que éramos cadabres (cadáveres) vivientes, sino supiesen cuantos nos conocían, que éramos dos invencibles barras del más puro acero. Yo descalzo de afechu (del todo) y mi madre con las alpargatas dándoles vueltas alrededor del tobillo, imposibilitadas del menor encatesu (remiendo) todas nuestras escasas vestiduras lucíanse tan acuchilladas, como si fatáus (muchos) puñales anárquicamente las hubieran rasgado. Y nuestras pieles por todos los lados se encontraban arraguñáes (arañadas), pinchadas, magulladas, en definitiva martirizadas por las piedras, por los espinos, por la infinidad de arbustos que en aquella sierra casi inaccesible para las mismas cabras, yo y mi madre como dos guerreros invencibles, cortamos aquellos tres carros de leña, que al decir de mi madre, servirían estupendísimamente bien para amagostar (asar) a la propia ley, y a los sinvergüenzas y deshumanizadores fascistones que la vieran fechu (hubieran hecho). Y en postura tan deplorable se empobrecían nuestros desventurados cuerpos, por todo lo contrario, nuestros espíritus se lucían sanos y fortalecidos, orgullosos y alegres, por haber conseguido aquel trabajoso y casi imposible triunfo. También solía decir mi madre dentro de una rabia y desilusión enfurecida, que si los «roxus» (rojos) hubiesen batallado con el mismo ardor, e indómito entusiasmo que nosotros habíamos puesto, todos los fascistones de Europa serían nada para vencerlos, ni en lo más mínimo. Vuelvo a repetir, que concluíamos mi madre y yo de empericotar (apilar) los cuatro leños que faltaban para dar por terminada aquella proeza, cuando la diosa fortuna nos vino a visitar en la forma de Falu el maderero, que más o menos, esto fue lo que nos hizo, y nos dijo: ¡Buenas tardes Lluza!, que así era como llamaban en asturiano a mi madre, ya que en castellano su gracia es Luzdivina. ¡Se ‘l tou home allevantara la motchera, ya te viera a tí ya ‘l tuo fiyiquín, nel estáu que vus deixó la llamazoúsa ley del venceor, paime amín, qu'el probetayu espavoríu per tan grandie inxusticia, oitra vez se morrería! (Si tu marido volviera al mundo y te viera a ti y a tu pequeño hijo, en la situación que os ha dejado la fangosa ley del vencedor, me parece a mí, que el pobre lleno de un enloquecedor pavor por tan grande injusticia, otra vez se volvería a morir). —Recuerdo yo muy bien, lo mismo que si en este momento de nuevo lo estuviese viviendo, lo que me ha hecho esta canallesca ley que ahora a ti te martiriza, cuando en los frentes de Teruel me cogieron prisionero. Me internaron en un campo de concentración, y me dieron más palos que días me quedan de vida, aunque muerra tan viétchu (muera tan viejo) como Marcelín el de Fresnedo, que le llevó Dios cuando pasaba de los ciento diez años. Como comida nos daban una lata redonda de sardinas o bonito, que los prisioneros le llamábamos «el reloj», ya que así era de pequeña. Cuando te salía podre, que sucedía la mayor parte de las veces, te pasabas el día haciendo vigilia. ¿Cuánto te va a dar el panadero por esta leña Lluza? ¡Hombre yo creo que son tres carros buenos, y como está pagándose a diez duros el carro, pues me dará treinta! ¿Algamate? (alcánzate para la multa). ¡Sí Falu, ye lu xustu! (Es lo justo). Rafael, que así se llamaba Falu, (uno de los hombres más honrados, trabajadores y enteros que yo he conocido), a la vez que del bolsillo interior de su chaqueta sacaba la cartera dijo: ¡Mera compañera, voy a venir con el camión de la compañía maderera y llevar toda esta montaña de leña a Trubia, yo te voy a entregar ahora por ella trescientas pesetas, si después vale más, ya te daré el resto, y si vale menos, considera ese dinero que te di, como regalo de un roxu decente ya honráu comu tú le yes miou neña! (Rojo decente y honrado como tú lo eres mujer). Al día siguiente que era feria semanal en la capital del concejo, pidiole mi madre prestado a una buena vecina amiga suya un paxiechacu (traje, vestido) y unas zapatillas, y así vestida de prestado la pobre, se trasladó bien de mañana a la Villa, pagó la multa a aquellos canallas que servían a una ley tan ultrajante, que a los vencidos y sus inocentes descendientes peor que a apestosos esclavos nos trataba. Luego, después, compró ella un paxietyín (un vestidito), unas zapatillas y unas madreñas, para mí, un buzo, que era la vestimenta que entre los pobres se estilaba, unas alpargatinas y unas fuertes madreñas, y después de mercar algunas cosas necesarias, vino para casa la mar de contenta y satisfecha. Y ahora yo me pregunto a muchos años de distancia, viviendo aquellos por mí vividos pisoteados y vengativos tiempos, ¿a qué asesinas, sucias y cobardosas manos, irían a parar, aquellos nuestros dineros, ganados con el sobrehumano esfuerzo y la más justa honradez, manchados por la sangre de nuestras heridas producidas en el agotador trabajo, y mojados por tantas gotas de sudor, como de estrellas debe de haber en el infinito cielo? ¿No se dan cuenta amigos lectores, que injusticias como ésta, o de otra índole aun mayores, deben de contarse al Mundo, pese a quien pese, para quienes las escuchan forjen en sus sentimientos, de que en toda guerra, y sobre todo las civiles, dejan tras de sí, primeramente el dolor más deshumanizante, después las venganzas más pervertidas, que darán vida con fuerza ilimitada, a la repugnante, sanguinaria y odiosa fiera, que todo ser humano, desde los primitivos tiempos de su nacencia, lleva celosamente escondida, en el apartamiento más oscuro y más brillante de su espíritu, donde se mueve gozoso el sentimiento humano, tras de saber que a su Prójimo bien le ha hecho, y se revuelve envilecido, encanallado y airado por el odio y las iras endiabladas, cuando también comprende que a sus semejantes, en el dolor y el sufrimiento los ha sumergido. Y fue precisamente a estos desatinados sentimientos, manejantes en aquellos tristes momentos, de las inhumanas leyes que regían los destinos de mi Patria, donde fueron a parar mis dineros, mis primeros dineros, ganados con más santidad y honradez, que pueda llevar dentro la propia Hostia Santa, que es tanto como decir, que sólo los mismos demonios faltos de toda conciencia y sin el más mínimo sentimiento de honestidad, podrían sin sentir asco de sus propias personas, apoderarse de los honrados y muy fatigosos trabajos, de una viuda de los roxus (izquierdistas, rojos, por el mismo estilo), y de un huérfano de los mismos. ¡¡Yo creo, que como aún no habían satisfecho sus ansias asesinas, con la muerte de mi padre y de tantos inocentes, precisaban en el momento que preciso les venía, afestinarse en postres con el esfuerzo y sufrimiento de sus deudos!! Durante algunos días viví yo jugueteando por la aldea, mi vida sin ninguna preocupación, muy contento porque iba vestido con aquel mono nuevo, más delgado que un papel de fumar, ya que se me había esgazáu (roto) por más de media docena de lugares, pero aún así, a mí me parecía que llevaba puesto, mejores galas que el mismo vencedor, que poco lucía sobre sus costillas, que se le pudiera denominar verdaderamente honrado. Mi madre mientras tanto, seguía incansablemente trabajando por las tierras de los vecinos, sin jamás cobrarles ni una peseta de sueldo, pues ella tan sólo quería, que al cambio de sus sudores le dieran una cestina de patatas, una fontadina de farina, ou de fabes lu mesmu foran prietes que blanques, d'arbeyinus ou d'oitra cebeira, dalgún terreñaín de lleiche, mazá, tarabazá, ‘n culiestrus ou cabantes de brañar. (Una fuente de harina, o de alubias de cualquier marca o color que fueran, de guisantes o de cualquier otro cereal que fuera, algún jarro de leche, desnatada, cuajada, o la que alumbran las vacas recién paridas, o de la que terminasen de ordeñar a una vaca de leche). Ella llegaba todos los atardeceres a nuestra casa, sudorosa y cansada, pero resplandeciente de alegría, porque en su mandil traía mi comida. Luego, después de que yo me hartaba, nos acostábamos los dos en aquel jergón de sacos, repleto de hojas de maíz y también de pulgas, y abrazada a mí, se quedaba muy pronto profundamente dormida. Yo que desde niño he dormido poco siempre, quizás para hacer bueno el dicho que de camino me invento, que considera al que poco duerme más infeliz, que quienes tienen la dicha de dormir prácticamente, dentro de estos mis desvelos, en la silenciosa tranquilidad de la noche de aquella amplia sala desmueblada, cuyas paredes y techo estaban del sarro que deja el humo, y plagadas de arroxetáus (enrubiecidos) goterones, que ponían al descubierto las primeras pinturas que habían tenido, fendíu (cortado) de continuo este silencio, por el risueño y sórdido murmullo que alumbraba el pequeño río que vertiginosamente se deslizaba a menos de diez metros de nuestra casa, y otras veces también era enruxeráu (alterado) aquel silencio, por los ladridos de los perros de la aldea, o por el cante siempre misterioso y apabullador que hacen las curuxas (buhos) en la noche, cuento yo en que estos desvelos, observaba el placenteroso dormir de mi madre, con su respirar acompasado, fuerte y sano, con todos sus acerosos músculos, con naturalidad relajados, talmente parecía mi madre del todo inofensiva, mas sin embargo, aquel perfecto y vigoroso cuerpo que acoplaba fuerzas en el descanso, de la misma natural manera que agigantadamente dormido descansaba, cuando despierto se hallaba, se transformaba en un invencible e incansable guerrero, condenada ya a luchar en l'engarradiétcha del trabayu (la pelea del trabajo), todos los momentos de su vida, por los mismos endemoniados vencedores, que primeramente le habían achuquináu ‘l sou home ya lus sous fíus. (Asesinado a su marido y a sus hijos). Y ahora que ya todo ha pasado, y lejos de olvidarlo se agiganta cada día más en mi mente, yo me pregunto, que si mi madre no hubiese sido así de luchadora, de brava, de valiente y honrada, qué seria de mí y de ella misma, acosados en todo momento por la ley insana del vencedor, y xunius (uncidos) también para siempre, en el desventuroso carro de la esclavitud bien vigilada, por el látigo y la pistola del triunfador.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > carraca
-
10 de
prep.1 of.el coche de mi padre/mis padres my father's/parents' cares de ella it's hersla pata de la mesa the table legLa casa de mi padre The house of my father [My father's house]2 from (procedencia, distancia).salir de casa to leave homesoy de Bilbao I'm from Bilbaode la playa al apartamento hay 100 metros it's 100 meters from the beach to the apartment3 (made) of (materia).un vaso de plástico a plastic cupun reloj de oro a gold watch4 about (asunto).hablábamos de ti we were talking about youlibros de historia history books5 as.trabaja de bombero he works as a fireman6 from (time) (since).trabaja de nueve a cinco she works from nine to fivede madrugada early in the morninga las cuatro de la tarde at four in the afternoontrabaja de noche y duerme de día he works at night and sleeps during the day7 with (causa, modo).morirse de hambre to die of hungerllorar de alegría to cry with joyde una patada with a kickde una sola vez in one gode tres en tres three at a time8 if.de ir a verte, sería este domingo if I do visit you, it'll be this Sundayde no ser por ti, me hubiese hundido if it hadn't been for you, I wouldn't have made it9 to.Está ansiosa de obtener ese trabajo She is anxious to have that job.f.1 letter d.2 SD, standard deviation.3 ED, dose of erythema, erythema dose.* * *de————————de1 (posesión, pertenencia) of2 (procedencia, origen) from3 (descripción) with■ la niña de ojos castaños the girl with dark eyes, the dark-eyed girl4 (tema) of, on, about5 (materia) made of, of6 (contenido) of7 (uso) for8 (oficio) by, as9 (modo) on, in, as10 (tiempo) at, by, in■ de día by day, during the day12 (precio) at13 (medida) measuring14 (causa) with, because of, of15 (agente) by16 (con superlativo) in, of17 (suposición) if18 (en una aposición) of* * *prep.1) of2) from3) in, at4) than5) by* * *PREPOSITION1) [relación] ofla carretera de Valencia — the Valencia road, the road to Valencia
2) [pertenencia]la señora de Pérez — Pérez's wife, Mrs Pérez
3) [característica, material]este modelo es de electricidad — this model uses electricity, this is an electric model
ese tío del sombrero — that chap with o in the hat
4) [contenido]una copa de vino — [llena] a glass of wine; [vacía] a wine glass
5) [origen, distancia, espacio temporal] fromde... a...los de Madrid son los mejores — the ones from Madrid are the best, the Madrid ones are the best
6) [causa]7) [manera]de... en...8) (=respecto de)estar mejor de salud — to be in better health, be better
9) [tema] aboutun libro de biología — a biology book, a book on o about biology
10) [uso]11) [cantidad, medida, valor]12) [con horas y fechas]a las siete de la mañana — at seven o'clock in the morning, at seven a.m.
son las dos de la tarde — it's two o'clock in the afternoon, it's two p.m.
el 3 de mayo — 3 May ( leído May the third {o}2} the third of May)
13) [tiempo]14) [proporción]15) [uso partitivo] of¡había una de gente! — * there were loads of people there! *
16) [autoría] byun libro de Cela — a book by Cela, a book of Cela's
17) [como complemento agente] byel rey entró seguido de su séquito — the king entered, followed by his entourage
18) [en aposición a sustantivos o adjetivos]el bueno/pobre de Pedro — good/poor old Pedro
19) [en comparaciones] thanmás/menos de siete — more/less than seven
más de 500 personas — more than o over 500 people
20) [con superlativos] inel más caro de la tienda/mundo — the most expensive in the shop/world
21) + infinser de ({+ infin}8})sería de desear que actualizaran su información — it would be desirable for them to update their information
22) [dependiente de formas verbales]de esto se deduce que... — from this it can be deduced that...
¿qué esperabas de él? — what did you expect from him?
se sirvió de sus amigos para salir de un mal trago — he turned to his friends to help him through a difficult patch
23) [uso condicional] ifde haberlo sabido no habría venido — if I had known, I wouldn't have come
de no ser así — if it were not so, were it not so
* * *I1) (en relaciones de pertenencia, posesión)la casa de mis padres/de la actriz — my parents'/the actress's house
no es de él/de ella/de ellos — it isn't his/hers/theirs
su padre de usted — (frml) your father
es un amigo de mi hijo/de la familia — he's a friend of my son's/the family
2)a) ( introduciendo un nombre en aposición) ofb) ( con apellidos)[de is also part of certain surnames like de León and de la Peña]Sra. Mónica Ortiz de Arocena — ≈Mrs Mónica Arocena
los señores de Díaz — (frml) Mr and Mrs Díaz
las señoritas de Paz — (frml) the Misses Paz (frml)
c) ( en exclamaciones)ay de mí! — (liter) woe is me! (liter)
3) (expresando procedencia, origen, tiempo) fromes de Bogotá — she's/she comes from Bogotá
la literatura de ese período — the literature of o from that period
de... a... — from... to...
4) (al especificar material, contenido, composición)una inyección de morfina — an injection of morphine, a morphine injection
5) (expresando causa, modo)de dos en dos or (CS) de a dos — two at a time
de a poco/de a uno — (CS) little by little/one by one
6)a) (introduciendo cualidades, características)¿de qué color lo quiere? — what color do you want it?
la chica de azul/del abrigo rojo — the girl in blue/in the red coat
b) ( refiriéndose a una etapa en la vida) as7) (indicando uso, destino, finalidad)¿qué hay de postre? — what's for dessert?
8)a) (al definir, especificar)¿qué tal vamos de tiempo? — how are we doing for time?
es fácil/difícil de pronunciar — it's easy/difficult to pronounce
b) ( sentido partitivo) of¿quién de ustedes fue? — which (one) of you was it?
9) ( con sentido ponderativo)lo encontré de viejo...! — he seemed so old!
qué de coches! — (fam) what a lot of cars!
10)a) ( con cifras)pagan un interés del 15% — they pay 15% interest o interest at 15%
b) ( en comparaciones de cantidad) thancuesta más de £100 — it costs more than o over £100
pesa menos de un kilo — it weighs less than o under a kilo
un número mayor/menor de 29 — a number over/under 29
c) ( con un superlativo)12) ( en calidad de) as13) (en expresiones de estado, actividad)estamos de limpieza general/fiesta — we're spring-cleaning/having a party
14) ( en oraciones pasivas) by15) ( con sentido condicional)a)de + inf: de haberlo sabido, habría venido antes if I had known o had I known, I would have come earlier; de no ser así no será considerada — otherwise it will not be considered
b)ser de + inf — (expresando necesidad, inevitabilidad)
IIes de esperar que... — it is to be hoped that...
* * *= across, in respect for, of, off, out of, from, featuring.Ex. This arrangement may facilitate browsing across different kinds of materials.Ex. The author of a document is the person or organisation responsible for its creation, that is, the writer of a text, the illustrator in respect for illustrations and others responsible for the intellectual content of a work.Ex. These institutes brought together some of the most influential people in the field.Ex. Having entered the next state and a highway off the turnpike, he was amazed by the extraordinary flatness of the land, especially in contrast to the hilly terrain he had grown up with back home.Ex. However, out of the enormous abundance of information produced, only 50% is new while the rest is redundant.Ex. From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.Ex. The exhibition also contains a group of ink drawings featuring self-portraits and portraits inspired by classical sculpture.----* abogado de oficio = legal aid.* actuar de otro modo = do + otherwise.* alabanza de boquilla = lip service.* alabar de boquilla = give + lip service.* autorizado de antemano = pre-authorised [pre-authorized, -USA].* cambiar de una vez a otra = change from + time to time, vary + from time to time.* comenzar de nuevo = start + all over again.* de... a = through.* de abajo hacia arriba = bottom-up.* de abolengo = well-born.* de abordo = in-flight.* de absorción = absorptive.* de acá para allá = back and forth, to and fro.* de acceso público = publicly accessible.* de acceso rápido = fast-access.* de acceso restringido = closed access.* de acción = action-centered.* de acompañante = in tow.* de actitud = attitudinal.* de actuación = for action.* de actualidad = topical.* de acuerdo = okay, granted, all right, in concert, in agreement, okeydokey! [okidoki], in consort.* de acuerdo a = according to.* de acuerdo con = according to, as far as + Nombre + be + concerned, consistent with, in harmony with, in accordance with, in concert with, in keeping with, in line with, in step with, in tune with, by, pursuant to, in concurrence with, based on, in agreement with, as far as + Sujeto + Verbo, in consonance with, in accord with, judging by, to judge by, in conformity with, in + Posesivo + view, judging from.* de acuerdo con el tema = thematically.* de acuerdo con este documento = hereunder.* de acuerdo con esto = accordingly.* de acuerdo con la búsqueda de cadenas de caracteres = on a string search basis.* de acuerdo con la estación del año = seasonally.* de acuerdo con la ley = according to law.* de acuerdo con la tendencia hacia = in the trend towards.* de acuerdo con + Nombre = going on + Nombre.* de acuerdo con + Posesivo + opinión = in + Posesivo + view, in + Posesivo + opinion.* de acuerdo con + Posesivo + parecer = in + Posesivo + view, in + Posesivo + opinion.* de acuerdo con + Posesivo + bolsillo = according to + Posesivo + pocket.* de acuerdo con + Pronombre = in + Posesivo + opinion, in + Posesivo + opinion.* de adaptación = adaptive.* de †frica = African.* de Africa occidental = West African.* de agua = water-based.* de aguas profundas = deep-sea.* de ahí = therefrom.* de ahí que = hence.* de ahora en adelante = from now on, from this point on.* de Alaska = Alaskan.* de Albania = Albanian.* de alcance estatal = nationwide [nation-wide].* de alcance nacional = nationwide [nation-wide].* de alcohol = spirit-based.* de alguna forma = in one way or another, one way or another.* de alguna manera = in some sense, in some way, somehow, in any sense, some way.* de alguna otra forma = in any other way.* de algún modo = in any way [in anyway], somehow, after a fashion, in some form, some way.* de algún modo + Adjetivo = otherwise + Adjetivo.* de algún modo u otro = of some sort.* de algún tiempo a esta parte = for some time now.* de algún tipo = of some description.* de algún tipo u otro = of some sort.* de alta alcurnia = well-born.* de alta cuna = well-born.* de alta densidad = high-density.* de alta energía = high energy.* de alta fidelidad = hi-fi.* de alta mar = offshore, sea-going, ocean-going.* de alta potencia = high power.* de alta presión = high-pressured, high-pressure.* de alta productividad = high-performance.* de alta resistencia = heavy-duty.* de alta tecnología = high-tech, high-technology.* de alta tensión = heavy-current.* de alta velocidad = high-speed.* de alto abolengo = well-born.* de alto ahorro energético = energy-saving.* de alto nivel = of a high order, high level [high-level], high-powered.* de alto rango = high-ranking, highly placed.* de alto rendimiento = high-performance, heavy-duty.* de altos vuelos = high-flying, high-powered.* de alto voltaje = high-voltage.* de altura = high, top-notch.* de altura regulable = height-adjustable.* de aluvión = alluvial.* de ámbito estatal = statewide [state-wide].* de amplio alcance = broad in scope.* de antaño = of old, age-old, old-time, of yore, of olden days, of yesteryear, bygone, gone by.* de antemano = in advance (of), beforehand.* de antes de la guerra = pre-war [prewar].* de antigua generación = low-end.* de antiguo = from time immemorial.* de apariencia = cosmetic.* de apariencia engañosa = meretricious.* de aplicación específica = special-purpose.* de aplicación específica a un equipo de ordenador = hardware-based.* de aplicación general = general-purpose, of general application.* de apoyo = enabling, supportive.* de aprovechamiento = exploitative.* de aquel entonces = of that day.* de aquí para allá = back and forth.* de aquí te espero = tremendous, enormous, humongous [humungous], gianormous.* de Arabia Saudí = Saudi Arabian.* de archivo = archival, archive.* de armas tomar = redoubtable.* de arranque = bootable.* de arriba abajo = from top to bottom, from head to toe, from head to foot.* de arriba hacia abajo = top-down.* de ascendencia + Adjetivo = of + Adjetivo + descent.* de asesoramiento = consultative.* de aspecto = looking.* de aspecto antiguo = old-face.* de aspecto complicado = complicated-looking.* de aspecto delgado = lean-looking.* de aspecto digno = dignified.* de aspecto impresionante = impressive-looking.* de aspecto nuevo = new-looking.* de aspecto poco profesional = botched-up.* de aspecto profesional = professional-looking.* de aspecto ruinoso = run-down.* de aspecto solemne = dignified.* de atención básica = preattentive.* de atención primaria = preattentive.* de atrás = rear.* de atrás para adelante = back and forth.* de aupa = royal.* de autodesprecio = self-deprecating.* de autogestión = self-managing.* de autoprotección = self-protective.* de autosuficiencia = self-satisfied.* de baja calidad = poor in detail, low-grade [lowgrade], low-quality, third rate [third-rate], low-end, trashy [trashier -comp., trashiest -sup.].* de baja intensidad = low-intensity [low intensity].* de baja ralea = ignoble.* de bajísima calidad = shoddy.* de bajo consumo = low energy.* de bajo contenido en grasas = low fat.* de bajo crecimiento = low-growing.* de bajo nivel = lower-level, low-level.* de bajo precio = low-priced.* de bajo riesgo = low-risk.* de balde = for free.* de barrio = neighbourhood-based.* de base popular = grassroots [grass-roots].* de bienvenida = salutatory.* de boca en boca = word-of-mouth, by word of mouth.* de bodas = bridal.* de Boole = Boolean.* de bote en bote = packed to capacity, choc-a-block, chock-full, densely packed, packed, packed to the rafters.* de broma = humorously, teasingly.* de bronce = brass.* de buena calidad = good-quality.* de buena disposición = good-natured.* de buena fama = of good repute.* de buena fe = bona fide, in good faith.* de buena manera = good-humouredly, good-humoured.* de buena reputación = of good repute.* de buenas = on good terms.* de buenas a primeras = right off the bat, suddenly, without warning, all of a sudden, just like that.* de buena vecindad = neighbourly [neighborly, -USA].* de buena voluntad = in good faith.* de buen corazón = kind-hearted, good-hearted, big-hearted.* de buen grado = willing, good-humouredly, good-humoured, good-naturedly.* de buen gusto = tasteful.* de buen humor = good-humouredly, good-humoured, in good humour.* de buenos modales = well-mannered.* de buen vecino = neighbourly [neighborly, -USA].* de buen ver = good looking.* de bulla y corriendo = in a rush.* de caballo = huge, humongous [humungous], massive, gianormous.* de cabo a rabo = lock, stock and barrel, from head to toe, from head to foot.* de cachondeo = teasingly.* de cada día = day to day [day-to-day].* de cada + Número + veces + Número = Número + times out of + Número.* de caderas anchas = wide-hipped.* de cajón = no-brainer.* de calidad = authoritative, qualitative, quality, well-made, high-end, quality assured, value-added.* de calidad inferior = low-grade [lowgrade], substandard [sub-standard], low-end.* de calidad superior = best-quality, top quality.* de camino = on the way, while we're at it.* de camino a = en route for, on + Posesivo + way to, en route to.* de campo = free-range.* de campos fijos = fixed-field.* de campus = campus-wide [campuswide].* de capa caída = at a low ebb, in (the) doldrums.* de capa y espada = cloak-and-dagger.* de capital importancia = momentous, of cardinal importance.* de cara a = face-to-face [face to face], facing.* de carácter = in character.* de carácter público = state-owned, government-owned, state-run, government-run, publicly owned [publicly-owned], publicly supported, publicly held.* de carne = meaty [meatier -comp., meatiest -sup.].* de carne y hueso = flesh-and-blood.* de castigo = punitive.* de casualidad = by accident, by a fluke, by chance, accidentally, by a stroke of (good) luck, by luck.* de causas desconocidas = idiopathic.* de cerámica = ceramic.* de cerca = at close range, at close quarters.* de chiripa = by a fluke, by a stroke of (good) luck, by chance, by luck.* de cierto tipo = of a sort, of sorts.* de cinco años = five yearly [five-yearly].* de cinco días de duración = five-day.* de cinco estrellas = 5-star [five-star].* de cinco meses de duración = five-month-long.* de civil = in plain clothes.* de clasificación = classificatory.* de clausura = cloistered.* de clausura de congreso = end-of-conference.* de cobre = cupric.* de cojones = badass.* de colegas = collegial, buddying.* de Colombia = Colombian.* de color = coloured [colored, -USA], non-white [nonwhite], full-colour, in colour.* de color crema = creamy [creamier -comp., creamiest -sup.], creamy [creamier -comp., creamiest -sup.], cream-coloured.* de color de bronce = brassy.* de colores = full-colour, multi-colour [multi-color -USA].* de colores vivos = colourful [colorful, -USA].* de colorines = brightly coloured.* de color marroncillo = brownish tinged.* de color rojo = red-coloured.* de color rosa = rose-coloured.* de color verde botella = bottle green.* de color verde oscuro = bottle green.* de color y textura parecidos al carbón = carbonaceous.* de comienzos de + Expresión Temporal = earliest + Expresión Temporal.* de cómo = as to how.* de compañeros = collegial.* de complicidad = knowing.* de comportamiento = behavioural [behavioral, -USA].* de comportamiento impecable = prim and proper.* de conceptos = concept-based.* de conceptos múltiples = multiple-concept.* de conducta = behavioural [behavioral, -USA].* de confianza = reliable, trusted, trusting, reputable.* de confirmación = confirmatory.* de conformidad con = in compliance with, in keeping with.* de conformidad con eso = accordingly.* de conífera = coniferous.* de construcción básica = brick and frame.* de construcción sólida = solidly-built.* de consulta fácil = scannable.* de consulta mediante órdenes = command-based.* de consumo = consumptive.* de contenido enriquecido = content-enriched.* de contrabando = bootleg.* de contrapunto = contrapuntal.* de Corea = Korean.* de Corea del Sur = South Korean.* de corral = free-range.* de corta duración = short term [short-term].* de corte + Adjetivo = of a + Adjetivo + nature.* de cosecha propia = home-grown [home grown/homegrown].* de costa a costa = coast-to-coast.* de coste cero = zero-cost.* de costumbre = usual, usually.* de creación = authorial.* de crecimiento continuo = steadily growing.* de crecimiento más rápido = fastest-growing.* de crecimiento rápido = fast-growing, fast-evolving.* de cría intensiva = battery-caged.* de crianza intensiva = battery-caged.* de Crimea = Crimean.* de cristal = glass.* de crucial importancia = crucially important.* de cualquier forma = in any event, in any way [in anyway], in any case, in any way at all.* de cualquier forma posible = in any and all ways.* de cualquier manera = anyhow, higgledy-piggledy, willy-nilly, in any way at all, in any way [in anyway].* de cualquier modo = however, either way.* de cualquier tipo = in any way [in anyway], in all forms.* de cuando en cuando = every once in a while, every so often, every now and then, every now and again.* de cuatro días de duración = four-day.* de cuatro estrellas = four-star.* de Cuba = Cuban.* de cuerpo largo = long-bodied.* de deficiente calidad = poor-quality, of poor quality.* de delante hacia atrás = front to back, fore and aft.* de densidad doble = double-density.* de dentro hacia fuera = inside outwards.* de derechas = right-wing.* de derecho = de jure [iure].* de derecho pero no de hecho = in name only.* de desarrollo = developmental.* de desarrollo autónomo = self-evolving.* de desarrollo rápido = fast-evolving.* de descargo = exonerating, exculpatory.* de desconexión = cut-off.* de descubrimiento reciente = newly-discovered.* de desecho = discarded.* de desempate = tie-breaker [tiebreaker], tie-breaking [tiebreaking].* de desguace = written-off.* de despedida = valedictory.* de día = in the daytime, during the daytime, during daytime.* de día a día = from day to day.* de diámetro = in diameter.* de diario = everyday.* de día y de noche = day and night, night and day.* de diesel = diesel-powered.* de diferente modo = differently.* de diferentes niveles = multi-tiered [multitiered], multi-tier [multitier].* de diferentes tonalidades de gris = grey scale [gray scale].* de difícil solución = intractable.* de dinero = well-to-do, well-off.* de dirección = directorial, administrative.* de diseño abierto = open-plan, open-planned.* de diversa índole = kaleidoscopic, of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de diversos tipos = of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de diverso tipo = of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de doble cara = double-hinged, double-sided.* de doble filo = double-edged.* de doble hoja = double-hinged.* de doble sentido = double-edged, two-way.* de doble uso = dual-use.* de dolor = in pain.* de dominio público = publicly owned [publicly-owned].* de donde = whence, whence, from whence.* ¿de dónde si no...? = where else...?, where else...?.* de dos caras = two-sided, two-faced.* de dos días de duración = two-day [2-day].* de dos en dos = two at a time.* de dos letras = two-letter.* de dos niveles = two-tier.* de dos páginas = two-page.* de dos partidos políticos = bipartisan [bi-partisan].* de dos patas = two-legged.* de dos piernas = two-legged.* de dos pies = two-legged.* de dos plantas = two-storey [two-story].* de dos tonalidades = bitonal.* de dos tonos = bitonal.* de dos volúmenes = two-volume.* de duelo = in mourning.* de duración limitada = timebound [time-bound].* de Ecuador = Ecuadorian.* de edad = elderly.* de edad avanzada = over the hill.* de edad escolar = school-age.* de edad mediana = middle-aged.* de edad universitaria = college-age.* de elaboración de políticas = policy-forming.* de ello = thereof, therefrom.* de ellos = theirs.* de embalsamar = embalming.* de emisor a receptor = downstream.* de encaje = lacy.* de enmienda = amendatory.* de ensueño = dream-like [dreamlike], picture-perfect.* de entonces = of the day.* de entreguerras = interwar.* de entre los nuestros = in our ranks.* de entretenimiento = recreational.* de envergadura = heavy lifting.* de época = vintage.* de epopeya = epic.* de esa época = of the period.* de escándalo = outrageous.* de ese modo = in doing so, in this,, thereby.* de eso = thereof.* de espaldas anchas = broad-shouldered.* de especial importancia = of particular note.* de espíritu cívico = public-spirited.* de espíritu comunitario = public-spirited.* de espíritu libre = free-spirited.* de esta forma = in this fashion, in this manner, in this way.* de esta manera = in this fashion, in this manner, in this way.* de este modo = accordingly, by so doing, by this means, in so doing, in this fashion, in this manner, thereby, this way, thus, this way round, in this way, by doing so, in these ways, this is how, in doing so.* de este modo, de esta forma, de esta manera = in this way.* de esto, de lo otro y de lo de más allá = about this and that and everything else.* de Estonia = Estonian.* de esto y de lo otro = about this and that.* de estructura de acero = steel-framed.* de estructura de madera = timber-framed.* de Europa del Este = Eastern European.* de Europa Occidental = Western-European, West European.* de evaluación = evaluative.* de éxito = successful.* de éxito asegurado = sure-fire [surefire].* de éxito garantizado = sure-fire [surefire].* de éxito seguro = sure-fire [surefire].* de expansión = expanded.* de explotación = exploitative.* de extensión = in length.* de extensión normal = standard-length.* de extremada urgencia = serious.* de fabricación casera = homemade.* de fácil acceso = easily available, over the counter, handy.* de fácil alcance para = within easy reach of.* de fácil manejo = liftable.* de facto = de facto.* de fama = of note.* de fama internacional = of international renown.* de fama mundial = world-renowned, internationally renowned, world-renown.* de felpa = plush.* de fiar = legit.* de fichas = card-based.* de fijación de normas = standard(s) setting.* de final de año = end-year.* de final de mes = end-of-the-month.* de finales del siglo XIX y principios del XX = turn-of-the-century.* de fin de año = end of the year.* de fin de milenio = millennial.* de forma = in form.* de forma abrumadora = overwhelmingly.* de forma aceptable = adequately, acceptably.* de forma adecuada = adequately, fitly, appropriately.* de forma alternada = in alternating fashion.* de forma alternativa = alternatively.* de forma anónima = anonymously.* de forma aplastante = overwhelmingly.* de forma apreciable = markedly.* de forma apropiada = properly, fitly, appropriately.* de forma audible = audibly.* de forma autónoma = autonomously.* de forma caprichosa = capriciously.* de formación = formative.* de forma clara = clearly.* de forma cognitiva = cognitively.* de forma colegiada = collegially.* de forma combinada = in combination.* de forma competitiva = competitively.* de forma complemenetaria = complimentarily.* de forma completa = in full.* de forma completa, en su totalidad, completamente, por extenso = in full.* de forma concisa = concisely.* de forma conjunta con = in partnership with.* de forma considerable = considerably.* de forma continuada = continuously.* de forma cuadrada = squarish, square-shaped.* de forma deductiva = deductively.* de forma desastrosa = disastrously.* de forma deshonesta = dishonestly.* de forma diferente = differently shaped.* de forma digital = digitally.* de forma divertida = funnily.* de forma económica = cost-effectively.* de forma errática = erratically.* de forma escandalosa = outrageously.* de forma especulativa = speculatively.* de forma estructurada = in a structured fashion.* de forma exquisita = exquisitely.* de forma extraña = oddly, funnily.* de forma federal = federally.* de forma general = widely, bulk.* de forma global = holistically.* de forma graciosa = funnily.* de forma gratis = on a complimentary basis.* de forma gratuita = on a complimentary basis.* de forma grotesca = grotesquely.* de forma heterogénea = heterogeneously [heterogenously].* de forma heurística = heuristically.* de forma humorística = in a humorous vein.* de forma imaginativa = imaginatively.* de forma indirecta = circuitous route.* de forma inesperada = out of the blue, like a bolt out of the blue, like a bolt from the blue.* de forma innata = innately.* de forma irregular = erratically.* de forma lamentable = miserably.* de forma lógica = in a meaningful way.* de forma mágica = magically.* de forma mecánica = mechanically.* de forma mordaz = pungently.* de forma mordaz, mordazmente, con sarcasmo = pungently.* de forma muy parecida a = in much the same way as.* de forma muy similar a = in much the same way as.* de forma negativa = in a negative light.* de forma neutral = neutrally.* de forma notoria = markedly.* de forma opcional = optionally.* de forma óptima = optimally.* de forma personalizada = on a one-to-one basis.* de forma poco ética = unethically.* de forma poco imaginativa = unimaginatively.* de forma poco profesional = unprofessionally.* de forma poco razonable = unreasonably.* de forma positiva = in a positive light, constructively.* de forma práctica = pragmatically.* de forma precisa = precisely.* de forma provocativa = provocatively.* de forma puntual = occasionally, when necessary.* de forma que = in ways that.* de forma que resulta más fácil de entender = in digestible form.* de forma rara = oddly, funnily.* de forma recíproca = reciprocally.* de forma rentable = cost-effectively.* de forma residual = residually.* de forma ridícula = grotesquely.* de forma saludable = healthily.* de forma sana = healthily.* de forma significativa = to any significant extent, to a significant extent.* de forma sistemática = in a systematic fashion.* de forma sofisticada = sophisticatedly.* de forma subconsciente = subconsciously.* de forma sublime = subliminally.* de forma suscinta = in brief.* de forma terapéutica = therapeutically.* de forma tosca = in crude form.* de forma trágica = tragically.* de fotograma completo = full-frame.* de fotograma doble = half-frame.* de frente = head-on, frontal.* de fuera = outside, off-side.* de fuera de la ciudad = out-of-town.* de fuerza = forceful.* de funcionamiento = operating, operational.* de fundamental importancia = of prime importance, critically important.* de gala = gala.* de Galileo = Galilean.* de Gambia = Gambian.* de gas = gas-powered.* de generación a generación = from generation to generation.* de generación en generación = from generation to generation.* de geofísica = geophysical.* de gestión = managerial, back-office.* de gestión del museo = curatorial.* de Glasgow = Glaswegian.* de golpe = in one lump, all at once, all at once.* de grado básico = junior grade.* de gran ahorro energético = energy-saving.* de gran belleza = scenic.* de gran calibre = high-calibre.* de gran calidad = high-quality, high-grade [high grade], high-calibre.* de gran capacidad = large-capacity, high capacity.* de gran colorido = brightly coloured.* de gran corazón = big-hearted.* de gran efecto = wide-reaching.* de gran éxito comercial = high selling.* de gran formato = oversized, oversize.* de gran impacto = high impact [high-impact].* de gran influencia = seminal.* de granja = free-range.* de gran lucidez = clear-sighted.* de gran lujo = top-class.* de gran potencia = high-powered.* de gran repercusión = far-reaching, wide-reaching, far-ranging.* de gran talento = talented.* de gran valor = highly valued, highly valuable.* de gran valor histórico = of great historical value.* de gran venta = high selling.* de guardia = on duty, duty + Profesión, on call.* de guasa = teasingly.* de habla afrikaans = Afrikaans-speaking.* de habla alemana = German-speaking.* de habla francesa = French-speaking.* de habla inglesa = English-speaking.* de habla portuguesa = Portuguese-speaking.* de hace años = of years ago.* de hace muchos años = long-standing.* de hace mucho tiempo = age-old, long-lost.* de hace siglos = of yore.* de hace varios siglos = centuries-old.* de hasta + Número = of up to + Número.* de hecho = actually, as a matter of fact, as it happened, de facto, in actual fact, in effect, in fact, indeed, in point of fact, in actuality, as it happens, as it is, effectively, for all intents and purposes, to all intents and purposes, for that matter.* de hierbas = herbal.* de hierro = iron, ferric.* de higos a brevas = once in a blue moon.* de hoja caduca = deciduous.* de hoja perenne = evergreen.* de hojas largas = long-leaved.* de Homero = Homeric.* de hongos = fungal.* de horticultura = horticultural.* de hoy = present-day.* de hoy día = of today.* de hoy en adelante = as from today.* de hoy en día = of today.* de huelga = striking.* de humor = funny [funnier -comp., funniest -sup.].* de ida y vuelta = return, round-trip.* de ideas afines = like-minded.* de igual a igual = as a peer.* de igual forma = in like manner, in a like manner, in like fashion, in like vein.* de igual longitud = of equal length.* de igual manera = by the same token, in like fashion, in like manner, in like vein, in equal measure(s).* de igual modo = alike, equally, in like fashion, in like manner, in like vein.* de igual modo que = just as, just as well... as..., along the lines of, on the lines (of).* de igual + Nombre = equally + Adjetivo.* de ilusiones vive el hombre = We are such stuff as dreams are made on.* de imitación = copycat.* de importancia = of note, of consequence.* de importancia creciente = of growing importance.* de importancia crucial = crucially important.* de importancia fundamental = critically important.* de improviso = unawares, spur-of-the-moment, on the spur of the moment, unexpectedly.* de incalculable valor = priceless.* de incógnito = incognito.* de inferior calidad = low-end, sub-par.* de inflexión = inflexional [inflectional].* de inmediato = immediately.* de inspiración = inspirational.* de interés especial = of particular concern, special-interest.* de intereses similares = of like interest.* de interés general = general-interest, of general interest.* de interés humano = human interest.* de interés periodístico = newsworthy.* de investigación = exploratory.* de isótopos = isotopic.* de izquierdas = left-wing, leftist, lefty.* de jabón = soapy [soapier -comp., soapiest -sup.].* de jarana = out on the town, a (late) night out on the town.* de juerga = out on the town, a (late) night out on the town.* de Kenia = Kenyan.* de la "a" a la "zeta" = a to z [a/z o a-z].* de la adolescencia = teenage.* de la alcaldía = mayoral.* de la cabeza a los pies = from head to foot, from head to toe.* de la cara = facial.* de la Ceca a la Meca = from pillar to post.* de la clase blanca, protestante y anglosajona americana = WASPish.* de la cóclea = cochlear.* de la columna vertebral = spinal.* de la comedia = comedic.* de la corteza = crustal, cortical.* de la cría de aves = avicultural.* de la duramadre = dural.* de la edad media = dark-age.* de la embajada = ambassadorial.* de la época = of the time(s), of the day.* de la época isabelina = Elizabethan.* de la época victoriana = Victorian.* de la espina dorsal = spinal.* de la extensión de un libro = book-length.* de la fama al olvido = riches to rags.* de la forma más difícil = the hard way.* de la forma más fácil = the easy way .* de la fortuna a la pobreza = riches to rags.* de la fóvea = foveal.* de la gama alta = high-end.* de la gama baja = low-end.* de la gama inferior = low-end.* de la guerra = wartime [wart-time].* de la hipótesis = hypothesised [hypothesized, -USA].* de la localidad = locally based [locally-based].* de la malaria = malarial.* de la mama = mammary.* de la mandíbula inferior = mandibular.* de la mandíbula superior = maxillar, maxillary.* de la manera normal = in the normal manner.* de la mañana = a.m. (latín - ante meridiam), in the morning.* de la máquina y el hombre = human-machine.* de la marina = marine.* de la mejor forma posible = to the best of + Posesivo + abili.* * *I1) (en relaciones de pertenencia, posesión)la casa de mis padres/de la actriz — my parents'/the actress's house
no es de él/de ella/de ellos — it isn't his/hers/theirs
su padre de usted — (frml) your father
es un amigo de mi hijo/de la familia — he's a friend of my son's/the family
2)a) ( introduciendo un nombre en aposición) ofb) ( con apellidos)[de is also part of certain surnames like de León and de la Peña]Sra. Mónica Ortiz de Arocena — ≈Mrs Mónica Arocena
los señores de Díaz — (frml) Mr and Mrs Díaz
las señoritas de Paz — (frml) the Misses Paz (frml)
c) ( en exclamaciones)ay de mí! — (liter) woe is me! (liter)
3) (expresando procedencia, origen, tiempo) fromes de Bogotá — she's/she comes from Bogotá
la literatura de ese período — the literature of o from that period
de... a... — from... to...
4) (al especificar material, contenido, composición)una inyección de morfina — an injection of morphine, a morphine injection
5) (expresando causa, modo)de dos en dos or (CS) de a dos — two at a time
de a poco/de a uno — (CS) little by little/one by one
6)a) (introduciendo cualidades, características)¿de qué color lo quiere? — what color do you want it?
la chica de azul/del abrigo rojo — the girl in blue/in the red coat
b) ( refiriéndose a una etapa en la vida) as7) (indicando uso, destino, finalidad)¿qué hay de postre? — what's for dessert?
8)a) (al definir, especificar)¿qué tal vamos de tiempo? — how are we doing for time?
es fácil/difícil de pronunciar — it's easy/difficult to pronounce
b) ( sentido partitivo) of¿quién de ustedes fue? — which (one) of you was it?
9) ( con sentido ponderativo)lo encontré de viejo...! — he seemed so old!
qué de coches! — (fam) what a lot of cars!
10)a) ( con cifras)pagan un interés del 15% — they pay 15% interest o interest at 15%
b) ( en comparaciones de cantidad) thancuesta más de £100 — it costs more than o over £100
pesa menos de un kilo — it weighs less than o under a kilo
un número mayor/menor de 29 — a number over/under 29
c) ( con un superlativo)12) ( en calidad de) as13) (en expresiones de estado, actividad)estamos de limpieza general/fiesta — we're spring-cleaning/having a party
14) ( en oraciones pasivas) by15) ( con sentido condicional)a)de + inf: de haberlo sabido, habría venido antes if I had known o had I known, I would have come earlier; de no ser así no será considerada — otherwise it will not be considered
b)ser de + inf — (expresando necesidad, inevitabilidad)
IIes de esperar que... — it is to be hoped that...
* * *= across, in respect for, of, off, out of, from, featuring.Ex: This arrangement may facilitate browsing across different kinds of materials.
Ex: The author of a document is the person or organisation responsible for its creation, that is, the writer of a text, the illustrator in respect for illustrations and others responsible for the intellectual content of a work.Ex: These institutes brought together some of the most influential people in the field.Ex: Having entered the next state and a highway off the turnpike, he was amazed by the extraordinary flatness of the land, especially in contrast to the hilly terrain he had grown up with back home.Ex: However, out of the enormous abundance of information produced, only 50% is new while the rest is redundant.Ex: From the analysis of some 5760 questions, Wilkinson and Miller developed a 'step approach' to differentiate reference questions according to how many judgmental steps were required to answer them.Ex: The exhibition also contains a group of ink drawings featuring self-portraits and portraits inspired by classical sculpture.* abogado de oficio = legal aid.* actuar de otro modo = do + otherwise.* alabanza de boquilla = lip service.* alabar de boquilla = give + lip service.* autorizado de antemano = pre-authorised [pre-authorized, -USA].* cambiar de una vez a otra = change from + time to time, vary + from time to time.* comenzar de nuevo = start + all over again.* de... a = through.* de abajo hacia arriba = bottom-up.* de abolengo = well-born.* de abordo = in-flight.* de absorción = absorptive.* de acá para allá = back and forth, to and fro.* de acceso público = publicly accessible.* de acceso rápido = fast-access.* de acceso restringido = closed access.* de acción = action-centered.* de acompañante = in tow.* de actitud = attitudinal.* de actuación = for action.* de actualidad = topical.* de acuerdo = okay, granted, all right, in concert, in agreement, okeydokey! [okidoki], in consort.* de acuerdo a = according to.* de acuerdo con = according to, as far as + Nombre + be + concerned, consistent with, in harmony with, in accordance with, in concert with, in keeping with, in line with, in step with, in tune with, by, pursuant to, in concurrence with, based on, in agreement with, as far as + Sujeto + Verbo, in consonance with, in accord with, judging by, to judge by, in conformity with, in + Posesivo + view, judging from.* de acuerdo con el tema = thematically.* de acuerdo con este documento = hereunder.* de acuerdo con esto = accordingly.* de acuerdo con la búsqueda de cadenas de caracteres = on a string search basis.* de acuerdo con la estación del año = seasonally.* de acuerdo con la ley = according to law.* de acuerdo con la tendencia hacia = in the trend towards.* de acuerdo con + Nombre = going on + Nombre.* de acuerdo con + Posesivo + opinión = in + Posesivo + view, in + Posesivo + opinion.* de acuerdo con + Posesivo + parecer = in + Posesivo + view, in + Posesivo + opinion.* de acuerdo con + Posesivo + bolsillo = according to + Posesivo + pocket.* de acuerdo con + Pronombre = in + Posesivo + opinion, in + Posesivo + opinion.* de adaptación = adaptive.* de frica = African.* de Africa occidental = West African.* de agua = water-based.* de aguas profundas = deep-sea.* de ahí = therefrom.* de ahí que = hence.* de ahora en adelante = from now on, from this point on.* de Alaska = Alaskan.* de Albania = Albanian.* de alcance estatal = nationwide [nation-wide].* de alcance nacional = nationwide [nation-wide].* de alcohol = spirit-based.* de alguna forma = in one way or another, one way or another.* de alguna manera = in some sense, in some way, somehow, in any sense, some way.* de alguna otra forma = in any other way.* de algún modo = in any way [in anyway], somehow, after a fashion, in some form, some way.* de algún modo + Adjetivo = otherwise + Adjetivo.* de algún modo u otro = of some sort.* de algún tiempo a esta parte = for some time now.* de algún tipo = of some description.* de algún tipo u otro = of some sort.* de alta alcurnia = well-born.* de alta cuna = well-born.* de alta densidad = high-density.* de alta energía = high energy.* de alta fidelidad = hi-fi.* de alta mar = offshore, sea-going, ocean-going.* de alta potencia = high power.* de alta presión = high-pressured, high-pressure.* de alta productividad = high-performance.* de alta resistencia = heavy-duty.* de alta tecnología = high-tech, high-technology.* de alta tensión = heavy-current.* de alta velocidad = high-speed.* de alto abolengo = well-born.* de alto ahorro energético = energy-saving.* de alto nivel = of a high order, high level [high-level], high-powered.* de alto rango = high-ranking, highly placed.* de alto rendimiento = high-performance, heavy-duty.* de altos vuelos = high-flying, high-powered.* de alto voltaje = high-voltage.* de altura = high, top-notch.* de altura regulable = height-adjustable.* de aluvión = alluvial.* de ámbito estatal = statewide [state-wide].* de amplio alcance = broad in scope.* de antaño = of old, age-old, old-time, of yore, of olden days, of yesteryear, bygone, gone by.* de antemano = in advance (of), beforehand.* de antes de la guerra = pre-war [prewar].* de antigua generación = low-end.* de antiguo = from time immemorial.* de apariencia = cosmetic.* de apariencia engañosa = meretricious.* de aplicación específica = special-purpose.* de aplicación específica a un equipo de ordenador = hardware-based.* de aplicación general = general-purpose, of general application.* de apoyo = enabling, supportive.* de aprovechamiento = exploitative.* de aquel entonces = of that day.* de aquí para allá = back and forth.* de aquí te espero = tremendous, enormous, humongous [humungous], gianormous.* de Arabia Saudí = Saudi Arabian.* de archivo = archival, archive.* de armas tomar = redoubtable.* de arranque = bootable.* de arriba abajo = from top to bottom, from head to toe, from head to foot.* de arriba hacia abajo = top-down.* de ascendencia + Adjetivo = of + Adjetivo + descent.* de asesoramiento = consultative.* de aspecto = looking.* de aspecto antiguo = old-face.* de aspecto complicado = complicated-looking.* de aspecto delgado = lean-looking.* de aspecto digno = dignified.* de aspecto impresionante = impressive-looking.* de aspecto nuevo = new-looking.* de aspecto poco profesional = botched-up.* de aspecto profesional = professional-looking.* de aspecto ruinoso = run-down.* de aspecto solemne = dignified.* de atención básica = preattentive.* de atención primaria = preattentive.* de atrás = rear.* de atrás para adelante = back and forth.* de aupa = royal.* de autodesprecio = self-deprecating.* de autogestión = self-managing.* de autoprotección = self-protective.* de autosuficiencia = self-satisfied.* de baja calidad = poor in detail, low-grade [lowgrade], low-quality, third rate [third-rate], low-end, trashy [trashier -comp., trashiest -sup.].* de baja intensidad = low-intensity [low intensity].* de baja ralea = ignoble.* de bajísima calidad = shoddy.* de bajo consumo = low energy.* de bajo contenido en grasas = low fat.* de bajo crecimiento = low-growing.* de bajo nivel = lower-level, low-level.* de bajo precio = low-priced.* de bajo riesgo = low-risk.* de balde = for free.* de barrio = neighbourhood-based.* de base popular = grassroots [grass-roots].* de bienvenida = salutatory.* de boca en boca = word-of-mouth, by word of mouth.* de bodas = bridal.* de Boole = Boolean.* de bote en bote = packed to capacity, choc-a-block, chock-full, densely packed, packed, packed to the rafters.* de broma = humorously, teasingly.* de bronce = brass.* de buena calidad = good-quality.* de buena disposición = good-natured.* de buena fama = of good repute.* de buena fe = bona fide, in good faith.* de buena manera = good-humouredly, good-humoured.* de buena reputación = of good repute.* de buenas = on good terms.* de buenas a primeras = right off the bat, suddenly, without warning, all of a sudden, just like that.* de buena vecindad = neighbourly [neighborly, -USA].* de buena voluntad = in good faith.* de buen corazón = kind-hearted, good-hearted, big-hearted.* de buen grado = willing, good-humouredly, good-humoured, good-naturedly.* de buen gusto = tasteful.* de buen humor = good-humouredly, good-humoured, in good humour.* de buenos modales = well-mannered.* de buen vecino = neighbourly [neighborly, -USA].* de buen ver = good looking.* de bulla y corriendo = in a rush.* de caballo = huge, humongous [humungous], massive, gianormous.* de cabo a rabo = lock, stock and barrel, from head to toe, from head to foot.* de cachondeo = teasingly.* de cada día = day to day [day-to-day].* de cada + Número + veces + Número = Número + times out of + Número.* de caderas anchas = wide-hipped.* de cajón = no-brainer.* de calidad = authoritative, qualitative, quality, well-made, high-end, quality assured, value-added.* de calidad inferior = low-grade [lowgrade], substandard [sub-standard], low-end.* de calidad superior = best-quality, top quality.* de camino = on the way, while we're at it.* de camino a = en route for, on + Posesivo + way to, en route to.* de campo = free-range.* de campos fijos = fixed-field.* de campus = campus-wide [campuswide].* de capa caída = at a low ebb, in (the) doldrums.* de capa y espada = cloak-and-dagger.* de capital importancia = momentous, of cardinal importance.* de cara a = face-to-face [face to face], facing.* de carácter = in character.* de carácter público = state-owned, government-owned, state-run, government-run, publicly owned [publicly-owned], publicly supported, publicly held.* de carne = meaty [meatier -comp., meatiest -sup.].* de carne y hueso = flesh-and-blood.* de castigo = punitive.* de casualidad = by accident, by a fluke, by chance, accidentally, by a stroke of (good) luck, by luck.* de causas desconocidas = idiopathic.* de cerámica = ceramic.* de cerca = at close range, at close quarters.* de chiripa = by a fluke, by a stroke of (good) luck, by chance, by luck.* de cierto tipo = of a sort, of sorts.* de cinco años = five yearly [five-yearly].* de cinco días de duración = five-day.* de cinco estrellas = 5-star [five-star].* de cinco meses de duración = five-month-long.* de civil = in plain clothes.* de clasificación = classificatory.* de clausura = cloistered.* de clausura de congreso = end-of-conference.* de cobre = cupric.* de cojones = badass.* de colegas = collegial, buddying.* de Colombia = Colombian.* de color = coloured [colored, -USA], non-white [nonwhite], full-colour, in colour.* de color crema = creamy [creamier -comp., creamiest -sup.], creamy [creamier -comp., creamiest -sup.], cream-coloured.* de color de bronce = brassy.* de colores = full-colour, multi-colour [multi-color -USA].* de colores vivos = colourful [colorful, -USA].* de colorines = brightly coloured.* de color marroncillo = brownish tinged.* de color rojo = red-coloured.* de color rosa = rose-coloured.* de color verde botella = bottle green.* de color verde oscuro = bottle green.* de color y textura parecidos al carbón = carbonaceous.* de comienzos de + Expresión Temporal = earliest + Expresión Temporal.* de cómo = as to how.* de compañeros = collegial.* de complicidad = knowing.* de comportamiento = behavioural [behavioral, -USA].* de comportamiento impecable = prim and proper.* de conceptos = concept-based.* de conceptos múltiples = multiple-concept.* de conducta = behavioural [behavioral, -USA].* de confianza = reliable, trusted, trusting, reputable.* de confirmación = confirmatory.* de conformidad con = in compliance with, in keeping with.* de conformidad con eso = accordingly.* de conífera = coniferous.* de construcción básica = brick and frame.* de construcción sólida = solidly-built.* de consulta fácil = scannable.* de consulta mediante órdenes = command-based.* de consumo = consumptive.* de contenido enriquecido = content-enriched.* de contrabando = bootleg.* de contrapunto = contrapuntal.* de Corea = Korean.* de Corea del Sur = South Korean.* de corral = free-range.* de corta duración = short term [short-term].* de corte + Adjetivo = of a + Adjetivo + nature.* de cosecha propia = home-grown [home grown/homegrown].* de costa a costa = coast-to-coast.* de coste cero = zero-cost.* de costumbre = usual, usually.* de creación = authorial.* de crecimiento continuo = steadily growing.* de crecimiento más rápido = fastest-growing.* de crecimiento rápido = fast-growing, fast-evolving.* de cría intensiva = battery-caged.* de crianza intensiva = battery-caged.* de Crimea = Crimean.* de cristal = glass.* de crucial importancia = crucially important.* de cualquier forma = in any event, in any way [in anyway], in any case, in any way at all.* de cualquier forma posible = in any and all ways.* de cualquier manera = anyhow, higgledy-piggledy, willy-nilly, in any way at all, in any way [in anyway].* de cualquier modo = however, either way.* de cualquier tipo = in any way [in anyway], in all forms.* de cuando en cuando = every once in a while, every so often, every now and then, every now and again.* de cuatro días de duración = four-day.* de cuatro estrellas = four-star.* de Cuba = Cuban.* de cuerpo largo = long-bodied.* de deficiente calidad = poor-quality, of poor quality.* de delante hacia atrás = front to back, fore and aft.* de densidad doble = double-density.* de dentro hacia fuera = inside outwards.* de derechas = right-wing.* de derecho = de jure [iure].* de derecho pero no de hecho = in name only.* de desarrollo = developmental.* de desarrollo autónomo = self-evolving.* de desarrollo rápido = fast-evolving.* de descargo = exonerating, exculpatory.* de desconexión = cut-off.* de descubrimiento reciente = newly-discovered.* de desecho = discarded.* de desempate = tie-breaker [tiebreaker], tie-breaking [tiebreaking].* de desguace = written-off.* de despedida = valedictory.* de día = in the daytime, during the daytime, during daytime.* de día a día = from day to day.* de diámetro = in diameter.* de diario = everyday.* de día y de noche = day and night, night and day.* de diesel = diesel-powered.* de diferente modo = differently.* de diferentes niveles = multi-tiered [multitiered], multi-tier [multitier].* de diferentes tonalidades de gris = grey scale [gray scale].* de difícil solución = intractable.* de dinero = well-to-do, well-off.* de dirección = directorial, administrative.* de diseño abierto = open-plan, open-planned.* de diversa índole = kaleidoscopic, of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de diversos tipos = of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de diverso tipo = of one type or another, of one sort or another, of one kind or another.* de doble cara = double-hinged, double-sided.* de doble filo = double-edged.* de doble hoja = double-hinged.* de doble sentido = double-edged, two-way.* de doble uso = dual-use.* de dolor = in pain.* de dominio público = publicly owned [publicly-owned].* de donde = whence, whence, from whence.* ¿de dónde si no...? = where else...?, where else...?.* de dos caras = two-sided, two-faced.* de dos días de duración = two-day [2-day].* de dos en dos = two at a time.* de dos letras = two-letter.* de dos niveles = two-tier.* de dos páginas = two-page.* de dos partidos políticos = bipartisan [bi-partisan].* de dos patas = two-legged.* de dos piernas = two-legged.* de dos pies = two-legged.* de dos plantas = two-storey [two-story].* de dos tonalidades = bitonal.* de dos tonos = bitonal.* de dos volúmenes = two-volume.* de duelo = in mourning.* de duración limitada = timebound [time-bound].* de Ecuador = Ecuadorian.* de edad = elderly.* de edad avanzada = over the hill.* de edad escolar = school-age.* de edad mediana = middle-aged.* de edad universitaria = college-age.* de elaboración de políticas = policy-forming.* de ello = thereof, therefrom.* de ellos = theirs.* de embalsamar = embalming.* de emisor a receptor = downstream.* de encaje = lacy.* de enmienda = amendatory.* de ensueño = dream-like [dreamlike], picture-perfect.* de entonces = of the day.* de entreguerras = interwar.* de entre los nuestros = in our ranks.* de entretenimiento = recreational.* de envergadura = heavy lifting.* de época = vintage.* de epopeya = epic.* de esa época = of the period.* de escándalo = outrageous.* de ese modo = in doing so, in this,, thereby.* de eso = thereof.* de espaldas anchas = broad-shouldered.* de especial importancia = of particular note.* de espíritu cívico = public-spirited.* de espíritu comunitario = public-spirited.* de espíritu libre = free-spirited.* de esta forma = in this fashion, in this manner, in this way.* de esta manera = in this fashion, in this manner, in this way.* de este modo = accordingly, by so doing, by this means, in so doing, in this fashion, in this manner, thereby, this way, thus, this way round, in this way, by doing so, in these ways, this is how, in doing so.* de este modo, de esta forma, de esta manera = in this way.* de esto, de lo otro y de lo de más allá = about this and that and everything else.* de Estonia = Estonian.* de esto y de lo otro = about this and that.* de estructura de acero = steel-framed.* de estructura de madera = timber-framed.* de Europa del Este = Eastern European.* de Europa Occidental = Western-European, West European.* de evaluación = evaluative.* de éxito = successful.* de éxito asegurado = sure-fire [surefire].* de éxito garantizado = sure-fire [surefire].* de éxito seguro = sure-fire [surefire].* de expansión = expanded.* de explotación = exploitative.* de extensión = in length.* de extensión normal = standard-length.* de extremada urgencia = serious.* de fabricación casera = homemade.* de fácil acceso = easily available, over the counter, handy.* de fácil alcance para = within easy reach of.* de fácil manejo = liftable.* de facto = de facto.* de fama = of note.* de fama internacional = of international renown.* de fama mundial = world-renowned, internationally renowned, world-renown.* de felpa = plush.* de fiar = legit.* de fichas = card-based.* de fijación de normas = standard(s) setting.* de final de año = end-year.* de final de mes = end-of-the-month.* de finales del siglo XIX y principios del XX = turn-of-the-century.* de fin de año = end of the year.* de fin de milenio = millennial.* de forma = in form.* de forma abrumadora = overwhelmingly.* de forma aceptable = adequately, acceptably.* de forma adecuada = adequately, fitly, appropriately.* de forma alternada = in alternating fashion.* de forma alternativa = alternatively.* de forma anónima = anonymously.* de forma aplastante = overwhelmingly.* de forma apreciable = markedly.* de forma apropiada = properly, fitly, appropriately.* de forma audible = audibly.* de forma autónoma = autonomously.* de forma caprichosa = capriciously.* de formación = formative.* de forma clara = clearly.* de forma cognitiva = cognitively.* de forma colegiada = collegially.* de forma combinada = in combination.* de forma competitiva = competitively.* de forma complemenetaria = complimentarily.* de forma completa = in full.* de forma completa, en su totalidad, completamente, por extenso = in full.* de forma concisa = concisely.* de forma conjunta con = in partnership with.* de forma considerable = considerably.* de forma continuada = continuously.* de forma cuadrada = squarish, square-shaped.* de forma deductiva = deductively.* de forma desastrosa = disastrously.* de forma deshonesta = dishonestly.* de forma diferente = differently shaped.* de forma digital = digitally.* de forma divertida = funnily.* de forma económica = cost-effectively.* de forma errática = erratically.* de forma escandalosa = outrageously.* de forma especulativa = speculatively.* de forma estructurada = in a structured fashion.* de forma exquisita = exquisitely.* de forma extraña = oddly, funnily.* de forma federal = federally.* de forma general = widely, bulk.* de forma global = holistically.* de forma graciosa = funnily.* de forma gratis = on a complimentary basis.* de forma gratuita = on a complimentary basis.* de forma grotesca = grotesquely.* de forma heterogénea = heterogeneously [heterogenously].* de forma heurística = heuristically.* de forma humorística = in a humorous vein.* de forma imaginativa = imaginatively.* de forma indirecta = circuitous route.* de forma inesperada = out of the blue, like a bolt out of the blue, like a bolt from the blue.* de forma innata = innately.* de forma irregular = erratically.* de forma lamentable = miserably.* de forma lógica = in a meaningful way.* de forma mágica = magically.* de forma mecánica = mechanically.* de forma mordaz = pungently.* de forma mordaz, mordazmente, con sarcasmo = pungently.* de forma muy parecida a = in much the same way as.* de forma muy similar a = in much the same way as.* de forma negativa = in a negative light.* de forma neutral = neutrally.* de forma notoria = markedly.* de forma opcional = optionally.* de forma óptima = optimally.* de forma personalizada = on a one-to-one basis.* de forma poco ética = unethically.* de forma poco imaginativa = unimaginatively.* de forma poco profesional = unprofessionally.* de forma poco razonable = unreasonably.* de forma positiva = in a positive light, constructively.* de forma práctica = pragmatically.* de forma precisa = precisely.* de forma provocativa = provocatively.* de forma puntual = occasionally, when necessary.* de forma que = in ways that.* de forma que resulta más fácil de entender = in digestible form.* de forma rara = oddly, funnily.* de forma recíproca = reciprocally.* de forma rentable = cost-effectively.* de forma residual = residually.* de forma ridícula = grotesquely.* de forma saludable = healthily.* de forma sana = healthily.* de forma significativa = to any significant extent, to a significant extent.* de forma sistemática = in a systematic fashion.* de forma sofisticada = sophisticatedly.* de forma subconsciente = subconsciously.* de forma sublime = subliminally.* de forma suscinta = in brief.* de forma terapéutica = therapeutically.* de forma tosca = in crude form.* de forma trágica = tragically.* de fotograma completo = full-frame.* de fotograma doble = half-frame.* de frente = head-on, frontal.* de fuera = outside, off-side.* de fuera de la ciudad = out-of-town.* de fuerza = forceful.* de funcionamiento = operating, operational.* de fundamental importancia = of prime importance, critically important.* de gala = gala.* de Galileo = Galilean.* de Gambia = Gambian.* de gas = gas-powered.* de generación a generación = from generation to generation.* de generación en generación = from generation to generation.* de geofísica = geophysical.* de gestión = managerial, back-office.* de gestión del museo = curatorial.* de Glasgow = Glaswegian.* de golpe = in one lump, all at once, all at once.* de grado básico = junior grade.* de gran ahorro energético = energy-saving.* de gran belleza = scenic.* de gran calibre = high-calibre.* de gran calidad = high-quality, high-grade [high grade], high-calibre.* de gran capacidad = large-capacity, high capacity.* de gran colorido = brightly coloured.* de gran corazón = big-hearted.* de gran efecto = wide-reaching.* de gran éxito comercial = high selling.* de gran formato = oversized, oversize.* de gran impacto = high impact [high-impact].* de gran influencia = seminal.* de granja = free-range.* de gran lucidez = clear-sighted.* de gran lujo = top-class.* de gran potencia = high-powered.* de gran repercusión = far-reaching, wide-reaching, far-ranging.* de gran talento = talented.* de gran valor = highly valued, highly valuable.* de gran valor histórico = of great historical value.* de gran venta = high selling.* de guardia = on duty, duty + Profesión, on call.* de guasa = teasingly.* de habla afrikaans = Afrikaans-speaking.* de habla alemana = German-speaking.* de habla francesa = French-speaking.* de habla inglesa = English-speaking.* de habla portuguesa = Portuguese-speaking.* de hace años = of years ago.* de hace muchos años = long-standing.* de hace mucho tiempo = age-old, long-lost.* de hace siglos = of yore.* de hace varios siglos = centuries-old.* de hasta + Número = of up to + Número.* de hecho = actually, as a matter of fact, as it happened, de facto, in actual fact, in effect, in fact, indeed, in point of fact, in actuality, as it happens, as it is, effectively, for all intents and purposes, to all intents and purposes, for that matter.* de hierbas = herbal.* de hierro = iron, ferric.* de higos a brevas = once in a blue moon.* de hoja caduca = deciduous.* de hoja perenne = evergreen.* de hojas largas = long-leaved.* de Homero = Homeric.* de hongos = fungal.* de horticultura = horticultural.* de hoy = present-day.* de hoy día = of today.* de hoy en adelante = as from today.* de hoy en día = of today.* de huelga = striking.* de humor = funny [funnier -comp., funniest -sup.].* de ida y vuelta = return, round-trip.* de ideas afines = like-minded.* de igual a igual = as a peer.* de igual forma = in like manner, in a like manner, in like fashion, in like vein.* de igual longitud = of equal length.* de igual manera = by the same token, in like fashion, in like manner, in like vein, in equal measure(s).* de igual modo = alike, equally, in like fashion, in like manner, in like vein.* de igual modo que = just as, just as well... as..., along the lines of, on the lines (of).* de igual + Nombre = equally + Adjetivo.* de ilusiones vive el hombre = We are such stuff as dreams are made on.* de imitación = copycat.* de importancia = of note, of consequence.* de importancia creciente = of growing importance.* de importancia crucial = crucially important.* de importancia fundamental = critically important.* de improviso = unawares, spur-of-the-moment, on the spur of the moment, unexpectedly.* de incalculable valor = priceless.* de incógnito = incognito.* de inferior calidad = low-end, sub-par.* de inflexión = inflexional [inflectional].* de inmediato = immediately.* de inspiración = inspirational.* de interés especial = of particular concern, special-interest.* de intereses similares = of like interest.* de interés general = general-interest, of general interest.* de interés humano = human interest.* de interés periodístico = newsworthy.* de investigación = exploratory.* de isótopos = isotopic.* de izquierdas = left-wing, leftist, lefty.* de jabón = soapy [soapier -comp., soapiest -sup.].* de jarana = out on the town, a (late) night out on the town.* de juerga = out on the town, a (late) night out on the town.* de Kenia = Kenyan.* de la "a" a la "zeta" = a to z [a/z o a-z].* de la adolescencia = teenage.* de la alcaldía = mayoral.* de la cabeza a los pies = from head to foot, from head to toe.* de la cara = facial.* de la Ceca a la Meca = from pillar to post.* de la clase blanca, protestante y anglosajona americana = WASPish.* de la cóclea = cochlear.* de la columna vertebral = spinal.* de la comedia = comedic.* de la corteza = crustal, cortical.* de la cría de aves = avicultural.* de la duramadre = dural.* de la edad media = dark-age.* de la embajada = ambassadorial.* de la época = of the time(s), of the day.* de la época isabelina = Elizabethan.* de la época victoriana = Victorian.* de la espina dorsal = spinal.* de la extensión de un libro = book-length.* de la fama al olvido = riches to rags.* de la forma más difícil = the hard way.* de la forma más fácil = the easy way.* de la fortuna a la pobreza = riches to rags.* de la fóvea = foveal.* de la gama alta = high-end.* de la gama baja = low-end.* de la gama inferior = low-end.* de la guerra = wartime [wart-time].* de la hipótesis = hypothesised [hypothesized, -USA].* de la localidad = locally based [locally-based].* de la malaria = malarial.* de la mama = mammary.* de la mandíbula inferior = mandibular.* de la mandíbula superior = maxillar, maxillary.* de la manera normal = in the normal manner.* de la mañana = a.m. (latín - ante meridiam), in the morning.* de la máquina y el hombre = human-machine.* de la marina = marine.* de la mejor forma posible = to the best of + Posesivo + abili* * *de1A(en relaciones de pertenencia, posesión): la casa de mi hermano/de mis padres/de la actriz my brother's/my parents'/the actress's houseel rey de Francia the king of Franceel cumpleaños de Luis Luis's birthdayel cumpleaños de la esposa de un compañero a colleague's wife's birthday, the birthday of the wife of one of my colleaguesno es de él/de ella/de ellos it isn't his/hers/theirssu padre de usted ( frml); your fatherun amigo de mi hijo a friend of my son'ses un amigo de la familia he's a friend of the family o a family friendun estudiante de quinto año a fifth-year studentel nieto de los Arteaga the Arteagas' grandsonla mesa de la cocina the kitchen tablela correa del perro the dog's leashun avión de Mexair a Mexair planela tapa de la cacerola the saucepan lidlas calles de la capital the streets of the capital, the capital's streetsla subida de los precios the rise in pricesal término de la reunión at the end of the meetingBla ciudad de Lima the city of Limael aeropuerto de Barajas Barajas airportel mes de enero the month of Januaryel imbécil de tu hermano that stupid brother of yours, your stupid brotherel bueno de Ricardo le aguanta cualquier cosa Ricardo is so good, he puts up with anything from her2(en exclamaciones): ¡pobre de él! poor him!¡triste de quien no conozca ese sentimiento! ( liter); pity the person who has never experienced that feeling! ( liter)C(con apellidos): Sra. Mónica Ortiz de Arocena ≈ Mrs Mónica Arocenalos señores de Rucabado ( frml); Mr and Mrs Rucabadolas señoritas de Paz ( frml); the Misses Paz ( frml) [de is also part of certain surnames like de León and de la Peña]DA1(expresando procedencia, origen): volvía de clase/del banco I was on my way back from my class/from the bankes de Bogotá she's from Bogotá, she comes from Bogotálo saqué de la biblioteca I got it out of the librarylo recogió del suelo she picked it up off the floormis amigos de América my American friends, my friends from Americahe recibido carta de Julia I've had a letter from Juliaun hijo de su primera mujer a son by his first wifeal salir de la tienda as he left the storeDE … A …:de aquí a tu casa from here to your house2 (en el tiempo) fromun amigo de la infancia a childhood frienddata del siglo XVII it dates from the 17th centuryla literatura de ese período the literature of o from that periodlo conozco de cuando estuve en Rosales I know him from when I was in Rosalesde un día para otro from one day to the nextDE … A …:está abierto de nueve a cinco it's open from nine to five o between nine and fivede aquí a que termine tenemos para rato it'll be a while yet before he finishes, he won't be finished for a while yetB(expresando causa): murió de viejo he died of old ageverde de envidia green with envyestaba ronco de tanto gritar he was hoarse from shouting so mucheso es de comer tan poco that's what comes from o of eating so littleA(introduciendo cualidades, características): es de una paciencia increíble he is incredibly patient, he is a man of incredible patienceun chiste de muy mal gusto a joke in very bad tasteobjetos de mucho valor objects of great valueun pez de agua dulce a freshwater fish¿de qué color lo quiere? what color do you want it?tiene cara de aburrido he looks boredese gesto es muy de su madre that gesture is very reminiscent of his mothertienes cosas de niño malcriado sometimes you act like a spoiled childuna botella de un litro a liter bottleun niño de tres meses a three-month-old childdéme de las de 200 pesos el kilo give me some of those o some of the ones at 200 pesos a kilola chica del abrigo rojo the girl with o in the red coatla señora de azul the lady in blueun hombre de pelo largo a man with long hairun anciano de bastón an old man with a stick [de is part of many compounds like cinturón de seguridad, hombre de negocios, válvula de escape, etc ]B(al especificar material, contenido, composición): una mesa de caoba a mahogany tableuna inyección de morfina an injection of morphine, a morphine injectionel complemento ideal de todo plato de pescado the ideal complement to any fish dishson de plástico they're (made of) plasticun curso de secretariado a secretarial coursenos sirvió una copa de champán she gave us a glass of champagneuna colección de sellos a stamp collection, a collection of stampsun millón de dólares a million dollarsC(con sentido ponderativo): ¡lo encontré de viejo …! he seemed so old!¡qué de coches! ( fam); what a lot of cars!D(al definir, especificar): tuvo la suerte de conseguirlo she was lucky enough to get itaprieta el botón de abajo press the bottom buttonE1(con cifras): el número de estudiantes es de 480 the number of students is 480, there are 480 studentspagan un interés del 15% they pay 15% interest o interest at 15%cuesta más de £100 it costs more than o over £100pesa menos de un kilo it weighs less than o under a kiloun número mayor/menor de 29 a number over/under 293(en expresiones de modo): lo tumbó de un golpe he knocked him down with one blowsubió los escalones de dos en dos he went up the stairs two at a timede a poco (CS); little by little, gradually4(CS): de a cuatro/ocho/diez: colócalos de a dos/cuatro put them in twos/foursentraron de a uno they went in one by one o one at a time [de is part of many expressions entered under frente2 m A 2. (↑ frente (2)), improviso, prisa etc]F (en calidad de) asestá de profesor en una academia he's working as a teacher in a private schoolle ofrecieron un puesto de redactor they offered him a job as an editorhace de enanito en la obra he plays (the part of) a dwarf in the playle habló de hombre a hombre he talked to him man to manG1(limitando lo expresado a determinado aspecto): es muy bonita de cara she has a pretty facees corto de talle/ancho de hombros he's short-waisted/broad-shoulderedes sorda de un oído she's deaf in one ear¿qué tal vamos de tiempo? how are we doing for time?tiene dos metros de ancho it's two meters wide2(refiriéndose a una etapa de la vida): de niño as a child, when he was a childH(en expresiones de estado, actividad): estaba de mal humor she was in a bad moodestamos de limpieza general we're spring-cleaning [de is part of many expressions entered under juerga, picnic, obra etc]I(indicando uso, destino, finalidad): el cepillo de la ropa the clothes brushel trapo de limpiar la plata the cloth for cleaning the silverlo sirvió en copas de champán he served it in champagne glassesdales algo de comer give them something to eat¿qué hay de postre? what's for dessert? [de is part of many compounds like cuchara de servir, máquina de coser, saco de dormir, etc]una novela de Goytisolo a novel by Goytisolo, a Goytisolo novelseguidos del resto de la familia followed by the rest of the familyuna casa rodeada de árboles a house surrounded by treesviene acompañado de arroz it is served with riceacompañado de su señora esposa ( frml); accompanied by his wifeA1 (sentido partitivo) of¿quién de ustedes fue? which (one) of you was it?se llevó uno de los míos she took one of mineel mayor de los Rodríguez the eldest of the Rodríguez childrenun cigarrillo de ésos que apestan one of those cigarettes that stink2(con un superlativo): eligió el más caro de todos she chose the most expensive one of allla ciudad más grande del mundo the biggest city in the worldB(refiriéndose a una parte del día): a las once de la mañana/de la noche at eleven in the morning/at nightduerme de día y trabaja de noche she sleeps during the day and works at nightsalieron de madrugada they left very early in the morningA DE + INF:de haberlo sabido, habría venido antes if I had known, I would have come earlier o had I known, I would have come earlierde no ser así no será considerada otherwise it will not be consideredde continuar este estado de cosas if this state of affairs persistsB SER DE + INF(expresando necesidad, inevitabilidad): es de esperar que … it is to be hoped that …, one hopes that …no son de fiar they are not to be trustedes de destacar la actuación de Marta Valverde Marta Valverde's performance is worthy of noteCde2* * *
Del verbo dar: ( conjugate dar)
dé es:
1ª persona singular (yo) presente subjuntivo3ª persona singular (él/ella/usted) presente subjuntivo3ª persona singular (él/ella/usted) imperativo
Multiple Entries:
dar
de
dé
dar ( conjugate dar) verbo transitivo
1
déme un kilo de peras can I have a kilo of pears?;
See Also→ conocer verbo transitivo 3 b, entender verbo transitivo
2
‹información/idea› to give
3
4 ( conceder) ‹prórroga/permiso› to give;
nos dieron un premio we won o got a prize
5
◊ ¿le diste las gracias? did you thank him?, did you say thank you?;
dales saludos give/send them my regards;
tuve que déle la noticia I was the one who had to break the news to himb) (señalar, indicar): me da ocupado or (Esp) comunicando the line's busy o (BrE) engaged;
1
‹ dividendos› to pay;
b) (AmL) ( alcanzar hasta):◊ da 150 kilómetros por hora it can do o go 150 kilometres an hour;
venía a todo lo que daba it was travelling at full speed;
ponen la radio a todo lo que da they turn the radio on full blast
2 (causar, provocar) ‹placer/susto› to give;
‹ problemas› to cause;
el calor le dio sueño/sed the heat made him sleepy/thirsty
1 ( presentar) ‹ concierto› to give;◊ ¿qué dan esta noche en la tele? what's on TV tonight? (colloq);
¿dónde están dando esa película? where's that film showing?
2
‹baile/banquete› to hold;
‹ discurso› (AmL) to make
ver tb clase 4
( realizar la accion que se indica) ‹ grito› to give;
dame un beso give me a kiss;
ver tb golpe, paseo, vuelta, etc
( considerar) dé algo/a algn por algo:
ese tema lo doy por sabido I'm assuming you've already covered that topic;
¡dalo por hecho! consider it done!
verbo intransitivo
1
[ventana/balcón] to look onto, give onto;
[fachada/frente] to face
2 (ser suficiente, alcanzar) dé para algo/algn to be enough for sth/sb;
dé de sí ‹zapatos/jersey› to stretch
3 ( arrojar un resultado):
¿cuánto da la cuenta? what does it come to?;
a mí me dio 247 I made it (to be) 247
4 ( importar):
¡qué más da! what does it matter!;
¿qué más da? what difference does it make?;
me da igual I don't mind
5 ( en naipes) to deal
1
( como castigo) to smack sb;
el balón dio en el poste the ball hit the post
2 (accionar, mover) déle a algo ‹a botón/tecla› to press sth;
‹ a interruptor› to flick sth;
‹a manivela/volante› to turn sth
3
‹ solución› to hit upon, find;
‹ palabra› to come up with
4 (hablando de manías, ocurrencias) déle a algn por hacer algo ‹por pintar/cocinar› to take to doing sth;◊ le ha dado por decir que … he's started saying that …
5 [sol/luz]:
la luz le daba de lleno en los ojos the light was shining right in his eyes
darse verbo pronominal
1 ( producirse) [fruta/trigo] to grow
2 ( presentarse) [oportunidad/ocasión] to arise
3 ( resultar) (+ me/te/le etc):
◊ dárselas de algo: se las da de valiente/de que sabe mucho he likes to make out he's brave/he knows a lot;
dárselas de listo to act smartb) (golpearse, pegarse):
se dieron contra un árbol they crashed into a tree;
se dio dé un golpe en la rodilla he hit his knee
( considerarse) dése por algo:
ver tb aludir a, enterado 1
de 1 preposición
1a) (pertenencia, posesión):
el rey dé Francia the king of France;
no es dé él it isn't his;
es un amigo dé mi hijo he's a friend of my son's;
un estudiante dé quinto año a fifth-year student;
la tapa dé la cacerola the saucepan lid;
un avión dé Mexair a Mexair plane
el aeropuerto dé Barajas Barajas airport;
el mes dé enero the month of January
2
◊ es dé Bogotá she's/she comes from Bogotá;
una carta dé Julia a letter from Julia;
un amigo dé la infancia a childhood friend;
la literatura dé ese período the literature of o from that period;
dé aquí a tu casa from here to your houseb) (material, contenido, composición):
una mesa dé caoba a mahogany table;
un vaso dé agua a glass of water;
un millón dé dólares a million dollarsc) (causa, modo):
dé tanto gritar from shouting so much;
verde dé envidia green with envy;
temblando dé miedo trembling with fear;
dé memoria by heart;
lo tumbó dé un golpe he knocked him down with one blow
rodeada dé árboles surrounded by trees
3a) (cualidades, características):
objetos dé mucho valor objects of great value;
¿dé qué color lo quiere? what color do you want it?;
tiene cara dé aburrido he looks bored;
una botella dé un litro a liter bottle;
la chica dé azul the girl in blueb) (al definir, especificar):
tiene dos metros dé ancho it's two meters wide;
es fácil de pronunciar it's easy to pronounce;
uno dé los míos one of mine;
el mayor dé los Soto the eldest of the Soto children
4a) ( con cifras):◊ pagan un interés dél 15% they pay 15% interest o interest at 15%
◊ más dé £100 more than o over £100;
pesa menos dé un kilo it weighs less than o under a kilo;
un número mayor/menor dé 29 a number over/under 29c) ( con un superlativo):
la ciudad más grande dél mundo the biggest city in the world
◊ dé día/noche during the day/at night;
dé madrugada early in the morning
5
hace dé rey en la obra he plays (the part of) a king in the playb) (en expresiones de estado, actividad):
estamos dé fiesta we're having a partyc) (indicando uso, destino, finalidad):
copas dé vino wine glasses;
ropa dé cama bed clothes;
dales algo dé comer give them something to eat;
¿qué hay dé postre? what's for dessert?
6 ( con sentido condicional):
dé no ser así otherwise
de 2 sustantivo femenino: name of the letter d
dé see◊ dar
dar
I verbo transitivo
1 to give: dame la mano, hold my hand
2 (conceder) to give: mi padre me dio permiso, my father gave me permission
le doy toda la razón, I think he is quite right
3 (transmitir una noticia) to tell
(un recado, recuerdos) to pass on, give
dar las gracias, to thank
4 (retransmitir u ofrecer un espectáculo) to show, put on
5 (organizar una fiesta) to throw, give
6 (producir lana, miel, etc) to produce, yield
(fruto, flores) to bear
(beneficio, interés) to give, yield
7 (causar un dolor, malestar) dar dolor de cabeza, to give a headache
(un sentimiento) dar pena, to make sad
le da mucha vergüenza, he's very embarrassed
8 (proporcionar) to provide: su empresa da trabajo a cincuenta personas, his factory gives work to fifty people
9 (una conferencia, charla) to give
(impartir clases) to teach
(recibir una clase) to have
US to take
10 (presentir) me da (en la nariz/en el corazón) que eso va a salir bien, I have a feeling that everything is going to turn out well
11 (estropear) to ruin: me dio la noche con sus ronquidos, he spoilt my sleep with his snoring
12 (abrir el paso de la luz) to switch on
(del gas, agua) to turn on
13 (propinar una bofetada, un puntapié, etc) to hit, give
14 (aplicar una mano de pintura, cera) to apply, put on
(un masaje, medicamento) to give
15 (considerar) dar por, to assume, consider: lo dieron por muerto, he was given up for dead
ese dinero lo puedes dar por perdido, you can consider that money lost
dar por supuesto/sabido, to take for granted, to assume
16 (la hora, un reloj) to strike: aún no habían dado las ocho, it was not yet past eight o'clock
17 (realizar la acción que implica el objeto) dar un abrazo/susto, to give a hug/fright
dar un paseo, to go for a walk
dar una voz, to give a shout
II verbo intransitivo
1 (sobrevenir) le dio un ataque de nervios, she had an attack of hysterics
2 dar de comer/cenar, to provide with lunch/dinner 3 dar a, (mirar, estar orientado a) to look out onto, to overlook
(una puerta) to open onto, lead to: esa puerta da al jardín, this door leads out onto the garden 4 dar con, (una persona, objeto) to come across: no fuimos capaces de dar con la contraseña, we couldn't come up with the password
dimos con él, we found him 5 dar de sí, (una camiseta, bañador) to stretch, give 6 dar en, to hit: el sol me daba en los ojos, the sun was (shining) in my eyes 7 dar para, to be enough o sufficient for: ese dinero no me da para nada, this money isn't enough for me
♦ Locuciones: dar a alguien por: le dio por ponerse a cantar, she decided to start singing
le dio por nadar, he got it into his head to go swimming
dar a entender a alguien que..., to make sb understand that...
dar la mano a alguien, to shake hands with sb
dar para: el presupuesto no da para más, the budget will not stretch any further
dar que hablar, to set people talking
dar que pensar: el suceso dio que pensar, the incident gave people food for thought
dar a conocer, (noticia) to release
de preposición
1 (pertenencia, posesión) of
la dirección de mis padres, my parents' address
el teclado de este ordenador, this computer's keyboard
la primera página del libro, the first page of the book
2 (material) of: está hecho de madera, it's made of wood
una pajarita de papel, a paper bird
(contenido) un vaso de vino, a glass of wine
3 (asunto) about, on: sabe mucho de economía, she knows a lot about economics
un curso de inglés, an English course
un libro de arte, a book on art
4 (oficio) as: está/trabaja de enfermera, she is working as a nurse
5 (cualidad) una persona de carácter, a person with character
una rubia de pelo largo, a blonde with long hair
6 (procedencia) from: es de Bilbao, he is o comes from Bilbao
de Madrid a Cáceres, from Madrid to Cáceres
7 (parte) un poco de leche, a little milk
un trozo de carne, a piece of meat
8 (causa) with, because of
llorar de alegría, to cry with joy
morir de hambre, to die of hunger
9 (modo) lo bebió de un trago, she downed it in one
un gesto de satisfacción, an expression of satisfaction
10 (localización) el señor de la camisa azul, the man in the blue shirt
la casa de la esquina, the house on the corner
11 (tiempo) a las cinco de la mañana, at five in the morning
de año en año, year in year out
de día, by day
de noche, at night
de miércoles a viernes, from Wednesday to Friday
de pequeño, as a child
12 (finalidad) jornada de reflexión, eve of polling day
libro de consulta, reference book
máquina de escribir, typewriter
13 (instrumento) derribó la puerta de una patada, he kicked the door down
lo mataron de una puñalada, he was stabbed to death
14 (comparación) el discurso fue más largo de lo esperado, the speech was longer than expected
(con superlativo) in
el coche más caro del mundo, the most expensive car in the world
15 (precio) for
un pantalón de dos mil pesetas, a pair of trousers costing two thousand pesetas 16 una avenida de quince kilómetros, an avenue fifteen kilometres long
una botella de litro, a litre bottle
17 (condicional) de haberlo sabido no le hubiera invitado, if I had known I wouldn't have invited him
de no ser así, if that wasn't o weren't the case
de ser cierto, if it was o were true
18 (reiteración) de puerta en puerta, from door to door
de tres en tres, in threes o three at a time
'dé' also found in these entries:
Spanish:
A
- a. C.
- a.m.
- abajo
- abanderada
- abanderado
- abandonar
- abandonarse
- abandono
- abanico
- abarrotar
- abarrotada
- abarrotado
- abarrotería
- abastecer
- abastecerse
- abastecimiento
- abasto
- abatir
- abatimiento
- abatirse
- abdicar
- abertura
- abierta
- abierto
- abismo
- ablandar
- abogar
- abogacía
- abogada
- abogado
- abominar
- abominable
- abono
- abortar
- abrir
- abridor
- abrigo
- abrupta
- abrupto
- absoluta
- absolutamente
- absoluto
- abstenerse
- abstención
- abstinencia
- abstraerse
- abuelo
- abuhardillada
- abuhardillado
English:
A
- A-level
- a.m.
- AA
- abandon
- ABC
- ability
- ablaze
- aboard
- about
- about-face
- about-turn
- above
- abreast
- abroad
- abrupt
- absence
- absent
- absolve
- absorb
- abstain
- abstract
- abundance
- abuse
- AC
- accepted
- access road
- accident
- accidental
- acclaim
- accommodate
- accommodation
- accomplished
- accomplishment
- accordance
- account
- account for
- accountable
- accumulation
- accuracy
- accurate
- accurately
- accuse
- accused
- accusingly
- accustom
- ache
- Achilles heel
- aching
- acid test
* * *1. [posesión, pertenencia] of;el automóvil de mi padre/mis padres my father's/parents' car;es de ella it's hers;la maleta es de Eva the suitcase is Eva's o belongs to Eva;el padre de la niña the girl's father;el director de la empresa the manager of the company, the company's manager;la boda o [m5] el casamiento de un amigo de mi hermano the wedding of a friend of my brother's, a friend of my brother's wedding;un equipo de segunda división a second division team;la comida del gato the cat's food;el título de la novela the novel's title, the title of the novel;la pata de la mesa the table leg;una subida de precios a price rise;los señores de Navarro Mr and Mrs Navarro2. [procedencia, distancia] from;salir de casa to leave home;soy de Bilbao I'm from Bilbao;no soy de aquí I'm not from round here;de la playa al apartamento hay 100 metros it's 100 metres from the beach to the apartment;estamos a 10 kilómetros de Buenos Aires we're 10 kilometres away from Buenos Aires;el rey de España the king of Spain;tuvo dos hijos de su primera esposa he had two children by his first wife;b de Barcelona [deletreando] b for Barcelona3. [en razonamiento]de su sonrisa se deduce que todo ha ido bien you can tell from o by her smile that it all went well;del resultado del experimento concluyo que la fórmula no funciona I infer from the result of the experiment that the formula doesn't workel túnel del Canal the Channel Tunnel;el signo de tauro the sign of Taurus;el puerto de Cartagena the port of Cartagenala señora de verde the lady in green;el chico de la coleta the boy with the ponytail;una actriz de veinte años a twenty-year-old actress;¿de qué tamaño? what size?;un político de fiar a trustworthy politician6. [materia] (made) of;un vaso de plástico a plastic cup;un reloj de oro a gold watch;una mesa de madera a wooden tableun plato de lentejas a plate of lentils8. [precio]he comprado las peras de 80 céntimos el kilo I bought the pears that were 80 cents a kilo;un sello de 50 céntimos a 50-cent stampropa de deporte sportswear;una máquina de escribir a typewriter;una máquina de coser a sewing machine;esta sartén es la del pescado y ésta la de las tortillas this frying pan's for fish and this one's for omelettes10. [asunto] about;hablábamos de ti we were talking about you;libros de historia history books11. [en calidad de] as;trabaja de bombero he works as a fireman;aparece de cosaco he appears as a Cossack, he plays a Cossack;estás muy guapa de uniforme you look very pretty in uniform;al desfile de carnaval iré de Napoleón I'll go as Napoleon in the carnival parade12. [tiempo] [desde] from;[durante] in;trabaja de nueve a cinco she works from nine to five;vivió en Bolivia de 1975 a 1983 she lived in Bolivia between 1975 and 1983, she lived in Bolivia from 1975 to 1983;de madrugada early in the morning;a las cuatro de la tarde at four in the afternoon;trabaja de noche y duerme de día he works at night and sleeps during the day;es de día it's daytime;de niño solía jugar en la calle as a child I used to play in the street;¿qué quieres ser de mayor? what do you want to be when you grow up?;un compañero del colegio a friend from school;Urugde mañana/tarde in the morning/afternoon;Urugde noche at night;Urugayer salimos de noche we went out last night13. [causa] with;morirse de hambre to die of hunger;llorar de alegría to cry with joy;temblar de miedo to tremble with fear;eso es de fumar tanto that's what comes from smoking so much14. [manera, modo] with;de una patada with a kick;rompió el cristal de una pedrada he shattered the window with a stone;de una sola vez in one go;lo bebió de un trago he drank it down in one go;CSurde fácil manejo user-friendly;ponerse de rodillas to kneel down15. [con valor partitivo] of;uno de los nuestros one of ours;varios de nosotros several of us;¿quién de vosotros sabe la respuesta? which of you knows the answer?17. [en valoración]lo tacharon de vulgar they branded him as vulgar, they accused him of being vulgaryo de Eduardo le pediría perdón if I were Eduardo, I'd say sorry to her19. [en comparaciones][con superlativos]más/menos de… more/less than…;el mejor de todos the best of all;el más importante del mundo the most important in the world;la peor película del año the worst film this year o of the year;la impresora más moderna del mercado the most up-to-date printer on the market20. (antes de infinitivo) [condición] if;de querer ayudarme, lo haría if she wanted to help me, she'd do it;de no ser por ti, me hubiese hundido if it hadn't been for you, I wouldn't have made it;de ir a verte, sería este domingo if I do visit you, it'll be this Sunday21. (después de adjetivo y antes de sustantivo) [enfatiza cualidad]el idiota de tu hermano your stupid brother;la buena de Susana good old Susana;¡pobre de mí! poor me!22. (después de adjetivo y antes de infinitivo)es difícil de creer it's hard to believe;una velada imposible de olvidar an unforgettable eveninghas de gastar menos you should spend less24. (antes de complemento agente)una película de Buñuel a film by Buñuel, a Buñuel film;vino acompañado de su familia he was accompanied by his family25. (antes de adverbio de lugar)la fila de delante the front row♦ de no loc conjAm otherwise;dime la verdad, de no te castigaré tell me the truth, otherwise I'm going to punish you* * *deprp1 origen from;de Nueva York from New York;de … a from … to2 posesión of;el coche de mi amigo my friend’s car3 material (made) of;un anillo de oro a gold ring4 contenido of;un vaso de agua a glass of water5 cualidad:una mujer de 20 años a 20 year old woman6 causa with;temblaba de miedo she was shaking with fear7 hora:de noche at night, by night;de día by daytrabajar de albañil work as a bricklayer;de niño as a child9 agente by;de Goya by Goya10 condición if;de haberlo sabido if I’d known11 en aposición:la ciudad de Lima the city of Lima* * *de prep1) : ofla casa de Pepe: Pepe's houseun niño de tres años: a three-year-old boy2) : fromes de Managua: she's from Managuasalió del edificio: he left the building3) : in, ata las tres de la mañana: at three in the morningsalen de noche: they go out at night4) : thanmás de tres: more than threedé dar* * *de prep1. (posesión de alguien) 's2. (posesión de algo) of3. (materia)4. (contenido) of5. (materia, tema)6. (origen, procedencia) from7. (descripción) with / in8. (agente) by10. (con números, una parte) than / of -
11 as
æz
1. conjunction1) (when; while: I met John as I was coming home; We'll be able to talk as we go.) cuando; mientras2) (because: As I am leaving tomorrow, I've bought you a present.) como3) (in the same way that: If you are not sure how to behave, do as I do.) como, igual que4) (used to introduce a statement of what the speaker knows or believes to be the case: As you know, I'll be leaving tomorrow.) como5) (though: Old as I am, I can still fight; Much as I want to, I cannot go.) aunque; por mucho que + verbo en subjuntivo6) (used to refer to something which has already been stated and apply it to another person: Tom is English, as are Dick and Harry.) al igual que
2. adverb(used in comparisons, eg the first as in the following example: The bread was as hard as a brick.) tan
3. preposition1) (used in comparisons, eg the second as in the following example: The bread was as hard as a brick.) como2) (like: He was dressed as a woman.) como3) (with certain verbs eg regard, treat, describe, accept: I am regarded by some people as a bit of a fool; He treats the children as adults.) como4) (in the position of: He is greatly respected both as a person and as a politician.) como, en tanto que•- as for- as if / as though
- as to
as1 adv tan / tantoas2 conj1. mientras / cuando2. como / ya queas she wasn't there, I left a message como no estaba, le dejé un mensaje3. comoLiam, as you know, is a singer Liam, como ya sabéis, es cantanteas3 prep como / de
as sustantivo masculino ace
as sustantivo masculino ace Locuciones: as en la manga, ace up one's sleeve 'as' also found in these entries: Spanish: abandonar - abismo - acabada - acabado - acreditar - actuar - además - adjetivar - alguna - alguno - amabilidad - amable - amarrar - ambas - ambicionar - ambos - amén - andanzas - antes - antojo - apadrinar - apellidarse - apenas - aquel - aquél - aquella - aquélla - arreglarse - arte - artífice - asesorar - así - asimismo - atar - aviar - bailar - balsa - bendita - bendito - bien - bloque - bondad - brevedad - broma - buenamente - burra - burro - cachondeo - cada - calcada English: above - acclaim - accomplished - accused - ace - acknowledge - act - action - address - advance - against - ago - aim - all - along - aloud - apprentice - arson - as - asap - assistant - bat - bell - black - bonus - both - by - by-product - capacity - cast - chalk - change - check off - cheer - class - clear - click - cluster - come on - compare - concern - construe - crop up - crow - dammit - date - dead - deaf - decision - decoyastr[æz, ʊnstressed əz]1 como■ as he painted, he whistled mientras pintaba, silbaba■ as I shut the door I realized I'd left the keys inside al cerrar la puerta me di cuenta de que había dejado las llaves dentro2 (because) ya que, como3 (although) aunque■ tall as he was, he still couldn't reach the shelf aunque era alto no podía alcanzar el estante4 (showing manner) como■ as I was saying,... como decía,...■ do as you are told! ¡haz lo que te dicen!■ as you all know,... como ya sabéis todos,...5 (and so too) como, igual que■ she's colour-blind, as is her mother es daltónica, igual que su madre\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLas against frente a, en comparación conas far as hastaas far as I know que yo sepaas far as I'm concerned por lo que a mí respectaas for en cuanto aas if como sias it is tal como están las cosasas it were por así decirloas long as mientrasas of desdeas often as not las más de las vecesas soon as tan pronto comoas though como sias well as además deas yet hasta ahora, de momentoas ['æz] adv1) : tan, tantothis one's not as difficult: éste no es tan difícil2) : comosome trees, as oak and pine: algunos árboles, como el roble y el pinoas conj1) like: como, igual que2) when, while: cuando, mientras, a la vez que3) because: porque4) though: aunque, por más questrange as it may appear: por extraño que parezca5)as is : tal como estáas prep1) : deI met her as a child: la conocí de pequeña2) like: comobehave as a man: compórtate como un hombreas pron: quein the same building as my brother: en el mismo edificio que mi hermanoasadv.• a medida que adv.• como adv.• cual adv.• cuan adv.• tan adv.• ya que adv.conj.• conforme conj.• que conj.• según conj.prep.• por prep.pron.• cual pron.• que pron.
I æz, weak form əz1)a) (when, while) cuandoas she was eating breakfast... — cuando or mientras tomaba el desayuno...
as you go toward the bank, it's the first house on the left — yendo hacia el banco, es la primera casa a mano izquierda
b) ( indicating progression) a medida queas (and when) we need them — a medida que or según los vamos necesitando
2) (because, since) comoas it was getting late, we decided to leave — como se hacía tarde, decidimos irnos
3) ( though)try as he might, he could not open it — por más que trató, no pudo abrirlo
much as I agree with you... — aun estando de acuerdo contigo como estoy...
4)a) (expressing comparison, contrast) igual que, comoin the 1980s, as in the 30s — en la década de los 80, al igual que en la de los 30
b) ( in generalizations) comoit's quite reasonable, as restaurants go — para como están los restaurantes, es bastante razonable
c) ( in accordance with) comothe situation, as we understand it, is... — la situación, tal como nosotros la entendemos, es...
5)a) ( in the way that) comodo as you wish — haz lo que quieras or lo que te parezca
she arrived the next day, as planned/expected — llegó al día siguiente como se había planeado/como se esperaba
use form A or B as appropriate — use el formulario A o B, según corresponda
b) ( defining)it would be the end of civilization as we know it — significaría el fin de la civilización tal y como la conocemos
I'm only interested in the changes as they affect me — sólo me interesan los cambios en la medida en que me afectan a mí
Sri Lanka, or Ceylon, as it used to be known — Sri Lanka, o Ceilán, como se llamaba antes
c) (in phrases)as it is: we can't publish it as it is no podemos publicarlo tal y como está, no podemos publicarlo así como está; we've got too much work as it is ya tenemos demasiado trabajo; as it were por así decirlo; as was: our new president, our secretary as was — el nuevo presidente, ex secretario de nuestra organización
as... as — tan... como
she ran as fast as she could — corrió tan rápido como pudo or lo más deprisa que pudo
7)as if/as though — como si (+ subj)
he acts as if o as though he didn't care — se comporta como si no le importara
he looks as if o as though he's had enough — tiene cara de estar harto
II
1) ( equally)I have lots of stamps, but he has just as many/twice as many — yo tengo muchos sellos, pero él tiene tantos como yo/el doble (que yo)
2)as... as: these animals grow to as much as 12ft long estos animales llegan a medir 12 pies de largo; as recently as 1976 aún en 1976; as many as 400 people hasta 400 personas; as long ago as 1960 — ya en 1960
III
1)a) (in the condition, role of)as a child she adored dancing — de pequeña or cuando era pequeña le encantaba bailar
as a teacher... — como maestro...
b) ( like) como2) (in phrases)as for — en cuanto a, respecto a
and as for you... — y en cuanto a ti..., y en lo que a ti respecta...
as of o (BrE) as from — desde, a partir de
[æz, ǝz] For set combinations in which as is not the first word, eg such... as, the same... as, dressed as, acknowledge as, look up the other word.as to — en cuanto a, respecto a
1. CONJUNCTIONYou can usually use cuando when the as clause simply tells you when an event happened: cuando Alternatively, use [al] + infinitive:he tripped as he was coming out of the bank — tropezó al salir or cuando salía del banco
Translate as using mientras for longer actions which are happening at the same time: (=while) mientrasas the car drew level with us, I realized Isabel was driving — al llegar el coche a nuestra altura or cuando el coche llegó a nuestra altura, me di cuenta de que lo conducía Isabel
In the context of two closely linked actions involving parallel development, translate [as] using [a medida que] or [conforme]. Alternatively, use [según va] {etc} + gerund:as we walked, we talked about the future — mientras caminábamos, hablábamos del futuro
as one gets older, life gets more and more difficult — a medida que se envejece or conforme se envejece or según va uno envejeciendo, la vida se hace cada vez más difícil
When as means "since" or "because", you can generally use como, provided you put it at the beginning of the sentence. Alternatively, use the more formal puesto que either at the beginning of the sentence or between the clauses or ya que especially between the clauses. como; more frm puesto que, ya queas he got older he got deafer — a medida que or conforme envejeció se fue volviendo más sordo, según fue envejeciendo se fue volviendo más sordo
as you're here, I'll tell you — como estás aquí or puesto que estás aquí, te lo diré
he didn't mention it as he didn't want to worry you — como no quería preocuparte, no lo mencionó, no lo mencionó puesto que no quería preocuparte
he couldn't come as he had an appointment — no pudo asistir porque or puesto que or ya que tenía un compromiso
patient as she is, she'll probably put up with it — con lo paciente que es, seguramente lo soportará
3) (describing way, manner) comoknowing him as I do, I'm sure he'll refuse — conociéndolo como lo conozco, estoy seguro de que no aceptará
the village, situated as it is near a motorway,... — el pueblo, situado como está cerca de una autopista,...
as I've said before... — como he dicho antes...
as I was saying... — como iba diciendo...
she is very gifted, as is her brother — tiene mucho talento, al igual que su hermano
•
you'll have it by noon as agreed — lo tendrá antes del mediodía, tal como acordamos•
it's not bad, as hotels go — no está mal, en comparación con otros hoteles•
as in all good detective stories — como en toda buena novela policíaca•
Arsenal are playing as never before! — ¡Arsenal está jugando mejor que nunca!•
as often happens — como suele ocurrir•
he performed brilliantly, as only he can — actuó de maravilla, como solo él sabe hacerlo•
as you were! — (Mil) ¡descansen!4) (=though) aunquetired as he was, he went to the party — aunque estaba cansado, asistió a la fiesta
interesting as the book is, I don't think it will sell very well — el libro es interesante, pero aún así no creo que se venda bien, aunque el libro es interesante, no creo que se venda bien
try as she would or might, she couldn't lift it — por más que se esforzó no pudo levantarlo
as if {or}3} as though como siunlikely as it may seem... — por imposible que parezca...
it was as if or as though he were still alive — era como si estuviera todavía vivo
he looked as if or as though he was ill — parecía como si estuviera enfermo
it isn't as if or as though he were poor — no es que sea pobre, que digamos
as if toas if she knew! — ¡como si ella lo supiera!
as in as it isthe little dog nodded his head, as if to agree — el perrito movió la cabeza, como asintiendo
as it is, it doesn't make much difference — en realidad, casi da lo mismo
as it wereas it is we can do nothing — en la práctica or tal y como están las cosas no podemos hacer nada
I'd understood the words, but I hadn't understood the question, as it were — había entendido las palabras, pero no había comprendido la pregunta, por así decirlo
I have become, as it were, two people — me he convertido como en dos personas
as washe was as it were tired and emotional — estaba de alguna forma cansado y con los nervios a flor de piel
that's the headmistress, the deputy as was — esa es la directora, que antes era la subdirectora
2. PREPOSITION1) (=while)2) (=in the capacity of) comoI don't think much of him as an actor — como actor, no me gusta mucho
such 3.Gibson as Hamlet — (Theat) Gibson en el papel de Hamlet
3. ADVERBas... as tan... comoshe hit him as hard as she could — lo golpeó lo más fuerte que pudo, lo golpeó tan fuerte como pudo
she doesn't walk as quickly or as fast as me — no camina tan rápido como yo
walk as quickly or as fast as you can — camina lo más rápido que puedas
is it as far as that? — ¿tan lejos está?
as little as as many... as tantos(-as)... comois it as big as all that? — ¿es de verdad tan grande?
as muchI've got a lot of tapes but I haven't got as many as him or as he has — tengo muchas cintas, pero no tantas como él
as much... as tanto(-a)... comoshe thought he was an idiot, and said as much — pensaba que era un idiota, y así lo expresó
you spend as much as me or as I do — tú gastas tanto como yo
as one half/twice/three times as... without as {or}3} so much asit can cost as much as $2,000 — puede llegar a costar 2.000 dólares
as forshe gave me back the book without as much as an apology — me devolvió el libro sin pedirme siquiera una disculpa
as for the children, they were exhausted — en cuanto a los niños, estaban rendidos, los niños, por su parte, estaban rendidos
as from as ofas for that... — en cuanto a esto...
as toas of yesterday/now — a partir de ayer/ahora
as to that I can't say — en lo que a eso se refiere, no lo sé
as yet hasta ahora, hasta el momento; regard 2., 4)as to her mother... — en cuanto a su madre...
* * *
I [æz], weak form [əz]1)a) (when, while) cuandoas she was eating breakfast... — cuando or mientras tomaba el desayuno...
as you go toward the bank, it's the first house on the left — yendo hacia el banco, es la primera casa a mano izquierda
b) ( indicating progression) a medida queas (and when) we need them — a medida que or según los vamos necesitando
2) (because, since) comoas it was getting late, we decided to leave — como se hacía tarde, decidimos irnos
3) ( though)try as he might, he could not open it — por más que trató, no pudo abrirlo
much as I agree with you... — aun estando de acuerdo contigo como estoy...
4)a) (expressing comparison, contrast) igual que, comoin the 1980s, as in the 30s — en la década de los 80, al igual que en la de los 30
b) ( in generalizations) comoit's quite reasonable, as restaurants go — para como están los restaurantes, es bastante razonable
c) ( in accordance with) comothe situation, as we understand it, is... — la situación, tal como nosotros la entendemos, es...
5)a) ( in the way that) comodo as you wish — haz lo que quieras or lo que te parezca
she arrived the next day, as planned/expected — llegó al día siguiente como se había planeado/como se esperaba
use form A or B as appropriate — use el formulario A o B, según corresponda
b) ( defining)it would be the end of civilization as we know it — significaría el fin de la civilización tal y como la conocemos
I'm only interested in the changes as they affect me — sólo me interesan los cambios en la medida en que me afectan a mí
Sri Lanka, or Ceylon, as it used to be known — Sri Lanka, o Ceilán, como se llamaba antes
c) (in phrases)as it is: we can't publish it as it is no podemos publicarlo tal y como está, no podemos publicarlo así como está; we've got too much work as it is ya tenemos demasiado trabajo; as it were por así decirlo; as was: our new president, our secretary as was — el nuevo presidente, ex secretario de nuestra organización
as... as — tan... como
she ran as fast as she could — corrió tan rápido como pudo or lo más deprisa que pudo
7)as if/as though — como si (+ subj)
he acts as if o as though he didn't care — se comporta como si no le importara
he looks as if o as though he's had enough — tiene cara de estar harto
II
1) ( equally)I have lots of stamps, but he has just as many/twice as many — yo tengo muchos sellos, pero él tiene tantos como yo/el doble (que yo)
2)as... as: these animals grow to as much as 12ft long estos animales llegan a medir 12 pies de largo; as recently as 1976 aún en 1976; as many as 400 people hasta 400 personas; as long ago as 1960 — ya en 1960
III
1)a) (in the condition, role of)as a child she adored dancing — de pequeña or cuando era pequeña le encantaba bailar
as a teacher... — como maestro...
b) ( like) como2) (in phrases)as for — en cuanto a, respecto a
and as for you... — y en cuanto a ti..., y en lo que a ti respecta...
as of o (BrE) as from — desde, a partir de
as to — en cuanto a, respecto a
-
12 como
adv.1 as.lo he hecho como es debido I did it as o the way it should be doneme encanta como bailas I love the way you dancelo hagamos como lo hagamos habrá problemas whichever way we do it there'll be problems2 as.como te decía ayer… as I was telling you yesterday…3 as.trabaja como bombero he works as a firemandieron el dinero como anticipo they gave the money as an advance4 about (aproximadamente).me quedan como mil pesos I've got about a thousand pesos leftestamos como a mitad de camino we're about half-way theretiene un sabor como a naranja it tastes a bit like an orange5 like, as, such as, qua.6 how, in which way.7 some.Pesa como cien libras It weighs some hundred pounds.conj.1 as, since (ya que).como no llegabas, nos fuimos as o since you didn't arrive, we left2 if (si). (peninsular Spanish)como no me hagas caso, lo pasarás mal if you don't listen to me, there will be trouble3 that (que).después de tantas veces como te lo he explicado after all the times (that) I've explained it to youprep.1 like, as, just like, such as.Te di esto en condición de préstamo I gave this to you as a loan.2 as to.3 how to.pres.indicat.1st person singular (yo) present indicative of spanish verb: comer.* * *► adverbio1 (modo) how2 (comparación) as, like3 (en calidad de) as4 (según) as5 familiar (aproximadamente) about1 (así que) as2 (si) if■ como lo vuelvas a hacer... if you do it again...3 (porque) as, since\como no sea que unlesscomo sea whatever happens, no matter whatcomo si lo viera familiar I can imagine perfectly wellcomo si nada / como si tal cosa as if nothing had happenedhacer como quien to pretend to +infhacer como si to pretend to +inftanto como eso no familiar not as much as that* * *1. conj.1) as2) like3) if4) since, given that2. prep.as, like* * *1. ADV1) [indicando semejanza] likejuega como yo — he plays like me o like I do
tuvo resultados como no se habían conocido antes — it had results such as had never been known before
2) [introduciendo ejemplo] such ashay peces, como truchas y salmones — there are fish, such as trout and salmon
tiene ventajas, como son la resistencia y durabilidad — it has advantages, such as o like strength and durability
3) [indicando modo]a) + indichazlo como te dijo ella — do it like * o the way she told you
toca como canta — she plays like * o the same way as she sings
no es como me lo imaginaba — it isn't as o like * I imagined it
•
tal como, tal como lo había planeado — just as o the way I had planned itb) + subjunhazlo como quieras — do it however you want o like
hazlo como puedas — do your best, do the best you can
está decidido a salvar como sea la vida del niño — he's determined to do whatever it takes to save the child's life
4) (=en calidad de) as5) (=más o menos) about, aroundhabía como cincuenta — there were about o around fifty
vino como a las dos — he came at about o around two
sentía como tristeza — she felt a sort o kind of sadness
6) [con valor causal]2. CONJ1) + indic (=ya que) as, sincecomo no tenía dinero — as o since I had no money
2) + indic (=según) as•
tal (y) como están las cosas — the way things are, as things standtal como están los precios de las motos... — with motorbike prices as they are at the moment...
3) + indic (=cuando) as soon as4) + indic(=que)verás como les ganamos — we'll beat them, you'll see
•
de tanto como, tienen las manos doloridas de tanto como aplaudieron — they clapped so much their hands hurtde tanto como odio a los dos, no sé a quien odio más — I hate them both so much, I don't know which I hate the most
5) + subjun (=si) ifcomo vengas tarde, no comes — if you're late you'll get nothing to eat
como sea cierto, ¡estamos perdidos! — if it's true, we're done for!
¡como lo pierdas! — you'd better not lose it!, don't you lose it!
•
como no, como no lo haga en seguida... — if he doesn't do it at once..., unless he does it at once...no salimos, como no sea para ir al cine — we only go out if it's to go to the cinema, we don't go out unless it's to go to the cinema
6)¡como que yo soy tonto y me creo esas mentiras! — as if I was stupid enough to believe lies like that!
¡como que te van a pagar! — don't tell me they're going to pay you!
7)• como si — as if, as though
siguió leyendo, como si no hubiera oído nada — he kept on reading, as if o as though he hadn't heard
sentí como si fuera a caerme — I felt as if o as though I was about to fall
como si no hubiera pasado nada — as if o as though nothing had happened
se comporta como si me odiara — he behaves as if o as though he hated me
como si fuera a llover — as if o as though it was going to rain
8)• como para, ¡es como para denunciarlos! — it's enough to make you want to report them to the police!
9) CAm, Méxasí 1., 5), pronto 1., 4), querer 2., 1)a como dé o diera lugar — at any cost
* * *I1)a) ( en calidad de) asel director tendrá como funciones... — the director's duties will be...
b) ( con el nombre de) asse la conoce como `flor de luz' — it's known as `flor de luz'
c) ( por ejemplo) likeen algunos lugares como Londres — in some places such as o like London
2) (en comparaciones, contrastes) likefue ella, como que me llamo Beatriz — it was her, as sure as my name's Beatriz
bailó como nunca — she danced as o like she'd never danced before
como para + inf: es como para echarse a llorar it's enough to make you want to cry; fue como para pegarle — I could have hit him
3) (en locs)así como — (frml) as well as
IIcomo él solo/ella sola: es egoísta como él solo he's so o he's incredibly selfish!; como mucho/poco at (the) most/at least; como nadie: cocina como nadie nobody cooks like her; como que...: conduce muy bien - como que es piloto de carreras he drives very well - well, he is a racing driver, after all; y no me lo dijiste - como que no lo sabía! and you didn't tell me about it - that's because I didn't know about it!; como ser (CS) such as, for example; como si (+ subj) as if, as though; ella está grave y él como si nada or como si tal cosa — she's seriously ill and he doesn't seem at all o in the least worried
1) ( de la manera que) as(tal y) como están las cosas — as things stand; (+ subj)
hazlo como quieras/como puedas — do it any way you like/as best as you can
no voy - como quieras — I'm not going - please yourself o as you like
la buganvilla, o como quiera que se llame — bougainvillea or whatever it's called
2) ( puesto que) as, sincecomo era temprano, nos fuimos a dar una vuelta — since o as it was early, we went for a walk
3) (si) (+ subj) ifcomo te pille... — if I catch you...
4) ( en oraciones concesivas)cansado como estaba, me ayudó — tired though o tired as he was, he helped me
5) ( que)IIIvas a ver como llega tarde — he'll be late, you'll see
1) ( expresando aproximación) about2) ( uso expletivo) kind of (colloq)me da como vergüenza... — I find it kind of embarrassing...
* * *= as, by way of, for the purpose of + Nombre, how, in the guise of, just as, like, qua, much as, as a kind of, as serving as, along the lines of, in + Posesivo + capacity as, such as, kind of like.Ex. This scheme aims for a more helpful order than the major schemes, by following the groupings of subjects as they are taught in schools.Ex. An annotation is a note added to the title and/or other bibliographic information concerning a document, by way of comment or explanation.Ex. Taking the second situation for the purpose of illustration, there are four options for choice of title.Ex. Inevitably any abridgement poses the dilemma how to abridge, that is, what to leave out and what to include.Ex. Further, these indexers are probably so familiar with their subject area that, they whether in the guise of indexer or searcher, will profit little from any additional guides to relationships.Ex. Just as Ivan finds that by taking pleasure in an extra piece of food he makes survival possible and beats Stalin and his jailors at heir own game.Ex. Thus, the computer-held term record files are most suitable for applications like Selective Dissemination of Information (SDI) systems.Ex. Such a concept came as a great surprise to many information educators who rather dismissively regarded the information qua information field of activity as being too limited.Ex. More studies are needed to identify the full temporal effects of the personal computer, much as they did for television.Ex. In a way, it is acting as a kind of bridge between the two, permitting traffic both ways where once there was a divide.Ex. 45 libraries have been unofficially recognised by librarians as serving as model children's libraries.Ex. The author considers the possibility of a shift from libraries to personal information service along the lines of the shift that has occured from public to private transport.Ex. Strange that so helpful and charming a person in his capacity as a librarian could behave so monstrously; but behave thus he did.Ex. Indicative abstracts abound in phrases such as 'is discussed' or 'has been surveyed', but do not record the outcome of the discussion or survey.Ex. It's kind of like trumping in public -- You simply do not do it!.----* ¡cómo se nota que no está el jefe! = while the cat's away, the mice will play.* aducir como evidencia = adduce as + evidence.* algo así como = something like.* añádase cómo = expand like.* así como = as, as well as.* así como así = just like that.* así como... de igual modo... = just as... so....* así es como = this is how.* así es como es = that's how it is.* caer como moscas = drop like + flies.* como aclaración = in parenthesis.* como algo natural = as a matter of course.* como algo normal = as a matter of course.* como algo opuesto a = as against.* como algo residual = residually.* como alternativa = as an alternative.* como anillo al dedo = just the ticket, the right twigs for an eagle's nest, perfect fit, perfect match, that's the ticket!.* como antes = as before.* como apoyo a = in support of.* como barcos que se cruzan (en la noche) = like passing ships (in the night).* como barcos que se cruzan (en la oscuridad) = like passing ships (in the night).* como base para = as a basis for.* como cabe esperar = unsurprisingly, as one might expect, as expected.* como cabía esperar = as expected.* como cabría esperar = as might be expected, as one might expect.* como cabría suponer = as might be expected.* como consecuencia = on this basis, on that basis, in doing so, in consequence, in accordance.* como consecuencia (de) = as a result (of), in the wake of, as a consequence (of).* cómo conseguir = obtainability.* como con todo en la vida = as with everything in life.* como contrapartida = in return.* como cooperativa = collegially.* como corresponde = fittingly.* como corresponde a = as befits.* como cuando + Indicativo = as in + Gerundio.* como de costumbre = as usual, as always, according to normal practice.* cómo demonios = how on earth.* como dice el dicho = as the saying goes, so the saying goes.* como dice el refrán = as the saying goes, so the saying goes.* como diferente a = as distinct from.* cómo disponer de (algo) = disposition.* como dos gotas de agua = as alike as two peas in a pod, like two peas in a pod.* como ejemplo = as an example, by way of illustration.* como el cuero = leathery.* como el desierto = desert-like.* como el día y la noche = worlds apart, like oil and water, like chalk and cheese, like apples and oranges.* como el fuego = like wildfire.* como el perro del hortelano que ni come ni deja comer = a dog in the manger.* como en casa = like home (away) from home.* como en casa no se está en ningún sitio = there's no place like home.* como en el caso de = as with, just as for, as in the case of.* como era de esperar = as expected.* como es debido = fittingly.* como es de esperar = predictably, not surprisingly, as expected.* como es el caso de = as it is with, as with.* como es habitual = as always.* como es natural = not unnaturally.* como es normal = as always.* como esto = like this.* como fecha final = at the very latest.* como forma de vida = as a way of life.* como grogui = drowsily, groggily.* como grupo = collectively.* como guía = for guidance.* como la noche y el día = like oil and water, worlds apart, like chalk and cheese, like apples and oranges.* como la pólvora = like wildfire.* como las ardillas = squirrel-like.* como las empresas = business-like.* como loca = like a madwoman.* como loco = like hell, like crazy, like mad, like a lunatic, like a madman.* como medida de seguridad = as a backup.* como medida provisional = as an interim measure.* como medida temporal = as an interim measure.* como medida transitoria = as an interim measure.* como mejor + poder = as best + Pronombre + can.* como mínimo = at least, conservatively, at a minimum.* como mínimo hasta que = minimally until.* como mucho = at best, at most, if at all, at the most, at the very latest.* como muestra de agradecimiento = as a token of thanks.* como muestra de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como muestra de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* como muy tarde = at the latest.* como norma = as a rule, as a matter of policy.* como norma general = as a rule of thumb, as a general rule, as a general rule of thumb, as a rough guide.* cómo nos las ingeniamos para... = how in the world....* como nota al margen = on a sidenote.* como nuevo = in mint condition, in tip-top condition, in tip-top form.* como ocurre en estos casos = as is the way with these things.* como + ocurrir + en el caso de = as + be + the case for.* como opuesto a = as distinct from, as opposed to.* como otra posibilidad = as an alternative.* ¡como para creérselo! = Posesivo + famous last words.* como parásito = parasitically.* como persona que = as one who.* como pez fuera del agua = like a fish out of water.* como polo opuesto = by polar contrast.* como por arte de magia = magically, into thin air.* como por ejemplo = such as, to the effect of.* como por encanto = magically.* como poseído = as one possessed.* como preámbulo de = as a preamble to.* como primera elección = as a first preference.* como prueba de = as a token of, as a sign of.* como prueba de agradecimiento = as a token of thanks.* como prueba de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como prueba de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* como pruebas = in evidence, in evidence.* como quiera que + Verbo = however + Verbo.* como quieras llamarlo = whatever you call it.* como reconocimiento a = in recognition of.* como respuesta a = in reply to, in response to.* como resultado = in consequence, on this basis, on that basis, in doing so.* como resultado (de) = as a consequence (of).* como salido de fábrica = in mint condition.* como segunda alternativa = as a backup.* como se indicó en = as was pointed out in.* como señal de agradecimiento = as a token of thanks.* como señal de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como señal de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* cómo + ser = what + be like.* como si = as though.* como si dijéramos = as it were.* como siempre = as always.* como si fuese = as it were.* como siga así = at this rate.* como sigue = as follows.* como símbolo de = as a token of, as a sign of.* como si nada = be right as rain, unfazed.* como si no hubiera mañana = like there's no tomorrow.* como si + Pronombre + fuese la vida en ello = like there's no tomorrow.* como si se acabara el mundo = like there's no tomorrow.* como si se fuese a acabar el mundo = like there's no tomorrow.* como si se + Pronombre + hubiera tragado la tierra = into thin air.* como si (se tratase de) = as if.* como si tal cosa = be right as rain, unfazed, just like that.* como sustituto de = in place of.* como tal = as such, in this capacity, qua.* como término medio = on average.* como todo un caballero = sportingly.* como último recurso = as a last resort, in the last resort.* como una aguja en un pajar = like a needle in a haystack.* como una balsa de aceite = like a millpond, calm like a millpond.* como una cabra = stark raving mad, raving mad.* como una cebolla = onion-like.* como una condenada = like a madwoman.* como una descosida = like a madwoman.* como una forma de = as a means of.* como una metralladora = quick-fire.* como un basilisco = like a bear with a sore head.* como un bobo = stupidly.* como un bólido = like the clappers.* como un campo de batalla = like a war zone.* como un cencerro = barking mad, raving mad, stark raving mad.* como un condenado = like the clappers, like crazy, like mad, like a lunatic, like a madman, as one possessed.* como un descosido = like a lunatic, like a madman, as one possessed.* como un detective = detectivelike, sleuthlike.* como un elefante en una cacharrería = like an elephant in a china shop.* como un energúmeno = like a bear with a sore head.* como un estúpido = stupidly.* como un experto = expertly.* como un glaciar = glacially.* como unidad global = as a whole.* como un idiota = stupidly.* como un loca = like a madwoman.* como un loco = like crazy, like mad, like a lunatic, madly, like a madman.* como un método para = as a means of.* como un modo de = as a way of.* como un necio = stupidly.* como un observador que pasa desapercibido = fly-on-the-wall, fly-on-the-wall.* cómo uno se identifica a sí mismo = self-identification.* como un platillo = saucer-like.* como un poseído = as one possessed.* como un rayo = in a flash.* como un reguero de pólvora = like wildfire.* como un relámpago = like greased lightning, like the clappers.* como un reloj = as regular as clockwork, like clockwork.* como un televisor = television-type.* como un todo = as a whole.* como un tonto = stupidly, foolishly.* como un torpe = foolishly.* como un zombi = zombielike.* como vivir en un escaparate = like being in a (gold)fish bowl.* como + Voz Pasiva = as + Participio Pasado.* como y cuando = as and when.* como y cuando sea + Adjetivo = as + Adjetivo.* comportarse como se espera = be a sport.* con el mismo + Nombre + como el que... = as + Adverbio + as....* conocerse como = be known as.* dar como resultado = result (in).* de cómo = as to how.* durante tanto tiempo como sea posible = for as long as possible.* el modo como = the way in which.* el problema no es el qué, sino el cómo = the devil (is/lives) in the details.* frase como encabezamiento = phrase heading.* llegar a ser conocido como = become + known as.* mantenerse como válido = hold up.* nada menos que + Nombre + tan + Adjetivo + como = no less + Adjetivo + Nombre + than.* no + haber + nada como = there + be + nothing like.* ofrecerse como voluntario = volunteer.* para colmo = on top of everything else.* plan de cómo disponer de Algo = disposition instruction.* proponer como principio = posit.* sea como sea = be that as it may, at all costs, at any cost.* seleccionar como relevante = hit.* ser como hablar con la pared = be like talking to a brick wall.* ser tan buen momento como cualquier otro = be as good a time as any.* ser un momento tan bueno como cualquier otro = be as good a time as any.* tal como = such as, such + Nombre + as, just as.* tal y como aparece = as it/they stand(s).* tal y como es/son = as it/they stand(s).* tal y como + ser = in + Posesivo + true colours.* tan + Adjetivo + como = as + Adjetivo + as, every bit as + Adjetivo + as.* tan + Adjetivo + como de costumbre = as + Adjetivo + as ever.* tan + Adjetivo + como siempre = as + Adjetivo + as ever.* tan pronto como = as soon as, just as soon as, no sooner... than.* tan pronto como sea posible = as soon as possible (asap).* tanto como = as many... as..., as much as + Adjetivo, both... and..., no less than, equally, if not, so much as.* tanto como siempre = as much as ever.* tener como equivalente = have + counterpart.* tener como motivo central = plan around + Nombre.* tener como objetivo = have + as + Posesivo + objective.* tomar como ejemplo = take.* un poco como = kind of like.* * *I1)a) ( en calidad de) asel director tendrá como funciones... — the director's duties will be...
b) ( con el nombre de) asse la conoce como `flor de luz' — it's known as `flor de luz'
c) ( por ejemplo) likeen algunos lugares como Londres — in some places such as o like London
2) (en comparaciones, contrastes) likefue ella, como que me llamo Beatriz — it was her, as sure as my name's Beatriz
bailó como nunca — she danced as o like she'd never danced before
como para + inf: es como para echarse a llorar it's enough to make you want to cry; fue como para pegarle — I could have hit him
3) (en locs)así como — (frml) as well as
IIcomo él solo/ella sola: es egoísta como él solo he's so o he's incredibly selfish!; como mucho/poco at (the) most/at least; como nadie: cocina como nadie nobody cooks like her; como que...: conduce muy bien - como que es piloto de carreras he drives very well - well, he is a racing driver, after all; y no me lo dijiste - como que no lo sabía! and you didn't tell me about it - that's because I didn't know about it!; como ser (CS) such as, for example; como si (+ subj) as if, as though; ella está grave y él como si nada or como si tal cosa — she's seriously ill and he doesn't seem at all o in the least worried
1) ( de la manera que) as(tal y) como están las cosas — as things stand; (+ subj)
hazlo como quieras/como puedas — do it any way you like/as best as you can
no voy - como quieras — I'm not going - please yourself o as you like
la buganvilla, o como quiera que se llame — bougainvillea or whatever it's called
2) ( puesto que) as, sincecomo era temprano, nos fuimos a dar una vuelta — since o as it was early, we went for a walk
3) (si) (+ subj) ifcomo te pille... — if I catch you...
4) ( en oraciones concesivas)cansado como estaba, me ayudó — tired though o tired as he was, he helped me
5) ( que)IIIvas a ver como llega tarde — he'll be late, you'll see
1) ( expresando aproximación) about2) ( uso expletivo) kind of (colloq)me da como vergüenza... — I find it kind of embarrassing...
* * *= as, by way of, for the purpose of + Nombre, how, in the guise of, just as, like, qua, much as, as a kind of, as serving as, along the lines of, in + Posesivo + capacity as, such as, kind of like.Ex: This scheme aims for a more helpful order than the major schemes, by following the groupings of subjects as they are taught in schools.
Ex: An annotation is a note added to the title and/or other bibliographic information concerning a document, by way of comment or explanation.Ex: Taking the second situation for the purpose of illustration, there are four options for choice of title.Ex: Inevitably any abridgement poses the dilemma how to abridge, that is, what to leave out and what to include.Ex: Further, these indexers are probably so familiar with their subject area that, they whether in the guise of indexer or searcher, will profit little from any additional guides to relationships.Ex: Just as Ivan finds that by taking pleasure in an extra piece of food he makes survival possible and beats Stalin and his jailors at heir own game.Ex: Thus, the computer-held term record files are most suitable for applications like Selective Dissemination of Information (SDI) systems.Ex: Such a concept came as a great surprise to many information educators who rather dismissively regarded the information qua information field of activity as being too limited.Ex: More studies are needed to identify the full temporal effects of the personal computer, much as they did for television.Ex: In a way, it is acting as a kind of bridge between the two, permitting traffic both ways where once there was a divide.Ex: 45 libraries have been unofficially recognised by librarians as serving as model children's libraries.Ex: The author considers the possibility of a shift from libraries to personal information service along the lines of the shift that has occured from public to private transport.Ex: Strange that so helpful and charming a person in his capacity as a librarian could behave so monstrously; but behave thus he did.Ex: Indicative abstracts abound in phrases such as 'is discussed' or 'has been surveyed', but do not record the outcome of the discussion or survey.Ex: It's kind of like trumping in public -- You simply do not do it!.* ¡cómo se nota que no está el jefe! = while the cat's away, the mice will play.* aducir como evidencia = adduce as + evidence.* algo así como = something like.* añádase cómo = expand like.* así como = as, as well as.* así como así = just like that.* así como... de igual modo... = just as... so....* así es como = this is how.* así es como es = that's how it is.* caer como moscas = drop like + flies.* como aclaración = in parenthesis.* como algo natural = as a matter of course.* como algo normal = as a matter of course.* como algo opuesto a = as against.* como algo residual = residually.* como alternativa = as an alternative.* como anillo al dedo = just the ticket, the right twigs for an eagle's nest, perfect fit, perfect match, that's the ticket!.* como antes = as before.* como apoyo a = in support of.* como barcos que se cruzan (en la noche) = like passing ships (in the night).* como barcos que se cruzan (en la oscuridad) = like passing ships (in the night).* como base para = as a basis for.* como cabe esperar = unsurprisingly, as one might expect, as expected.* como cabía esperar = as expected.* como cabría esperar = as might be expected, as one might expect.* como cabría suponer = as might be expected.* como consecuencia = on this basis, on that basis, in doing so, in consequence, in accordance.* como consecuencia (de) = as a result (of), in the wake of, as a consequence (of).* cómo conseguir = obtainability.* como con todo en la vida = as with everything in life.* como contrapartida = in return.* como cooperativa = collegially.* como corresponde = fittingly.* como corresponde a = as befits.* como cuando + Indicativo = as in + Gerundio.* como de costumbre = as usual, as always, according to normal practice.* cómo demonios = how on earth.* como dice el dicho = as the saying goes, so the saying goes.* como dice el refrán = as the saying goes, so the saying goes.* como diferente a = as distinct from.* cómo disponer de (algo) = disposition.* como dos gotas de agua = as alike as two peas in a pod, like two peas in a pod.* como ejemplo = as an example, by way of illustration.* como el cuero = leathery.* como el desierto = desert-like.* como el día y la noche = worlds apart, like oil and water, like chalk and cheese, like apples and oranges.* como el fuego = like wildfire.* como el perro del hortelano que ni come ni deja comer = a dog in the manger.* como en casa = like home (away) from home.* como en casa no se está en ningún sitio = there's no place like home.* como en el caso de = as with, just as for, as in the case of.* como era de esperar = as expected.* como es debido = fittingly.* como es de esperar = predictably, not surprisingly, as expected.* como es el caso de = as it is with, as with.* como es habitual = as always.* como es natural = not unnaturally.* como es normal = as always.* como esto = like this.* como fecha final = at the very latest.* como forma de vida = as a way of life.* como grogui = drowsily, groggily.* como grupo = collectively.* como guía = for guidance.* como la noche y el día = like oil and water, worlds apart, like chalk and cheese, like apples and oranges.* como la pólvora = like wildfire.* como las ardillas = squirrel-like.* como las empresas = business-like.* como loca = like a madwoman.* como loco = like hell, like crazy, like mad, like a lunatic, like a madman.* como medida de seguridad = as a backup.* como medida provisional = as an interim measure.* como medida temporal = as an interim measure.* como medida transitoria = as an interim measure.* como mejor + poder = as best + Pronombre + can.* como mínimo = at least, conservatively, at a minimum.* como mínimo hasta que = minimally until.* como mucho = at best, at most, if at all, at the most, at the very latest.* como muestra de agradecimiento = as a token of thanks.* como muestra de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como muestra de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* como muy tarde = at the latest.* como norma = as a rule, as a matter of policy.* como norma general = as a rule of thumb, as a general rule, as a general rule of thumb, as a rough guide.* cómo nos las ingeniamos para... = how in the world....* como nota al margen = on a sidenote.* como nuevo = in mint condition, in tip-top condition, in tip-top form.* como ocurre en estos casos = as is the way with these things.* como + ocurrir + en el caso de = as + be + the case for.* como opuesto a = as distinct from, as opposed to.* como otra posibilidad = as an alternative.* ¡como para creérselo! = Posesivo + famous last words.* como parásito = parasitically.* como persona que = as one who.* como pez fuera del agua = like a fish out of water.* como polo opuesto = by polar contrast.* como por arte de magia = magically, into thin air.* como por ejemplo = such as, to the effect of.* como por encanto = magically.* como poseído = as one possessed.* como preámbulo de = as a preamble to.* como primera elección = as a first preference.* como prueba de = as a token of, as a sign of.* como prueba de agradecimiento = as a token of thanks.* como prueba de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como prueba de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* como pruebas = in evidence, in evidence.* como quiera que + Verbo = however + Verbo.* como quieras llamarlo = whatever you call it.* como reconocimiento a = in recognition of.* como respuesta a = in reply to, in response to.* como resultado = in consequence, on this basis, on that basis, in doing so.* como resultado (de) = as a consequence (of).* como salido de fábrica = in mint condition.* como segunda alternativa = as a backup.* como se indicó en = as was pointed out in.* como señal de agradecimiento = as a token of thanks.* como señal de + Posesivo + agradecimiento = as a token of + Posesivo + appreciation.* como señal de + Posesivo + gratitud = as a token of + Posesivo + gratitude.* cómo + ser = what + be like.* como si = as though.* como si dijéramos = as it were.* como siempre = as always.* como si fuese = as it were.* como siga así = at this rate.* como sigue = as follows.* como símbolo de = as a token of, as a sign of.* como si nada = be right as rain, unfazed.* como si no hubiera mañana = like there's no tomorrow.* como si + Pronombre + fuese la vida en ello = like there's no tomorrow.* como si se acabara el mundo = like there's no tomorrow.* como si se fuese a acabar el mundo = like there's no tomorrow.* como si se + Pronombre + hubiera tragado la tierra = into thin air.* como si (se tratase de) = as if.* como si tal cosa = be right as rain, unfazed, just like that.* como sustituto de = in place of.* como tal = as such, in this capacity, qua.* como término medio = on average.* como todo un caballero = sportingly.* como último recurso = as a last resort, in the last resort.* como una aguja en un pajar = like a needle in a haystack.* como una balsa de aceite = like a millpond, calm like a millpond.* como una cabra = stark raving mad, raving mad.* como una cebolla = onion-like.* como una condenada = like a madwoman.* como una descosida = like a madwoman.* como una forma de = as a means of.* como una metralladora = quick-fire.* como un basilisco = like a bear with a sore head.* como un bobo = stupidly.* como un bólido = like the clappers.* como un campo de batalla = like a war zone.* como un cencerro = barking mad, raving mad, stark raving mad.* como un condenado = like the clappers, like crazy, like mad, like a lunatic, like a madman, as one possessed.* como un descosido = like a lunatic, like a madman, as one possessed.* como un detective = detectivelike, sleuthlike.* como un elefante en una cacharrería = like an elephant in a china shop.* como un energúmeno = like a bear with a sore head.* como un estúpido = stupidly.* como un experto = expertly.* como un glaciar = glacially.* como unidad global = as a whole.* como un idiota = stupidly.* como un loca = like a madwoman.* como un loco = like crazy, like mad, like a lunatic, madly, like a madman.* como un método para = as a means of.* como un modo de = as a way of.* como un necio = stupidly.* como un observador que pasa desapercibido = fly-on-the-wall, fly-on-the-wall.* cómo uno se identifica a sí mismo = self-identification.* como un platillo = saucer-like.* como un poseído = as one possessed.* como un rayo = in a flash.* como un reguero de pólvora = like wildfire.* como un relámpago = like greased lightning, like the clappers.* como un reloj = as regular as clockwork, like clockwork.* como un televisor = television-type.* como un todo = as a whole.* como un tonto = stupidly, foolishly.* como un torpe = foolishly.* como un zombi = zombielike.* como vivir en un escaparate = like being in a (gold)fish bowl.* como + Voz Pasiva = as + Participio Pasado.* como y cuando = as and when.* como y cuando sea + Adjetivo = as + Adjetivo.* comportarse como se espera = be a sport.* con el mismo + Nombre + como el que... = as + Adverbio + as....* conocerse como = be known as.* dar como resultado = result (in).* de cómo = as to how.* durante tanto tiempo como sea posible = for as long as possible.* el modo como = the way in which.* el problema no es el qué, sino el cómo = the devil (is/lives) in the details.* frase como encabezamiento = phrase heading.* llegar a ser conocido como = become + known as.* mantenerse como válido = hold up.* nada menos que + Nombre + tan + Adjetivo + como = no less + Adjetivo + Nombre + than.* no + haber + nada como = there + be + nothing like.* ofrecerse como voluntario = volunteer.* para colmo = on top of everything else.* plan de cómo disponer de Algo = disposition instruction.* proponer como principio = posit.* sea como sea = be that as it may, at all costs, at any cost.* seleccionar como relevante = hit.* ser como hablar con la pared = be like talking to a brick wall.* ser tan buen momento como cualquier otro = be as good a time as any.* ser un momento tan bueno como cualquier otro = be as good a time as any.* tal como = such as, such + Nombre + as, just as.* tal y como aparece = as it/they stand(s).* tal y como es/son = as it/they stand(s).* tal y como + ser = in + Posesivo + true colours.* tan + Adjetivo + como = as + Adjetivo + as, every bit as + Adjetivo + as.* tan + Adjetivo + como de costumbre = as + Adjetivo + as ever.* tan + Adjetivo + como siempre = as + Adjetivo + as ever.* tan pronto como = as soon as, just as soon as, no sooner... than.* tan pronto como sea posible = as soon as possible (asap).* tanto como = as many... as..., as much as + Adjetivo, both... and..., no less than, equally, if not, so much as.* tanto como siempre = as much as ever.* tener como equivalente = have + counterpart.* tener como motivo central = plan around + Nombre.* tener como objetivo = have + as + Posesivo + objective.* tomar como ejemplo = take.* un poco como = kind of like.* * *como1A1 (en calidad de) asusando el paraguas como bastón using his umbrella as a walking stickquiero hablarte como amigo y no como abogado I want to speak to you as a friend and not as a lawyerel director tendrá como funciones … the director's duties will be …está considerado como lo mejor he's considered (to be) the bestlo presentó como su ex-marido she introduced him as her ex-husband2 (con el nombre de) asla flor conocida allí como `Santa Rita' the flower known there as `Santa Rita'3 (por ejemplo) likeen algunas capitales como Londres in some capital cities such as London o like Londonnecesitamos a alguien como tú we need someone like youtengo ganas de comer algo dulce — ¿como qué? I fancy something sweet — like what?B (en comparaciones, contrastes) likequiero un vestido como el tuyo I want a dress like yourspienso como tú I agree with youfue ella, como que me llamo Beatriz it was her, as sure as my name's Beatrizse portó como un caballero he behaved like a gentlemanla quiero como a una hija I love her like a daughter o as if she were my own daughterbailó como nunca she danced as o like she'd never danced beforeme trata como a un imbécil he treats me like an idiot o as if I were an idiotse llama algo así como Genaro o Gerardo he's called something like Genaro or Gerardo¡no hay nada como un buen coñac! there's nothing like a good brandy!era verde, un verde como el de la alfombra de la oficina it was green, the color of the office carpetcomo PARA + INF:es como para echarse a llorar it's enough to make you want to cry, it makes you want to cryC ( en locs):por esto, así como por muchas otras razones because of this, and for many other reasons as well o as well as for many other reasonssus abundantes recursos naturales, así como su importancia estratégica its abundant natural resources, together with o as well as its strategic importancecomo él solo/ella sola: es egoísta como él solo he's so o he's incredibly selfish!como mucho at (the) most, at the outsidecomo poco at leastcomo nadie: hace la paella como nadie she makes wonderful paella, nobody makes paella like hercomo que …: conduce muy bien — como que es piloto de carreras he drives very well — well, he is a racing driver, after allle voy a decir cuatro cosas — sí, sí, como que te vas a atrever … I'm going to give him a piece of my mind — oh, yes? I'll believe that when I see ity no me lo dijiste — ¡como que no sabía nada! and you didn't tell me about it — that's because I didn't know anything about it myself!como ser (CS); such as, for example, likecomo si (+ subj) as if, as thoughactuó como si no le importara she acted as if o as though she didn't careella está grave y él como si nada or como si tal cosa she's seriously ill and he doesn't seem at all worried o he behaves as if it's nothing (to worry about)él como si nada or como si tal cosa, ni se inmutó he just stood there without batting an eyelidcomo2A (de la manera que) asno me gustó el modo or la manera como lo dijo I didn't like the way she said itllegó temprano, tal como había prometido he arrived early, just as he had promisedganó Raúl, como era de esperar Raúl won, as was to be expectedasí en la tierra como en el cielo on Earth as it is in Heavencomo dice el refrán as the saying goes(tal y) como están las cosas as things stand, the way things are(+ subj): hazlo como quieras do it any way you like o how you likeno voy — como quieras I'm not going — please yourself o as you likeme dijo que me las arreglara como pudiera he told me to sort things as best I couldla buganvilla, o como quiera que se llame bougainvillea or whatever it's calledcomo quiera que sea, ellos se llevaron la copa anyway, the point is they won the cupB (puesto que) as, sincecomo todavía era temprano, nos fuimos a dar una vuelta since o as it was still early, we went for a walk, it was still early so we went for a walkC (+ subj) (si) ifcomo te vuelva a encontrar por aquí if I catch you around here againD(en oraciones concesivas): cansado como estaba, se ofreció a ayudarme tired though o tired as he was, he offered to help mejoven como es, tiene más sentido común que tú he may be young but he has more common sense than youE(que): vimos como se los llevaban en una furgoneta we saw them being taken away in a van, we saw how they were taken away in a vanvas a ver como llega tarde he'll be late, you'll seecomo3A (expresando aproximación) aboutcomo a la mitad del camino about half way thereestá como a cincuenta kilómetros it's about fifty kilometers awayvino como a las seis she came at around o about sixtiene un sabor como a almendras it has a kind of almondy taste, it tastes something like o a bit like almondsun ruido como de un motor a noise like that of an engineB (uso expletivo) kind of ( colloq)es que me da como vergüenza … I find it kind of embarrassing …* * *
Del verbo comer: ( conjugate comer)
como es:
1ª persona singular (yo) presente indicativo
Multiple Entries:
algo como
comer
como
cómo
comer ( conjugate comer) verbo intransitivo
este niño no me come nada (fam) this child won't eat anything (colloq);
dar(le) de cómo a algn (en la boca) to spoonfeed sb;
darle de cómo al gato/al niño to feed the cat/the kid;
salir a cómo (fuera) to go out for a meal, to eat out;
¿qué hay de cómo? ( a mediodía) what's for lunch?;
( por la noche) what's for dinner o supper?
verbo transitivo
◊ ¿puedo cómo otro? can I have another one?;
no tienen qué cómo they don't have anything to eat
comerse verbo pronominal
1
‹línea/párrafo› to miss out
‹ palabra› to swallow
2 ( enf) ‹ comida› to eat;
cómose las uñas to bite one's nails
3 (fam) ( hacer desaparecer)
[polilla/ratón] to eat away (at)
como preposición
◊ se la conoce cómo `flor de luz' it's known as `flor de luz'
¡no hay nada cómo un buen coñac! there's nothing like a good brandy!;
es cómo para echarse a llorar it's enough to make you want to cryd) ( en locs)◊ así como (frml) as well as;
como mucho/poco at (the) most/at least;
como ser (CS) such as, for example;
como si (+ subj) as if, as though
■ conjunción
cómo era de esperar as was to be expected;
no me gustó cómo lo dijo I didn't like the way she said it;
(tal y) cómo están las cosas as things stand;
hazlo cómo quieras/cómo mejor puedas do it any way you like/as best as you can;
no voy — cómo quieras I'm not going — please yourself
◊ cómo era temprano, fui a dar una vuelta as it was early, I went for a walkc) (si) (+ subj) if;◊ cómo te pille … if I catch you …
■ adverbio ( expresando aproximación) about;
un sabor cómo a almendras a kind of almondy taste
cómo adverbio
◊ ¿cómo estás? how are you?;
¿cómo es tu novia? what's your girlfriend like?;
¿cómo es de grande? how big is it?;
¿cómo te llamas? what's your name?
◊ ¿cómo no me lo dijiste antes? why didn't you tell me before?
◊ ¿cómo dijo? sorry, what did you say?d) ( en exclamaciones):◊ ¡cómo llueve! it's really raining!;
¡cómo comes! the amount you eat!;
¡cómo! ¿no te lo han dicho? what! haven't they told you?e) ( en locs)◊ ¿a cómo …?: ¿a cómo están los tomates? (fam) how much are the tomatoes?;
¿a cómo estamos hoy? (AmL) what's the date today?;
¡cómo no! of course!;
¿cómo que …?: ¿cómo que no fuiste tú? what do you mean it wasn't you?;
aquí no está — ¿cómo que no? it isn't here — what do you mean it isn't there?
comer
I verbo transitivo
1 to eat
2 (en el parchís, etc) to take
3 (estrechar) ese corte de pelo te come la cara, that haircut makes your face look thinner
ese mueble te come mucho salón, that piece of furniture makes your living room look smaller
II verbo intransitivo to eat: hay que darle de comer al perro, we have to feed the dog
♦ Locuciones: familiar comer como una lima, to eat like a horse
familiar comer el coco/tarro a alguien, to brainwash somebody
sin comerlo ni beberlo, le pusieron una sanción, although he has nothing to do with it, he was disciplined
como
I adverbio
1 (manera) how: hazlo como quieras, do it however you like
me gusta como habla, I like the way he speaks
2 (semejanza, equivalencia) as: es como tú, he's just like you
terco como una mula, as stubborn as a mule
3 (conformidad) as: como estaba diciendo..., as I was saying...
como indica el prospecto, as the instructions say
4 (aproximadamente) about
como a la mitad de camino, more or less halfway
como unos treinta, about thirty
II conj
1 como [+ subj], (si) if: como no comas, no vas al cine, if you don't eat, you won't go to the cinema
2 (porque) as, since
como llamó tan tarde, ya no me encontró, as he phoned so late, he didn't find me in
3 como si, as if
como si nada o tal cosa, as if nothing had happened
familiar como si lo viera, I can just imagine it
III prep (en calidad de) as: lo aconsejé como amigo, I advised him as a friend
visitó el museo como experto, she visited the museum as an expert
¿As, like o how?
As se usa para hablar de la función, uso, papel o trabajo de una persona o cosa (trabajó como camarera durante las vacaciones, she worked as a waitress during the holidays) o para comparar dos acciones o situaciones y expresar su similitud. En este caso es necesario disponer de un verbo: Entró de botones, como lo había hecho su padre veinte años antes. He entered as an office-boy, as his father had twenty years before.
Cuando como va seguido de un sustantivo o pronombre también puedes usar like para comparar dos acciones o situaciones: Es como su padre. He's just like his father. Sin embargo, si va seguido de una preposición, hay que usar as: En marzo, como en abril, llovió. In March, as in April, it rained.
Nunca debes usar how en comparaciones, porque sólo expresa la manera de hacer las cosas: ¿Cómo lo hiciste?, How did you do it?
cómo adverbio
1 (interrogativo) how: ¿cómo es de alto?, how high is it?
¿cómo estás?, how are you?
¿cómo se hace?, how is it made?
2 (cuánto) ¿a cómo están los plátanos?, how much are the bananas?
3 (por qué) ¿cómo es que no nos avisaste?, why didn't you warn us?
familiar ¿cómo es eso?, how come?
4 (cuando no se ha oído bien) ¿cómo?, what?
5 (exclamativo) how
¡cómo ha cambiado!, how she's changed!
♦ Locuciones: cómo no, of course
' cómo' also found in these entries:
Spanish:
aburrirse
- acabada
- acabado
- acondicionar
- acreditar
- actuar
- adiós
- alma
- alquilar
- alta
- alto
- amable
- andar
- apear
- apenas
- aprendizaje
- arreglarse
- arte
- así
- atizar
- atonía
- baja
- bajo
- bala
- balsa
- bañera
- bastante
- beber
- bestia
- borrega
- borrego
- botija
- buenamente
- cabra
- cada
- caracterización
- casa
- cencerro
- cerrarse
- cesar
- chinche
- cielo
- coco
- coletilla
- colorada
- colorado
- comer
- como
- como quiera
- comoquiera
English:
ablaze
- above
- abroad
- acclaim
- accordingly
- act
- address
- alternatively
- always
- arouse
- as
- ashen
- attractive
- awaken
- away
- back
- barrage
- bash out
- be
- beaver away
- best
- bicker
- big
- black
- blind
- bolt
- bombshell
- bone
- border
- bored
- both
- break
- breed
- brownout
- by-product
- cake
- calculate
- care
- chalk
- champagne
- change
- charm
- cheer
- churn out
- class
- climax
- clown around
- coin
- colour
- come about
* * *Como nmel lago Como Lake Como* * *I adv1 as;como amigo as a friend2 ( aproximadamente):había como cincuenta there were about fifty;hace como una hora about an hour ago3:así como as well asII conj1 if;como si as if;como si fuera tonto as if he were o was an idiot;como no bebas vas a enfermar if you don’t drink you’ll get sick2 expresando causa as, since;como no llegó, me fui solo as o since she didn’t arrive, I went by myself3:me gusta como habla I like the way he talks;como quiera any way you want* * *cómo adv: how¿cómo estás?: how are you?¿a cómo están las manzanas?: how much are the apples?¿cómo?: excuse me?, what was that?¿se puede? ¡cómo no!: may I? please do!como adv1) : around, aboutcuesta como 500 pesos: it costs around 500 pesos2) : kind of, liketengo como mareos: I'm kind of dizzycomo conj1) : how, ashazlo como dijiste que lo harías: do it the way you said you would2) : since, given thatcomo estaba lloviendo, no salí: since it was raining, I didn't go out3) : ifcomo lo vuelva a hacer lo arrestarán: if he does that again he'll be arrested4)como quiera : in any waycomo prep1) : like, asligero como una pluma: light as a feather2)así como : as well as* * *como1 adv1. (manera) how2. (comparaciones) as / like3. (según) as4. (ejemplo) likealgunas aves, como el pingüino, no vuelan some birds, like penguins, can't fly5. (aproximadamente) about6. (en calidad de) ascomo sea at all costs / no matter whatcomo si as if / as thoughcomo2 conj1. (causa) ascomo hacía sol, nos fuimos a la playa as it was sunny, we went to the beach2. (condición) ifcomo llegues tarde, te quedarás sin pastel if you're late, you won't get any cake -
13 familia
f.family.de buena familia from a good familyno te dé vergüenza, que estamos en familia (figurative) don't be shy — you're among friendsser como de la familia to be like one of the familyvenir de familia to run in the familyfamilia nuclear nuclear familyfamilia numerosa large familyla familia política the in-lawsla familia Real the Royal Family* * *1 family\acordarse de la familia de alguien familiar to insult somebodyestar en familia to be among friendssentirse como en familia to feel at home, feel like one of the familyser como de la familia to be like one of the familyser de buena familia to come from a good familyser de familia humilde to be of humble originvenir algo de familia to run in the familyfamilia numerosa large familyfamilia política in-laws pluralla Sagrada Familia the Holy Family* * *noun f.* * *SF1) (=parentela) family¿cómo está la familia? — how is the family?
familia numerosa, tiene una familia numerosa — he has a large family
familia política — in-laws pl
2) (=hijos)¿cuándo pensáis tener familia? — when are you thinking of starting a family?
¿tenéis ya mucha familia? — do you already have lots of children?
3) (=pariente)¿sois familia? — are you related?
4) (=comunidad) family5) (Bot, Ling, Zool) family6) (Tip) fount* * *1)a) ( parientes) familyes de buena familia or de familia bien — he's from a good family
acordarse de (toda) la familia de alguien — (fam & euf) to curse somebody (colloq)
b) ( hijos) children2) (Bot, Zool) family* * *= family, home, household.Ex. Proper names, for example, names of persons, names of families, names of places.Ex. It is recommended for a variety of applications, amongst which are records of suppliers, staff, household possessions and so on, and is likely to find users in both the home and business worlds.Ex. For the two-car family, living in the countryside can present few problems, but most households are not in such an advantageous position.----* biógrafo de familias = family historian.* cabeza de familia = head of the household, head of the family.* conciliación del trabajo y la familia = reconciliation of work and family.* crear una familia = have + a family.* desintegración de la familia = family breakdown.* el que mantiene a la familia = breadwinner [bread winner].* enano de la familia, el = runt of the litter, the.* entre los miembros de la familia = intergenerational.* familia adoptiva = foster care home, foster family, adoptive family.* familia analfabeta = illiterate home.* familia biológica = biological family.* familia, cabeza de familia = householder.* familia casi analfabeta = subliterate home.* familia con dos coches = two-car family.* familia con dos sueldos = two-income family.* familia de acogida = foster care home, foster home.* familia de agricultores = farming family.* familia de bajos ingresos = low-income family.* familia de la madrastra = stepfamily.* familia del padrastro = stepfamily.* familia dividida = divided family.* familia en la que los dos miembros trabajan = two-parent working family.* familia en la que los dos padres trabajan = dual-income family.* familia hacendada = landholding family.* familia monoparental = one parent family, single parent, single-parent working family, single-parent family, lone-parent family.* familia nuclear = nuclear family, nuclear family.* familia política = in-laws.* familia problemática = problem family.* familia real = royal family.* familia rota = broken family, broken home.* joyas de la familia = family jewels.* juzgado de familia = divorce court, family court.* lectura en familia = family reading.* médico de familia = family practitioner, general practitioner (GP), family doctor.* miembro de la familia = family member.* orientado hacia la familia = family-oriented.* oveja negra de la familia, la = black sheep of the family, the.* padre de familia = pater familias, family man.* principal sostén de la familia = breadwinner [bread winner].* reliquia de familia = heirloom.* residencia para familias = family residence.* secreto de familia = skeleton in the closet.* vengador de la familia = avenger of blood.* violencia en la familia = family violence.* * *1)a) ( parientes) familyes de buena familia or de familia bien — he's from a good family
acordarse de (toda) la familia de alguien — (fam & euf) to curse somebody (colloq)
b) ( hijos) children2) (Bot, Zool) family* * *= family, home, household.Ex: Proper names, for example, names of persons, names of families, names of places.
Ex: It is recommended for a variety of applications, amongst which are records of suppliers, staff, household possessions and so on, and is likely to find users in both the home and business worlds.Ex: For the two-car family, living in the countryside can present few problems, but most households are not in such an advantageous position.* biógrafo de familias = family historian.* cabeza de familia = head of the household, head of the family.* conciliación del trabajo y la familia = reconciliation of work and family.* crear una familia = have + a family.* desintegración de la familia = family breakdown.* el que mantiene a la familia = breadwinner [bread winner].* enano de la familia, el = runt of the litter, the.* entre los miembros de la familia = intergenerational.* familia adoptiva = foster care home, foster family, adoptive family.* familia analfabeta = illiterate home.* familia biológica = biological family.* familia, cabeza de familia = householder.* familia casi analfabeta = subliterate home.* familia con dos coches = two-car family.* familia con dos sueldos = two-income family.* familia de acogida = foster care home, foster home.* familia de agricultores = farming family.* familia de bajos ingresos = low-income family.* familia de la madrastra = stepfamily.* familia del padrastro = stepfamily.* familia dividida = divided family.* familia en la que los dos miembros trabajan = two-parent working family.* familia en la que los dos padres trabajan = dual-income family.* familia hacendada = landholding family.* familia monoparental = one parent family, single parent, single-parent working family, single-parent family, lone-parent family.* familia nuclear = nuclear family, nuclear family.* familia política = in-laws.* familia problemática = problem family.* familia real = royal family.* familia rota = broken family, broken home.* joyas de la familia = family jewels.* juzgado de familia = divorce court, family court.* lectura en familia = family reading.* médico de familia = family practitioner, general practitioner (GP), family doctor.* miembro de la familia = family member.* orientado hacia la familia = family-oriented.* oveja negra de la familia, la = black sheep of the family, the.* padre de familia = pater familias, family man.* principal sostén de la familia = breadwinner [bread winner].* reliquia de familia = heirloom.* residencia para familias = family residence.* secreto de familia = skeleton in the closet.* vengador de la familia = avenger of blood.* violencia en la familia = family violence.* * *A1 (parientes) familyes de buena familiaor de familia bien he's from a good familysus hijos, nietos y demás familia her children, grandchildren and other members of the familysomos como de la familia we're just like familyle viene de familia it runs in the familypasa hasta en las mejores familias it can happen to the best of ushemos pasado las fiestas en familia we spent the holidays with the familyme siento como en familia I feel at home2(hijos): aún no tienen familia they don't have any children o a family yetCompuestos:foster familyextended familysingle-parent familynuclear family(literal) large family; ( Servs Socs) (en Esp) family with more than four children ( entitled to special benefits)family of separated parents who arrange for continued family interaction to benefit the children* * *
familia sustantivo femenino
mi familia política my wife's/husband's family, my in-laws (colloq);
es de buena familia or de familia bien he's from a good family;
somos como de la familia we're just like family;
le viene de familia it runs in the family
familia sustantivo femenino family: somos familia numerosa, we are large family
todos tienen un aire de familia, they all have a family likeness
♦ Locuciones: estar en familia, to be among friends
(con poca gente) en la conferencia de ayer estábamos en familia, there were just a few of us at the conference yesterday
venir de familia, to run in the family
' familia' also found in these entries:
Spanish:
abusar
- acoger
- alma
- besucón
- besucona
- botadura
- cabeza
- derecha
- derrumbarse
- deshonrar
- desprecio
- desunión
- familiar
- garbanzo
- gente
- honrosa
- honroso
- incluso
- juntar
- materna
- materno
- mía
- miembro
- mío
- nacida
- nacido
- pecosa
- pecoso
- plena
- pleno
- política
- político
- proceder
- recurrir
- recurso
- reliquia
- renegar
- resto
- ruin
- sagrada
- sagrado
- sangre
- seno
- sí
- sostén
- sostener
- supeditar
- sustentar
- tal
- ultramar
English:
black
- bosom
- breadwinner
- comfortable
- crest
- desert
- disgrace
- eldest
- family
- family film
- folk
- foster
- foster child
- go back
- greet
- have
- honour
- household
- immediate
- in-laws
- keep
- large
- let down
- likeness
- maintain
- middle
- offshoot
- plan
- portrait
- provide for
- relationship
- remember
- repudiate
- reunion
- run
- seat
- side
- such
- support
- sustain
- with
- average
- before
- brains
- bread
- bring
- dot
- expect
- fulfillment
- head
* * *familia nf1. [grupo de personas] family;un asunto de familia a family matter;el director es familia mía the director is a relative of mine;ser como de la familia to be like one of the family;venir de familia to run in the family;en familia [con la familia] with one's family;pasamos el fin de año en familia we spent New Year with the family;estábamos en familia [casi solos] there were only a few of us;no te dé vergüenza, que estamos en familia don't be shy – you're among friendsfamilia adoptiva adoptive family;familia desestructurada dysfunctional family;familia monoparental single parent family;familia nuclear nuclear family;familia numerosa large family;la familia política the in-laws3. [linaje] family;de buena familia from a good family4. [de plantas, animales] family;una familia de plantas a family of plants5. Ling family;una familia de lenguas a family of languages* * *f family;sentirse como en familia feel at home;ser de la familia be one of the family;de buena familia from a good family* * *familia nf1) : family2)familia política : in-laws* * * -
14 historia
f.1 history (ciencia).pasar a la historia to go down in historyhistoria antigua/universal ancient/world historyhistoria del arte art historyhistoria natural natural history2 story.una historia de amor/fantasmas a love/ghost storyes siempre la misma historia it's the same old story3 story (informal) (excusa, enredo).¡déjate de historias! that's enough of that!no me vengas ahora con historias don't give me that!, you don't expect me to believe that, do you?4 recorded history, written history.pres.indicat.3rd person singular (él/ella/ello) present indicative of spanish verb: historiar.* * *1 (estudio) history2 (narración) story, tale\¡déjate de historias! get to the point!, stop beating about the bush!es la historia de siempre it's the same old storyir con historias to tell storiespasar a la historia to go down in historytener una historia con alguien (lío) to have some trouble with somebody 2 (aventura) to have a fling with somebodyhistoria antigua ancient historyhistoria natural natural historyhistoria universal world history* * *noun f.1) history2) story3) tale* * *SF1) [de país, institución] historyla historia del cine — the history of film o cinema
es licenciado en historia — he has a degree in history, he has a history degree
pasar a la historia —
pasará a la historia como la primera mujer en el espacio — she will go down in history as the first woman in space
nuestro problema ya pasó a la historia — our problem is a thing of the past o has long since disappeared
tiene historia cómo conseguimos este libro — how we got hold of this book is an interesting story, there's an interesting story behind how we got hold of this book
historia del arte — history of art, art history
Historia Sagrada — Biblical history; [en la escuela] † Scripture
2) (=relato) storyla historia de siempre o la misma historia o la historia de todos los días — the same old story
3) (=enredo) story¡ahora no me cuentes la historia de tu vida! — don't tell me your whole life story now!
4) (=excusa) [sobre algo pasado] excuse, story; [sobre algo presente o futuro] excuseseguro que te viene con alguna historia — she's sure to give you some excuse o tell you some story
¿así que has estado trabajando hasta ahora? ¡no me vengas con historias o déjate de historias! — so you've been working right up to now, have you? don't give me any of your stories!
dijo que llegaba tarde por no se qué historia — he said he was going to be late for some reason or other
5) * (=lío) business *6) * (=romance) fling ** * *1) (Hist) historyhacer historia — to make history
2) ( relato) storyla historia de su familia/vida — his family history/the story of his life
3) (fam)a) (cuento, excusa)me vino con la historia de que... — he came up with this story o tale about...
b) ( asunto)c) ( lío amoroso) scene (colloq)* * *1) (Hist) historyhacer historia — to make history
2) ( relato) storyla historia de su familia/vida — his family history/the story of his life
3) (fam)a) (cuento, excusa)me vino con la historia de que... — he came up with this story o tale about...
b) ( asunto)c) ( lío amoroso) scene (colloq)* * *historia11 = history, chronology.Ex: It is important to recognise, then, that a variety of different indexing approaches are inevitable, not only for reasons of history and indexer preference, but because different situations demand different approaches.
Ex: This article provides a chronology of key developments in the evolution of standards for archival description = Este artículo presenta una cronología de los avances más importantes en la evolución de las normas para la descripción de documentos de archivo.* aficionado a la historia = history buff.* a lo largo de la historia = over time.* amante de la historia = history buff.* a través de la historia = over time.* clase de historia = history lesson.* colección de historia local = local history collection.* en el curso de la historia = in the course of history.* en el transcurso de la historia = in the course of history.* fiel desde el punto de vista de la historia = historically accurate.* hacer historia = make + history, history in the making, go down in + history.* historia accidentada = chequered history.* historia clínica = case history.* historia de la humanidad = human history.* historia de la humanidad, la = history of humanity, the, history of mankind, the.* historia de la imprenta = history of printing.* historia de la literatura = literary history.* historia del arte = art history.* historia de las bibliotecas = library history.* historia del libro = book history.* historia de los archivos = archival history.* historia de un condado = county history.* historia de vida = life history.* historia + enseñar = history + teach, lesson from history.* historia escrita = written history.* historia escrita, la = recorded history.* historia familiar = family history.* historia hablada = oral history.* historia literaria = literary history.* historia local = local history.* historia marítima = maritime history.* historia natural = natural history.* historia oral = oral history.* historia personal = personal history.* historia + remontarse a = trace + ascendancy.* historia social = social history.* historia trágica = tragic history.* la historia + repetirse = history + come full circle.* la historia + volverse a repetir = history + come full circle.* lección de historia = lesson from history, history lesson.* libro de historia = history book.* llegar a un momento importante en + Posesivo + historia = reach + milestone.* museo de historia natural = natural history museum.* pasar a la historia = history in the making, go down in + history.* pasar a la historia como = go down as, go down in + the history books as.* pasar a la historia como = go down in + history as, go down in + the annals of history as.* pasar a los anales de la historia como = go down in + history, go down in + history as, go down in + the history books as, go down in + the annals of history as.* que hace historia = history-making.* relatar la historia de = trace + the history of.* Sala de Manuscritos e Historia Local = Manuscript and Local History Room.* sentido de la historia = sense of history.* tener una larga historia = extend + far back, stretch + far back in time.historia22 = story, story book [storybook], tale, yarn, account.Ex: There were lessons in this story which appear to have been ignored but remain valid for the future.
Ex: These he bound up in three volumes, and on the fly leaf of the first volume wrote 'I have always retained a kind of affection for little story books, as they recall muy early days'.Ex: 'I only wanted to write an interesting tale,' he will say, ignoring that the interest of a story almost always comes from seeing the human will in action -- against chaos or against order.Ex: Every teacher, I suppose, has his own collection of favorite yarns based on personal experiences.Ex: In the interests of clarity an integrated account of the appropriate added entry headings is to be found in 21.29 and 21.30.* contar historias = tell + tales.* contar una historia = spin + a yarn, weave + a tale, narrate + story, weave + story.* historia amorosa = fling.* historia de amor = love story.* historia de detectives = detective story.* historia + desvelar = story + unfold.* historia heróica = heroic story.* historia nunca contada = untold story.* historia pintoresca = colourful story.* historia + revelar = story + unfold.* historia verídica = true story.* narrar una historia = narrate + story.* recrear una historia = recreate + story.* tejer una historia = weave + story.* urdir una historia = weave + story.* * *A ( Hist) historyhistoria de la literatura/música history of literature/musicclase/libro de historia history class/bookeste tapiz tiene una larga historia this tapestry has a long historyel robo más espectacular de la historia de este país the most spectacular robbery in this country's historyla historia se repite history repeats itselfdejar algo/a algn para la historia ( Chi fam): dejó el auto para la historia he wrecked the car, he totalled the car ( AmE colloq), he wrote the car off ( BrE colloq)lo dejaron para la historia con tanto golpe they knocked the living daylights out of him ( colloq)hacer historia to make historyun concierto que hará historia a concert which will go down in o make historypasar a la historia (por ser importante) to go down in historypasará a la historia como un gran político he will go down in history as a great statesmanuna fecha que pasará a la historia a date that will go down in historyCompuestos:ancient history( AmL) medical historymodern historynatural history● Historia Sagrada or SacraBiblical historyworld historyB (relato) storyel libro cuenta la historia de su vida the book tells the story of his lifemira, no me cuentes la historia de tu vida ( fam); look, I don't want to hear your whole life story ( colloq)me contó toda la historia de su familia he told me his whole family historyme contó toda la historia she told me the whole storyes una historia larga de contar it's a long storyuna historia de amor a love storyC ( fam)1(cuento, excusa): ahora me viene con la historia de que le robaron la cartera now he's come up with this story o tale about his wallet being stolenno me vengas con historias don't give me any of your storiesdéjate de historias y dime por qué no viniste ayer stop making excuses and tell me why you didn't come yesterdayya estoy harta de escuchar siempre la misma historia I'm fed up with hearing the same old excuse o story time and again ( colloq)2(asunto): alguien se quejó de no sé qué historias somebody complained about something or other ( colloq)estuvo metido en una historia de drogas he was mixed up in some business o something to do with drugs ( colloq)3 (lío amoroso) scene ( colloq)tuvo una historia con una inglesa he had a scene with an English girl* * *
Del verbo historiar: ( conjugate historiar)
historia es:
3ª persona singular (él/ella/usted) presente indicativo2ª persona singular (tú) imperativo
Multiple Entries:
historia
historiar
historia sustantivo femenino
1 (Hist) history;
historia clínica medical history;
pasar a la historia ( por ser importante) to go down in history;
( perder actualidad) (fam):◊ aquello ya pasó a la historia that's ancient history now (colloq)
2 ( relato) story;
3 (fam) (cuento, asunto):◊ me vino con la historia de que … he came up with this story o tale about …;
déjate de historias stop making excuses;
se quejó de no sé qué historias he complained about something or other (colloq)
historia sustantivo femenino
1 history
2 (cuento) story, tale
familiar ¡no me cuentes historias!, don't give me that!
♦ Locuciones: hacer historia, to make history
pasar a la historia, (por ser importante) to go down in history
(no tener actualidad) to be a thing of the past
' historia' also found in these entries:
Spanish:
cala
- contar
- deprimente
- exagerada
- exagerado
- hermosa
- hermoso
- hinchar
- histórica
- histórico
- inflar
- jamás
- lacrimógena
- lacrimógeno
- meramente
- momento
- motor
- narrar
- real
- reivindicar
- tejer
- accidentado
- amañar
- colar
- culminante
- encachado
- ir
- jugoso
- moderno
- mundial
- novelesco
- protagonista
- relatar
- relato
- rico
- sabroso
- seguir
- serie
- tonto
- trabar
- triste
- verdadero
- verde
- verosímil
English:
account
- ball
- ball game
- borderline
- concoct
- cook up
- creepy
- cuff
- DPhil
- earthy
- embellish
- embroider
- end
- exclusive
- extensive
- fascination
- first
- fudge
- ghost
- hand down
- history
- hoax
- improbable
- invest
- made-up
- make up
- moral
- pity
- plot
- spin
- story
- student
- touch
- trace
- true
- twist
- unlikely
- untold
- woe
- yarn
- base
- case
- course
- go
- life
- making
- natural
- past
- saga
- study
* * *historia nf1. [ciencia] history;un profesor/libro de historia a history teacher/book;historia de la ciencia/literatura history of science/literature;he comprado una historia de Grecia I've bought a history of Greece;ha sido la mayor catástrofe de la historia it was the worst disaster in history;hacer historia to make history;pasar a la historia: una victoria que pasará a la historia a victory that will go down in history;el cine mudo ya pasó a la historia silent movies are now a thing of the pasthistoria antigua ancient history;historia del arte art history;historia contemporánea = modern history since the French Revolution;historia económica economic history;historia medieval medieval history;historia moderna = history of the period between 1492 and the French Revolution;historia natural natural history;historia oral oral history;historia política political history;historia sagrada biblical history;historia universal world history2. [narración] story;una historia de amor/fantasmas a love/ghost story;una historia real a true story;nos contó varias historias de su viaje a Rusia she told us several stories about her trip to Russia;es siempre la misma historia it's the same old story;es una historia larga de contar it's a long story¡déjate de historias! that's enough of that!;no me vengas ahora con historias don't give me that!, you don't expect me to believe that, do you?está metido en una historia muy turbia he's involved in a very shady business;está metido en una historia de drogas he's mixed up in something to do with drugstener una historia con alguien to have a fling with sb* * *f1 history;pasar a la historia go down in history2 ( cuento) story;una historia de drogas fam some drugs business;déjate de historias fam stop making excuses* * *historia nf1) : history2) narración, relato: story* * *historia n1. (asignatura) history3. (excusa) excuse -
15 cuyo
adj.whose.pron.of whom, of which.* * *1 (personas) whose, of whom■ esta mujer, cuya hermana trabaja en Alemania... this woman, whose sister works in Germany, this woman, the sister of whom works in Germany2 (cosas) whose, of which\a cuyo efecto / con cuyo objeto to which enden cuyo caso in which case* * *(f. - cuya)pron.* * *1. ADJ REL1) [de persona] of whom frm, whose; [de cosa] of which, whose2)2.SM † * (=amante) lover* * *- ya adjetivo1) ( indicando pertenencia) whoseen un lugar de cuyo nombre no quiero acordarme — in a place, the name of which I prefer not to recall
2) ( sin sentido posesivo)en cuyo caso... — in which case,...
* * *= of which, whose.Ex. This is a special issue devoted mainly to educational technology containing 4 articles for abstracts of which see the following serial numbers.Ex. There are only two sets of symbols whose orders are reasonably universally recognised: the letters of the Roman alphabet (either small or capitals), and Arabic numerals.----* cuya constancia ha decaído = lapsed.* cuya fecha se anunciará más adelante = at a time to be announced later.* cuya fecha se determinará más adelante = at a time to be determined later.* cuya oficina central está en = headquartered (at/in).* cuyo objetivo es = intended to.* cuyo origen es determinable = retraceable, traceable.* cuyo origen es ilocalizable = irretraceable.* cuyo origen es indeterminable = irretraceable.* cuyo origen es localizable = traceable, retraceable.* cuyos cometidos se solapan = overlapping.* en cuyo caso = in which case.* letra cuya impresión en papel no está completa = broken letter.* país cuya lengua oficial no es el inglés = non-English-speaking country.* * *- ya adjetivo1) ( indicando pertenencia) whoseen un lugar de cuyo nombre no quiero acordarme — in a place, the name of which I prefer not to recall
2) ( sin sentido posesivo)en cuyo caso... — in which case,...
* * *= of which, whose.Ex: This is a special issue devoted mainly to educational technology containing 4 articles for abstracts of which see the following serial numbers.
Ex: There are only two sets of symbols whose orders are reasonably universally recognised: the letters of the Roman alphabet (either small or capitals), and Arabic numerals.* cuya constancia ha decaído = lapsed.* cuya fecha se anunciará más adelante = at a time to be announced later.* cuya fecha se determinará más adelante = at a time to be determined later.* cuya oficina central está en = headquartered (at/in).* cuyo objetivo es = intended to.* cuyo origen es determinable = retraceable, traceable.* cuyo origen es ilocalizable = irretraceable.* cuyo origen es indeterminable = irretraceable.* cuyo origen es localizable = traceable, retraceable.* cuyos cometidos se solapan = overlapping.* en cuyo caso = in which case.* letra cuya impresión en papel no está completa = broken letter.* país cuya lengua oficial no es el inglés = non-English-speaking country.* * *cuyo -yaA (indicando pertenencia) whoseel conductor, cuya identidad no ha sido revelada the driver, whose identity has not been disclosedvocablos cuyo uso es extendido words which are in widespread useen un lugar de cuyo nombre no quiero acordarme in a place, the name of which I prefer not to recallB(sin sentido posesivo): en cuyo caso se procederá como se indica a continuación in which case, the procedure will be as follows* * *
cuyo◊ -ya adjetivo
whose;
un amigo cuyos hijos van a ese colegio a friend whose children go to that school;
vocablos cuyo uso es extendido words which are in widespread use, en cuyo caso in which case
cuyo,-a pron rel & pos (de persona) whose
(de cosa) of which
' cuyo' also found in these entries:
Spanish:
cuya
- milenaria
- milenario
- a
English:
photo finish
- which
- whose
- bed
- high
* * *cuyo, -a adj[posesión] [por parte de personas] whose; [por parte de cosas] of which, whose;ésos son los amigos en cuya casa nos hospedamos those are the friends in whose house we spent the night;ese señor, cuyo hijo conociste ayer that man, whose son you met yesterday;un equipo cuya principal estrella… a team, the star player of which o whose star player…;en cuyo caso in which case* * *adj whose* * *cuyo, -ya adj1) : whose, of whom, of which2)en cuyo caso : in which case* * *cuyo adj whoseun político americano, cuyo nombre no recuerdo an American politician, whose name I forget
См. также в других словарях:
Los Prisioneros — Uno o varios wikipedistas están trabajando actualmente en este artículo o sección. Es posible que a causa de ello haya lagunas de contenido o deficiencias de formato. Si quieres, puedes ayudar y editar, pero por favor: antes de realizar… … Wikipedia Español
Escuela de los Annales — Saltar a navegación, búsqueda La Escuela de los Annales es una escuela historiográfica, denominada así por la publicación de la revista francesa Annales d histoire économique et sociale (después llamado Annales. Economies, sociétés, civilisations … Wikipedia Español
Ángel Fernández de los Ríos — Para otros usos de este término, véase Ángel Fernández. Ángel Fernández de los Ríos (Madrid, 27 de julio de 1821 París, 10 de junio de 1880) fue un periodista, político, editor, urbanista, escritor e historiador español de la Generación del 68.… … Wikipedia Español
Socializacion de los medios de produccion — Saltar a navegación, búsqueda Por socialización de los medios de producción, se entiende, en economía política y ciencia política, etc, el proceso de pasar de un régimen de propiedad privada individual de tales medios hacia uno de propiedad… … Wikipedia Español
Socialización de los medios de producción — Por socialización de los medios de producción, se entiende, en economía política y ciencia política, etc., el proceso de pasar de un régimen de propiedad privada individual de tales medios hacia uno de propiedad social, ya sea comunitaria o… … Wikipedia Español
Era de los señores de la guerra (China) (1916-1928) — La era de los señores de la guerra es el período de la historia de la República de China, desde 1916 a 1928, cuando el país estaba dividido entre camarillas militares, una división que continuó hasta la caída del gobierno nacionalista en las… … Wikipedia Español
Reacciones políticas a los atentados del 11 de marzo de 2004 — Saltar a navegación, búsqueda Contenido 1 11 de marzo 2 12 de marzo 3 13 de marzo 4 14 de marzo … Wikipedia Español
Julio Romero (político) — Para otros usos de este término, véase Julio Romero. Julio Romero Juan Domingo Perón y Julio Romero. Diputado de la Nación Argentina por Corrientes … Wikipedia Español
Nueva narrativa chilena de los noventa — El movimiento llamado Nueva narrativa chilena de los noventa corresponde a un grupo de escritores que alcanzan notoriedad en Chile al comenzar la década de 1990. Las figuras que habitualmente se asocian al grupo son Gonzalo Contreras, Alberto… … Wikipedia Español
Historia de Espinosa de los Monteros — Este artículo o sección sobre historia necesita ser wikificado con un formato acorde a las convenciones de estilo. Por favor, edítalo para que las cumpla. Mientras tanto, no elimines este aviso puesto el 10 de septiembre de 2007. También puedes… … Wikipedia Español
Sublevación de los granaderos a caballo — La sublevación del Regimiento de Granaderos a Caballo tuvo lugar el 14 de febrero de 1824 a consecuencia de la sublevación del Callao. Este regimiento de las Provincias Unidas del Río de la Plata fundado por José de San Martín era parte de la… … Wikipedia Español